کمبود پروژسترون زنان، هشت نکته مهم
پروژسترون یک هورمون جنسی زنانه است. این هورمون هر ماه به طور عمده بعد از تخمک گذاری و در تخمدان‌ها تولید می‌شود.
پروژسترون یک هورمون جنسی زنانه است. این هورمون هر ماه به طور عمده بعد از تخمک‌گذاری و در تخمدان‌ها تولید می‌شود. هورمون پروژسترون بخش مهمی از چرخه‌ی قاعدگی و حفظ حاملگی است. کمبود پروژسترون می تواند مشکلات بسیار زیادی را برای زنان ایجاد کند. در این نوشتار با ما همراه باشید تا مهمترین علائم، علل و روش های درمان کمبود پروژسترون را بدانید.
۱. پروژسترون چیست؟
پروژسترون به تنظیم چرخه‌ی قاعدگی کمک می‌کند. اما کار اصلی آن این است که رحم‌تان را برای بارداری آماده کند. هر ماه پس از آن‌که تخمک‌گذاری انجام می‌شود، پروژسترون کمک می‌کند که پوشش رحم ضخیم شود و برای تخمک بارور آماده باشد. اگر هیچ تخمکی وجود نداشته باشد، میزان پروژسترون کاهش می‌یابد و قاعدگی شروع می‌شود. اگر یک تخمک بارور شده در دیواره‌ی رحم لانه‌گزینی کند، پروژسترون به حفظ پوشش رحم در دوران بارداری کمک می‌کند.
پروژسترون برای رشد سینه و شیر دادن به نوزاد ضروری است. این هورمون برخی از اثرات استروژن را که یکی دیگر از هورمون‌های زنانه است، کامل می‌کند. پروژسترون در عین حال با تستوسترون، پیش‌ماده‌ی هورمون‌های آدرنال، همکاری می‌کند. مردان مقدار کمی پروژسترون را برای کمک به رشد اسپرم تولید می‌کنند.
۲. آیا پایین بودن سطح پروژسترون در بدن موردی برای نگرانی است؟
پروژسترون در طول سال‌های فرزندآوری اهمیت دارد. اگر پروژسترون کافی نداشته باشید، ممکن است در باردار شدن یا باردار ماندن دچار مشکل شوید.
پس از آن‌که یکی از تخمدان‌ها یک تخمک را آزاد می‌کند، سطح پروژسترون شما باید افزایش بیابد. پروژسترون به رحم کمک می‌کند تا با پیش‌بینی دریافت یک تخمک بارور، ضخیم شود. اگر دیواره‌ی رحم به اندازه‌ی کافی ضخیم نباشد، تخمک لانه‌گزینی نمی‌کند.
۳. علائم کمبود پروژسترون در زنان باردار عبارتند از
- سردرد یا میگرن
- تغییرات خلقی، از جمله اضطراب یا افسردگی
- بی‌نظمی در چرخه‌ی قاعدگی
پایین بودن سطح پروژسترون ممکن است باعث خونریزی غیر طبیعی رحم در زنانی شود که باردار نیستند. دوره‌های نامنظم یا پریود نشدن در برخی از ماه‌ها ممکن است عملکرد ضعیف تخمدان و پایین بودن پروژسترون را نشان دهد.
اگر باردار شوید، باز هم پروژسترون نیاز دارید تا از رحم شما تا زمانی که نوزاد شما متولد شود، محافظت کند. بدن شما این افزایش را در پروژسترون ایجاد می‌کند، روندی که باعث می‌شود برخی از علائم حاملگی، از جمله حساسیت به لمس پستان و حالت تهوع به وجود بیایند. اگر سطح پروژسترون شما کم باشد، رحم شما ممکن است نتواند نوزاد را نگه دارد.
علائم پایین بودن پروژسترون در طول بارداری عبارتند از لکه بینی و سقط جنین.
کم بودن سطح پروژسترون ممکن است نشان‌دهنده‌ی حاملگی خارج رحمی باشد. به این ترتیب ممکن است سقط جنین یا مرگ جنین رخ بدهد.
استروژن برای تکمیل شدن به پروژسترون نیاز دارد و بدون آن ممکن است تبدیل به هورمون غالب شود. این پیامد ممکن است منجر به بروز علائم زیر شود:
- افزایش وزن
- کاهش میل جنسی، تغییرات خلقی و افسردگی
- سندروم پیش از قاعدگی، نامنظم شدن چرخه‌ی قاعدگی، خونریزی شدید
- حساسیت سینه، پستان فیبروسیتیک
- فیبروم
- مشکلات کیسه صفرا
۴. آزمایش سطح پروژسترون
آزمایش پروژسترون (PGSN) می‌تواند به پزشک شما کمک کند که بفهمد آیا سطح پروژسترون شما پایین است یا خیر. این یک آزمایش خون ساده است که نیازی به آماده‌سازی خاصی ندارد.
این آزمایش می‌تواند نشان دهد که چرا مشکل بارداری دارید. همچنین می‌تواند نشان بدهد که آیا تخمک‌گذاری کرده‌اید یا نه. تست PGSN می‌تواند برای نظارت بر جایگزینی هورمون یا سلامت یک حاملگی پر خطر استفاده شود. سطح پروژسترون معمولا در حاملگی بالاتر از حد طبیعی است. اگر بیش از یک کودک را باردار باشید، سطح این هورمون به شدت بالا می‌رود.
مردان، کودکان و زنان بعد از یائسگی در مقایسه با زنانی که در سال‌های باروری خود به سر می‌برند، پروژسترون پایین‌تری دارند. آنچه به عنوان سطح "طبیعی" پروژسترون در نظر گرفته می‌شود بستگی به سن و جنسیت فرد دارد. در زنان، عوامل دیگر نیز دارای نقش هستند بسته به این‌که باردار باشید یا در کجای چرخه‌ی قاعدگی‌تان قرار دارید. سطح پروژسترون در سراسر چرخه‌ی قاعدگی نوسان دارد. این هورمون در حدود هفت روز قبل از شروع دوره‌تان به اوج خود می‌رسد. و سطح آن می‌تواند در طول یک روز هم متفاوت باشد.
تخمدان‌هایی که عملکرد نامناسب دارند نیز می‌توانند باعث تولید ضعیف پروژسترون شوند. و در طول دوره یائسگی، طبیعی است که سطح استروژن و پروژسترون کاهش بیابد.
۵. در صورتی که سطح پروژسترون من پایین باشد، چه کاری می‌توانم انجام دهم؟
ممکن است علائم کمبود پروژسترون را نداشته باشید و شاید حتی نیازی به درمان هم نداشته باشید. اما اگر در حال تلاش برای بچه‌دار شدن هستید، هورمون درمانی می‌تواند مفید باشد. هورمون درمانی باعث افزایش سطح پروژسترون می‌شود و ممکن است باعث ضخیم شدن رحم شود. به این ترتیب شانس شما برای داشتن یک بارداری سالم و سپری کردن موفقیت‌آمیز این دوران افزایش می‌یابد.
بی‌نظمی قاعدگی و خونریزی غیرطبیعی با هورمون درمانی می‌تواند بهبود بیابد. برای علائم شدید یائسگی، هورمون درمانی معمولا ترکیبی از استروژن و پروژسترون را شامل می‌شود. خطر ابتلا به سرطان آندومتر در زنانی که استروژن را بدون پروژسترون دریافت می‌کنند افزایش می‌یابد.
۶. گزینه‌های درمانی برای مکمل پروژسترون عبارتند از
- کرم و ژل، که می‌تواند به صورت موضعی یا واژینال استفاده شود
- شیاف، که معمولا برای درمان پروژسترون کم که باعث مشکلات باروری می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد
- داروهای خوراکی مانند Provera
هورمون درمانی (فقط استروژن یا ترکیبی از استروژن و پروژسترون) ممکن است به کاهش علائم زیر کمک کند:
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه
- خشکی واژن
در برخی از زنان، پروژسترون خلق و خو را بهبود می‌بخشد. پروژسترون خوراکی ممکن است یک اثر آرام‌بخش داشته باشد و باعث شود راحت‌تر به خواب بروید.
۷. هورمون درمانی ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش بدهد
- حمله‌ی قلبی و سکته‌ی مغزی
- لخته شدن خون
- مشکلات کیسه صفرا
- انواع خاصی از سرطان پستان
در صورتی که سابقه‌ی موارد زیر را داشته باشید احتمالا پزشک شما با انجام هورمون درمانی موافق نخواهد بود:
- سرطان پستان
- سرطان آندومتر
- بیماری کبد
- لخته شدن خون
- سکته‌ی مغزی
درمان‌های طبیعی برای افزایش سطح پروژسترون عبارتند از:
- افزایش مصرف ویتامین‌های B و C، که برای حفظ سطح پروژسترون لازم هستند
- خوردن غذاهای حاوی روی به میزان بیشتر، مانند صدف
- کنترل سطح استرس، به این دلیل که وقتی استرس دارید، بدن شما کورتیزول را به جای پروژسترون آزاد می‌کند
پروژسترون به طور کلی برای زنانی که عدم تعادل هورمونی را که یکی از علائم یائسگی است، تجربه می‌کنند تجویز نمی‌شود به این دلیل که علائم یائسگی عمدتا ناشی از پایین بودن سطح استروژن است.
جایگزینی هورمون یک سری خطرات را با خود همراه دارد، بنابراین مهم است که در مورد آن با پزشک‌تان مشورت کنید. داروهای تجویزی وجود دارد که فرموله شده‌اند تا برای بدن شما مانند هورمون‌های طبیعی به نظر برسند. این داروها گاهی اوقات "هورمون‌های همسان" نامیده می‌شوند. در حالی که این داروها ممکن است مطلوب‌تر از موارد دیگر به نظر برسند اما خطرات‌شان برابر با خطرات داروهای معمولی است.
۸. چشم‌انداز
پایین بودن سطح پروژسترون می‌تواند مشکلات مختلفی را برای مردان و زنان ایجاد کند. با این حال، درمانی وجود دارد که می‌تواند این مشکل را حل کند. هورمون درمانی ممکن است یک راه‌حل درازمدت برای برخی از زنان، مخصوصا زنان یائسه باشد.
با پزشک‌تان صحبت کنید تا بهترین درمان برای شما مشخص شود. هورمون درمانی ممکن است هفته‌ها طول بکشد. و شما می‌توانید برای ارزیابی مجدد برنامه‌ی درمانی‌تان هر سال با پزشک مشورت کنید.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼