تغذیه نوزاد هفت ماهه ـ ۶ موادغذایی مفید + جدول برنامه غذایی هفتگی
تغذیه کودک در ۷ ماهگی مرحلهای حساس و مهم در رشد و تکامل اوست. در این سن نوزاد هنوز منبع اصلی تغذیهاش شیر مادر یا شیر خشک است، اما در عین حال، به تدریج با طعم و بافت غذاهای جامد آشنا میشود. هدف در ماه هفتم، عادت دادن کودک به جویدن، بلعیدن و پذیرش طعمهای جدید است، نه صرفاً افزایش مقدار غذای جامد. در ادامه بیشتر با اصول غذا دادن به کودک ۷ ماهه آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
- برنامه کلی تغذیهای در ۷ ماهگی
- کودک ۷ ماهه چقدر غذای جامد نیاز دارد؟
- نشانههای آمادگی کودک برای غذای بیشتر
- غذاهای مجاز و مفید برای کودک ۷ ماهه
- غذاهای ممنوعه برای کودک ۷ ماهه
- تغذیه نوزاد ۷ ماهه به صورت هفته به هفته
- نکات مهم برای غذا دادن به کودک ۷ ماهه
- صبحانه برای کودک ۷ ماهه
- برنامه غذایی نمونه هفتگی برای کودک ۷ ماهه
برنامه کلی تغذیهای در ۷ ماهگی
در این سن، کودک هنوز باید روزانه چند نوبت شیر (مادر یا خشک) بخورد. معمولاً بین ۴ تا ۵ وعده شیردهی در طول شبانهروز انجام میشود. در کنار آن، میتوان ۲ تا ۳ وعده غذای کمکی نرم و ساده را شروع کرد.
کودک ۷ ماهه چقدر غذای جامد نیاز دارد؟
یکی از اصلیترین سوالات مادران در مورد غذا دادن به کودک ۷ ماهه این است که میزان غذای مورد نیاز او در طول روز چقدر است؟ تعیین یک اندازه مشخص برای غذا دادن به کودک ۷ ماهه متفاوت است زیرا آنها نیازهای تغذیهای متفاوتی دارند. به طور کلی توصیه میشود از اندازههای کم شروع کرده و با توجه به نشانهها و میل نوزاد میزان آن را کم و زیاد کنید.
به نقل از solidstarts.com
Here are general guidelines we use for babies 6 to 12 months of age: Offer small portions: 1 to 3 large pieces or a small scoop of puree or mash. A meal can be simple: A mango pit and a scoop of yogurt is plenty at first. Follow baby's cues: Learn to read baby's cues, and if they want more, offer more.
در ادامه دستورالعملهای کلی که ما برای نوزادان ۶ تا ۱۲ ماهه استفاده میکنیم، آمده است: وعدههای غذایی کوچک ارائه دهید: ۱ تا ۳ تکه بزرگ یا یک پیمانه کوچک پوره یا له شده. یک «وعده غذایی» میتواند ساده باشد: در ابتدا یک هسته انبه و یک پیمانه ماست کافی است. از نشانههای کودک پیروی کنید: یاد بگیرید که نشانههای کودک را بخوانید و اگر بیشتر میخواهد، بیشتر به او پیشنهاد دهید.
نشانههای آمادگی کودک برای غذای بیشتر
قبل شروع غذا کمکی برای نوزاد؛ نشانههای زیر نشان میدهد که کودک ۷ ماهه شما علاقه به مصرف غذای بیشتر دارد:
- علاقه نشان دادن به غذای دیگران
- باز کردن دهان هنگام دیدن قاشق
- نگه داشتن سر بهصورت مستقل
- بلعیدن راحت غذاهای نرم
اگر کودک این نشانهها را ندارد، نباید او را مجبور به خوردن کنید.
غذاهای مجاز و مفید برای کودک ۷ ماهه
لازم است بدانید در غذا دادن به کودک ۷ ماهه، نوزاد آماده امتحان طعمهای متنوعتر است. غذا باید نرم، پورهشده و ساده باشد تا کودک بتواند راحت بخورد و هضم کند. غذاهای مجاز شامل:
- غلات: فرنی برنج، حریره بادام، بلغور گندم، سوپ سبزیجات نرم
- سبزیجات پخته و نرم: سیبزمینی، هویج، کدو سبز، نخودفرنگی، چغندر (پورهشده)
- میوهها: سیب، گلابی، موز، هلو، شلیل (به صورت پوره)
- پروتئینها: زرده تخممرغ (بهصورت کامل پخته و نرمشده، از هفتهای ۲ تا ۳ بار)، عدس یا ماش پورهشده
- چربیهای سالم: مقدار کمی کره حیوانی یا روغن زیتون به غذا اضافه شود
- ماست ساده و بدون قند: از هفته دوم ماه هفتم قابل معرفی است
غذاهای ممنوعه برای کودک ۷ ماهه
در این سن دستگاه گوارش کودک هنوز کامل نشده و بعضی مواد غذایی میتوانند مضر باشند. غذاهای ممنوع عبارتند از:
- سفیده تخممرغ (ممکن است آلرژیزا باشد)
- عسل (خطر بوتولیسم نوزاد)
- نمک، شکر و ادویهها
- آجیل، پاپکورن، کشمش، میوههای خشک (خطر خفگی)
- لبنیات غیرپاستوریزه
- غذاهای سفت، خام یا چرب
- آبمیوههای صنعتی یا قنددار
بیشتر بخوانید: غذاهای ممنوعه برای کودکان زیر یک سال _ 23 موادغذایی غیرمجاز

تغذیه نوزاد ۷ ماهه به صورت هفته به هفته
در تغذیه نوزاد ۷ ماهه، بهتر است روند تغذیه در طول این ماه بهصورت مرحلهبهمرحله پیش برود. هدف در ماه هفتم این است که کودک به تدریج با طعم، رنگ و بافتهای مختلف غذا آشنا شود و دستگاه گوارش او به آرامی با مواد جدید سازگار گردد. در ادامه، ماه هفتم را به چهار هفته تقسیم کردهایم تا بدانید در هر مرحله چه نوع غذایی و با چه حجمی باید به نوزاد داده شود.
هفته اول: شروع آرام و ساده
در ابتدای ماه هفتم، کودک هنوز تازهکار است و باید با غذاهای ساده و نرم آغاز کند. در این هفته بهتر است از پورههای تکماده استفاده شود تا بتوانید واکنش بدن کودک را نسبت به هر غذا بررسی کنید.
بهترین گزینهها عبارتند از: پوره سیبزمینی، پوره هویج، پوره برنج نرم، و فرنی برنج رقیق با شیر مادر یا شیر خشک.
در هر وعده فقط ۲ تا ۳ قاشق چایخوری از غذا کافی است. هدف اصلی آشنایی با طعمها و تمرین بلع است، نه سیر شدن.
نکته مهم اینکه در این هفته تنها یک وعده غذای کمکی در روز بدهید، ترجیحاً در نیمروز، و بقیه وعدهها را شیر مادر یا شیر خشک تشکیل دهد.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه پوره سیب زمینی برای نوزاد - دستور پخت ۳ مدل مختلف و خوشمزه پوره
هفته دوم: افزودن طعمهای جدید
اگر کودک در هفته اول به خوبی غذا را پذیرفته و نشانههای آلرژی نداشته، میتوانید در هفته دوم تنوع غذاها را افزایش دهید. اکنون میتوان پوره سیب، موز، گلابی، یا حریره بادام را معرفی کرد. سبزیجات جدید مانند کدو سبز و چغندر نیز گزینههای مناسبی هستند.
در این هفته، حجم غذا میتواند در هر وعده به حدود ۴ تا ۶ قاشق چایخوری افزایش یابد.
دو وعده در روز (مثلاً ظهر و عصر) کافی است.
اگر کودک تمایل نشان داد، میتوانید به مقدار کمی روغن زیتون یا کره حیوانی تازه در غذا اضافه کنید تا کالری بیشتری دریافت کند.
هفته سوم: ترکیب مواد و افزایش بافت
در این مرحله، کودک به طعمها عادت کرده و میتوان ترکیب مواد غذایی را آغاز کرد. پوره دو یا سهمادهای مانند پوره سیبزمینی و هویج، پوره برنج با کدو یا پوره سیب و موز انتخابهای مناسبی هستند.
همچنین میتوانید زرده تخممرغ پختهشده را دو تا سه بار در هفته به مقدار کم (نصف زرده) به سوپ یا پوره اضافه کنید.
حجم غذا در هر وعده حدود ۶ تا ۸ قاشق چایخوری میشود. در این هفته، نوزاد معمولاً سه وعده غذا میخورد (صبح، ظهر و عصر).
میتوانید در یکی از وعدهها از ماست ساده و تازه استفاده کنید و در کنار آن همچنان شیردهی ادامه داشته باشد.
هفته چهارم: نزدیک شدن به روتین غذایی ثابت
در پایان ماه هفتم، کودک آمادگی دارد که یک برنامه نسبتاً منظم غذایی داشته باشد. حالا میتوانید از سوپهای رقیق با سبزیجات و حبوبات برای کودکان مثل عدس یا ماش پورهشده استفاده کنید. غذا باید کمی غلیظتر از قبل باشد تا کودک به بافتهای جدید عادت کند.
حجم هر وعده حدود ۸ تا ۱۰ قاشق چایخوری (حدود نصف فنجان) است، اما همیشه باید بر اساس اشتهای کودک تنظیم شود.
در این هفته میتوان وعدهها را با نظم بیشتری تنظیم کرد: صبح فرنی یا حریره، ظهر سوپ سبزیجات، عصر پوره میوه یا ماست.
در کنار این وعدهها، شیر مادر یا شیر خشک همچنان بخش عمده نیاز کودک را تامین میکند.

نکات مهم برای غذا دادن به کودک ۷ ماهه
در زمان غذا دادن به کودک ۷ ماهه به نکات زیر توجه داشته باشید:
- در این سن، نوزاد باید با قاشق کوچک مخصوص کودک غذا بخورد، نه شیشه. غذا باید نرم، پورهشده و در دمای ملایم باشد. در هر وعده مقدار کمی (۲ تا ۳ قاشق غذاخوری) کافی است. با توجه به اشتهای کودک، مقدار را میتوان بهتدریج افزایش داد.
- بهتر است غذا پس از شیردهی داده شود تا کودک خسته و گرسنه شدید نباشد.
- هنگام غذا دادن، نوزاد باید نیمهنشسته باشد.
- هر بار تنها یک غذای جدید معرفی کنید و تا سه روز بعد غذای جدید دیگری اضافه نکنید تا در صورت آلرژی، عامل آن مشخص شود.
- غذا را تازه و نرم تهیه کنید و هر روز فقط مقدار مصرف روزانه را آماده کنید.
- از اضافه کردن نمک، شکر و ادویه خودداری کنید.
- اگر کودک بیمار یا بیاشتهاست، تغذیه کمکی را کاهش دهید و بعد از بهبود دوباره ادامه دهید.
صبحانه برای کودک ۷ ماهه
صبحانه برای نوزاد باید سبک، مقوی و قابلهضم باشد تا انرژی لازم برای شروع روز را تأمین کند. در این سن، بهترین گزینهها شامل فرنی برنج رقیق با شیر مادر یا شیر خشک، حریره بادام برای نوزاد، پوره موز یا پوره سیب هستند. این غذاها بافت نرم و طعم ملایمی دارند و کودک به راحتی میتواند آنها را بخورد. صبحانه باید تازه تهیه شود و در صورت تمایل کودک، مقدار کمی روغن زیتون یا کره تازه به آن اضافه شود تا کالری و ارزش غذایی افزایش یابد. در کنار صبحانه، شیر مادر یا شیر خشک همچنان باید ادامه داشته باشد تا نیازهای تغذیهای کامل کودک تامین شود.
برنامه غذایی نمونه هفتگی برای کودک ۷ ماهه
برای ایده گرفتن میتوانید برای غذا دادن به کودک ۷ ماهه خود از جدول زیر استفاده کنید:
|
عصرانه |
ناهار |
صبحانه |
روز |
|
پوره سیب |
پوره سیبزمینی و هویج |
فرنی برنج |
شنبه |
|
ماست ساده |
سوپ سبزیجات با عدس |
حریره بادام |
یکشنبه |
|
پوره گلابی |
پوره کدو سبز و برنج نرم |
پوره موز |
دوشنبه |
|
پوره هلو |
پوره چغندر و سیبزمینی |
فرنی آرد گندم |
سهشنبه |
|
پوره هویج |
زرده تخممرغ پخته با سیبزمینی |
پوره سیب و موز |
چهارشنبه |
|
ماست با چند قطره روغن زیتون |
سوپ جو با سبزیجات نرم |
حریره بادام |
پنجشنبه |
|
پوره سیب یا گلابی |
پوره کدو و برنج |
فرنی برنج |
جمعه |
در کنار این وعدهها، شیر مادر یا شیر خشک همچنان در فواصل وعدهها داده شود.
سخن پایانی
ماه هفتم یکی از مهمترین مراحل شروع تغذیه کمکی است. هدف اصلی در این سن، آموزش چشیدن و جویدن، تقویت مهارت حرکتی دهان و عادت به نشستن هنگام غذا خوردن است، نه جایگزینی کامل شیر. صبر، آرامش و توجه به واکنشهای کودک، کلید موفقیت در این مرحله هستند.