درد بیضه در مردان، ده علت شایع

در برخی مواقع علت درد بیضه می‌تواند یک مشکل جدی باشد که نیاز به مرجعه اورژانسی به پزشک دارد. پیچ خوردگی بیضه، هیدروسل، اپیدیمیت، واریکسول تنها برخی از مشکلاتی هستند که به درد بیضه منجر می‌شوند.
بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی می‌توانند باعث درد در یک یا هر دو بیضه شوند. درد بیضه وابسته به علت آن با علائم و نشانه‌های متفاوتی همراه است. با این وجود اغلب اوقات ممکن است تشابه زیادی بین علائم دو علت متفاوت وجود داشته باشد و تشخیص مواردی که نیاز به مراجعه اورژانسی به پزشک دارند مشکل باشد؛ بنابراین اگر درد بیضه داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در این مطلب به بررسی علت درد بیضه می‌پردازیم.

درد درد بیضه چپ یا راست؟ فرقی دارد؟
ممکن است این گونه تصور شود که بیماری‌ها باید به طور یکسان بر روی هر دو بیضه‌ی سمت راست و چپ تاثیر بگذارند، اما در حقیقت اینگونه نیست. ساختار بیضه‌ سمت چپ و راست با یکدیگر تفاوت دارند، بنابراین برخی از بیماری‌ها ممکن است فقط روی یکی از بیضه‌ها تاثیر بگذارند.
۱. علت درد بیضه‌ چپ
یکی از رایج‌ترین علل درد بیضه‌ چپ واریکسول است، اگرچه این عارضه می‌تواند بیضه‌ سمت راست هم تحت تاثیر قرار دهد، اما در ۸۵ درصد مواقع در بیضه‌ سمت چپ اتفاق می‌افتد. خون وارد شده به بیضه‌ی چپ از طریق ورید‌هایی که به کلیه چپ می‌ریزند تخلیه می‌شود. این ورید‌ها باریک هستند در حالیکه جریان خون از بیضه‌ی سمت راست مستقیما به بزرگ سیاهرگ (سیاهرگی که خون بدون اکسیژن را مستقیما به قلب برمی گرداند) ریخته می‌شوند، از اینرو بدیهی است که احتمال ابتلای بیضه چپ به واریکسول بیشتر است.
از شرایط دیگری که بیضه‌ سمت چپ را تحت تاثیر قرار می‌دهند می‌توان به ارکیتیس یا ارکیت، پیچ خوردگی بیضه، هیدروسل، سرطان بیضه و ضربه اشاره کرد.
۲. علت درد بیضه‌ راست
درد بیضه‌ی سمت راست در مردان می‌تواند به دلیل اوریون باشد. همانطور که ذکر شد اوریون باعث اورکیت و درد بیضه می‌شود. همچنین عوامل دیگر مانند سنگ کلیه، پیچ خوردگی بیضه، هیدروسل، سرطان بیضه، اپیدیدیمیت و ضربه می‌توانند باعث درد بیضه‌ راست شوند. واریکسول به ندرت در بیضه‌ سمت راست اتفاق می‌افتد.

علل احتمالی بروز درد در بیضه
برخی از بیماری‌ها و شرایطی که باعث ایجاد درد بیضه می‌شوند عبارتند از:
۱. پیچ خوردگی بیضه
پیچ خوردگی بیضه می‌تواند علت درد بیضه باشد. تورشن یا پیچ خوردگی به شرایطی گفته می‌شود که با چرخش بیضه، طناب اسپرماتیک که خون را به بیضه می‌آورد، دچار تابیدگی شود؛ بنابراین جریان خونی که به بیضه می‌رسد کاهش می‌یابد و باعث درد ناگهانی و تورم بیضه خواهد شد. پیچ خوردگی بیضه در مردان جوان‌تر از ۳۰ سال شایع است و بیشتر در سن ۱۲-۱۸ سالگی اتفاق می‌افتد.
این عارضه بیشتر بر روی بیضه چپ تاثیر می‌گذارد و شایع‌ترین علت از دست دادن بیضه در مردان جوان است. پیچ خوردگی بیضه به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد و با درد شدیدی که تنها در یک بیضه احساس می‌شود همراه است. همچنین تهوع و استفراغ، درد شکم، تب، ادرار درناک، تغییر در موقعیت افقی بیضه آسیب دیده از علائم رایج این عارضه به شمار می‌آیند. پیچ خوردگی بیضه در صورت تشخیص به هنگام با جراحی قابل درمان است، اما اگر قطع جریان خون طولانی شود، ممکن نیاز به برداشتن بیضه باشد.
۲. اپیدیدیمیت
علت درد بیضه ممکن است اپیدیدیمیت باشد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که اپیدیدیم (ساختار مستطیلی شکل که به قسمت بالایی هر کدام از بیضه‌ها می‌چسبد) دچار عفونت و التهاب می‌شود. این عارضه بین ۱۹ تا ۴۰ سالگی شایع‌تر است، اما ممکن است در پسران کم سن و افراد مسن هم اتفاق بیفتد. علت اصلی این عارضه بیماری‌های واگیردار جنسی مانند عفونت کلامیدیایی و سوزاک است. اپیدیدیمیت به تدریج به وجود می‌آید و درد بیضه می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد و تنها در یک بیضه احساس شود. تهوع و استفراغ، تب، درد شکم، سوزش ادرار، تکرر ادرار، ورم، خارش و قرمزی بیضه از علائم هشدار دهنده‌ی اپیدیدیمیت هستند. استفاده از دارو‌های آنتی بیوتیک، داروی ضد التهابی، مسکن ها، استراحت و استفاده از کمپرس یخ به کاهش درد و ورم ناشی از اپیدیدیمیت کمک می‌کند.
۳. فتق کشاله‌ی ران
فتق کشاله‌ی ران یا هرنی از فتق‌های شکمی است که در آن بافت روده به کانال مغبنی (این کانال زیر شکم قرار دارد) فشار وارد می‌کند. فتق کشاله‌ی ران می‌تواند باعث درد بیضه شود. از دیگر علائم هرنی می‌توان به احساس سوزش و یا درد در برآمدگی، احساس سنگینی و درد کشاله ران و یا فشار در کشاله ران اشاره کرد. در صورتیکه فتق بزرگ و دردناک باشد برای پیشگیری از عوارض جانبی جراحی به روش باز یا لاپاراسکوپی انجام می‌شود.
۴. تومور بیضه
تومور بیضه نادرترین علت درد بیضه است. تومور‌های بیضه معمولا باعث درد بیضه نمی‌شوند، با این وجود برخی از تومور‌ها ممکن است باعث ایجاد احساس درد در بیضه یا کیسه بیضه شود. وجود توده در بیضه، تغییر در اندازه و بافت بیضه، درد در پایین شکم، پایین کمر و کشاله‌ی ران و احساس سنگینی در کیسه بیضه از علائم این بیماری هستند. تومور‌های بیضه در صورتیکه سرطانی باشند باید تحت درمان قرار گیرند. جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی یا ترکیبی از آن‌ها می‌تواند به درمان سرطان بیضه کمک کند. در طی جراحی بیضه برداشته می‌شود تا از گسترش سرطان پیشگیری شود.
۵. ارکیتیس یا ارکیت
ارکیت باعث التهاب یکی از بیضه‌ها و یا هردوی آن‌ها می‌شود. ارکیت ممکن است در اثر عفونت باکتریایی مانند عفونت‌های واگیردار جنسی و یا ویروس اوریون ایجاد شود. از آنجاییکه ارکیت به علت عفونت رخ می‌دهد با علائم عفونی سیستمیک همراه است. درد بیضه ایجاد شده در اثر ارکیت از خفیف تا شدید متغیر است. معمولا ارکیت با علائمی مانند تورم و قرمزی بیضه، تب و لرز، سردرد، حالت تهوع و خستگی همراه است. مصرف آنتی بیوتیک ها، دارو‌های غیر استروئیدی ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکس، استفاده از کمپرس سرد و استراحت در بستر و در ارتفاع قرار دادن بیضه به درمان ارکیت کمک می‌کند.
۶. ضربه به بیضه
ضربه یا آسیب به بیضه‌ها می‌تواند باعث ایجاد درد و ناراحتی شدید شود. آسیب‌های ورزشی، ضربه مستقیم به کشاله ران یا بیضه و تصادفات اتومبیل و آسیب‌های ناشی از آن نمونه‌هایی از علل آسیب به بیضه هستند. درد بیضه در اثر ضربه با علائمی مانند تورم یا کبودی بیضه، حالت تهوع و استفراغ، وجود خون در ادرار و سوزش ادرار همراه است. درمان درد بیضه در اثر ضربه وابسته به شدت آسیب متفاوت است. استراحت، استفاده از کمپرس سرد و مصرف دارو‌های مسکن و ضد التهابی به کاهش درد کمک می‌کند، اما در صورتیکه ضربه باعث پارگی بیضه شده باشد، برای حفظ بیضه باید جراحی صورت گیرد.
۷. سنگ کلیه
در برخی مواقع سنگ کلیه می‌تواند علت درد بیضه باشد. درد سنگ کلیه می‌تواند تا ناحیه‌ی کشاله‌ی ران گسترش یابد و باعث درد بیضه شود. در چنین شرایطی بیضه‌ها بدون ورم و قرمزی اند و ظاهر طبیعی دارند. کمردرد، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ، خون در ادرار، تکرر ادرار و ادرار دردناک از علائم هشدار دهنده‌ی سنگ کلیه هستند. درمان سنگ کلیه به محل، اندازه و عوارض جانبی سنگ بستگی دارد. در برخی مواقع مصرف مایعات، دارو‌های ضد درد و دارو‌هایی که دفع سنگ کلیه را آسان می‌کند برای درمان مفید هستند. همچنین سنگ شکنی با امواج شاک ویو و جراحی‌های بسته و باز به درمان سنگ کلیه کمک می‌کنند.
۸. هیدروسل
هیدروسل به تجمع آب در اطراف بیضه گفته می‌شود که می‌تواند علت درد بیضه باشد. در برخی از کودکان از بدو تولد بیماری هیدروسل وجود دارد که معمولا بعد از یک سالگی بر طرف می‌شود. هیدروسل باعث ورم در یک یا هر دو بیضه می‌شود و در صورتیکه این التهاب افزایش یابد می‌تواند منجر به درد بیضه شود. در صورتیکه هیدروسل به صورت خود به خودی بهبود نیابد نیاز به درمان جراحی دارد. جراحی هیدروسل یک جراحی سرپایی به حساب می‌آید و تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. برای برداشتن کیسه مایع پزشک یک برش کوچک در کیسه بیضه یا شکم ایجاد می‌کند.
۹. واریکسول
واریکسول به بزرگ یا گشاد شدن سیاهرگ‌ها در کیسه بیضه گفته می‌شود که می‌تواند علت درد بیضه باشد. ورم کیسه بیضه، برآمدگی در یکی از بیضه‌ها و درد مبهم و مکرر در بیضه از علائم واریکسول هستند. پوشیدن لباس زیر تنگ با حمایت از بیضه‌ها می‌تواند درد بیضه را کاهش دهد. همچنین در صورتی که علائم این عارضه شدید باشد روش‌هایی جراحی مانند واریکوسلکتومی و امبولیزاسیون واریکسول انجام می‌شود.
۱۰. تحریکات جنسی
در صورتیکه تحریکات جنسی منجر به انزال نشود، باعث بروز درد در بیضه‌ها خواهد. این حالت خطرناک نیست و درد بعد از چند ساعت بهبود می‌یابد.