نکاتی در مورد فرزندآوری، ضرورتهای قبل بارداری
زوجین قبل از اقدام به بارداری باید از لحاظ جسمی و روحی آمادگی کافی داشته باشند.
زوجین قبل از اقدام به بارداری باید از لحاظ جسمی و روحی آمادگی کافی داشته باشند و نسبت به تغییراتی که پس از بچه دار شدن برای آنها ایجاد میشود با خبر باشند. در این بین، مهمترین آمادگی برای بارداری آمادگی روحی است. به این معنا که زوجین به لحاظ روانی آماده ورود یک عضو جدید درجمع خانواده خود باشند و برای فرار از تنهایی و یا به دلیل مشکلات فردی یا زناشویی تصمیم به فرزندآوری نگیرند. یک زوج کاملاً خود انگیخته و با برنامه ریزی قبلی باید بخواهند که پدر و مادر بشوند و برای پذیرش مسئولیتهای والدینی کاملاً آماده باشند.
زینب السادات نظام الدینی روان شناس ومشاور خانواده دراین باره گفت: قبل از اینکه زوجین صاحب فرزند بشوند، باید خود و همسرشان را به خوبی بشناسند، خالصانه به یکدیگر علاقه مند باشند و رابطهٔ میان آنها صمیمانه و باثبات باشد. هم چنین آینده این رابطه، آیندهای روشن، مطمئن و قابل پیش بینی باشد. در غیر این صورت ورود یک تازه وارد نه تنها کمکی به حل تعارضات آنها نمیکند، بلکه مشکلات زوجین را پیچیدهتر کرده و فرزند آنها را نیز تحت تأثیر این مشکلات قرار خواهد داد. بنابراین زوجین باید قبل از هر گونه اقدامی در جهت فرزند آوری ابتدا مشکلات ارتباطی خود را حل و فصل نموده و تصمیم گیری در این باره را به بعد موکول کنند و سرنوشت یک انسان را دست مایه نابخردی خود قرار ندهند. با توجه به این که معمولاً رضایت زناشویی زوجین در سالهای اولیه بچه دار شدن کاهش مییابد، احتمال این که این نارضایتی در زوجینی که دچار تعارض هستند بیشتر شود، افزایش مییابد. هم چنین طبق تحقیقات هرچه ارتباط بین زوجین صمیمانهتر و پربارتر باشد، موفقیت آنها در تربیت فرزندشان به طرز چشمگیری بیشتر خواهد بود.
نظام الدینی ادامه داد: استقلال مالی پیش از بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است و زوجین باید توانایی رفع نیازهای اولیه کودک مانند خوراک، پوشاک، آموزش و بهداشت او را داشته باشند. اما این به تنهایی کافی نیست و استقلال فردی و عاطفی هم اهمیت دارد افرادی که احساسات خود را به درستی نمیشناسند و در درک احساسات دیگران نیز با مشکل مواجهاند، با کوچکترین ناملایمتی دچار آشفتگی میشوند، در ابتداییترین مسائل زندگی خود نمیتوانند تصمیم گیری کنند و وابسته به رأی و حمایت دیگراناند، به لحاظ شخصی و عاطفی به بلوغ و استقلال لازم برای فرزند آوری نرسیدهاند.
وی افزود: پدر و مادر هر دو در امر تربیت مؤثر هستند و به یک اندازه نقش دارند ولی به این دلیل که معمولاً ارتباط مادر با کودک بیشتر از پدر است و زمان بیشتری را با کودک سپری میکند، تأثیر تربیتی مادر بیشتر است. کودک نخستین بار در آغوش مادر است. همین امر باعث شده پدران به مرور از این موضوع فاصله بگیرند و وقت کمتری برای ارتباط برقرار کردن با فرزند خود داشته باشند و تمام بار تربیت بر دوش مادر بیفتد. یک مادر خانه دار شبانه روز با کودک خود درارتباطست و وظیفه تأمین نیازهای او را بر عهده دارد و در عین حال باید به امورات مربوط به همسر، منزل و احیاناً سایر فرزندان هم بپردازد، غافل از این که او هم انسان است و نیاز دارد ساعتی از روز یا طول هفته را به خود و رشد شخصیاش اختصاص دهد. چنان چه مادر شاغل باشد به مراتب این مشکلات بیشتر و پیچیده ترست. همین مسئله باعث میشود، با موجی از مادران افسرده و مضطرب روبرو باشیم که پس از گذشت فقط چندماه از بچه دار شدن، دیگر حوصله و اشتیاقی برای تربیت فرزند خود نشان نمیدهند، چرا که خود را در این مسیر تنها دیده و در برابر این مسئولیت عظیم احساس ناتوانی میکنند.
نظام الدینی فراگیری آموزشهای فرزندپروری را لازم دانست وتصریح کرد: در بسیاری از کشورها کلاسهایی برای پیش از بارداری و حین بارداری وجود دارد که معمولاً هر دو زوج در آن شرکت میکنند. در کلاسهای حین بارداری مسائل و مشکلاتی که زنان در این دوران با آن مواجه هستند به زوجین آموزش داده میشود. هم چنین کلاسهایی تحت عنوان فرزند پروری وجود دارد که در کشور ما نیز هست، اما متاسفانه افراد زمانی از این کلاسها استفاده میکنند که فرزند خود را به دنیا آوردهاند و یا با فرزند خود به مشکل برخوردهاند. بهتر است زوجین پیش از بارداری یا در حین آن نسبت به دریافت این آموزشها اقدام کنند و همان قدر که نگران سلامت جسمانی کودک خود هستند به سلامت روانی او نیز بها بدهند. آموزش الگوهای فرزند پروری، مهارتهای چندگانه مادری، تربیت جنسی و نظیر اینها ازجمله آموزشهای ضروری برای والدین است.
این روانشناس و مشاور خانواده پایان بخش سخنانش از اهمیت بهداشت روانی در بارداری گفت: بارداری و زایمان از رویدادهای منحصر به فرد در زندگی هر زن میباشد که از حساسیت بالایی برخوردار است و سبب ایجاد تغییرات روانی زیادی میشود. این تغییرات استرسهای روانی جدیدی را ایجاد میکند که به استرسهای قبلی خانه یا محل کار فرد اضافه میشود. آشفتگیهای روحی مادر باعث عدم توجه کافی به بهداشت روانی در دوران بارداری شده و همین امر اثرات نامطلوبی را در بلند مدت متوجه مادر و کودک میکند. اهمیت بهداشت روانی در این دوران به اندازهای است که بسیاری از مسائل دوران بزرگسالی میتواند نشأت گرفته از شرایط نامناسب دوران جنینی و کودکی باشد و صدمات وارده بر جنین در دوران بارداری میتواند زمینهساز بسیاری از اختلالات جسمی و روانی در سالهای بعدی زندگی باشد. دورهٔ بارداری و پس از آن، با تغییرات فیزیولوژیک و روان شناختی بسیار مهمی همراه است که علی رغم لذت مادر شدن، گاهی با تغییرات روحی ناپایداری همراه میگردد که این موضوع در زنانی که پیش از بارداری دچار مشکلات روحی روانی بودهاند بیشتر است.
نظر کاربران
سلام وقتتون بخیر خانم دکتر... ممنون از مطالب زیبا و آموزنده ای که در وب سلیتتون گذاشتید. می خواهم یه کوچلو مطالبتون رو نقد کنم امیدوارم ک نارحت نشید. کلیت مطالبی که گذاشتید واقعیت هست اما من با یک نگاه به این مطالب از بس مطالبتون منفی هست در مورد فرزند آوری واقعیت یه کوچلو ترسیدم و اقدام به فرزند آوری فعلا به عقب انداختم مخصوصا زمانی که بعضی از مطالب مثل زن شاغل بودن شرایطش مثل من هست ولی باید یادآوری کنم فرزند هدیه بزرگی از سمت خداوند و جنبه های مثبت زیادی دیگه ای هم داره که شما اصلا بهش اشاره نکردیید لطفا مطالب مثبت داخل سایتتون بزارید...ممنونم