رنگ چشم نوزاد، پانزده ژن موثر

اغلب اولین چیزی که والدین بعد از تولد کودک مگاه می کنند چشمان کودک و رنگ آن ها است. در حقیقت، رنگ چشم یک ویژگی ژنتیکی است که توجه و کنجکاوی والدین را بیش از هر چیز دیگری به خود جلب می کند. آن ها شگفت زده می شوند، رنگ چشم او قهوه ای، سبز، آبی، عصلی، یا خاکستری خواهد بود؟
نهایتا، رنگ چشم کودک وابسته به مواد ژنتیکی دریافتی از هر دو والد است. فقط به یاد داشته باشید که ژن های والدین ممکن است به روش های مختلف مخلوط شوند. بنابراین، پیش بینی این که رنگ چشم کودک چه خواهد بود آنچنان ساده نیست.

رنگ چشم چگونه تشکیل می شود؟
بیشتر کودکان قفقازی با چشم های آبی مایل به خاکستری متولد می شوند، در حالی که بسیاری از کودکان آفریقایی-آمریکایی، آسیایی، و هیسپانیک با چشمان قهوه ای یا قهوه ای تیره به دنیا می آیند. گاه حتی ممکن است چشمان آن ها سیاه به نظر برسد. اما والدین نباید چندان به این رنگ ها بچسبند، زیرا این رنگ بعد از برخورد نور به سلول های تولید کننده ی رنگ در عنبیه تغییر خواهد کرد. عنبیه بخشی از چشم پشت قرنیه است که اندازه ی مردمک را برای ورود نور کنترل می کند.
معمولا این فرآیند تغییر رنگ تا قبل از تثبیت رنگ چشم کودک شش ماه طول می کشد، اما رنگ چشم تا حدود سن سه سالگی در برخی کودکان ادامه یافته و در برخی موارد تا بزرگسالی ادامه پیدا می کند.

نقش ملانین: در رنگ چشم نوزاد
به طور کلی، رنگ چشم توسط ملانوسیت ها تعیین می شود، ملانوسیت ها سلول هایی هستند که نقش آن ها ترشح پروتئین ملانین در صورت نیاز است. در طول زمان، اگر کودک چشم های آبی داشته باشد، ملانوسیت ها ملانین کمی ترشح خواهند کرد. اگر این سلول ها اندکی ملانین بیشتر ترشح کنند، چشمان کودک سبز یا عسلی خواهد شد. و اگر کودکتان چشمان قهوه ای داشته باشد، ملانوسیت ها ملانین بسیار زیادی ترشح می کنند.

ژنتیک کودکتان
مقدار تولید در ملانوسیت ها تحت تاثیر ۱۵ ژن قرار دارد، که دو ژن بیشتر از بقیه در چگونگی ایجاد رنگ چشم کودک درک شده اند. دو ژن بیشتر درک شده به دو شکل یا دو الل وجود دارند، یکی نسخه ی قهوه ای و آبی و دیگری نسخه ی آبی و سبز. در نتیجه، رنگ چشم کودک وابسته به ترکیب الل هایی است که از والدین خود به ارث خواهند برد. سایر رنگ های چشم همچون خاکستری، عصلی، بنفش، و رنگ های متعدد دیگر در حال حاضر به طور کامل درک نشده اند.
براساس آنچه در حال حاضر می دانیم، دستورالعمل های کلی برای چگونگی تعیین رنگ چشم کودک وجود دارد. مثلا اگر دو والد چشمان تیره داشته باشند، شانس این که کودک نیز دارای چشمان تیره باشد بسیار بالا است زیرا الل قهوه ای غالب است. با این حال، اگر در خانواده ی هر دو سمت چشمان آبی وجود داشته باشد، بعید نیست دو والد چشم قهوه ای دارای کودکی با چشمان آبی باشند.
سال ها، رنگ چشم قهوه ای صفت غالب و رنگ چشم آبی صفت مغلوب در نظر گرفته می شدند. اما علوم مدرن نشان می دهد که تعیین رنگ چشم به این سادگی نیست. رنگ چشم تحت تاثیر یک یا دو ژن نیست بلکه در عوض توسط ژن های متعدد که با هم همکاری دارند تعیین می گردد.
به همین دلیل، بعید نیست کودکان رنگ چشمی کاملا متفاوت با هر کدام از والدین خود داشته باشند. بنابراین، اگرچه بسیار نادر است دو والد دارای چشمان آبی کودکی با چشمان قهوه ای داشته باشند، اما بعید نیست. این پدیده به این دلیل رخ می دهد که رنگ چشم صفتی چند ژنی است یا به عبارتی تحت تاثیر ژن های متعددی است که در تعیین رنگ چشم با هم همکاری می کنند.

پیش بینی رنگ چشم کودکتان
چون هنوز چیزهایی زیادی درباره ی تعامل بین ژن ها و نقش آن ها در تعیین رنگ چشم درک نشده باقی مانده است، پیش بینی دقیق درباره ی رنگ چشم نهایی کودک دشوار است. اما هنوز هم احتمالاتی وجود دارد که ارزش ذکر دارند. در این جا خلاصه ای از برخی سناریوهای رایج درباره ی رنگ چشم را ارائه می کنیم.
اگر هر دو والد چشمان آبی داشته باشند، شانس داشتن کودکی با چشمان آبی به طور قابل توجهی بیشتر است. فقط به یاد داشته باشید که این مساله همیشه رخ نمی دهد.
به همین ترتیب، زمانی که هر دو والد چشمان قهوه ای دارند، احتمال داشتن کودکی با چشمان قهوه ای بسیار بالا است. اما استثناهایی نیز وجود دارد، به خصوص اگر پدربزرگ یا مادربزرگ های هر دو طرف چشمان آبی داشته باشند. بنابراین، احتمال دارد که والدین اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز برای چشم های آبی را انتقال دهند.
در عین حال، اگر یکی از والدین چشمان قهوه ای و دیگری چشم های آبی داشته باشد، شانس این که کودک چشم آبی باشد ۵۰/۵۰ است.
لازم به یادآوری است که تغییر در رنگ چشم معمولا از روشن به تیره است. بنابراین اگر کودکی در ابتدا چشم های آبی دارد، ممکن است رنگ آن ها به سبز، عسلی، یا قهوه ای تبدیل شود. به عبارت دیگر، اگر کودکی با چشم های قهوه ای متولد شود، بسیار بعید است که چشم های او آبی شوند. علاوه بر این، حدود ۱۰% کودکان تغییر رنگ چشم را در بزرگسالی نیز تجربه خواهند کرد.
در کل، لازم به ذکر است پیش بینی رنگ چشم کودک فقط با نگاه به چشم والدین غیر ممکن است. این فرآیند بسیار پیچیده تر از این حرف ها است.

آیا چشم های قهوه ای قوی تر از چشم های آبی هستند؟
به گفته ی پزشکان، افراد دارای چشم های آبی، خاکستری، یا سبز نسبت به افراد دارای چشم های قهوه ای یا سیاه نسبت به نور حساس تر هستند. در حقیقت، افراد دارای چشم های روشن تر اغلب از فتوفوبیا رنج برده، یا حساسیت به نور باعث می شود چشم های خود را در نور خورشید در هم بکشند یا احساس خستگی بعد از نشستن زیر نور فلورسنت داشته باشند.رنگ چشم نوزاد
این حساسیت به این دلیل ایجاد می شود که افراد دارای چشم های روشن تر رنگدانه ی کمتری در لایه های مختلف چشم نسبت به چشم های تیره تر دارند. در نتیجه، قادر به لوکه کردن تاثیر نورهای روشنایی یا نور خورشید نمی باشند. با در نظر داشتن این مساله، والدین باید به هنگامی که کودک بیرون از منزل است حواسشان جمع بوده و متوجه خستگی چشم یا نیاز به استراحت و دوری موقت از نور شدید خورشید باشند.
البته، صرف نظر از رنگ چشم کودک، بهتر است به هنگام خروج از منزل با استفاده از عینک آفتابی از چشم محافظت نمود. از عینک های آفتابی سایز کودکانه که حفاظت UV دارند استفاده نمایید. عینک های آفتابی را انتخاب کنید که حفاظت UVB و UVA داشته باشند تا هر دو شکل نور فرابنفش را بلوکه نموده و چشم های کودکتان را ایمن نگاه دارند.

حفاظت از چشم های کودک
به یاد داشته باشید که چشم های کودک حساس هستند. بنابراین، چند گام برای حفاظت از چشم های کودک پیشنهاد می شود. نخست، در طول چند ماه اول بعد از تولد، ترشحات اندکی از چشم های کودک خواهید دید. آن ها را با پارچه ی پنبه ای نرم به هنگام حمام پاک کنید. از پاک کردن مداوم چشم کودکتان با دستمال کاغذی یا لیف حمام اجتناب کنید.
دوم، مواظب باشید کودکتان به چه چیزهایی بازی می کند. کودکان کنترل کمی روی عضلات خود دارند. بنابراین بعید نیست این وسایل را به چشم خو بکوبند. در حقیقت، آسیب های غیر عمدی چشم حتی در نوزادی نیز شایع هستند و در برخی موارد منجر به از دست دادن دائمی دید می شوند. در عوض، به کودکان خود اسباب بازی های با رنگ روشن بدهید تا دید آن ها را تقویت کند.

مهم ترین روش های ایمن نگاه داشتن کودک
و در نهایت، لازم است به همترازی چشم کودکتان نیز توجه کنید. اگرچه لوچی یا ناهمترازی اندک چشم در چند ماه اول طبیعی است، اما اگر تا سه ماهگی ادامه یابد، یا اگر چشم ها لرزان به نظر می رسند، با متخصص اطفال صحبت کنید. ممکن است آن ها شما را به چشم پزشک ارجاع دهند.

سایر ملاحظات :رنگ چشم نوزاد
گاه کودکان با عنبیه ای متولد می شوند که از نظر رنگ با هم جور نیستند. معمولا این شرایط که هتروکرومیا نامیده می شوند در زمان تولد یا در نتیجه ی شرایط دیگر یا نوعی تروما ایجاد می شود. در کودکانی که با هتروکرومیا متوسط می شوند، این شرایط هتروکرومیای مادرزادی در نظر گرفته می شود.
در سایرین، این شرایط ممکن است به دلیل تروما یا شرایط دیگر ایجاد شود. یک نمونه سندرم هارنر است که اختلال در مسیر عصبی مغز به یک سمت صورت و یک چشم است. اگر ظاهر غیر طبیعی در رنگ چشم کودکتان دیدید، با متخصص اطفال تماس بگیرید که شما را به چشم پزشک ارجاع خواهد داد.رنگ چشم نوزاد
مهم نیست رنگ چشمان کودکتان چه خواهد شد، مهم این است که این رنگ زیبا و منحصر به او است. در حالی که همه ی ما روزی آرزو می کردیم رنگ چشم کودکمان رنگی خاص باشد، بعد از تولد به آن خیره شده و به این نتیجه می رسید که زیباترین رنگی است که تاکنون دیده اید. و آرزوی رنگ خاص پر کشیده و خواهد رفت.