حرف زدن نوزاد، مراحل مهم

در این مقاله به زمان اولین حرف زدن کودک و همچنین مراحل حرف زدن کودک را به طور ساده اما کامل توضیح می دهیم. همچنین به چند پژوهش جالب در خصوص حرف زدن کودکان اشاره خواهیم کرد.
برای یک کودک اولین تجربه صداها در رحم مادر شروع می شود. در ماه های آخر بارداری، گذرگاه های درون مغز کودک که حس شنوایی را تقویت می کنند، به رشد نهایی خود می رسند و کودک کم کم صداهایی را که اغلب می شنود، تشخیص می دهد. به خصوص صدای مادر خود را. حتی گاهی در پاسخ به یک صدای بلند به شکم مادر لگد می زند و در عوض با شنیدن صدای موسیقی آرام می شود.

کودکان در رحم مادر می توانند تعداد وسیعی از صداها را تشخیص دهند. حتی می توانند داستانی را اگر به اندازه کافی برای آنها خوانده شود، تشخیس دهند. در یک مطالعه، از تعدادی مادر باردار خواسته شد که داستان گربه در کلاه را روزی دو بار با صدای بلند از ماه هفتم بارداری تا زمان زایمان بخوانند
نوزادان پس از تولد دقیقا می توانستند این داستان را تشخیص دهند. در یک مطالعه دیگر، نوزادان در مقابل یک نمایش تلویزیونی پراحساس که مادرشان در زمان بارداری هر روز آن را تماشا می کرد واکنش نشان دادند، هیچ کسی نمی گوید نوزادان در داخل رحم حرف زدن یاد می گیرند. اما تحقیقات نشان می دهند که آنها طوری تجهیز شده اند که از همان بدو تولد بتوانند حرف زدن را از شما یاد بگیرند.

در ماه های آخر حاملگی سعی کنید هر روز در یک موقعیت آرام قطعه ای موسیقی برای جنین خود بگذارید. ممکن است همین آهنگ بعد از تولد او را آرام کند. مانند نمونه زیر

حرف زدن کودکان بعد از تولد
وقتی کودک به دنیا می آید روند یادگیری حرف زدن به رشد اجتماعی او پیوند می خورد. او باید خواهان برقراری ارتباط باشد و ممکن است در همه کودکان این خواسته به خودی خود به وجود نیاید. در بسیاری موارد چیزی که این خواسته را در کودک پدید می آورد. وجود شماست.
در آغاز، او مجذوب چهره شماست و وقتی صداهایی را که خیلی دوست دارد، برایش ادا می کنید به چشم ها و دهان شما خیره می شود. او از حرکت های بدن و لبخند خود استفاده می کند تا به شما نشان دهد که از دیدنتان خوشش می آید
و بعد کم کم مجبور می شود به صدای حرف زدن آدمهای اطرافش گوش کند و تلاش می کند خودش صداهایی شبیه صدای آن حرفها بسازد. پس از این مرحله او باید بین ترکیب این صداها که ما آنها را کلمه می نامیم، و چیزهایی که می بیند ارتباط برقرار کند. یعنی دست کم باید بتواند چیزهایی را که دیده و شنیده. به خاطر بیاورد.
اغلب به حرکت درآمدن نوزاد انگیزه نهایی او برای حرف زدن است، چون این امر باعث می شود تجربه هایش وسعت بیشتری پیدا کنند، حالا او چیزهای بیشتری برای گفتن به شما دارد و حتی شوق بیشتری برای ارتباط برقرار کردن پیدا کرده است

اولین صداهای کودک به خطر اینکه حنجر هاش هنوز بالا و نزدیک به دهان است و همچنین به خاطر کوتاهی نای بیشتر حالت تودماغی دارد. وقتی توانایی ادای صداها را پیدا می کند که حجم پایین تر بیاید و نایش طولانی تر شود. این اتفاق در پایان یک سالگی به سرعت شروع و تا سه سالگی کامل می شود

حرف زدن کودک با آواهایی شروع می شود که او در طی سالهای اول زندگی اش در اطراف خود می شنود و معمولا آوایی که از زبان پدر یا مادر خود می شنود اولین صداهایی هستند که ادا می کند و اصلا هم واضح نیستند اما در یک سالگی با همین حدود، تعدادی از صداها را یاد می گیرد که دقیقا به آنها نیاز دارد
صداسازی برای کودک به هیچ وجه کار راحتی نیست و به رشد جسمی و تفکر در حال رشد او بستگی دارد. او برای این کار باید بتواند سر خود را کنترل کند و لب های خود را با اراده روی هم بیاورد. زبانش را بالا و پایین ببرد و از سقف دهانش به درستی استفاده کند. و همه این موارد باید با تنفس وحنجره او هماهنگ شوند. کودک در آغاز کنترل کمی روی این موارد دارد، اما در یک سالگی می تواند تعدادی از صداها را ادا کند که روز به روز شبیه صدای وقعی حرف زدن می شوند و به زودی تلاش خود را برای گفتن اولین کلمات آغاز می کند

آیا کودکان زبان را در مرحله خاصی از زندگی یاد می گیرند و اگر به اندازه کافی در این جهت تحریک نشوند زمان را از دست می دهند؟
تا به حال هیچ دانشمندی برای کشف این مسئله به خود اجازه نداده است که جلو یادگیری زبان یک کودک را بگیرد. بنابراین پاسخ به این سوال می تواند بر اساس نمونه های نادری از کودکان استوار باشد که در انزوا و بدون هیچ تماس معناداری یا انسان های دیگر بزرگ شده اند از همین مطالعات کمیاب پیداست کودکی که در هشت یا نه سال اول زندگی اش در معرض زبان قرار نگیرد به احتمال زیاد آن را یاد نمی گیرد.

زبان کودک شما هر چه را که باشد مراحل زبانی را مانند هم و با نظم خاصی می آموزد. مطالب زیر مراحلی هستند که کودک شما برای به حرف آمدن به تدریج از آنها عبور می کنند
۱) او آواهایی را می سازد و از زیر و بمی صدا برای چیزهایی که می خواهد استفاده می کند. به چیزهایی که می خواهد اشاره می کند یا برای جلب توجه صدایی از خود در می آورد.
۲) کلمات را به شکلی که خودش می تواند ادا می کند و خانواده اش می توانند آنها را بفهمند مثلا می گوید "بی" یعنی بیسکویت. او هنوز هم با بالا و پایین بردن صدایش منظور خودش را به شما می فهماند.
۳) گفتن اولین کلمات متعارف را یاد می گیرد و از آنها استفاده می کند
۴) از یک کلمه برای اشاره به چیزی که می خواهد استفده می کند مثلا آب، یعنی می توانی به من آب بدهی؟
۵) دو کلمه را با هم به کار می برد "مامان دَدَ" یا "باز توپ". با وجود اینکه کودک خودش می داند منظورش چیست اما مفهوم بعضی از حرف هایش برای اطرافیان نیست و آنها باید خودشان منظور او را حدس بزنند.
۶) کم کم دو یا سه کلمه را با هم ترکیب می کند تا جهان را بسازد که شامل یک شخص، شیء (یعنی یک اسم) و یک فعل (انجام دادن یک کار می شود) مثلاً "سگ شام می خورد"
۷) از حروف ربط مثل "و" برای پیوند دادن افکارش استفاده می کند و می تواند فعل را با زمان های مختلف به کار ببرد
با وجود اینکه یادگیری زبان امری فری است اما به نظر می رسد به تجربیاتی متکی است که کودک طی دوران حساس رشد رشد زبانی کسب می کند. ۶ ماه اول زندگی کودک دوران حساس برای ثبت صداهای مادری در ذهن کودک است و بین یک تا ۵ سالگی کودکان دستور زبان را راحت تر از دوران دیگر زندگی شان یاد می گیرند. همچنین شواهدی در دست است که مهارت های زبانی اولیه کودک، در نوجوانی روی عملکرد پیچیده تر و تخصصی تر زبانی مغز اثر می گذارند.
مسئله اصلی این است که سه سال اول زندگی دوران مهم و حساسی برای یادگیری زبانی کودکان است. بعد از سال اول، زبان کلیدی است که به کودکان کمک می کند تا پیرامون خود را بهتر بشناسند و بتواند افکار و ایده های خود را بیان کنند. زبان به افکار آنها نظم می دهد و درهای آموختن و سواد آموزی را به رویشان باز می کند.