خس خس سینه نوزادان، علت‌ها و دلایل
اگر نوزاد به سختی نفس بکشد و هنگام تنفس وی صدای سوت مانندی شنیده شود، اصطلاحاً گفته می‌شود که سینه نوزاد خس خس می‌کند.
اگر نوزاد به سختی نفس بکشد و هنگام تنفس وی صدای سوت مانندی شنیده شود، اصطلاحاً گفته می‌شود که سینه نوزاد خس خس می‌کند. خس خس سینه گاهی خفیف است و فقط با گوشی پزشکی (استتوسکوپ) شنیده می‌شود، اما صدای خس خس سینه برخی نوزادان آن‌قدر بلند است که بدون استفاده از هیچ وسیله‌ای نیز به خوبی شنیده می‌شود. خس خس سینه نوزادان مشکل شایعی است و حدود نیمی از نوزادان آن را حداقل یک بار در نخستین سال عمر خود تجربه خواهند کرد. در واقع باریک بودن مجراهای تنفسی نوزادان را بیش از کودکان بزرگتر مستعد ابتلا به این مشکل می‌کند.
اگر شنیدن صدای خس خس سینه فرزندتان هنگام نفس کشیدن نگرانتان کرده است، بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنید. متخصص اطفال نوزاد را به دقت معاینه می‌کند، دلیل اصلی خس خس سینه را تشخیص می‌دهد و بهترین درمان را توصیه می‌کند.
انواع خس خس سینه نوزاد
خس خس سینه نوزاد هنگام نفس کشیدن لزوماً به معنای ابتلا به یک بیماری جدی نیست. خس خس سینه نوزادان به دو دسته اصلی زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
خس خس موقتی:
خس خس موقتی نتیجه وجود اختلالی التهابی است و پس از درمان بیماری و بهبود نوزاد قطع می‌شود.
خس خس دائمی:
اگر کودک دچار آلرژی یا بیماری‌های با عامل ارثی باشد، مدتی طولانی صدای خس خس مداوم از سینه‌اش شنیده می‌شود.
علت‌ها و دلایل
تشخیص علت دقیق خس خس سینه نوزاد نقش مهمی در درمان صحیح این عارضه دارد. به این منظور متخصصین اطفال چند آزمایش اصلی را انجام می‌دهند. شایع‌ترین علل خس خس سینه نوزاد عبارت است از:
آلرژی نوزاد:
قرار گرفتن نوزاد در معرض عامل‌های حساسیت‌زا مانند گرد و غبار، شوره سر حیوانات، کپک و گرده گیاهان باعث متورم شدن مجراهای تنفسی نوزاد می‌شود و غالباً به دشواری‌های تنفسی می‌انجامد.
برونشیت:
برونشیت نوعی عفونت قفسه سینه است که جریان اکسیژن را مسدود می‌کند و باعث خس خس سینه نوزاد می‌شود. برونشیت دارای دو نوع ویروسی و اوبلیترناس است که نوع ویروسی آن در میان نوزادان شیوع بالاتری دارد و علائمی شبیه آسم دارد. برونشیت خفیف خود به خود برطرف می‌شود، حال آن که نوزاد مبتلا به برونشیت شدید باید در بیمارستان بستری شود. متورم شدن مجراهای عبور هوا باعث بروز مشکلات تنفسی می‌شود. تنفس سریع، سرفه و تب از دیگر علائم این نوع عفونت به شمار می‌آید.
عامل‌های کالبدشناختی:
عامل‌های کالبدشناختی مرتبط با ریه و دیواره قفسه سینه، مانند ضعیف بودن غضروف نای یا حنجره، نوزاد را مستعد خس خس سینه می‌کند. عامل اصلی خس خس سینه پس از معاینه دقیق و انجام آزمایش‌های تشخیصی معین می‌شود و پزشک داروی مناسب را برای درمان خس خس سینه نوزاد تجویز می‌کند.
حساسیت غذایی:
آلرژی غذایی در اکثر موارد منجر به خس خس سینه نوزاد می‌شود. آلرژی به شیر یکی از شایع‌ترین حساسیت‌های دوران نوزادی است.
ذات الریه (پنومونی):
تماس نوزاد با میکروارگانیسم‌های مختلف منجر به عفونت ریه می‌شود. تب، سرفه، تب و لرز، احتقان، مشکلات تنفسی، بی‌اشتهایی و درد از دیگر علائم سینه پهلو یا ذات‌الریه به شمار می‌رود.
کروپ (خروسک):
التهاب حنجره (تارهای صوتی) سرفه‌های شدید و مکرری را ایجاد می‌کند.
علائم
-صدای خس خس سینه
-تنفس سریع
-سرفه
-تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد
-خس خس سینه علامت یک فوریت پزشکی
اگر خس خس سینه نوزاد همراه با فرورفتگی قفسه سینه، تب بالا، ورم کردن صورت، کهیر یا واکنش نشان ندادن نوزاد باشد، نوزاد باید در اولین فرصت به نزد متخصص اطفال یا بخش اورژانس برده شود. چون این علائم گاهی نشان دهنده عفونت شدید یا واکنش آلرژیک است که نیاز به مداخله درمانی فوری دارد.
درمان خس خس سینه نوزاد
اگر خس خس ناشی از برونشیت، آسم یا عامل‌های ژنتیکی باشد، باید به سرعت برای درمان آن اقدام شود. پزشک آنتی‌بیوتیک، داروهای ضدالتهاب و اسپری تنفسی بینی را برای آرام شدن سریع نوزاد تجویز می‌کند. چنانچه خس خس سینه نوزاد بدون سابقه باشد، متخصص اطفال در ابتدا تلاش می‌کند تا علائم در خانه درمان شود؛ اگر درمان خانگی موثر نبود، دارو تجویز می‌شود. درمان‌های خانگی زیر برای درمان خس خس سینه نوزادان پیشنهاد می‌شود.
استنشاق بخار
استنشاق بخار برای درمان خس خس سینه نوزاد معجزه می‌کند. فرزندتان را به حمام بخار ببرید یا با پر کردن وان یا لگن بزرگ از آب داغ و بستن در یا پنجره‌های حمام کاری کنید تا حمام پر از بخار شود. نوزاد را چند دقیقه در حمام بخار نگه دارید. گرمای آب داغ خس خس سینه را کاهش می‌دهد و کودک پس از باز شدن مجراهای تنفسی راحت‌تر نفس می‌کشد.
دستگاه بخور
دستگاه بخور هوا را مرطوب می‌کند. مرطوب کردن هوا گرفتگی‌های عامل خس خس سینه را از بین می‌برد.
سرنگ حباب‌دار
اگر گرفتگی مجاری تنفسی برطرف نشد، می‌توانید مقداری از مخاط را با سرنگ حباب‌دار از مجاری تنفسی فوقانی خارج کنید. به خاطر داشته باشید که راه‌های عبور هوا و مجاری بینی نوزاد به ریه هنوز کاملاً شکل نگرفته است، بنابراین مراقب باشید. با احتیاط از سرنگ استفاده کنید و حتماً سرنگ را قبل از استفاده ضدعفونی کنید.
آب‌رسانی
مایعات آب مورد نیاز بدن نوزاد را تامین می‌کند و میکروب‌ها و عفونت عامل خس خس را از بین می‌برد. مایعاتی مانند آب، شیر گاو و شیر سینه مادر مخاط ترشح شده را رقیق می‌کند. به این ترتیب نوزاد بهتر می‌تواند نفس بکشد. بنابراین مایعات بیشتری چون آب گرم تصفیه شده به فرزندتان بدهید.
اسپری
اسپری تنفسی در صورت خس خس مداوم سینه نوزاد به کار برده می‌شود. اسپری عضله‌های اطراف مجاری تنفسی مسدود شده را شل می‌کند. این نوع تسکین دهنده‌ها به دلیل ایمنی بالا و به دنبال نداشتن عوارض جانبی بسیار بهتر از آنتی بیوتیک هستند. اسپری تسکین دهنده‌ی فوری نوزاد را به سرعت آرام می‌کند و کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشد.
دارو
داروهای سرماخوردگی یا سرفه زیادی وجود ندارند که مصرف آنها برای نوزادان ایمن و بدون خطر باشد. مصرف استامینوفن یا دیگر اقلام دارویی تب‌بر مخصوص نوزادان کمکی به رفع سرفه یا خس خس نمی‌کند. سعی نکنید با عسل دادن به نوزاد گلویش را نرم و صاف کنید تا خس خس برطرف شود. عسل دادن نه تنها مفید نیست، بلکه احتمال بروز بوتولیسم (بیماری فلج کننده نادر است) را نیز به دنبال دارد. اگر فکر می‌کنید فرزندتان نیاز به درمان دارد، بهترین کار مراجعه به متخصص اطفال است.
بلند کردن و بالا نگه داشتن
صاف و ایستاده خواباندن نوزاد گرفتگی را تاحد زیادی از بین می‌برد و در نتیجه خس خس کاهش می‌یابد. بالش بلندی را زیر تشک نوزاد بگذارید تا حین خوابیدن نیز سرش بالاتر از بقیه بدن قرار بگیرد.
منبع:
دکتر حمید شیخ الاسلامی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼