آداب شیر دادن به نوزاد، توصیه‌های اسلام
البته گاهی اتفاق می افتد که برخی از مادران، بر اثر عوارضی شیر ندارند یا شیر کمی دارند که کفاف حال نوزادشان را نمی کند. در این صورت مجبورند دایه بگیرند تا کودکشان از شیرش تغذیه نماید.
آداب شیر دادن به نوزاد در اسلام
از آنچه متخصصان تغذیه و بهداشت کودک، پس از مدت ها تحصیل و آزمایش و تحقیق دریافته اند، آشکار می شود که آنان به همان دستورها و مطالبی رسیده اند که پیشوایان دینی ما، قرن ها پیش از این، آن ها را به بهترین و کاملترین وجه بیان فرموده اند، به نحوی که دکتر صانعی می نویسد: از نوشته هایی که در این زمینه ها منتشر شده چنین برمی آید که شیر مادر هر قدر هم اندک باشد باز برای سلامت فرزند از هر شیر دیگری بهتر است.متأسفانه امروزه بسیاری از زنان متجدد، خصوصاً در کشورهای پیشرفته صنعتی شیردادن طبیعی را مردود دانسته و کودکان خود را با شیر خشک تغذیه می کنند. به همین دلیل است که سرطان پستان در میان زنان امریکایی که غالباً از شیردادن کودکان خود امتناع می ورزند، بیش از همه جای عالم بوده است.در این جاست که ما به عمق فلسفه دستورات اسلام پی برده و می فهمیم که چرا در روایات تأکید شده که حتماً اطفال از شیر مادر تغذیه نمایند، زیرا در شیر موادی موجود است که مصنوعات بشری به هیچ وجه نمی تواند جایگزین آن ها شود؛ لذا امام رضا (ع) از نبی اکرم (ص) نقل کرده است: «هیچ غذایی برای کودک بهتر از شیر مادرش نیست».
در برخی از روایات آمده است که مادر از هر دو پستانش کودک خود را شیر بدهد چنانچه حضرت صادق (ع) فرمودند: «ای ام اسحاق او را (یعنی کودک خود را) از یک پستان شیر مده، و از هر دو پستان شیرش بده که (در) یکی از آنها طعام و (در) دیگری آشامیدنی اش می باشد».البته گاهی اتفاق می افتد که برخی از مادران، بر اثر عوارضی شیر ندارند یا شیر کمی دارند که کفاف حال نوزادشان را نمی کند. در این صورت مجبورند دایه بگیرند تا کودکشان از شیرش تغذیه نماید. متخصصان تغذیه و بهداشت کودکان در این باره می گویند: ترکیب مواد غذایی در شیر و به خصوص طرز عملی که در بدن انسان انجام می دهد هنوز به طور کامل، واضح و روشن نیست. همچنین مقدار جذب و دفع آن ها با یکدیگر مساوی نیست و مصرف مواد مختلف حیوانی، این اثر را دارد که خواص روحی همان حیوان را در آدمی به وجود می آورد.بنابراین باید در شیردادن کودک و انتخاب دایه دقت شود تا از این جهت زیانی متوجه کودک نشود. مهمترین امری که برای دایه، حایز اهمیت است، سلامت کامل و اخلاق پسندیده و برازندگی قیافه و جسم و زیبایی ظاهری و معنوی می باشد، زیرا تمام این خواص به وسیله شیر به شیرخوار انتقال می یابد.
دین مقدس اسلام در هنگامی که بشر از این گونه دقایق و رموز علمی و سرایت خواص شیردهنده به شیرخوار هیچ گونه آگاهی نداشت، درباره روش صحیح شیردادن به کودک، مطالب بسیار ارزنده و سودمندی به بشر ارزانی داشته که جز لطف خداوند جهت دیگری برای آن نمی توان تصور نمود. به نحوی که ائمه اطهار(ع) در این باره سخنان ارزشمندی بیان داشته اند که شاید تنها اشاره به گوشه ای از آن ها خالی از لطف نباشد.حضرت علی (ع) در این باب فرموده اند: به همان گونه که برای ازدواج انتخاب می کنید (و به کنجکاوی می پردازید که با شخص شایسته ای ازدواج نمایید) برای شیردادن (فرزندان نیز، دایه را) انتخاب کنید. زیرا شیرخوارگی سرشت (کودک) را تغییر می دهد»، همچنین مسعدة بن صدقه از امیرالمؤمنین (ع) روایت کرده است: «زن احمق (و کوته فکر) را برای شیردادن، طلب نکنید، زیرا شیر (خوارگی) نهاد و سرشت را تحت تأثیر قرار می دهد».علاوه بر این رسول خدا (ص) می فرمایند: «زن احمق و (نیز) زنی را که از چشمش آب می ریزد (و ضعف بینایی دارد) برای شیردادن طلب نکنید، چون شیر (خواص خود را) به شیرخوار سرایت می دهد (و طبع او را تغییر می دهد)».امام باقر (ع) فرموده است: بر شما باد به دایگان زیبارو که فرزند (شما) تحت تأثیر قرار می گیرد».به این جهت فقهایِ بزرگوار ما فتوا داده اند زنانی که دارای جمال و کمال هستند، برای شیردادن کودکان بر دیگران مقدمند و مکروه است که غیر ایشان، به ویژه آنان که کافر باشند، کودکانتان را شیر بدهند و هرگاه ناچار شوند که دایه کافری را برای شیردادن به خدمت بگمارند، اهل کتاب را بر زنان مشرک و گبر ترجیح دهند. در این صورت، طفل را به خانه آن ها نبرند؛ و نیز لازم است ایشان را از شرب خمر و خوردن گوشت خوک منع کنند. همچنین شیردادن زن زناکار (در صورتی که شیرش از زنا ایجاد شده باشد) و نیز شیردادن زنی که زنا داده است، همچون شیردادن زن کافر، کراهت داشته بلکه کراهتش بیشتر است.
این روایات از پیامبر و امامان بزرگوار ما که از وحی سرچشمه می گیرد حاکی از آن است که شیر در تربیت و زیبایی و اخلاق کودک بسیار مؤثر است و سزاوار نیست مسلمانان، تا وقتی این دستورهای آسمانی را دارا هستند به دنبال اظهارنظر اشخاصی باشند که از ویژگی های انسان و حقایق آگاهی چندانی ندارند و دایماً نظرهای مختلف و متضادی ابراز می دارند.
از آنچه متخصصان تغذیه و بهداشت کودک، پس از مدت ها تحصیل و آزمایش و تحقیق دریافته اند، آشکار می شود که آنان به همان دستورها و مطالبی رسیده اند که پیشوایان دینی ما، قرن ها پیش از این، آن ها را به بهترین و کاملترین وجه بیان فرموده اند، به نحوی که دکتر صانعی می نویسد: از نوشته هایی که در این زمینه ها منتشر شده چنین برمی آید که شیر مادر هر قدر هم اندک باشد باز برای سلامت فرزند از هر شیر دیگری بهتر است.متأسفانه امروزه بسیاری از زنان متجدد، خصوصاً در کشورهای پیشرفته صنعتی شیردادن طبیعی را مردود دانسته و کودکان خود را با شیر خشک تغذیه می کنند. به همین دلیل است که سرطان پستان در میان زنان امریکایی که غالباً از شیردادن کودکان خود امتناع می ورزند، بیش از همه جای عالم بوده است.در این جاست که ما به عمق فلسفه دستورات اسلام پی برده و می فهمیم که چرا در روایات تأکید شده که حتماً اطفال از شیر مادر تغذیه نمایند، زیرا در شیر موادی موجود است که مصنوعات بشری به هیچ وجه نمی تواند جایگزین آن ها شود؛ لذا امام رضا (ع) از نبی اکرم (ص) نقل کرده است: «هیچ غذایی برای کودک بهتر از شیر مادرش نیست».
در برخی از روایات آمده است که مادر از هر دو پستانش کودک خود را شیر بدهد چنانچه حضرت صادق (ع) فرمودند: «ای ام اسحاق او را (یعنی کودک خود را) از یک پستان شیر مده، و از هر دو پستان شیرش بده که (در) یکی از آنها طعام و (در) دیگری آشامیدنی اش می باشد».البته گاهی اتفاق می افتد که برخی از مادران، بر اثر عوارضی شیر ندارند یا شیر کمی دارند که کفاف حال نوزادشان را نمی کند. در این صورت مجبورند دایه بگیرند تا کودکشان از شیرش تغذیه نماید. متخصصان تغذیه و بهداشت کودکان در این باره می گویند: ترکیب مواد غذایی در شیر و به خصوص طرز عملی که در بدن انسان انجام می دهد هنوز به طور کامل، واضح و روشن نیست. همچنین مقدار جذب و دفع آن ها با یکدیگر مساوی نیست و مصرف مواد مختلف حیوانی، این اثر را دارد که خواص روحی همان حیوان را در آدمی به وجود می آورد.بنابراین باید در شیردادن کودک و انتخاب دایه دقت شود تا از این جهت زیانی متوجه کودک نشود. مهمترین امری که برای دایه، حایز اهمیت است، سلامت کامل و اخلاق پسندیده و برازندگی قیافه و جسم و زیبایی ظاهری و معنوی می باشد، زیرا تمام این خواص به وسیله شیر به شیرخوار انتقال می یابد.
دین مقدس اسلام در هنگامی که بشر از این گونه دقایق و رموز علمی و سرایت خواص شیردهنده به شیرخوار هیچ گونه آگاهی نداشت، درباره روش صحیح شیردادن به کودک، مطالب بسیار ارزنده و سودمندی به بشر ارزانی داشته که جز لطف خداوند جهت دیگری برای آن نمی توان تصور نمود. به نحوی که ائمه اطهار(ع) در این باره سخنان ارزشمندی بیان داشته اند که شاید تنها اشاره به گوشه ای از آن ها خالی از لطف نباشد.حضرت علی (ع) در این باب فرموده اند: به همان گونه که برای ازدواج انتخاب می کنید (و به کنجکاوی می پردازید که با شخص شایسته ای ازدواج نمایید) برای شیردادن (فرزندان نیز، دایه را) انتخاب کنید. زیرا شیرخوارگی سرشت (کودک) را تغییر می دهد»، همچنین مسعدة بن صدقه از امیرالمؤمنین (ع) روایت کرده است: «زن احمق (و کوته فکر) را برای شیردادن، طلب نکنید، زیرا شیر (خوارگی) نهاد و سرشت را تحت تأثیر قرار می دهد».علاوه بر این رسول خدا (ص) می فرمایند: «زن احمق و (نیز) زنی را که از چشمش آب می ریزد (و ضعف بینایی دارد) برای شیردادن طلب نکنید، چون شیر (خواص خود را) به شیرخوار سرایت می دهد (و طبع او را تغییر می دهد)».امام باقر (ع) فرموده است: بر شما باد به دایگان زیبارو که فرزند (شما) تحت تأثیر قرار می گیرد».به این جهت فقهایِ بزرگوار ما فتوا داده اند زنانی که دارای جمال و کمال هستند، برای شیردادن کودکان بر دیگران مقدمند و مکروه است که غیر ایشان، به ویژه آنان که کافر باشند، کودکانتان را شیر بدهند و هرگاه ناچار شوند که دایه کافری را برای شیردادن به خدمت بگمارند، اهل کتاب را بر زنان مشرک و گبر ترجیح دهند. در این صورت، طفل را به خانه آن ها نبرند؛ و نیز لازم است ایشان را از شرب خمر و خوردن گوشت خوک منع کنند. همچنین شیردادن زن زناکار (در صورتی که شیرش از زنا ایجاد شده باشد) و نیز شیردادن زنی که زنا داده است، همچون شیردادن زن کافر، کراهت داشته بلکه کراهتش بیشتر است.
این روایات از پیامبر و امامان بزرگوار ما که از وحی سرچشمه می گیرد حاکی از آن است که شیر در تربیت و زیبایی و اخلاق کودک بسیار مؤثر است و سزاوار نیست مسلمانان، تا وقتی این دستورهای آسمانی را دارا هستند به دنبال اظهارنظر اشخاصی باشند که از ویژگی های انسان و حقایق آگاهی چندانی ندارند و دایماً نظرهای مختلف و متضادی ابراز می دارند.
منبع:
قدس آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼