چرا یک بیضه کوچک و دیگری بزرگ است؟

اینکه یکی از بیضه ها بزرگتر از دیگری باشد کاملا طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد. بسیاری از افراد متوجه می شوند که بیضه سمت راست آن ها کمی بزرگتر است. و بیضه سمت چپ کمی آویزانتر و پایینتر از سمت راست است.
اختلاف در اندازه بیضه‌ها معمولاً نگران کننده نیست، هرچند که گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک مشکل باشد. اگر شخصی احساس کرد که یکی از بیضه هایش دردناک است و یا تغییر اندازه داده، بهتر است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. در این مقاله به علل غیرطبیعی بزرگ شدن یکی از بیضه ها خواهیم پرداخت.

علل غیرطبیعی بزرگ شدن یکی از بیضه ها
اپیدیدیمیت
اپیدیدیمیت ساختاری در بالا و پشت بیضه ها است. اپیدیدیمیت هنگامی اتفاق می افتد که این ساختارها ملتهب شوند. این وضعیت می تواند نشانه ای از عفونت منتقله از طریق رابطه جنسی (STI) مانند کلامیدیا باشد.
در صورت وجود علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
درد هنگام ادرار کردن
خروج ترشحات غیرطبیعی از آلت تناسلی مرد
التهاب در بیضه
ارکیت
ارکیت زمانی اتفاق می افتد که عفونت باعث التهاب در بیضه شود. این بیماری ممکن است بعد از ابتلا به ویروس اوریون ایجاد شود. اگر فردی درد بیضه را تجربه کند و گمان کند که علت این درد ارکیت است، باید به پزشک مراجعه کند. ارکیت می تواند به بیضه ها آسیب برساند.
کیست اپیدیدیم
کیست به ساختار کیسه مانند و نازکی گفته می شود که پر از مایعات است. کیست اپیدیدیم در صورت وجود مایع اضافی در مجرا، ممکن است رخ دهد. این بیماری میتواند در نتیجه اپیدیدیمیت به وجود بی‌آید. این کیست ها بی ضرر و معمولاً بدون درد هستند. هیچ درمانی برای کیست اپیدیدیم لازم نیست و اغلب آنها به تنهایی و با به صورت خودبخودی از بین می روند. هرچند که اگر کیست باعث ناراحتی شود، می توان آنها را با عمل جراحی برداشت.
هیدروسل
هیدروسل به تجمع مایعات در درون کیسه بیضه گفته میشود. در حالی که هیدروسل معمولاً نیازی به درمان ندارد اما می تواند نشان دهنده بروز التهاب در کیسه بیضه باشد.
واریکوسل
بزرگ شدن و یا واریسی شدن رگ های بیضه به واریکوسل مشهور است. در صورت عدم وجود علائم اضافی، واریکوسل معمولاً نیازی به درما ندارد، اما این وضعیت میتواند باعث کاهش تولید اسپرم شود.
تورشن بیضه
تورشن یا پیچ خوردگی بیضه میتواند باعث کاهش خونرسانی به بافت بیضه ها شود و یک مورد اورژانسی است که باید درمان شود. این وضعیت می تواند باعث درد بیضه شدید و ماندگار شود.
سرطان بیضه
سرطان بیضه زمانی رخ میدهد که سلول های بیضه دچار تغییر شده و سرطانی میشوند. به محض تشخیص سرطان بیضه پزشک باید هر چه سریعتر توده ها یا پیشرفت سرطان در منطقه را بررسی کند.
طبق انجمن انجمن سرطان آمریکا، سرطان بیضه شایع نیست و از هر ۲۵۰ نفر مرد تنها ۱ نفر به آن مبتلا خواهد شد. این بیماری بیشتر در مردان جوان و میانسال مشاهده می شود و معمولاً با موفقیت قابل درمان است.

چه موقعی باید درباره بزرگ بودن یکی از بیضه ها نگران شویم؟
علائم و نشانه های مختلفی می تواند نشان دهنده وجود مشکلی در سلامت بیضه باشد. اگر هر یک از علائم زیر همراه با بزرگ شدن یکی از بیضه ها در شخصی ظاهر شود شخص باید هرچه زودتر با پزشک ملاقات کند:
درد شدید در بیضه ها یا اطراف آن ها
تورم بیضه ها
قرمزی
خروج ترشح از آلت تناسلی مرد
دشواری در ادرار کردن
درد در ناحیه کمر یا پایین شکم
تورم یا حساسیت در بافت پستان
پزشک با بررسی اسکروتوم و بیضه برای مشاهده توده ها یا ناهنجاری ها، به شناسایی علت اصلی کمک می کند. اگر پزشکان به سرطان بیضه مشکوک باشند، درخواست آزمایش خون می دهند و در مورد تاریخچه خانوادگی از شخص مبتلا سوال می‌کنند.
آزمایشات دیگری که پزشک ممکن است برای پیدا کردن علت بزرگ شدن یکی از بیضه ها درخواست دهند عبارتند از:
آزمایش ادرار برای بررسی وجود عفونت ها و مشکلات کلیوی
سونوگرافی برای بررسی جریان خون
سی تی اسکن برای جستجوی ناهنجاری های بیضه است

درمان بزرگ بودن یکی از بیضه ها نسبت به دیگری
پروسه درمانی بستگی به وجود مشکل و علت اصلی بزرگ شدن یکی از بیضه ها است. پزشک معمولا به درمان علت ایجاد چنین وضعیتی خواهد پرداخت:
اپیدیدیمیت: اگر کلامیدیا عامل بروز اپیدیدیمیت باشد، پزشک معمولاً برای درمان عفونت از آنتی بیوتیک ها ها استفاده خواهد کرد.
ارکیت: اگر STI باعث ایجاد ارکیت شود، پزشک معمولاً برای مقابله با عفونت، دارو تجویز می کند. داروهای تجویزیز رایج شامل سفتریاکسون یا آزیترومایسین (Zithromax) خواهد بود. مسکن ها و کمپلکس یخ نیز ممکن است به رفع ناراحتی کمک کنند.
پیچ خوردگی بیضه: پیچ خوردگی بیضه نیاز به درمان فوری دارد.
سرطان بیضه: پزشک ممکن است بخشی از بیضه که دچار سرطان شده است را بردارد. پرتودرمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از آن ها نیز ممکن است به کاهش یا از بین بردن سلولهای سرطانی کمک کند.

نحوه انجام خودآزمایی بیضه
بسیار مهم است که اندازه و شکل بیضه ها را کنترل کنیم تا هرگونه تغییر ایجاد شده را به سرعت تشخیص دهیم. ماهانه یک بار بیضه های خود را معاینه کنید. حین معاینه وجود هرگونه توده، افزایش سایز، درد، تورم و ناهنجاری های دیگر را در صورت وجود به پزشک خود اطلاع دهید. بیضه سالم صاف، و به شکل تخم مرغ است. توده ها یا برآمدگی های غیرطبیعی باید فوراً توسط پزشک معاینه شود.
برای انجام ارزیابی بیضه اقدامات زیر را انجام دهید:
اطمینان حاصل کنید که بیضه قبل از شروع تست کاملا سست است.
با دقت و به آرامی بیضه را بین انگشتان و شست بچرخانید.
سطح هر یک از بیضه ها را به طور کامل بررسی کنید، به دنبال توده ها، مناطقی که احساس درد، بیرون زدگی، تورم یا تغییر اندازه می کنید را بررسی و پیدا کنید.
مطمئن شوید که اپیدیدیم را با دقت لمس می کنید.

نکات پایانی
اینکه اندازه بیضه ها دقیقا مثل هم نباشد چیز عجیبی نیست و به طور معمول یکی از آن ها میتواند بزرگتر باشد. اما زمانی که به شکلی غیر طبیعی یکی از بیضه ها بزرگتر از دیگری باشد، جای نگرانی وجود دارد. چرا که برخی شرایط و بیماری ها می توانند در به وجود آمدن چنین وضعیتی نقش داشته باشند.
با این وجود اگر یکی از بیضه های شما به طور قابل توجهی بزرگتر از دیگری است، بیشتر علل اصلی آن به راحتی درمان می شوند. تشخیص و رسیدگی زودتر آینده ای بهتر را برای شما رقم میزند. اگر علائم دیگری مانند درد، توده یا تورم همراه با بزرگ شدن یکی از بیضه ها را تجربه می کنید بهتر است سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید.