برای تقویت اسپرم به همسرم چی بدهم؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: با سلام همسرم غلظت مایع اسپرم دارد و تحرک و تعداد اسپرم های سالم او کم هست. آیا دارویی جهت رفع این مشکل و تقویت اسپرم وجود دارد؟

پاسخ دکتر محمدرضا صفری‌نژاد، اورولوژیست و استاد دانشگاه:
یکی از معیارهای مهم در آزمایش تجزیه منی، قوام یا "غلظت مایع منی" است که در باروری اهمیت دارد. اگر در مردی تعداد، حرکت و شکل اسپرم‌ها طبیعی باشند ولی غلظت مایع منی غیرطبیعی، می‌تواند باعث ایجاد مشکل در باروری شود. مایع منی هنگام انزال به حالت "لخته" است و سپس تحت تاثیر آنزیم‌هایی ظرف معمولا نیم ساعت از حالت لخته بودن خارج می‌شود که در اصطلاح به آن "آبکی" شدن می‌گویند. اگر مایع منی نتواند از حالت لخته خارج شود به اصطلاح دارای غلظت بالاست. اگر مایع منی به حالت لخته باقی بماند، حالت سیالیت خود را از دست داده بنابراین نمی‌تواند به طرف دهانه رحم و داخل رحم حرکت کند و باعث ایجاد مشکل در باروری می‌شود. دانستن اینکه چه عواملی باعث افزایش غلظت مایع منی می‌شوند، از این نظر اهمیت دارد که با رعایت آنها می‌توان تا حدودی مشکل را حل کرد، ولی از نظر علم پزشکی علت اصلی، فقدان آنزیمی است که باعث آبکی شدن مایع منی می‌شود. پروستات آنزیمی بنام آنتی‌ژن اختصاصی پروستات ترشح می‌کند که این آنزیم باعث آبکی شدن مایع منی یا خروج آن از حالت لخته می‌شود. اگر پروستات دچار تورم و التهاب شود، ترشح این ماده و در نتیجه آبکی شدن مایع منی با مشکل مواجه می‌شود. موارد زیر کمک می‌کنند که از غلظت مایع منی کاسته شود و حالت سیالیت بیشتری به خود بگیرد:
• مصرف مایعات زیاد
• دقت در داروهایی که مصرف می‌شوند. مصرف برخی از داروها باعث افزایش غلظت مایع منی می‌شوند.
• عفونت مایع منی باعث افزایش غلظت آن می‌شود بنابراین درمان مناسب عفونت کمک در رفع مشکل می‌کند. یکی از علل مهم افزایش غلظت مایع منی عفونت پروستات یا پروستاتیت است. وجود باکتری در پروستات نیز باعث عفونت پروستات و عفونت مایع منی می‌شود. مردان نابارور بدون توجیه (آزمایش تجزیه منی به ظاهر سالم و طبیعی است) باید حتما از نظر وجود عفونت پروستات بررسی شوند.
• بعضی از مواد مدر باعث افزایش حجم ادرار و کاهش آب بدن می‌شوند، مثل قهوه، الکل و سودا. مردانی که دارای غلظت بالای مایع منی هستند باید به این نکته توجه کنند.
• مصرف برخی مواد نیز باعث کاهش غلظت مایع منی می‌شوند، مثل ویتامین E، گای فنزین(Guaifenesin) و استیل سیستئین.
بهتر است همسرتان به پزشک متخصص مراجعه کنند تا بررسی‌های لازم انجام شود و علت اصلی اینکه چه عواملی باعث افزایش غلظت مایع منی می‌شود، مشخص شود.