انسداد روده نوزاد، دلیلش چیست؟
نوزادان به‌طور طبیعی باید تا ۳۶ ساعت اولیه مدفوع سیاه داشته باشند و اگر در این مدت دفع مکونیوم انجام نشود، احتمال بروز انسداد روده بسیار زیاد است.
بچه‌ای که در بغل دارد یک‌بند گریه می‌کند و آرام نمی‌گیرد و او هم با نگرانی زیادی به صورت نوزادش نگاه می‌کند. می‌گوید چند روزی بیشتر از عمر بچه‌اش نمی‌گذرد و او از همان ابتدای تولد انسداد روده داشته است. او حالا همراه همسرش منتظر است تا کار‌های درمان فرزندش انجام شود. به دنبال این ماجرا ما هم به سراغ دکتر حسن‌علی صابری، متخصص کودکان و نوزادان، رفتیم و با او درباره‌ی انسداد روده در نوزادان گفتگو کردیم.
دکتر صابری با بیان اینکه انسداد روده در بچه‌ها را باید به در دو گروه سنی بچه‌های زیر ۱ ماه و کودکان بزرگ‌تر بررسی کرد، می‌گوید:« علل بروز این بیماری درنوزادان با بروز آن در کودکان بسیار متفاوت است. این بیماری بیشتر در بچه‌های ۳ ماهه تا ۴ ساله بروز می‌کند.»
دکتر صابری درباره‌ی علائم بروز انسداد روده در نوزادان توضیح می‌دهد:« نوزادان به‌طور طبیعی باید در ۲۴ ساعت تا ۳۶ ساعت اولیه دفع مکونیوم (مدفوع سیاه) داشته باشند و اگر در این مدت دفع مکونیوم انجام نشود، احتمال بروز انسداد روده بسیار زیاد است. اگر انسداد روده به مرور ادامه پیدا کند، علائم دیگری هم ظاهر می‌شود. عدم دفع گاز، استفراغ و بزرگ شدن غیر‌طبیعی شکم به صورت کاملا مشخص از علائم انسداد روده هستند.»
انسداد می‌تواند از دهان شروع شود و تا هر جای دستگاه گوارش (مری، معده، روده‌ی بزرگ و روده‌ی کوچک) ادامه داشته باشد. به همین دلیل بسته به محل انسداد علائم متفاوت هستند مانند زمانی که نوزاد هرچقدر شیر می‌خورد، عمل دفع انجام نمی‌دهد و همین باعث بزرگ شدن و ورم شکم می‌شود. به دنبال این جریان، نوزاد به شدت گریه و بی‌قراری می‌کند، به هیچ‌وجه آرام نمی‌شود و استفراغ صفراوی دارد.
انسداد روده در نوزادان بیشتر مادرزادی است و این بیماری به چند صورت در نوزادان بروز می‌کند. بر همین اساس دکتر صابری می‌گوید:«انسداد روده به صورت مادرزادی در نوزادان بسیار شایع است مانند نوزادانی که با آنوس بسته (مقعد بسته) به دنیا می‌آیند. معمولا پزشکان در معاینه‌های اولیه کودک به این موضوع پی می‌برند و مقعد نوزادان را معاینه می‌کنند اما مادران هم با مشاهده و کمی دقت می‌توانند به این مشکل فرزندشان پی ببرند. برای باز کردن مسیر مقعد، نوزاد باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. علت دیگر انسداد روده در نوزادان، هیرشْپرونگ است.»
هیرشْپرونگ یک اختلال عصبی- عملکردی در ناحیه شکمی است و طی آن همه‌ی قسمت‌های روده، بخشی از روده بزرگ و یا قسمت‌های ابتدایی دستگاه گوارش فاقد اعصاب هستند و در نتیجه در عملکردشان دچار مشکل می‌شوند. نوزادان به علت هیرشپرونگ هم دچار انسداد روده می‌شوند و هم بی‌قرار شده و استفراغ می‌کنند.
این متخصص کودکان و نوزادان درباره علت‌های دیگر انسداد روده توضیح می‌دهد:« ممکن است انسداد روده بر اثر ایلئوس مکونیوم (فلج روده‌ای) اتفاق بیفتد که در اثر آن، شیری که نوزاد می‌خورد به مرور سفت شده و بچه دچار انسداد می‌شود. بیماری‌های مادرزادی مانند چرخش‌های روده و یا توده‌های شکمی که علائمی شبیه انسداد روده دارند، ممکن است منجر به بروز این بیماری شوند.»
اگر انسداد روده تشخیص داده نشود و یا به‌موقع به پزشک مراجعه نشود،خسارت جبران‌ناپذیری بر سلامتی نوزاد می‌گذارد. به همین دلیل دکتر صابری می‌گوید:« در صورتی که والدین نوزادشان را به موقع برای معاینه پیش پزشک نبرند، ممکن است روده پاره شود و همه‌ی میکروب‌های روده در محیط شکم (صفاق شکم) بریزند و موجب بروز عفونت شدید شوند که احتمال مرگ در این مورد زیاد است. همچنین ممکن است در اثر دیر مراجعه کردن، قسمت‌هایی از روده نکروزه (سیاه) شوند که باید در طول عمل جراحی این قسمت‌ها را از روده جدا کرد. در صورتی که هریک از این قسمت‌های روده می‌توانند به جذب ویتامین‌ها، چربی‌ها و مواد دیگر مربوط باشد بنابر‌این ممکن است آن نوزاد تا آخر عمر از جذب بسیاری از مواد محروم بماند.»
اگر نوزاد در هنگام تولد مبتلا به سندروم داون، سیستیک فیبروزیس و یا سندروم‌های دیگر باشد،احتمال بروز انسداد روده در او زیاد است بنابر‌این همه‌ی نوزادانی که با این سندروم‌ها و سندروم‌های دیگر به دنیا می‌آیند باید از نظر انسداد روده بررسی شوند.
دکتر صابری با اشاره به راه‌های درمان این بیماری،به پدر و مادر‌ها توصیه می‌کند:« پدر و مادر‌ها برای اینکه بتوانند این بیماری را در نوزادشان تشخیص دهند باید حواسشان به کار کردن شکم او باشد و در صورتی که متوجه شدند شکم بچه خوب کار نمی‌کند، باید حتما برای معاینه به متخصص مراجعه کنند. معمولا با استفاده از رادیولوژی شکم (عکس شکم) انسداد‌ها در روده کاملا مشخص می‌شوند. بسیاری از انسداد‌های روده تنها با عمل جراحی قابل درمان است مانند آنوس بسته (مقعد بسته). برای درمان انسداد فلجی روده نیز پزشکان می‌توانند آن را با اعمال ارتوپدی جا‌به‌جا کنند و در صورتی که به حالت عادی برنگشت، آن را جراحی می‌کنند.»
دکتر صابری با بیان اینکه انسداد روده در بچه‌ها را باید به در دو گروه سنی بچه‌های زیر ۱ ماه و کودکان بزرگ‌تر بررسی کرد، می‌گوید:« علل بروز این بیماری درنوزادان با بروز آن در کودکان بسیار متفاوت است. این بیماری بیشتر در بچه‌های ۳ ماهه تا ۴ ساله بروز می‌کند.»
دکتر صابری درباره‌ی علائم بروز انسداد روده در نوزادان توضیح می‌دهد:« نوزادان به‌طور طبیعی باید در ۲۴ ساعت تا ۳۶ ساعت اولیه دفع مکونیوم (مدفوع سیاه) داشته باشند و اگر در این مدت دفع مکونیوم انجام نشود، احتمال بروز انسداد روده بسیار زیاد است. اگر انسداد روده به مرور ادامه پیدا کند، علائم دیگری هم ظاهر می‌شود. عدم دفع گاز، استفراغ و بزرگ شدن غیر‌طبیعی شکم به صورت کاملا مشخص از علائم انسداد روده هستند.»
انسداد می‌تواند از دهان شروع شود و تا هر جای دستگاه گوارش (مری، معده، روده‌ی بزرگ و روده‌ی کوچک) ادامه داشته باشد. به همین دلیل بسته به محل انسداد علائم متفاوت هستند مانند زمانی که نوزاد هرچقدر شیر می‌خورد، عمل دفع انجام نمی‌دهد و همین باعث بزرگ شدن و ورم شکم می‌شود. به دنبال این جریان، نوزاد به شدت گریه و بی‌قراری می‌کند، به هیچ‌وجه آرام نمی‌شود و استفراغ صفراوی دارد.
انسداد روده در نوزادان بیشتر مادرزادی است و این بیماری به چند صورت در نوزادان بروز می‌کند. بر همین اساس دکتر صابری می‌گوید:«انسداد روده به صورت مادرزادی در نوزادان بسیار شایع است مانند نوزادانی که با آنوس بسته (مقعد بسته) به دنیا می‌آیند. معمولا پزشکان در معاینه‌های اولیه کودک به این موضوع پی می‌برند و مقعد نوزادان را معاینه می‌کنند اما مادران هم با مشاهده و کمی دقت می‌توانند به این مشکل فرزندشان پی ببرند. برای باز کردن مسیر مقعد، نوزاد باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. علت دیگر انسداد روده در نوزادان، هیرشْپرونگ است.»
هیرشْپرونگ یک اختلال عصبی- عملکردی در ناحیه شکمی است و طی آن همه‌ی قسمت‌های روده، بخشی از روده بزرگ و یا قسمت‌های ابتدایی دستگاه گوارش فاقد اعصاب هستند و در نتیجه در عملکردشان دچار مشکل می‌شوند. نوزادان به علت هیرشپرونگ هم دچار انسداد روده می‌شوند و هم بی‌قرار شده و استفراغ می‌کنند.
این متخصص کودکان و نوزادان درباره علت‌های دیگر انسداد روده توضیح می‌دهد:« ممکن است انسداد روده بر اثر ایلئوس مکونیوم (فلج روده‌ای) اتفاق بیفتد که در اثر آن، شیری که نوزاد می‌خورد به مرور سفت شده و بچه دچار انسداد می‌شود. بیماری‌های مادرزادی مانند چرخش‌های روده و یا توده‌های شکمی که علائمی شبیه انسداد روده دارند، ممکن است منجر به بروز این بیماری شوند.»
اگر انسداد روده تشخیص داده نشود و یا به‌موقع به پزشک مراجعه نشود،خسارت جبران‌ناپذیری بر سلامتی نوزاد می‌گذارد. به همین دلیل دکتر صابری می‌گوید:« در صورتی که والدین نوزادشان را به موقع برای معاینه پیش پزشک نبرند، ممکن است روده پاره شود و همه‌ی میکروب‌های روده در محیط شکم (صفاق شکم) بریزند و موجب بروز عفونت شدید شوند که احتمال مرگ در این مورد زیاد است. همچنین ممکن است در اثر دیر مراجعه کردن، قسمت‌هایی از روده نکروزه (سیاه) شوند که باید در طول عمل جراحی این قسمت‌ها را از روده جدا کرد. در صورتی که هریک از این قسمت‌های روده می‌توانند به جذب ویتامین‌ها، چربی‌ها و مواد دیگر مربوط باشد بنابر‌این ممکن است آن نوزاد تا آخر عمر از جذب بسیاری از مواد محروم بماند.»
اگر نوزاد در هنگام تولد مبتلا به سندروم داون، سیستیک فیبروزیس و یا سندروم‌های دیگر باشد،احتمال بروز انسداد روده در او زیاد است بنابر‌این همه‌ی نوزادانی که با این سندروم‌ها و سندروم‌های دیگر به دنیا می‌آیند باید از نظر انسداد روده بررسی شوند.
دکتر صابری با اشاره به راه‌های درمان این بیماری،به پدر و مادر‌ها توصیه می‌کند:« پدر و مادر‌ها برای اینکه بتوانند این بیماری را در نوزادشان تشخیص دهند باید حواسشان به کار کردن شکم او باشد و در صورتی که متوجه شدند شکم بچه خوب کار نمی‌کند، باید حتما برای معاینه به متخصص مراجعه کنند. معمولا با استفاده از رادیولوژی شکم (عکس شکم) انسداد‌ها در روده کاملا مشخص می‌شوند. بسیاری از انسداد‌های روده تنها با عمل جراحی قابل درمان است مانند آنوس بسته (مقعد بسته). برای درمان انسداد فلجی روده نیز پزشکان می‌توانند آن را با اعمال ارتوپدی جا‌به‌جا کنند و در صورتی که به حالت عادی برنگشت، آن را جراحی می‌کنند.»
منبع:
نی نی سایت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼