بازتاب گونه در نوزاد، آنچه باید بدانیم

نوزاد در ابتدای تولد، بسیاری از حرکات را نمی ‌تواند به صورت ارادی انجام دهد، اما دارای بازتاب ‌ها و رفلکس ‌های فطری مثل بازتاب گونه نوزاد است که به فرایند غذا خوردن و حفظ بقای او کمک می‌کند. بازتاب‌ها در سن خاصی شروع شده و در سن خاصی به پایان می‌رسد. البته برخی از آن‌ها تا بزرگسالی نیز ادامه دارند؛ مثل واکنش طبیعی بستن چشم هنگام نزدیک شدن یک شیء خارجی به آن. والدین باید نسبت به بازتاب‌ها آگاه بوده و بتوانند در صورت بروز مشکل آن‌ها را تشخیص دهند و سریعا به پزشک و مشاوره کودک مراجعه نمایند. مشاوره کودک به والدین کمک می ‌کند که از سلامت فرزند خود مطمئن شوند.

بازتاب ها چیست؟
بازتاب نوزادان، پاسخ‌های فطری و خودکار کودک در مقابل تحریکات مختلف است. بازتاب‌ها واضح ترین الگوهای رفتار نوزاد هستند که بسیار سازمان یافته و منظم می‌باشند. برخی از بازتاب‌ها برای نوزاد ارزش بقا دارند دارند و اگر این رفلکس ها در نوزاد وجود نداشته باشند، او به طور طبیعی رشد نکرده و نمی‌تواند نیازهای اولیه خود را رفع کند. همچنین بازتاب‌ها کمک می‌کنند تا نوزاد تعامل خشنود کننده ای با مادر داشته باشد. وقتی نوزاد واکنشی نشان می‌دهد، مادر را تشویق می‌کند تا با محبت به او پاسخ داده و احساس شایستگی و رضایت کند. همچنین بازتاب‌ها به والدین کمک می‌کنند تا روش‌های آرام کردن نوزاد خود را به راحتی پیدا کنند.

وظیفه بازتاب گونه نوزاد
بازتاب گونه نوزاد یا rooting، یکی از مهم ترین بازتاب‌های دوران نوزادی است؛ به کمک آن، نوزاد می‌تواند سینه مادر را روی صورت خود حس کرده و دهان خود را به سمت آن ببرد. این بازتاب برای بقای نوزاد بسیار مهم است. به این بازتاب، بازتاب جستجو کردن نیز گفته می‌شود. توجه داشته باشید که بازتاب گونه و بازتاب مکیدن متفاوت از یکدیگر هستند.

تفاوت بازتاب گونه و بازتاب مکیدن
بازتاب مکیدن و گونه از هم متفاوت هستند اما هردو به فرایند غذاخوردن نوزاد کمک می‌کنند. رفلکس گونه به نوزاد کمک می‌کند تا سینه مادر را پیدا کرده و آن را در دهان بگذارد. سپس با تحریک سقف دهان، بازتاب مکیدن فعال شده و نوزاد شروع به مک زدن می‌کند. در واقع می‌توان گفت که این بازتاب پیش زمینه ای برای بازتاب مکیدن است.

روش تحریک و پاسخ بازتاب گونه نوزاد
برای این که بتوانید این عمل را در نوزاد خود کشف و آزمایش کنید، گونه نوزاد، نزدیک لب‌ها و گوشه دهان او را نوازش کنید. کودک باید بتواند محرک را پیدا کرده و دهان خود را به سمت آن ببرد. متوجه خواهید شد که کودک، پس از لمس گونه، لب‌های خود را به حالت غنچه (برای مکیدن) در می‌آورد. همچنین شما می‌توانید از این طریق، گرسنه بودن او را بفهمید. کودکان فقط در هنگام گرسنگی و لمس گونه توسط فردی دیگر، این رفلکس را نشان می‌دهند، وگرنه با لمس خود نوزاد این اتفاق نمی‌افتد. توجه داشته باشید که عدم وجود این رفلکس به معنی حتمی بودن بیماری نوزاد نیست و سلامتی او به موارد دیگری نیز بستگی دارد.

سن بروز و ناپدید شدن بازتاب گونه نوزاد
معمولا این بازتاب‌ها برای دوران نوزادی است و باید در زمان مشخصی ناپدید شوند. هم نبودن بازتاب‌ها و هم زودتر یا دیرتر ناپدید شدن آن‌ها می‌تواند آسیب زا بوده و پیش بینی کننده مشکلات بعدی مثل آسیب مغزی باشد. بازتاب گونه تا ۳ هفته وجود خواهد داشت و پس از آن ناپدید می‌شود. بعد از ۳ هفته نوزاد می‌تواند سر خود را به صورت ارادی چرخانده و به سمت سینه مادر حرکت دهد و دیگر نیازی به این رفلکس طبیعی نیست.

سخن آخر
توجه به بازتاب‌های نوزادی یک امر بسیار مهم برای والدین است و آن‌ها می‌توانند با کمی دقت بیشتر از سلامت نوزاد خود مطمئن شده و یا در صورت وجود مشکل برای درمان زودهنگام اقدام کنند. پس بهتر است برای کسب اطلاعات در زمینه سلامت فرزند خود برای گرفتن موارد لازم، اقدام کنید. آموزش والدین می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.