چرا سر نوزاد هنگام شیر خوردن عرق میکند؟

آیا شما هم جزء کسانی هستید که متوجه عرق کردن سر نوزاد تان در هنگام شیر دادن به او شده اید؟ اگر اینگونه است، باید بگوییم که این ممکن است یک پدیده کاملاً طبیعی باشد. اما اگر تعریق بیش از حد وجود داشته باشد، می تواند به علت برخی بیماری های پس زمینه ای نیز باشد.
البته به طور کلی بهتر است که ملاقات با متخصص اطفال را در برنامه خود بگنجانید، اما در این مورد خاص تا زمانی که کودک بیش از حد عرق نکند، لازم به مراجعه به پزشک نیست. در این مقاله نکاتی در رابطه با پدیده تعریق زیاد کودک و عرق کردن شیرخواران هنگام شیر خوردن خواهید دید.

دلایل عرق کردن سر نوزاد هنگام تغذیه با شیر مادر
معمولاً کودک به دلیل فرآیندهای طبیعی که طی آنها بدن حرارت بیش از حدی را از خود آزاد می کند، عرق می کند. کودک باید به طور طبیعی خنک شود، زیرا دمای بالای بدن آنها مقطعی بوده و متاثر از عوامل زیر است:
- اتصال فیزیکی: تماس نزدیک و پوست به پوست کودک با مادر در حین تغذیه دمای بدن آنها را افزایش می دهد.
- حجم صرف انرژی: مکیدن نیاز به انرژی زیادی دارد. حرکات فک کودک در زمان شیردهی، نوعی ورزش برای نوزاد است و در حین اینکه برای انجام این کار تلاش می کند، عرق خواهد کرد.
- عرق کردن سر: آیا متوجه تعریق سر نوزاد در حین تغذیه با شیر مادر شده اید؟ بسیاری از مادران در طول تغذیه کودک او را در همان موقعیت ثابت زمان شروع تغذیه نگه می دارند و این باعث تماس طولانی مدت کف دست های مادر با نقطه ثابتی از سر نوزاد می شود. این اصطکاک گرما تولید کرده و موجب می شود که سر کودک عرق کند.
- لباس زیاد: گاهی اوقات مادران بچه ها را بیش از حد می پوشانند. بنابراین، آنها هنگام شیر خوردن بیشتر گرم شده و عرق می کنند.
- اتاق نامناسب: اتاق تغذیه کودک ممکن است کوچک، گرم و فاقد تهویه مناسب باشد. چنین محیطی باعث می شود کودک در هنگام شیر خوردن بیشتر عرق کند.
اما به جز این موارد، ممکن است برخی شرایط دیگر نیز باعث عرق کردن نوزاد شود که در ادامه این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.

چرا بیشتر سر نوزاد است که عرق می کند؟
تعریق گه گاه سر نوزاد، دو دلیل طبیعی و عمده دارد:
- فقط سرهای نوزادان دارای غدد فعال تعریق هستند و بقیه بدن چنین غددی ندارد. بنابراین زمانی که به ویژه در هنگام تغذیه احساس گرما می کنند، سر نوزادان بیش از بقیه بدنشان عرق می کند.
- دمای سر نوزادان به طور طبیعی همیشه بالاتر از بقیه بدنشان است.

آیا عرق کردن سر بچه موقع شیر خوردن می تواند نشانه ای از وجود یک مشکل جدی در سلامتی اش باشد؟
یکی از طبیعی ترین نگرانی های والدین جدید وجود برخی بیماری های پس زمینه ای در کودک است. البته در حالی که این مورد خاص معمولاً باعث نگرانی نیست، اما اگر شما در سر نوزادتان تعریق ناخوشایند و غیرطبیعی می بینید، ممکن است برخی از مشکلات پزشکی وجود داشته باشند. آنها می توانند یکی از موارد زیر باشند:
- آترزی مری: این یک نوع بیماری قلبی مادرزادی است که جریان خون از قلب به ریه ها را مختل می کرده و کودک اکسیژن کافی دریافت نمی کند. این به این دلیل اتفاق می افتد که دریچه ریه که شدت جریان خون از قلب به ریه ها را تنظیم می کند، دارای ناهنجاری است و درست باز نمی شود. عرق کردن بیش از حد کودک در حال تغذیه با شیر مادر، یکی از شاخص های کلیدی این بیماری است.
- پرکاری تیروئید: عرق کردن بیش از حد می تواند ناشی از فعالیت بیش از حد غده تیروئید باشد.
- عفونت توام با تب: کودک در شرایطی که یک بیماری عفونی به همراه تب گرفته باشد، ممکن است زیاد عرق کند.
- سندرم مرگ ناگهانی نوزاد: در برخی موارد حاد، بعضی از نوزادان خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) را بیشتر از بقیه دارند که یکی از علائم آن عرق کردن بیش از حد است، هرچند هیچ شواهد علمی قطعی از وجود این ارتباط وجود ندارد و صرفاً بر طبق نتایج یک مطالعه، اکثریت مادرانی که نوزادانشان را به دلیل SIDS از دست داده اند، اظهار کرده اند که نوزادان آنها بیش از حد عرق می کردند.
- نارسایی احتقانی قلب: این بیماری ناشی از وجود یک مشکل ساختاری یا یک عضله ضعیف در قلب است. از این رو، قلب کودک قادر به عرضه خون کافی به بقیه بدن نیست. این بیماری نیز با عرق کردن بیش از حد شناخته می شود.

نکاتی برای کاهش تعریق نوزاد در طی تغذیه با شیر مادر
حال که دلایل این مساله را می دانید، می توانید کارهایی انجام دهید تا شرایط راحتتری برای کودکانتان به ارمغان بیاورید. در اینجا چند نکته و ترفند برای پیشگیری از عرق کردن سر نوزاد موقع شیر خوردن ذکر شده است:
- غذای کودک را در یک اتاق دارای تهویه و دمای مناسب به او بدهید. اتاق ایده آل باید نه خیلی گرم و نه خیلی سرد باشد.
- در تابستان ها شما و کودکتان هر دو باید در هنگام تغذیه با شیر مادر، لباس های نرم و خنک به تن داشته باشید. البته حتی در زمستان هم لباس های ضخیم، سنگین و پشمی ممکن است باعث تحریک پوست و تعریق شوند.
- سر نوزاد را آزاد و در معرض هوا نگه دارید تا اجازه دهید که در هنگام تغذیه با شیر مادر، پوست او نفس بکشد. قبل از تغذیه هر کلاه سنگین یا سرپوش را بردارید. اگر زمستان باشد، در هنگام تغذیه بهتر است از کلاه کتان استفاده کنید.
- اگر در مکانهای عمومی ناگزیر به تغذیه فرزندتان شدید، بهتر است از یک لباس پنبه ای مخصوص استفاده کنید تا هوا به خوبی جریان داشته باشد.
- شما و نوزادتان باید در هنگام تغذیه از پوشیدن لباس های پلی استر اجتناب کنید.
- کودک خود را از هر دو سینه تغذیه کنید. این امر باعث می شود کودک شما در یک موقعیت ثابت نباشد و این حرکت خود گرما را کاهش می دهد.
- فکر نکنید که کودک همیشه سردش است و او را بیش از حد نپوشانید. تغذیه با شیر مادر دمای بدن نوزاد را افزایش می دهد، زیرا او در هنگام شیر خوردن تلاش زیادی می کند و در تماس نزدیک با بدن مادر است. لباسهای اضافی او را در این شرایط ناراحت تر خواهند کرد.
- شما و کودکتان نباید در طول تغذیه لباسهای تنگ به تن داشته باشید. این برای هر دوی شما باعث تعریق و ناراحتی است.

چه هنگام باید با پزشک خود مشورت کنید؟
اگر به همراه تعریق کودک متوجه این علائم شدید، باید با متخصص اطفال مشورت کنید:
- مشکلات تنفسی: کودک ممکن است بیش از حد سریع، خیلی آهسته یا بریده بریده تنفس کند. تند نفس کشیدن یا تنگی نفس نوزاد را جدی بگیرید
- خستگی: ممکن است متوجه بی حالی یا خواب آلودگی کودک شوید، حتی این ممکن است فقط در هنگام شیردهی رخ دهد.
- بی اشتهایی: کودک شما ممکن است اصلاً مشتاق به خوردن غذا نباشد.
- پوست آبی: در بعضی موارد نادر، پوست کودک ممکن است سایه آبی رنگ ایجاد کند.
در حالی که عرق کردن کودک حین تغذیه می تواند یک وضعیت طبیعی تلقی شود، اما ممکن است به علت برخی از مشکلات ناشناخته بهداشتی نیز باشد. بنابراین بهتر است در صورت وجود چنین شرایطی با پزشک خود مشورت کنید.