دلیل خارش پستانها، چند نکته خواندنی

خارش سینه می‌تواند وضع نامساعدی برای افراد ایجاد کند و باعث کلافگی آنها شود. بی‌شک، یکی از واقعیت‌های دنیا این است که گاهی پوست بدن‌ ما دچار خارش می‌شود. این موضوع معمولا نگران‌کننده نیست. اگر جایی از دست یا پایتان دچار خارش شود، آن را می‌خارانید اما درمورد خارش سینه چطور؟ قطعا می‌توانید مثل دو مورد قبل عمل کنید، ولی باید کمی بیشتر حواس‌تان را جمع کنید. در این مقاله، عوامل مؤثر در ایجاد خارش سینه را از دید متخصصان بررسی کرده‌ایم و راه‌هایی را برای تسکین خارش سینه به شما معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
خارش سینه اتفاق معمولی و بسیار شایعی است. اما شنیدن اینکه کسی برای این مسأله به پزشک مراجعه کند هم زیاد دور از ذهن نیست. دکتر گری گولدنبرگ (Gary Goldenberg) متخصص پوست می‌گوید: "من در ماه چندین مراجعه‌کننده دارم که از خارش سینه شکایت دارند". دکتر گولدنبرگ می‌گوید معمولا زنان از وجود حس خارش در اطراف نوک سینه‌ها یا زیر سینه‌هایشان شکایت دارند و گاهی دچار التهاب پوست یا احساس سوزش نیز هستند.
گرچه خارش یا خاراندن سینه هر از گاهی جای نگرانی ندارد، این موضوع می‌تواند نشانهٔ وجود مشکلی در بدن باشد. در این جا به برخی دلایل رایج خارش سینه و زمانی که نیاز می‌شود در این مورد با پزشک‌تان مشورت کنید، اشاره می‌کنیم.

۱. لباس زیر کثیف
گاهی ممکن است لباس زیرتان را خیلی دیر به دیر بشویید. متأسفانه، این موضوع می‌تواند سینه‌های شما را دچار مشکل کند. دکتر گولدنبرگ می‌گوید: "نوعی باکتری در لباس‌ها و همین‌طور لباس‌زیرهای کثیف به وجود می‌آید که می‌تواند موجب تحریک پوست شود."
به طور کلی، قفسه سینه ما به دلیل تعرقی که در این ناحیه صورت می‌گیرد، محل مناسبی برای رشد باکتری به‌حساب می‌آید. بنابراین لازم است که حداقل هفته‌ای یک بار، لباس زیرتان را بشویید. دکتر گولدنبرگ توصیه می‌کند در صورتی که تعرق‌تان زیاد است، باید روزانه لباس زیرتان را بشویید. اگر هنگام ورزش از سوتین‌های ورزشی استفاده می‌کنید، بعد از هر تمرین باید آن را بشویید. اگر فکر می‌کنید خارش سینه شما به دلیل تمیز نبودن لباس زیرتان است، استفاده از پماد موضعی نئوسپورین (Neosporin) می‌تواند سوزش پوست را تسکین دهد. با این حال، شستشوی مرتب لباس زیر را دست کم نگیرید.

۲. خارش ناشی از گرما
دکتر شری ای. راس (Sherry A. Ross) متخصص سلامت زنان معتقد است گرما نیز می‌تواند یکی از علت‌های خارش سینه باشد. او می‌گوید: "زمانی که سینه‌ها با گرمای زیاد روبرو شوند، شروع به عرق کردن می‌کنند. در این حالت، پوست سینه ممکن است قرمز، متورم و دچار خارش شود." در واقع، خارش ناشی از گرما معمولا زمانی رخ می‌دهد که عرق روی پوست باقی مانده و موجب بسته شدن منافذ پوست شود. چطور می‌توان از این اتفاق جلوگیری کرد؟ پیشنهاد دکتر راس این است که سوتین‌ و یا زیرپوش‌های سبک بپوشیم تا پوست قفسه سینه‌ خنک بماند.

۳. آفتاب‌سوختگی
برای آفتاب گرفتن بهتر است از یک ضدآفتاب مناسب با اس پی اف ۵۰ یا بالاتر استفاده کنید. با این حال، ممکن است چون این قسمت از بدن زیاد در معرض آفتاب قرار نمی‌گیرد، پوست آن حساس باشد و دچار آفتاب‌سوختگی شوید. در کنار عوارضی مثل پوست انداختن، آفتاب‌سوختگی می‌تواند موجب خارش سینه و تحریک شدید پوست شود. دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می‌دهد برای تسکین خارش سینه، از یک مرطوب کننده و ترمیم‌کننده استفاده کنیم. آکادمی بیماری‌های پوستی آمریکا نیز وان یا دوش آب سرد و استفاده از مرطوب‌کننده‌های پایه آلوئه‌ورا را پیشنهاد می‌دهد.

۴. ابتلا به اگزما
اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که باعث خشکی پوست و التهاب پوست به همراه خارش و قرمزی پوست می‌شود. طبق گفتهٔ دکتر جک جاکوب (Jack Jacoub) متخصص انکولوژی، اگر مدتی است که دچار خارش سینه شده‌اید و نمی‌توانید علت آن را تشخیص دهید، احتمالا دچار اگزما شده‌اید. دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می‌دهد کرم‌ استروئید موضعی (topical steroid cream) را برای تسکین خارش سینه بر اثر اگزما از داروخانه‌ تهیه کنید. هم‌چنین بهتر است مواد معطر که باعث تحریک پوست می‌شوند را نیز حذف کنید. اگر این پماد جواب‌گوی مشکل شما نبود، با پزشک مشورت کنید و داروی قوی‌تری بخواهید.

۵. ابتلا به پسوریازیس
پسوریازیس بیماری پوستی است که با سیگنال‌های اشتباه، باعث افزایش سرعت چرخهٔ رشد سلول‌های پوست می‌شود. این بیماری خشکی و خارش پوست را در پی دارد. متأسفانه، پسوریازیس نیز مثل اگزما می‌تواند زیر سینه پدیدار شود. دکتر گولدنبرگ باز هم استفاده از کرم‌های استروئید موضعی و دوری از مواد معطر که باعث تحریک بیشتر این بیماری می‌شود را توصیه می‌کند.

۶. صابون، شویندهٔ لباس یا نرم‌کنندهٔ لباس‌ برایتان مشکل ایجاد کرده است
التهاب تماسی (Contact dermatitis) یک واکنش آلرژیک است. بعضی اوقات، پوست بدن در تماس با مواد یا چیزهای جدید دچار واکنش می‌شود. خارش پوست یکی از این واکنش‌هاست. ممکن است شوینده یا نرم‌کننده‌ای که برای شستشوی لباس‌زیرتان استفاده می‌کنید، موجب بروز خارش سینه شود. حوله، ملحفه، شامپو بدن و در کل هر چیز که با پوست بدن در تماس باشد می‌تواند موجب بروز چنین واکنشی شود. برخی عطرها نیز در این قضیه دخیل هستند. برای همین است که دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می‌دهد اگر دچار چنین واکنش‌هایی شدیم، از مواد بدون بو و عطر (fragrance-free) استفاده کنیم.

۷. سوتین نامناسب
سوتین‌ها از انواع مختلف پارچه تهیه می‌شوند. برخی نمونه‌های ارزان‌قیمت می‌توانند به شدت پوست سینه را تحریک کنند. دکتر گولدنبرگ با اشاره به پارچه‌های لاتکس و پولی‌استر می‌گوید: "پارچه‌هایی که از مواد مصنوعی تهیه می‌شوند یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در این زمینه هستند". به توصیهٔ دکتر گولدنبرگ، اگر به تازگی از سوتین جدیدی استفاده کرده و دچار خارش سینه شده‌اید، بهتر است جنس‌های طبیعی دیگر مثل پنبه را امتحان کنید.

۸. عفونت قارچی زیر سینه‌
احتمالا دربارهٔ عفونت قارچی واژن شنیده‌اید، اما بروز این عفونت زیر سینه‌ها نیز تقریبا رایج است. رطوبت می‌تواند زیر سینه‌ها باقی بماند و باعث به وجود آمدن محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها شود. در نتیجه، با پدیدهٔ خارش سینه روبرو می‌شویم. برای درمان، باید این قسمت از بدن را خشک نگه داشت. استفاده از داروهای ضد قارچ نیز مؤثر خواهد بود.

۹. پوست خشک
بله، پوست خشک نیز می‌تواند یکی از دلایل خارش سینه باشد. دکتر راس می‌گوید: "پوست خشک در هر قسمت از بدن می‌تواند باعث خارش شود". اگر مستعد داشتن پوست خشک هستید، مرطوب کردن سینه‌ها را فراموش نکنید. طبق پیشنهاد دکتر راس، کرم‌های مرطوب‌کننده، استروئید موضعی، روغن نارگیل خالص و ژله پترولیوم (petroleum jelly که با نام وازلین شناخته می‌شود) به درمان خارش سینه کمک می‌کند.

۱۰. بارداری یا دوران شیردهی
دکتر راس می‌گوید: "در طول دوران بارداری و شیردهی، سایز سینه‌ها دو تا سه برابر بیشتر می‌شود. ترک‌های پوستی که ایجاد می‌شوند، گاهی با خارش همراه هستند". در دوران شیردهی نیز نوک سینه‌ها ممکن است دچار خشکی و خارش شوند. برای تسکین خشکی و خارش ناشی از ترک‌های پوستی، دکتر راس پیشنهاد می‌کند از محصولات مناسب برای رفع خشکی پوست استفاده کنیم. برای نوک سینه خشک و دردناک نیز کرم لانولین بهبود زخم سینه مادر (lanolin cream) را امتحان کنید.

۱۱. اختلال تیروئید
طبق گفتهٔ دکتر راس، زنانی که دچار کم کاری تیروئید هستند، در معرض خشکی پوست قرار می‌گیرند. این مورد نیز یکی از علت‌های خارش سینه به حساب می‌آید. کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید به اندازه‌ٔ کافی هورمون‌های مورد نیاز بدن را تولید نمی‌کند. باز هم، استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده، می‌تواند به کاهش خارش سینه کمک کند.

۱۲. عوارض جانبی مصرف برخی از داروها
بسیاری از داروها با لیست بلند و بالایی از عوارض جانبی همراه هستند. معمولا خارش پوست نیز یکی از این عوارض است. داروهای ضد آکنه، دیورتیک (diuretics؛ ادرارآور) و برخی داروهای کلسترول و داروهای فشار خون هم با چنین عارضه‌ای همراه هستند. اگر حدس می‌زنید که داروی مصرفی‌تان موجب خارش پوست‌تان شده، بهتر است با پزشک‌تان مشورت کنید. در این زمینه، پزشک دز دارو را تغییر داده و یا در صورت لزوم، جایگزین مناسبی برایتان تجویز می‌کند.

۱۳. در موارد خیلی خاص، خارش سینه می‌تواند نشانهٔ سرطان باشد
اگر دچار خارش سینه هستید، به احتمال زیاد یکی از موارد بالا علت اصلی این موضوع بوده است. اما این احتمال اندک نیز وجود دارد که سرطان سینه موجب خارش پوست در این ناحیه شود. طبق توضیحات دکتر جاکوب، این بیماری، نمونهٔ نادر اما متهاجمی از سرطان است که به غشای میان‌پوستی (لایه‌ای از پوست بین اپیدرم (روپوست) و زیر پوست قرار می‌گیرد) بدن حمله کرده و واکنش‌های محرک ایجاد می‌کند.
دکتر دنیس هولمز (Dennis Holmes) جراح سرطان سینه می‌گوید سرطان سینه التهابی (Inflammatory breast cancer) با نشانه‌های دیگری از جمله راش، پوست زبر، قرمز و متورم همراه است که به علت گرما، نمی‌توان آن ناحیه را لمس کرد.
ممکن است بیماری پاژه سینه (Paget disease of the breast) نیز علت خارش سینه باشد. این بیماری نوعی سرطان سینه نادر است که باعث ورود سلول‌های سرطانی به منافذ شیر (milk ducts) شده و درون و اطراف نوک سینه متراکم می‌شوند.
بیماری پاژه، می‌تواند باعث پوسته‌پوسته شدن یا زبر شدن پوست اطراف نوک سینه، ترشح خونی یا برگشت نوک سینه شود.

۱۴.پرتودرمانی برای سرطان سینه
پرتودرمانی به دلایل مختلفی می‌تواند نامطلوب باشد و خارش سینه یکی از آنهاست. دکتر راس توضیح داد: "پرتودرمانی که برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شود، کاملا پوست سینهٔ آسیب‌دیده را خشک کرده و می‌سوزاند. همین امر موجب خارش سینه خواهد شد. مرطوب نگه‌داشتن سینه در طول درمان می‌تواند عوارض جانبی پرتودرمانی سینه را کاهش دهد."
باز هم تکرار می‌کنیم که اگر به تازگی دچار خارش سینه شده‌اید، احتمالا مواد شوینده نامناسب و یا موضوعی بی‌خطر دلیل بروز آن بوده است. اما اگر این خارش ادامه داشته و با نشانه‌های دیگری همراه است و یا نمی‌توانید علت دقیقی برای آن بیابید، حتما با پزشک‌تان مشورت کنید.