برای اقدام به بارداری، چند نکته خواندنی

دوران بارداری برهه‌ای شیرین‌ و جذاب و تجربه‌ای متفاوت برای خانمهاست؛ حسی شیرین که به آنها کمک می‌کند تا بتوانند راحت‌تر این ۹ ماه را سپری کنند و در نهایت فرزندی سالم را به دنیا بیاورند.
زنان در دوران بارداری علاوه بر قرار گرفتن تحت نظر یک پزشک متخصص، باید خود برخی مراقب‌های تغذیه‌ای و حرکتی خاص را رعایت کنند تا با مشکلی خاص در این دوران روبرو نشوند.
برای آشنایی با باید‌ها و نباید‌های دوران بارداری(Pregnancy) و نکات کلید و مهمی که زنان باردار باید به آن توجه کنند با یک متخصص زنان و زایمان گفتگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
طاهره فروغی فر متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص اوروگاینکولوژی درباره مهم‌ترین مراقبت‌های دوران بارداری اظهار کرد: زنان به محض اطلاع از بارداری خود باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند تا پزشک متخصص با بررسی مواردی مانند قند، تیروئید، کم خونی، عفونت‌ها و سابقه ابتلا به سرخچه، آزمایش‌های اولیه را برای آنها انجام دهد.
وی افزود: همچنین سابقه بیماری‌های خانوادگی و اینکه آیا در خانواده همسر مشکل یا بیماری از نظر عقب ماندگی یا سندروم داون وجود دارد از زنان باردار پرسیده خواهد شد.
فروغی فر بیان کرد: سونوگرافی در هفته ششم بارداری انجام می‌شود تا از حاملگی داخل رحم اطمینان حاصل شود و پس از آن علائم حیاتی از جمله فشارخون(blood pressure) و ضربان قلب چک می‌شود.

اقدامات مهم پیش از بارداری
این متخصص زنان و زایمان گفت: نکته مهمی که زنان قبل از بارداری باید بدانند این است که برای جلوگیری از ناهنجاری‌های جنینی از جمله سندروم داون، سه ماه پیش از باردار شدن قرص فولیک اسید استفاده کنند؛ مصرف این قرص باید تا هفته ۲۰ بارداری ادامه پیدا کند.
وی اظهار کرد: اگر در خانواده یا فامیل خانم باردار سابقه سندروم داون وجود دارد، نوع و میزان فولیک اسید با نظر پزشک متخصص تعیین و تجویز خواهد شد.
فروغی‌فر بیان کرد: در هفته دوازدهم زنان باردار باید یک بار دیگر برای انجام غربالگری از لحاظ ناهنجاری‌ها به پزشک متخصص مراجعه کنند که آزمایش و سونوگرافی مخصوص به خود را دارد.

زمان مناسب برای مراجعه زنان باردار به پزشک
این متخصص زنان و زایمان درباره بازه زمانی مناسب برای مراجعه به پزشک متخصص گفت: زنان باید اولین بار که متوجه بارداری خود می‌شوند به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند، نوبت بعدی در دوازده هفتگی، سپس شانزده و هجده هفتگی، بیست و چهار هفتگی و بعد از آن تا سی و دو هفتگی هر چهار هفته یکبار و پس از این تاریخ هر ۲ هفته یکبار و از هفته سی و شش به بعد هر هفته یکبار به پزشک مراجعه شود تا معاینات و آزمایش‌های لازم انجام شود.
فروغی فر بیان کرد: درد‌های زایمان به طور خیلی واضح از هفته ۳۷ یا ۳۸ به بعد با انقباض واقعی شکم شروع می‌شود؛ برخی انقباضات در هفته ۳۲ به بعد رخ می‌دهد که کاذب هستند و با فاصله خیلی زیاد اتفاق می‌افتد و خیلی زود از بین خواهند رفت.
وی درباره کار‌هایی که در طول دوران بارداری نباید انجام داد، اظهار کرد: ورزش‌های خیلی شدید و پرتحرک که فشار زیادی را به زنان باردار وارد می‌کند و با کشش‌های زیاد در ناحیه شکم همراه است به هیچ وجه نباید انجام شود.
فروغی فر بیان کرد: در این دوران باید از خوردن برخی از مواد غذایی از جمله لبنیات محلی اجتناب شود و لبنیات مورد استفاده کم چرب و پاستوریزه باشد.

مصرف ماهی در دوران بارداری مجاز است؟
این متخصص زنان و زایمان گفت: مصرف ماهی در دوران بارداری باید با احتیاطی بیشتر صورت گیرد؛ خوردن ماهی‌ دریای آزاد به دلیل وجود جیوه برای زنان باردار ممنوع است و تنها می‌توان از ماهی‌های پرورشی مثل قزل آلا که در آب‌های مطمئن پرورش داده شده‌اند، استفاده کرد.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از نکات تغذیه‌ای برای زنان باردار این است که غذا‌های خام یا نیم‌پز مثل کباب به هیچ وجه نباید استفاده شود، زیرا حتی اگر این غذا‌ها در منزل تهیه شود، اطمینانی برای مصرف آن وجود ندارد و گوشت و مرغ باید کاملا آب‌پز یا بخارپز باشد.
فروغی فر بیان کرد: میوه و سبزیجاتی که زنان باردار مصرف می‌کنند باید کاملا ضدعفونی شود؛ همچنین تمام میو‌ها حتی اگر کاملا شسته شده‌اند، پوست گرفته شود.
این متخصص زنان و زایمان درباره مصرف ادویه‌جات در دوران بارداری گفت: زنان باردار می‌توانند از ادویه‌ها مثل زردچوبه در غذای خود استفاده کنند اما مصرف برخی از ادویه‌ها مثل فلفل و زعفران باید محدود و کم باشد.
وی بیان کرد: در دوران بارداری از لیزر به دلیل خطراتی که برای جنین ایجاد می‌کند به هیچ وجه نباید استفاده شود.

مسکن های مجاز در دوران بارداری
فروغی فر درباره استفاده از مسکن‌ها در دوران بارداری اظهار کرد: زنان در دوران بارداری فقط می‌توانند از استامینوفن ساده و به ندرت و محدود از استامینوفن کدئین استفاده کنند. مصرف برخی از دارو‌ها از جمله دیکلوفناک، نوافن، پروفن و مفنامیک به دلیل اینکه روی شرایین و عروق جنین اثر می‌گذارد و موجب مشکلات قلبی برای جنین می‌شود، ممنوع است.

ارتباط تنگی نفس در بارداری با جنسیت جنین
این متخصص زنان و زایمان بیان کرد: تنگی نفس در دوران بارداری به جنسیت جنین ارتباطی ندارد و اگر زنان باردار مبتلا به تنگی نفس هستند حتما باید به متخصص قلب مراجعه کنند تا در صورت لزوم اکو انجام شده و از لحاظ افتادگی دریچه میترال یا مشکلات قلبی و ریوی بررسی شود.
وی گفت: زنان باردار در فصل‌هایی که احتمال بیماری‌هایی چون سرماخوردگی زیاد است باید واکسن آنفولانزا تزریق کنند؛ همچنین اگر فردی به آبله مرغان یا سرماخوردگی مبتلاست به هیچ وجه به وی نزدیک نشوند.
فروغی فر اظهار کرد: اگر در منزل حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه وجود دارد باید مراقبت‌های بهداشتی و واکسینه حیوانات با دقت و نظم انجام شود، زیرا عفونت توکسوپلاسما می‌تواند از طریق حیوانات به انسان منتقل شود، به همین دلیل زنان باردار از مصرف گوشت خام منع می‌شوند.
این متخصص زنان و زایمان گفت: زایمان پروسه‌ای است که می‌تواند سیستم بدن را کاملا به هم بریزد؛ یکی از تاثیرات آن بروز بی اختیاری ادرار(urinary incontinence) بعد از بارداری است.
وی افزود: فشاری که رحم بر مثانه وارد می‌کند می‌تواند باعث ایجاد مشکلات ادراری در زنان باردار شود و زایمان طبیعی بیشترین نقش را در این بی اختیاری دارد و هر چه تعداد زایمان طبیعی بیشتر می‌شود به مرور تاثیر این بارداری‌ها و زایمان افزایش پیدا خواهد کرد.
فروغی فر بیان کرد: زنان باردار می‌توانند با انجام برخیورزش‌ها تا حدی از این بی اختیاری ادرار پیشگیری کنند؛ بی اختیاری ممکن است بعد از زایمان به صورت گذرا رخ دهد و خیلی ماندگار نباشد، ولی اگر این حالت شدید و ماندگار شود باید درمان و جراحی مناسب انجام شود. بهتر است قبل از بارداری به پزشک مراجعه شود تا متخصص ورزش مناسب برای عضلات کف لگن را تجویز کند و از این عارضه پیشگیری شود.

رفع تهوع حاملگی با راهکاری ساده
در ادامه شهرزاد زاده مدرس متخصص زنان و زایمان درباره رفع حالت تهوع در بارداری اظهار کرد: هر خانم باید بداند که تهوع حاملگی یک پروسه نرمال و ناشی از هورمون ترشح شده از جفت است و در موارد خفیف افزایش وعده‌های غذایی به پنج تا ۶ وعده و با حجم کم و استفاده از زنجبیل کمک کننده است.
وی افزود: در صورتی که حالت تهوع شدید شود استفاده از داروی ضد تهوع مجاز است و در موارد شدیدتر که همراه با استفراغ شدید و بی‌اشتهایی و حتی کاهش وزن باشد نیاز به بستری و درمان تزریقی تا متعادل شدن وضیعت دارد.
زاده مدرس بیان کرد: در مورد میزان و نوع غذای مورد نیاز در طول دوران بارداری دستور العمل خاصی نیست، اما باید سبد غذایی کامل باشد و با توجه به کاهش حجم معده با پیشرفت بارداری تعداد وعده‌های غذایی بیشتر وحجم غذا در هر وعده ممکن است کمتر شود ولی باید وزن گیری نرمال وجود داشته باشد.
این متخصص زنان و زایمان اظهار کرد: مراجعه به دندانپزشک در طول بارداری مجاز است و توصیه اکید می‌شود هر خانم که تصمیم به بارداری دارد قبل از اقدام حتما مراجعه به دندانپزشکی داشته باشد اما اگر در دوران بارداری نیز مشکلی باشد هیچ منعی ندارد و با توجه به عوارض بارداری ناشی از عفونت‌های دهان و دندان این امر توصیه می‌شود.
وی درباره ورزش کردن در طول بارداری گفت: ورزش برای کسی که قبل از بارداری اصلا ورزش نمی‌کرده باید خیلی ملایم و در حد پیاده‌روی محدود و شنا یا راه رفتن در آب باشد، در کل ورزش‌های ایروبیک توصیه نمی‌شود.
زاده مدرس درباره اینکه آیا مصرف یک ماده غذایی می‌تواند موجب سقط شود، بیان کرد: درباره سقط به علت مصرف برخی خوراکی‌ها مطلب اثبات شده‌ای وجود ندارد و استفاده از زعفران در حد معمول و نرمال مشکلی ایجاد نمی‌کند.