عکس العمل نوزاد، توجه به ده واکنش
واکنش‌های نوزاد بعد از تولد، الگوهای رفتاری یک نوزاد سالم و طبیعی می باشد کە نوزاد در طی دوران جنینی، توانایی انجام این واکنش ها را بە دست می آورد.
این واکنش ها بە طور طبیعی در بدو تولد وجود دارند و نوزاد را از بسیاری خطرات محفاظت می کنند، اما بە تدریج با بزرگ شدن نوزاد و عدم احتیاج بە این واکنش ها در طول سه تا ۱۲ ماهگی، این واکنش ها بە تدریج از بین می روند.
این واکنش ها برائ بقای نوزاد ضروری می باشند. در واقع این‌ها، واکنش های غریزی می باشند کە بە صورت غیر ارادی انجام می گیرند، مانند مکیدن، چشمک زدن و … .
نوزادان سالم و طبیعی بعد از تولد، قادر بە انجام واکنش های زیر می باشند:
۱- واکنش از جا پریدن
زمانی اتفاق می افتد کە یک نوزاد در وضعیت خوابیده قرار گرفته باشد و یک صدای بلند و ناگهانی شنیده شود. نوزاد در این هنگام، بە صدا، واکنش سریع و ناگهانی نشان می دهد و سر خود را بە سمت عقب می برد و و دست هایش را بە دو طرف می کشد.
این واکنش حدود ماه سوم تا ششم از بین می رود. هر گونه ناهماهنگی در انجام این واکنش، نوعی اختلال محسوب می گردد .
عدم بروز این واکنش در نوزاد بە منزله آسیب های عصبی در او می باشد.
این واکنش در بدو تولد توسط پزشک و یا کارشناس شنوایی‌سنجی بررسی می گردد و در صورت وجود اختلال در این واکنش، بە والدین کودک اعلام می گردد تا بررسی های بیشتر جهت تشخیص قطعی برائ نوزاد انجام گیرد .
۲- واکنش مکیدن
هنگامی کە چیزی داخل دهان نوزاد قرار داده شود (انگشت دست یا پستانک و یا سینه مادر) واکنش مکیدن آغاز می گردد و نوزاد با قدرت تمام آغاز بە مکیدن می کند، طوری کە مکیدن او با بلعیدن شیر هماهنگ شده است.
این واکنش تا ماه سوم و چهارم ادامه پیدا می کند و از آن بە بعد، از بین می رود.
۳- واکنش پلک زدن
هنگامی کە نوری بە طور مستقیم بە چشم نوزاد تابیده شود، نوزاد باید بلافاصله چشمک بزند و نسبت بە نور واکنش نشان دهد.
این واکنش نباید از بین برود و باید برائ همیشه فعال بماند .
۴- واکنش گالانت
هنگامی کە نوزاد را بە روی شکم بخوابانید و با استفاده از انگشت دست، بە آرامی بر روی پشت کودک (از قسمت سر تا باسن نوزاد) ضربه بزنید، نوزاد باید بە سمت محلی کە ضربه زده اید، واکنش نشان دهد و خم شود. این واکنش در طی ماه اول تا سوم از بین می رود .
۵- واکنش مردمک
هنگامی کە نوزاد را از مکانی تاریک بە یک مکان روشن می برید، باید نسبت بە این تغییر وضعیت عکس العمل نشان دهد و مردمک های چشمش تنگ شود. هر دو مردمک باید بە یک اندازه تنگ شوند. این واکنش نباید از بین برود .
۶ - واکنش در جا گام برداشتن
هنگامی کە نوزاد را راست نگه دارید، اگر پای نوزاد با سطح صافی (مثل زمین) تماس داشته باشد، او حرکاتی شبیه بە گام برداشتن از خود نشان می دهد.
این واکنش در ۳ تا ۴ ماهگی ناپدید می گردد، ولی در حدود ۱۰ تا ۱۵ ماهگی بە صورت حرکات ارادی در کودک بە وجود می آید تا کودک بتواند راه رفتن را آغاز کند .
۷- واکنش بابینسکی یا واکنش کف پا
واکنش بابینسکی یکی از نشانه های مهم سلامت نوزاد می باشد. این واکنش بە صورت خم شدن انگشت شست پا بە طرف بالا و باز شدن انگشتان از یکدیگر، هنگام تحریک کف پا می باشد.
این واکنش از ماه ششم تا نهم از بین می رود.
وجود این واکنش بعد از دو سالگی نوعی اختلال محسوب می گردد.
امروزه پزشکان واکنش بابینسکی را بە عنوان حرکت رو بە بالای شست پا می دانند.
۸- واکنش چنگ زدن
هنگامی کە شیئی (مثلا انگشت مادر) را در کف دست نوزاد قرار می دهیم، نوزاد آغاز بە گرفتن آن شی می کند. این واکنش در مورد انگشتان پا هم صدق می کند، طوری کە با قرار دادن شیئی روی انگشتان پای نوزاد، انگشتان او بە سمت پایین خم می شوند و سعی در گرفتن آن شی دارند.
این واکنش برائ انگشتان دست در حدود ماه ششم از بین می رود و برائ انگشتان پا، در حدود ماه نهم تا دهم از بین می رود .
۹- واکنش جستجو یا ردیابی
هنگامی کە با انگشت گونه نوزاد و یا گوشه دهان او را تحریک می کنیم، پاسخ نوزاد بە این تحریک، چرخاندن سر بە سمت محرک و باز کردن دهان بە دنبال محرک می باشد.
این واکنش برائ یافتن سینه مادر می باشد و معمولا در ماه سوم و یا چهارم از بین می رود .
۱۰- واکنش نامتقارن تونیک گردن
هنگامی کە سر نوزاد بە یک سمت خم می گردد، دست و پا بە سمت مقابل خم می شوند. این وضعیت مانند حرکت شمشیر باز می باشد.
این واکنش باید در سن شش ماهگی از بین برود و اگر باقی بماند، نوزاد قادر بە کنترل وزن خود نمی باشد و توانایی راست کردن دست خود و کشیدن پاهای خود بە حالت خزیدن را ندارد، بە عبارت دیگر چنانچه سر نوزادی را کە بە پشت خوابیده، بە طور ناگهانی بە یک طرف برگردانیم، نوزاد دست و پای سمت چرخش را کاملا باز کرده و دست وپای سمت مقابل را جمع می کند.
این واکنش در سن ۵ تا ۶ ماهگی از بین می رود.
تذکر
این واکنش ها همگی بعد از تولد نوزاد سالم و طبیعی وجود دارند و بە تدریج در طی سال اول زندگی نوزاد از بین می روند.
این واکنش ها توسط ساقه مغز کنترل می شوند و کاملا غیر ارادی می باشند.
این واکنش ها برائ بقای نوزاد ضروری می باشند. در واقع این‌ها، واکنش های غریزی می باشند کە بە صورت غیر ارادی انجام می گیرند، مانند مکیدن، چشمک زدن و … .
نوزادان سالم و طبیعی بعد از تولد، قادر بە انجام واکنش های زیر می باشند:
۱- واکنش از جا پریدن
زمانی اتفاق می افتد کە یک نوزاد در وضعیت خوابیده قرار گرفته باشد و یک صدای بلند و ناگهانی شنیده شود. نوزاد در این هنگام، بە صدا، واکنش سریع و ناگهانی نشان می دهد و سر خود را بە سمت عقب می برد و و دست هایش را بە دو طرف می کشد.
این واکنش حدود ماه سوم تا ششم از بین می رود. هر گونه ناهماهنگی در انجام این واکنش، نوعی اختلال محسوب می گردد .
عدم بروز این واکنش در نوزاد بە منزله آسیب های عصبی در او می باشد.
این واکنش در بدو تولد توسط پزشک و یا کارشناس شنوایی‌سنجی بررسی می گردد و در صورت وجود اختلال در این واکنش، بە والدین کودک اعلام می گردد تا بررسی های بیشتر جهت تشخیص قطعی برائ نوزاد انجام گیرد .
۲- واکنش مکیدن
هنگامی کە چیزی داخل دهان نوزاد قرار داده شود (انگشت دست یا پستانک و یا سینه مادر) واکنش مکیدن آغاز می گردد و نوزاد با قدرت تمام آغاز بە مکیدن می کند، طوری کە مکیدن او با بلعیدن شیر هماهنگ شده است.
این واکنش تا ماه سوم و چهارم ادامه پیدا می کند و از آن بە بعد، از بین می رود.
۳- واکنش پلک زدن
هنگامی کە نوری بە طور مستقیم بە چشم نوزاد تابیده شود، نوزاد باید بلافاصله چشمک بزند و نسبت بە نور واکنش نشان دهد.
این واکنش نباید از بین برود و باید برائ همیشه فعال بماند .
۴- واکنش گالانت
هنگامی کە نوزاد را بە روی شکم بخوابانید و با استفاده از انگشت دست، بە آرامی بر روی پشت کودک (از قسمت سر تا باسن نوزاد) ضربه بزنید، نوزاد باید بە سمت محلی کە ضربه زده اید، واکنش نشان دهد و خم شود. این واکنش در طی ماه اول تا سوم از بین می رود .
۵- واکنش مردمک
هنگامی کە نوزاد را از مکانی تاریک بە یک مکان روشن می برید، باید نسبت بە این تغییر وضعیت عکس العمل نشان دهد و مردمک های چشمش تنگ شود. هر دو مردمک باید بە یک اندازه تنگ شوند. این واکنش نباید از بین برود .
۶ - واکنش در جا گام برداشتن
هنگامی کە نوزاد را راست نگه دارید، اگر پای نوزاد با سطح صافی (مثل زمین) تماس داشته باشد، او حرکاتی شبیه بە گام برداشتن از خود نشان می دهد.
این واکنش در ۳ تا ۴ ماهگی ناپدید می گردد، ولی در حدود ۱۰ تا ۱۵ ماهگی بە صورت حرکات ارادی در کودک بە وجود می آید تا کودک بتواند راه رفتن را آغاز کند .
۷- واکنش بابینسکی یا واکنش کف پا
واکنش بابینسکی یکی از نشانه های مهم سلامت نوزاد می باشد. این واکنش بە صورت خم شدن انگشت شست پا بە طرف بالا و باز شدن انگشتان از یکدیگر، هنگام تحریک کف پا می باشد.
این واکنش از ماه ششم تا نهم از بین می رود.
وجود این واکنش بعد از دو سالگی نوعی اختلال محسوب می گردد.
امروزه پزشکان واکنش بابینسکی را بە عنوان حرکت رو بە بالای شست پا می دانند.
۸- واکنش چنگ زدن
هنگامی کە شیئی (مثلا انگشت مادر) را در کف دست نوزاد قرار می دهیم، نوزاد آغاز بە گرفتن آن شی می کند. این واکنش در مورد انگشتان پا هم صدق می کند، طوری کە با قرار دادن شیئی روی انگشتان پای نوزاد، انگشتان او بە سمت پایین خم می شوند و سعی در گرفتن آن شی دارند.
این واکنش برائ انگشتان دست در حدود ماه ششم از بین می رود و برائ انگشتان پا، در حدود ماه نهم تا دهم از بین می رود .
۹- واکنش جستجو یا ردیابی
هنگامی کە با انگشت گونه نوزاد و یا گوشه دهان او را تحریک می کنیم، پاسخ نوزاد بە این تحریک، چرخاندن سر بە سمت محرک و باز کردن دهان بە دنبال محرک می باشد.
این واکنش برائ یافتن سینه مادر می باشد و معمولا در ماه سوم و یا چهارم از بین می رود .
۱۰- واکنش نامتقارن تونیک گردن
هنگامی کە سر نوزاد بە یک سمت خم می گردد، دست و پا بە سمت مقابل خم می شوند. این وضعیت مانند حرکت شمشیر باز می باشد.
این واکنش باید در سن شش ماهگی از بین برود و اگر باقی بماند، نوزاد قادر بە کنترل وزن خود نمی باشد و توانایی راست کردن دست خود و کشیدن پاهای خود بە حالت خزیدن را ندارد، بە عبارت دیگر چنانچه سر نوزادی را کە بە پشت خوابیده، بە طور ناگهانی بە یک طرف برگردانیم، نوزاد دست و پای سمت چرخش را کاملا باز کرده و دست وپای سمت مقابل را جمع می کند.
این واکنش در سن ۵ تا ۶ ماهگی از بین می رود.
تذکر
این واکنش ها همگی بعد از تولد نوزاد سالم و طبیعی وجود دارند و بە تدریج در طی سال اول زندگی نوزاد از بین می روند.
این واکنش ها توسط ساقه مغز کنترل می شوند و کاملا غیر ارادی می باشند.
منبع:
تبیان
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼