مصرف داروهای ناباروری، باعث چندقلوزایی می‌شود؟

مصرف داروهای محرک تخمک‌گذاری در افرادی که به مشکل ناباروری دچارند باعث افزایش احتمال بارداری‌های چندقلویی در دو دهه اخیر شده است. این داروها با تحریک تخمدان برای به‌دست آمدن چند تخمک به‌طور همزمان، شانس باروری را افزایش می‌دهند. چنین روندی با افزایش احتمال چند قلوزایی نیز همراه است.

چند قلوزایی
در شرایط طبیعی، احتمال وقوع دوقلوزایی چندان زیاد نیست و در حدود یک مورد از هر ۹۴ بارداری را شامل می‌شود. اما به اعتقاد دکتر پروین طهوری‌فر، متخصص زنان و زایمان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، این احتمال به دنبال مصرف داروهای تحریک تخمک‌گذاری به حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد می‌رسد.

گاه علت دوقلوزایی آزاد شدن همزمان دو تخمک و لقاح این تخمک‌ها با دو اسپرم است. در نتیجه، دو بارداری با تخمک‌ها و اسپرم‌های متفاوت و دو جنین با ژنتیک متفاوت خواهیم داشت. اما اگر در یک چرخه قاعدگی یک تخمک آزاد شود و با یک اسپرم لقاح پیدا کند و، پس از تقسیمات سلولی، دو قسمت مجزا یعنی دو جنین ابتدایی با ژنتیک واحد را به‌وجود آورد، دوقلوهایی همسان با ژنتیک مشابه خواهیم داشت.

سونوگرافی یکی از مناسب‌ترین راه‌های تشخیص بارداری چندقلویی است. اگر سابقه دوقلوزایی در خانواده پدر یا مادر وجود داشته باشد، شکم مادر بیش از اندازه بزرگ شود یا مادر پیش از بارداری از داروهای تحریک تخمک‌گذاری استفاده کرده باشد، باید از نظر بارداری دوقلویی یا چند قلوزایی بررسی شود.

احتمال وقوع عوارض بارداری در بارداری‌های چندقلویی بیشتر از تک‌قلویی است. مسمومیت بارداری، سقط، اختلالات مادرزادی، زایمان زودرس، وزن کم جنین در هنگام تولد و انتقال نامناسب خون از یک جنین به جنین دیگر ازجمله عوارض احتمالی هستند.

دکتر طهوری‌فر خاطرنشان می‌کند که، با توجه به پیشرفت علم تغذیه و وجود داروهای مناسب برای جلوگیری از زایمان زودرس و عوارض مربوط به آن، همچنین پیشرفت تکنولوژی در تشخیص زودرس عوارض و اختلالات ناشی از بارداری چندقلویی، درحال‌ حاضر این نوع بارداری خطر چندانی ندارد.