فاصله سنی بین فرزندان، چقدر باید باشد؟

اگر بدانید که قرار است بیش از یک بچه داشته باشید، تصمیم گرفتن مبنی بر زمان تولد بچه دوم (یا سوم) تصمیم بسیار مهمی خواهد بود.

اگر بدانید که قرار است بیش از یک بچه داشته باشید، تصمیم گرفتن مبنی بر زمان تولد بچه دوم (یا سوم) تصمیم بسیار مهمی خواهد بود. امتیازهای مثبت و منفی زیادی در جریان فاصله سنی نزدیک و یا زیاد بین بچه‌ها وجود دارد. در اینجا به جزئیات سنی مربوط به مواردی اشاره می‌کنیم که باید در جریان تصمیم برای تولد بچه بعدی‌تان حتما به آن بیاندیشید.

یک سال فاصله سنی

اگر فاصله سنی بچه‌هایتان کم باشد، به احتمال زیاد دوست‌های خوبی برای هم خواهند شد. از سوی دیگر، فاصله سنی کم بین بچه‌ها برای شما اوقات سختی را به همراه خواهد داشت.

برخی جنبه‌های مثبت احتمالی

-شما به یک ماشین بازدهی تبدیل خواهید شد؛ بله، فاصله کم سنی زیر دو سال بین دو بچه برایتان بحران به همراه خواهد داشت. اما از جنبه‌های مثبتش آن است که به شکلی باورناپذیر در عوض کردن پوشک، حمام کردن آنها و انجام کارهای روزانه‌، راندمان کاری‌تان بالا خواهد رفت. در واقع متوجه خواهید شد که نسبت به سایر مادرهایی که فاصله سنی بین بچه‌هایشان زیاد است، زمان بیشتری برای انجام سایر کارهایتان دارید.

-بزرگ‌ترین فرزند‌تان کمتر شما را اذیت خواهد کرد؛ فرزند بزرگ‌تر شما هنوز به سنی نرسیده که کاملا درک کند معنی و مفهوم این کارها چیست - بنابراین تمایل کمتری برای ابراز احساسات و افکار خود و یا نادیده گرفتن و عدم توجه به بچه جدید نسبت به سنین بالاتر خواهد داشت. علاوه بر این، از آنجایی که توجه پدر و مادر در دوران کودکی چندان شامل حال او نشده است، الان هم انتظار توجه خاصی از سوی آنها ندارد.

-رابطه بچه‌ها با هم رابطه نزدیک‌تری خواهد شد؛ در شرایطی که ممکن است داد و بیداد و بگومگوهای بیشتری بین بچه‌ها رخ دهد، اما فاصله سنی کم بین آنها باعث می‌شود که به لحاظ عاطفی بیشتر به هم نزدیک باشند، دوستان مشترک زیادی داشته باشند و بازی‌ها، برنامه‌های تلویزیونی و فعالیت‌های مشترکی انجام دهند.

برخی چالش‌های احتمالی

-به لحاظ جسمی دوران سختی خواهید داشت؛ داشتن یک بچه دیگر در فاصله خیلی کوتاه بعد از بچه اول به معنای این خواهد بود که بدن‌تان فرصت کافی برای بازیابی یا ریکاوری کامل بعد از زایمان اول را نخواهد داشت. میزان آهن و کلسیم بدن‌تان کاهش یافته و ممکن است دچار کم‌خونی پیش از زایمان شوید و یا خیلی زود از پا دربیایید. برخی تحقیقات در این زمینه نشان می‌دهد باردار شدن دوباره ظرف یک سال بعد از زایمان اول خطر زایمان زودهنگام را در شما افزایش داده و اگر این مدت دو سال باشد، خطر بروز اوتیسم در بچه دوم را زیاد خواهد کرد.

علاوه بر این بعد از زایمان دوم، احتمال بروز افسردگی پس از زایمان در شما زیاد خواهد بود. اگر بچه اول‌تان کمتر از ۱۸ ماه با سزارین به دنیا آمده است، و اگر زایمان دوم‌تان واژنی بوده ممکن است شرایط را برایتان دشوار و یا حتی خطرناک کند. به خاطر تمام این دلایل و مشکلات است که متخصصان توصیه می‌کنند بهتر است بین بارداری‌هایتان لااقل ۱۸ ماه فاصله باشد.

-کارهایتان زیاد خواهد شد؛ کودکی دارید که خیلی پرتوقع است و نیازهای زیادی دارد که باید آنها را برآورده کنید. اگر فاصله سنی بین بچه‌ها خیلی کم باشد، سال‌های بی‌خوابی‌های شبانه، کهنه عوض کردن، شیر دادن و تف کردن غذا به بیرون انرژی زیادی از شما خواهد برد.

-نمی‌توانید وسایل یکی را برای دیگری بگذارید؛ از آنجایی که سن بچه‌ها بسیار به هم نزدیک است، احتمالا باید پول بیشتری به خرید وسایل بچه اختصاص دهید، مثل یک تخت و کالسکه دیگر.

دو سال فاصله سنی

در این دوره، باز فاصله سنی به نحوی است که ممکن است بچه‌ها علایق مشترک زیادی داشته باشند، و با آنکه فاصله بین زایمان‌ها کم است، اما کار برای شما راحت‌تر خواهد بود.

برخی جنبه‌های مثبت احتمالی

-بدن شما آمادگی دارد؛ زمانی که بحث این پیش می‌آید که چطور بدن‌تان را برای زایمان بعدی آماده کنید، یک فاصله سنی ۲ ساله برای سلامت جسمی‌تان به مراتب از انتظار زمانِ کمتر بین بارداری‌ها بهتر و مفیدتر است: در واقع بدن‌تان فرصت کافی خواهد داشت تا نسبت به آخرین زایمان دوباره به اوج خود بازگردد.

-این فاصله زمانی، ‌باعث کاهش خطرات بارداری خواهد شد؛ متخصصان توصیه می‌کنند که حداقل ۱۸ ماه بین بارداری‌هایتان فاصله باشد، چرا که خطر زایمان زودهنگام بچه دوم و یا کمبود وزن زایمان آن (خصوصا اگر سن‌تان بالای ۳۵ سال باشد) به مراتب کمتر خواهد بود.

-در این برهه، اصول اولیه مراقبت و پرستاری از بچه تازه به دنیا آمده را فراموش نخواهید کرد، در شرایطی که همزمان احساس اعتماد به نفس ناشی از مراقبت از بچه اول هم همراه شماست.

چالش‌های احتمالی

-حسادت خواهرها یا برادران بیشتر و شدیدتر خواهد بود؛ برتری‌خواهی یا رقابت هم در بین بچه‌هایی با اختلاف سنی کم و هم اختلاف سنی زیاد وجود خواهد داشت: در سنین کودکی، فرزند‌تان نه تنها دوست دارد در مرکز توجه قرار بگیرد، بلکه دوست دارد آن جایگاه به خاطر او خالی بماند.

-بچه‌ها ادا در می‌آورند؛ بچه بزرگ‌تر شما دوست ندارد چیزی را با بچه دیگر شریک شود - این مسئله شامل مراقبت و توجه هم هست. بنابراین باید گفت احتمالا فرزندتان خواسته‌های زیادی نسبت به شما دارد و زمانی که نوزاد جدیدی به دنیا بیاید، حالت معترضانه خواهد داشت.

-ممکن است بچه در خود فرو برود؛ بسیاری از بچه‌ها بعد از تولد خواهر یا برادر جدیدشان کمی در خودشان فرو می‌روند، اما این رفتارها خصوصا در سنین کودکی کاملا عادی است.

-ممکن است این مسئله موقتا منجر به بروز اوضاع نابسامان و آشفته شود؛ نوزاد تاز به دنیا آمده بهانه‌گیر به علاوه دوقلوهای وحشتناک همه و همه یعنی استرس و تفرقه و ناهماهنگی که در خانه‌ دو برابر می‌شود، البته تنها برای مدت زمانی کوتاه.

سه سال فاصله سنی

در حالی که بچه اول تقریبا سال‌های نوزادی را پشت سر گذاشته است، مراقبت از او به مراتب راحت‌تر خواهد بود.

برخی جنبه‌های مثبت احتمالی
-زایمان بی‌خطرتر و امن‌تر؛ تحقیقات نشان می‌دهد اگر فاصله بین زایمان اول و زایمان دوم‌تان تقریبا سه سال باشد، خطر بروز مشکل حین زایمان بچه دوم کمتر خواهد بود.

-بارداری، خطر کمتری برای شما و نوزادتان به همراه خواهد داشت؛ بار دیگر این چارچوب زمانی برای بدن‌تان فرصتی به مراتب بهتر نسبت به زایمان در فاصله زمانی نزدیک به زایمان اول (در واقع زمانی که بدن‌تان فرصت کافی برای بازیابی نداشته باشد) و یا فاصله زیاد نسبت به آن (زمانی که سن‌تان بالاتر رفته و احتمالا با خطرات مرتبط با بالا رفتن سن روبه‌رو خواهید شد.) به همراه خواهد داشت.

-شرایط برایتان آسان‌تر می‌شود؛ یک بچه ۳ ساله می‌تواند خودش را سرگرم کند و به طور کلی استقلال نسبی داشته باشد در شرایطی که شما درگیر نوزاد جدیدتان هستید.

چالش‌های احتمالی
-احتمالا باید کارهای زیادی برای هر دو بچه انجام دهید؛ این فاصله سنی برای والدین بسیار دشوار خواهد بود، چرا که برادر یا خواهر بزرگ‌تر قادر به مراقبت از خود نیست و در عین حال نیازهایی دارد که به سادگی نیازهای نوزاد جدید برآورده نمی‌شود.

-حسادت برادر یا خواهر هم‌چنان یک مشکل خواهد بود؛ بچه بزرگ‌تر شما این مسئله را درک می‌کند که به او کمتر توجه می‌شود اما نمی‌تواند با این احساس کنار بیاید که درک این مسئله مسبب آن است.

چهار سال فاصله سنی

در شرایطی که خاطرات مربوط به کمبود خواب و عوض کردن کهنه به مرور کمرنگ شده است، بسیاری از والدینی که تنها یک بچه دارند به این مسئله فکر می‌کنند که چه زمانی بچه جدیدی به جمعشان اضافه شود.

برخی جنبه‌های مثبت احتمالی
-زمان بیشتری برای هر یک از بچه‌ها خواهید داشت؛ از آنجایی که جنبه‌های زمان‌برِ مرتبط با داشتن دو بچه کم‌سن‌تر به مراتب کمتر است، احتمالا برای کتاب خواندن، بازی و نیز لذت بردن از هر یک از بچه‌ها به شکل مجزا زمان بیشتری خواهید داشت.

-بچه بزرگ‌تر شما هم می‌تواند کمک‌حالتان باشد؛ بچه بزرگ‌ترتان آنقدر مستقل شده که دیگر به توجه و مراقبت دائم شما نیاز نداشته باشد - و این بدان معناست که قادر خواهد بود در مراقبت از بچه جدید به شما کمک کند (در کارهایی مانند لباس پوشاندن یا عوض کردن کهنه).

برخی چالش‌های احتمالی
مشکلات زایمانی شایع‌تر خواهد بود؛ در مقایسه با زنانی که دو سال برای بارداری صبر می‌کنند، مشکلات زایمانی یا مشکلات مربوط به خود نوزاد به مراتب بیشتر خواهد شد (خصوصا اگر سن‌تان بالای ۳۵ سال باشد.)
-بچه‌ها بیشتر دسخوش کم‌توجهی خواهند بود؛ وقتی فاصله سنی بین بچه‌ها زیاد باشد، احتمالا بسیاری از نیازهای اولیه آنها را فراموش خواهید کرد، مانند این‌که چطور آن را قنداق کنید. و احتمالا زمان آزاد کمتری داشته یا اصلا نخواهید داشت چرا که بچه بزرگ‌تان هم نسبتا خودکفا شده است.

منبع: الو دکتر