مسائل و مشکلات دوران بلوغ، عروسک ها فاش می کنند

برای شروع آموزش مسائل جنسیتی به کودک ابتدا او باید نسبت به جنسیت خود آگاهی پیدا کند. درباره آموزش و رشد کودک در حوزه مسائل جنسی و نیز تامین امنیت جنسی او و پیشگیری از قرار گرفتن کودک در موقعیت های تعرض جنسی و نیز راه های فهمیدن چنین حوادثی و روش های درمانی آنها با دو روانشناس گفت وگو کردیم که شرح آن را در ادامه می خوانید.

مراحل رشد جنسی کودک خود را بشناسید!

سمیه اسلامی، روانشناس: برای شروع آموزش مسائل جنسیتی به کودک ابتدا او باید نسبت به جنسیت خود آگاهی پیدا کند. تا حدود 3 سالگی کودک نسبت به جنسیت خود اطلاعاتی ندارد اما در این سن وارد مرحله سوم از رشد جنسی خود می شود که به آن مرحله تناسلی می گویند. در این مرحله معمولا کودکان به دنبال کنجکاوی در مورد جنسیت خود هستند بیشتر با خود بازی می کنند و این در واقع برای کسب ثبات جنسیت است اما متاسفانه والدین به دلیل عدم آگاهی با کودک برخورد می کنند؛ مثلا تهدید یا دعوا و در بسیاری از موارد حتی تنبیه بدنی.

گروهی فکر می کنند که کودک شان خودارضایی می کند ولی باید بدانیم که این مرحله ای از رشد است و با توجه و بازی با کودک و بی اعتنایی و حواس پرتی به رفتار کودک بعد از مدتی برطرف می شود. وقتی کودک شما به شناخت از بدن خود رسید وارد مرحله بعدی از رشد جنسی می شود که مرحله نهفتگی است. در این مرحله به کودک خود آموزش دهید که بدن تو خصوصی است و باید مراقب بدن خودت باشی. کنترل همبازی ها و دوستان و تا حد مقدور اجازه ندادن برای رفتن به منزل دوست در این زمان لازم است چرا که ما اطلاعات کاملی از شرایط خانواده آنها نداریم وحتی اگر هم دوستان و خانواده را بشناسیم باز هم احتیاط شرط عقل است.

دختران در حدود 10-11 سالگی و پسران از 12-13 سالگی مرحله آخر از رشد جنسی را سپری می کنند. وظیفه والدین آگاهی پیداکردن از این دوران است و نحوه برخورد صحیح با تغییرات هورمونی و فیزیکی، حالات روانی و ویژگی های این سن. باید بدانیم این مراحل با تامل وصبوری، آگاهی و تشویق و تنبیه به موقع و کمک گرفتن از مشاوران به سادگی و سلامت سپری می شود و کسی که باید روی آن کار شود و نیاز به آموزش و آگاهی دارد، ما والدین هستیم. چراکه بیشتر مواقع عامل و ریشه مشکلات فرزندان مان در خود ما است.

رازی که عروسک ها برملا می کنند!

مهراندخت پورشایگان، روانشناس کودک و نوجوان: وقتی صحبت از امنیت جنسی کودک می شود، یک نگرانی بزرگ والدین در چنین موقعیت هایی این است که نکند کسی با فرزندشان ارتباط غیرمعمول داشته باشد مخصوصا که گاهی اوقات رفتارهایی نامتعارف شبیه به خودارضایی در کودکان کم سن مشاهده می کنند. والدین باید بدانند که اگر چنین اتفاقی برای کودکان بیفتد، بچه ها این موضوع را به نحوی در بازی با عروسک های شان بازسازی می کنند و حین بازی شما می توانید به این موضوع پی ببرید؛ چون کودک شما رفتار نامعمولی را که با خودش شده است، روی عروسک هایش اجرا می کند.

همین طور می توانید علامت هایی از چیزهایی را که به زبان نیاورده، در نقاشی هایش ردیابی کنید. البته سن کودک و آموزش هایی که والدین در این مورد به او داده اند، بسیار حائز اهمیت است. اغلب کودکان زبان دفاع از خود را ندارند و گاهی نمی توانند اتفاقی را که برایشان افتاده بازگو کنند. برای پیشگیری یا برخورد با چنین پیشامدی، والدین باید با فرزندشان صحبت کنند و به آنها آموزش دهند که قسمت های حساس بدن شان کجاست و اینکه هیچ کس جز مادر یا مراقب شان حق ندارد به آن نواحی دست بزند. باید تعارف و پرده پوشی را با بچه ها کنار گذاشت و خیلی صریح و روشن این موضوعات به آن ها آموزش داده شود. البته بعضی از کودکان هوشیاری خوبی دارند و به سرعت متوجه رفتار نامعمول فرد دیگر می شوند و همین موضوع آنها را مصون می دارد.

اگر پدرومادر نمی توانند به تنهایی این کار را برای فرزندشان انجام دهند یا روش درست برخورد با سوالات کودک شان را نمی شناسند باید از یک روانپزشک کودک کمک بخواهند. همچنین کودکانی که از لحاظ جنسی مورد سوءاستفاده یا نوعی از رفتار نامعمول قرار گرفته باشند باید توسط روانپزشک کودک معاینه شوند تا آنها با روش های خاص خود مانند بازی درمانی، نقاشی و گفت وگو مشکل آنها را حل کنند.