تغذیه با شیر مادر ، اصول شیردهی صحیح

دوران شیر دادن به نوزاد سریع ترین مرحله رشد بعد از تولد است .دوران شیردهی و چگونگی نحوه تغذیه با شیر مادر مهم ترین نشانه سلامت، رشد و تکامل مطلوب کودک بشمار می رود.

تغذیه با شیر مادر

تغذیه با شیر مادر باید بلافاصله بعد از تولد شروع شود . ارجح است در اتاق زایمان پس از خشک کردن نوزاد و پوشاندن سر او، نوزاد را روی سینه مادر قرار دهند و او را با پوششی گرم بپوشانند تا تماس پوست با پوست به خوبی برقرار شده و تغذیه با شیر مادر آغاز شود.

• آغوز، حجم محدودی داشته و ممکن است در هر نوبت شیردهی از یک یا دو قاشق مرباخوری در هر پستان تجاوز نکند . نیاز نوزاد هم در همین حد است . بدیهی است مکیدن های مکرر شیرخوار، مقدار شیر مادر را مطابق نیاز و رشد کودک افزایش می دهد.

• در هفته های اول، در هر وعده تغذیه باید از هر دو پستان به نوزاد شیر داد تا سبب تحریک ترشح شیر شود به این ترتیب که بعد از تخلیه یک پستان، نوزاد به پستان دیگر گذاشته شود. در هفته های بعد بر حسب نیاز و میل شیرخوار می توان از یک یا هر دو پستان استفاده نمود. باید توجه داشت که در شیر دادن به تناوب از پستان ها استفاده شود . مثلاً اگر در یک وعده شیرخوار از پستان چپ تغذیه کرد در وعده بعدی باید از پستان راست شروع کند.

• طول مدت شیر خوردن از هر پستان و فواصل شیر خوردن از همان روز اول تولد باید مطابق میل و دلخواه شیرخوار باشد و هرگز نباید برای آن محدودیتی قائل شد . بنابراین از تنظیم برنامه دقیق مثلاً هر ۳ یا ۴ ساعت یک بار شیر دادن با ید خودداری نمود، شیرخوار بر حسب نیاز و گرسنگی در هر ساعت از شب یا روز که مایل است با شیر مادر تغذیه شود.

• برای اینکه شیرخوار بتواند به راحتی و به مقدار کافی از شیر مادر تغذیه کند بهتر است خشک و تمیز باشد. ضمناً پیچیدن سفت و سخت و محیط بسیار سرد یا بسیار گرم موجب کاهش اشتهای کودک برای شیر خوردن می شود.

• قبل از هر بار شیر دادن حتماً مادر باید دستهایش را با آب و صابون بشوید . در صورت امکان روزی یک بار استحمام نماید و اگر این کار برایش مقدور نیست حداقل روزی یک بار پستان هایش را بشوید . برای شستشوی پستان ها به جز آب سالم از هیچ ماده یا محلول ضدعفونی کننده مثل صابون یا الکل استفاده نکند زیرا ممکن است منجر به ترک خوردن نوک پستان هایش شود.

• بعد از خاتمه شیر دادن و قبل از پوشاندن پستان، برای جلوگیری از صدمه به نوک پستان بهتر است یک قطره شیر بر روی نوک پستان گذاشته شود تا در معرض هوا خشک گردد . به عبارت دیگر بعد از شیر دادن نیازی به شستشوی پستان نیست.

• برای اینکه ترشح شیر، لباس را کثیف نکند می توان از تکه پارچه تمیز و لطیفی که در داخل سینه بند قرار می گیرد استفاده نمود تا شیری که ترشح می شود (نشت می کند ) جذب شده لباس را خیس و بد منظره نکند ( از دستمال کاغذی به علت امکان ایجاد حساسیت، استفاده نشود).

• در بعضی موارد از جمله وضعیت نادرست مکیدن که متوقف کردن تغذیه از پستان ضروری است نباید پستان را از دهان شیرخوار بیرون کشید بلکه باید انگشت کوچک دست را از گوشه دهان شیرخوار وارد نمود تا خلاء ناشی از مکیدن بر طرف و پستان به آسانی رها شود.