برفک دهان نوزاد، راه درمانش چیست؟

نوزاد معمولا دارای چند مشکل طبی جزیی و معمولی است که مهمترین آنها عبارتند از :

ترشحات چشم :
در چند هفته اول پس از تولد ، در یک یا دو چشم بیشتر نوزادان ترشحات زرد و چسبناکی دیده می شود. این مشکل مربوط به بسته شدن مجرای اشک نوزاد است. در حدود هفته سوم ، غده های اشکی در بیشتر نوزادان شروع به فعالیت می کنند و اشک تولید شده معمولا از طریق مجرای باریکی از گوشه چشم به درون بینی می ریزد.

گاهی انتهای این مجرا در طرف بینی با یک پرده نازک مسدود می شود که باید هنگام تولد پاره شود تا راه تخلیه اشک را به درون بینی باز نماید. ولی غالبا این مجرا به خوبی باز نشده و راه خروج اشک بسته می ماند.

در نتیجه اشک در یک یا دو چشم جمع می گردد. برای رفع این مشکل ، مجاری اشک را که در دو طرف قسمت فرو رفتگی بینی و بین دو چشم قرار دارند ، به آرامی ماساژ می دهند . ماساژ این مجاری ، مایع جمع شده را تحت فشار قرار می دهد و فشار وارده مجرای بسته را باز می کند.

برای جلوگیری از عفونت ، هنگام باز کردن مجرای اشک ، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز نماید. مجاری مسدود شده معمولا پس از چند هفته یا چند ماه با ماساژ و پماد باز می شوند ، ولی گاهی باز کردن آنها به میل زدن احتیاج پیدا می کند. میل زدن مجرای اشک قبل از شش ماهگی به ندرت لازم می شود.

برفک :
عامل این عارضه یک عفونت قارچی در دهان نوزاد است. برفک شبیه ذرات پنیر سفید در قسمت داخلی لب ها ، روی زبان و سقف دهان دیده می شود. شیر باقی مانده در دهان نوزاد ، محیط مناسبی برای رشد قارچ فراهم می نماید.
گاهی اوقات ، برفک با شیر باقی مانده در دهان و روی زبان اشتباه می شود. تشخیص برفک از شیر آسان است.
شیر را میتوان به راحتی از روی زبان با پارچه یا دستمال تمیزی پاک کرد ، ولی برفک به آسانی جدا نمیشود. این عفونت قارچی ممکن است هنگام شیرخوردن نوزاد به سر سینه مادر منتقل شده و آن را زخم کند. برفک یک عفونت ساده و معمولی است و با مالیدن پماد مناسب و داروی ضد قارچ به سرعت درمان می شود.

گرفتگی بینی :
در چند ماه اول پس از تولد ، مجاری بینی نوزاد ، با پرزهای فرش ، لباس ، پتو ، گرد و غبار و باقی مانده شیر و آلرژن های موجود در هوا ، به آسانی بسته میشود. در تنفس تولید سر و صدا و اشکال می کند.
این اشکال را ، حتی اگر تنفس با صدای زیادی همراه باشد ، نباید با سرماخوردگی و عفونت اشتباه کرد. برای باز کردن بینی ، از قطره آب نمک استفاده می کنند. برای تهیه آب نمک ، یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر ( چهارلیوان ) آب جوشیده حل کنید.

این محلول را میتوانید به طور آماده از داروخانه هم تهیه کنید. با استفاده از یک قطره چکان ، چند قطره از این محلول را به آرامی در بینی نوزاد بریزید. آب نمک باعث نرم شدن ترشحات می شود و نوزاد را وادار به عطسه می کند .

با عطسه کردن نوزاد ، ترشحات از انتهای بینی پایین می آید و میتوان آن را به آرامی با یک سرنگ پلاستیکی بیرون کشید . مرطوب کردن هوای اتاق به کمک یک کتری بخار ، به ویژه در هوای سرد زمستان از گرفتگی بینی تا اندازه ای جلوگیری می کند.
روش مناسب دیگر برای رفع این مشکل ، جمع آوری وسایل و اسباب بازی هایی ، مثل بالش پر ، پتو ، رو اندازهای پرز دار ، و عروسک های پشمالوست ، که گرد و غبار زیادی به خود جذب می کنند. بالاخره از دود سیگار ، به عنوان مهمترین عامل در گرفتگی بینی میتوان نام برد. دود سیگار از سایر محرک ها قوی تر است و باید نوزاد را از آن دور نگه داشت.

در پایان ماه اول ، ترشح بزاق نوزاد به قدری زیاد می شود که نمیتواند آن را به آسانی فرو برد. بزاق باقی مانده ، در ته حلق جمع می شود و صدایی تولید می کند که شبیه خس خس سینه هنگام سرماخوردگی است.

این اشکال را نباید با سرماخوردگی اشتباه کرد. این صدا وقتی نوزاد به خواب می رود ، کمتر می شود ؛ زیرا ترشح بزاق هنگام خواب کاهش می یابد. پس از مدتی ، نوزاد قدرت فرو بردن بزاق را پیدا می کند و این اشکال هم از بین میرود.

وضع خوابیدن نوزاد نیز در رفع این مشکل موثر است. اگر نوزاد را روی شکم بخوابانید ، بزاق به جای این که در گلو جمع شود ، به داخل دهان می ریزد. گاهی ترشحات بینی نوزاد در طول روز غلیظ و زرد است.

این علائم اگر با تب ملایم ، بی قراری ، کم اشتهایی و تغییر رفتار نوزاد همراه باشد ، احتمال عفونت زیاد است. در این مورد باید به پزشک مراجعه کرد. ترشحات بینی معمولا هنگام صبح ، به علت ماندن در طول شب غلیظ میشوند و مشاهده ترشحات غلیظ در نوزاد ، به تنهایی نمیتواند دلیلی برای عفونت باشد.