روش آموزش به کودکان، مستقیم یا غیرمستقیم؟

کودکان بین سنین ۳ تا ۹ سالگی پیشرفت و رشد زیادی می کنند. در ۳ سالگی کودکان از دوران طفولیت وارد دوران کودکی می شوند. آنها خلاقیت بالایی دارند، ممکن است ترس زیادی داشته باشند، و دوست دارند که جسمانی بازی کنند. همانطور که آنها از سن ۳ تا ۵ سالگی وارد سن ۷ سالگی می شوند، برای امتحان چیزهای جدید بیشتر مطمئن و مستقل می شوند. در طول این سنین پیشرفت زبان و دانش به طور چشمگیری تغییر می کند، از پرسیدن چراها تا سؤالات مکرر تا بتوانند پی در پی داستان خود را تعریف کنند و از جوک ها و معما ها لذت می برند. هر نقشی را که در زندگی کودک دارید (معلم، والدین، یا دیگر مراقب)، روش هایی وجود دارد که آموزش کودکان را مؤثرتر، مفرحتر و لذت بخشتر برای هر دوی شما می کند.

آموزش کودکان در حین بازی

۱- برای کودکان خود بخوانید

خواندن با صدای بلند برای کودکان بسیار توصیه شده از آنجا که مهم ترین فعالیت در پیشرفت زبان شناخته شده است. این آگاهی از صدا و گفتار را ایجاد می کند که پیش بینی می شود در آینده در خواندن خیلی خوب پیشرفت کنند. همچنین انگیزه و کنجکاوی ایجاد می کند،حافظه را تقویت کرده و البته با واژه های مختلف آشنا می شوند. زمانی که کودکان در سنین پایین تجربه خوبی از کتاب ها داشته باشند، آنها بیشتر مایلند که این احساس لذت بخش و اطمینان از خودشان برای مطالعه در طول زندگی را ادامه دهند.

کتابهای با تصویر برای سنین جوانتر (۳-۶) پیدا کنید و اجازه دهید بچه ها خواندن را قطع کنند و سوالاتی را مطرح کنند یا در حین مطالعه ی خود در مورد کتاب صحبت کنید.

کتاب هایی مناسب با سنین و جذابیت مختلف در اطراف خانه یا کلاس نگه دارید تا توانایی مطالعه ی کودکان را بالا ببرید. از آنها بپرسید که چه چیز دوست دارند مطالعه کنند و آن نوع از کتاب ها را قابل دسترس بگذارید.

به بچه هایی با سن بیشتر مطالعه با صدای بلند را ادامه دهید؛ این کتاب ها همیشه برای آنها مناسب است! هر شب قبل از خواب، و یا بعد از مدرسه بهترین زمان برای انجام این فعالیت است.

۲- با کودکان خود بازی کنید

انجام خاله بازی یا دیگر بازی های فانتزی برای خلاقیت و همچنین روابط اجتماعی و پیشرفت زبان و آموزش کودکان بسیار مهم می باشد. آنها هیچ چیزی را بیشتر از اینکه وارد دنیای فانتزی آنها شوید دوست ندارند.

گاهی اوقات فعالیت های آنها را تقلید کنید. اگر کودک سنگی را برداشت و سریع آن را مثل یک ماشین حرکت داد، شما هم یکی سنگ بردارید و همین کار را انجام دهید. احتمالا خوشحال خواهند شد.

یک جعبه که داخلش پر از جعبه های خالی، لباس های کهنه و کلاه، کیف دستی، تلفن ها و مجلات (هیچ کدام شکستنی نباشند) لوازم پخت در آشپزخانه و ظروف پلاستیکی، حیوانات اسباب بازی و عروسکها، قطعه پارچه یا پتو و ورق (برای قلعه) و دیگر چیزها مانند کارت پستال، بلیط قدیمی، سکه و غیره، قرار دارد را بردارید و وانمود کنید که در خانه یا کلاس با آن بازی می کنید.

۳- کارهای هنری و ساخت صنایع دستی را انجام دهید

رنگ آمیزی، نقاشی و صنایع دستی نه تنها یک راه عالی برای نگهداری کودکان در یک روز بارانی است، بلکه این فعالیتها همچنین به پیشرفت در مهارت های حرکتی کودکان، توسعه مفاهیم رنگ ها و اعداد کمک می کند و آنها را به فرایندهای علمی مانند چگونگی کارکرد چسب آشنا می کند. یادتان باشد که از ابزارهای مناسب سنین مختلف مانند قیچی کودک استفاده کنید.

برای کودکان جوانتر، عروسکهای انگشتی، پاستای جواهری درست کنید.

بچه های بزرگتر معمولا از مجلات رنگی، سفالگری و ساختن ماسک خوششان می آید.

یک مرکز هنری در خانه یا کلاس داشته باشید که کاغذها، ماژیک ها، مداد شمعی ها، مدادهای رنگی، قیچی، چسب و دیگر ابزارهایی مانند نمد، فوم، تمیزکننده لوله، دستمال کاغذی و غیره را در آنجا نگه دارید.

۴- آهنگ و آواز در آموزش کودکان موثر است

موسیقی مدتهاست با پیشرفت تفکر ریاضیاتی ارتباط دارد. شنیدن ریتم و شمردن ضرب ها مهارت ریاضی را بالا می برد، و همچنین شنیدن کلمات داخل آهنگ مهارت زبان را بالا می برد. همچنین کودکان معمولا از موسیقی برای پیشرفت مهارت های بدنی استفاده می کنند، زیرا آنها در حین پخش موسیقی دوست دارند که بدوند، برقصند، بپرند و ورجه وورجه کنند.

به بچه های جوان آهنگ هایی با ریتم کودکانه بخوانید. آنها آهنگ های ساده و تکرار آن را دوست دارند، و یاد می گیرند که آنها را همراه با شما بخوانند.

آهنگهای محبوب بچه ها را در CD فروشی ها یا اینترنت پیدا کنید و در خانه یا کلاس برای گذر زمان اجرا کنید.

بچه ها ی بزرگتر (۷-۹) ممکن است علاقه ی ویژه ای به یک ساز یا خوانندگی یا رقاصی داشته باشند. اگر این علاقه را دارند، سعی کنید این علاقه ی آنها را با سازهای مبتدی خودشان یا درسهایی با یک مربی موسیقی (یا آواز یا رقص) تقویت کنید.

۵- با هم بازی های ورزشی کنید

حتی اگر از علاقه مندان ورزش نیستید، آشنا کردن کودکان به ورزش و بازی کردن با آنها برای پیشرفت جسمانی و مهارت های حرکتی آنها مهم است. ورزش همچنین صداقت، کار گروهی، بازی عادلانه، احترام به قوانین و احترام به خود و دیگران را آموزش می دهد.

یکی دو ورزشی که گاهی با بچه ها ی خود بازی می کنید را انتخاب کنید و برای بازی کردن چیزهای لازم را تهیه کنید. برای مثال، یک توپ بسکتبال تهیه کرده و زمین بسکتبال محله خود که می توانید آنجا بروید را پیدا کنید، یا یک توپ بیسبال، دستکشها و کلاه آن را تهیه کنید و سعی کنید که یک بازی محلی را تشکیل دهید.

اگر معلم کلاس هستید، با فراهم کردن وسایل ورزش برای زنگ تفریح، و پرسیدن درباره ی بازی آنها و تماشای بازی آنها در مدرسه یا ورزشگاهای محلی، آنها را برای ورزش کردن تشویق کنید.

۶- برای انجام کاری کودکان را جمع کنید

شما باید فعالیت های مختلفی را در سنین مناسب به آنها دهید. برای مثال، نباید هنگام خواب نیم روز آنها را برای انجام کاری جمع کنید (مگر اینکه چاره ی دیگری نداشته باشید)، آما در غیر اینصورت، آشنا کردن بچه ها برای انجام کارها می تواند مهارت زندگی واقعی آنها را از راه تفریحی بالا ببرد. برای انجام کارها طوری که بچه ها متوجه شوند توضیح دهید که چه کاری می خواهید انجام دهید. همچنین بهتر است لیست کار ها را کوتاه در نظر بگیرید تا از خستگی، بی حوصلگی و یا ناامید شدن بچه ها جلوگیری شود.

در طول انجام درخواست شما برای رفتارشان انتظاری را داشته باشید. بگذارید کودک بداند که زمانی که از او درخواست کردید که غلات را از سوپرمارکت بردارد، اینکه آن را به زمین بیاندازد یا ناله زاری کند که همه نوع شکلات چرا ندارد، قابل قبول نیست.

در مورد هدف از چیزهای مختلفی که خریداری می شوند و هزینه ی اجناس با آنها صحبت کنید. به آنها توضیح دهید که اداره پست یا مکانیکی ماشین فعالیتشان چگونه است. توضیح دهید که غذاهای مختلف از کجا می آیند و چگونه به سوپرمارکت محله ی ما منتقل می شوند.

یادتان باشد که برای کاری که از آنها می خواهید عجله نکنید. شما نمی توانید از بچه ها به همان سرعت که خودتان کارها را انجام دهید توقع داشته باشید و این اشکالی ندارد. برای سیستم آموزشی خود زمان بگیرید.

۷- از آنها کمک بخواهید

کودکان جوان معمولا دوست دارند کمک کنند. این کار باعث می شود که احساس مهم بودن و با ارزش بودن برای شما داشته باشند. در بچه های بزرگتر از آنها بخواهید که در کارهای منزل به شما کمک کنند تا یاری کنید که این حس در آنها پیشرفت کند. به تدریج، از طریق تماشا و تقلید از شما، آنها یاد خواهند گرفت که خود کارهای مشخص منزل را انجام دهند و احساس مسئولیت آنها بیشتر گردد.

از کودک پیش دبستانی خود بخواهید که به شما کمک کند اسباب بازی خودش را برداشته و آنها را در مکان های مناسب قرار دهید. اگر به خوبی کمک کردند از آنها تعریف کنید.

برای بچه ها ی بزرگتر (۷-۹) یک سری کارهای مشخص منزل را بدهید تا خودش انجام دهد. در عوض انجام کارها به خوبی و بدون شکایت، پول توجیبی کمی به آنها بدهید. به او پیشنهاد دهید که پول توجیبی هایی که بدست می آورد را برای خرید چیزی که دوست دارد پس انداز کند.

اگر در کلاس هستید، کارهای کلاس را به نوبت از بچه ها بخواهید تا انجام دهند، مانند پاک کردن تخته، دستمال کشیدن میز، دادن برگه ها، جمع آوری تکالیف، خالی کردن سطل زباله و غیره. برای ایجاد انگیزه ی بیشتر می توانید برای انجام کار های مختلف سیستم جایزه دادن نیز بگذارید.

آموزش کودکان بطور مستقیم

۱- اطلاعات جدید را به تکه های کوچکی قسمت کنید

زمانی که چیز جدیدی به کودک آموزش می دهید، یادتان باشد که آنها در سنین مختلف تا بالغ شدن چه چیز می دانند. شما باید ایده ها را ساده کنید و از چیزی که قبلا می دانند شروع کنید. معلم ها معمولا از این شیوه رده بندی اطلاعات ابتدایی برای آموزش استفاده می کنند.

ببینید که در حال حاضر کودک چه چیز در مورد مفهوم جدید می داند و از آنجا آموزش را شروع کنید. اگر کلمات جدید آموزش می دهید، از کلماتی که کودک یاد گرفته برای ترجمه کلمات جدید استفاده کنید. اگر از کلمات مشخصی برای توضیح استفاده می کنید و مطمئن نیستید که کودک می داند، مسئله ای ندارد می توانید از او بپرسید، "آیا معنی آن را می دانی؟" اگر نمی دانست، برای روشن کردنش از کلمات دیگری استفاده کنید.

۲- خیلی وقتها آموزش کودکان را دوره کنید

معمولا لازم است چیزی که به کودک آموزش داده اید را در حین آموزش به روش های مختلف همان چیز را تکرار کنید، بویژه اگر چندین کودک را در یک زمان آموزش می دهید. کودکان با روشها و سبکهای مختلف یاد می گیرند، بنابراین، قبل از آموزش دادن بهتر است خودتان مهارت هایی را تمرین کنید و بارها و بارها برای خود تکرار کنید.

۳- از تصاویر برای آموزش کودکان استفاده کنید

سازمان دهنده های گرافیکی (Graphic organizers)، عکس ها و نمودارها در ارائه راه های مختلف یادگیری اطلاعات جدید به کودکان کمک می کنند. سازمان دهنده های گرافیکی ابزار خاصی هستند که اغلب در کلاس های کودکان خردسال استفاده می شود که به آنها کمک می کند اطلاعات را به بخش های کوچکتر تقسیم کنند. کودکان می توانند از آنها برای سازماندهی اطلاعات به شیوه های مختلف، مانند توالی یا علت و معلول برای داستان ها، و یا طبقه بندی برای یادگیری شرایط علمی جدید استفاده کنند.

با کودکان صحبت کنید

۱- گوش کنید و به سؤالات پاسخ دهید

بچه ها به طور طبیعی با سؤال کردن چیزهای جدید یاد می گیرند. زمانی بگذارید که به سؤالات آنها گوش کنید و سعی کنید جوابی را آماده کنید که مستقیما پاسخ سؤال آنها باشد. شما می توانید بعد از جوابتان دوباره بپرسید "آیا سؤالت این بود؟" یا "آیا این جواب سؤالت بود؟" تا مطمئن شوید که جواب مورد نظر را دریافت کردند.

اگر کودک در خانه زمانی که برای شما مناسب نیست سؤالی را پرسید، حتما به او توضیح دهید که الآن زمان مناسبی نیست و دلیل آن را هم بگویید. این مطلب هر زمانی که کودک می خواهد با شما صحبت کند را شامل می شود. کودکان همیشه متوجه نمی شوند بعضی وقتها زمانی که وسط آشپزی پیچیده ای برای ناهار هستید زمان مناسبی برای صحبت درمورد اینکه چه اتفاقی برای آنها افتاده، نیست.

یادتان باشد که بگویید، "من واقعا می خواهم صحبت شما را گوش کنم (یا در مورد آن صحبت کنم) اما الآن زمان مناسبی نیست. آیا امکان دارد که وقت ناهار درمورد آن صحبت کنیم (یا یک وقت خاص دیگر)؟

۲- با مهربانی صحبت کنید

این اهمیت دارد که شما با حالتی با آنها و افراد بالغ دیگر زمانی که در طرافتان بچه ها هستند، صحبت کنیدکه نشان دهد شما علاقمند به حرف های آنها هستید. کودکان با تقلید خیلی خوب یاد می گیرند. اگر می خواهید کودک شما با ادب باشد، شما هم باید از این روش استفاده کنید. به تن صدای خود توجه کنید.

بهتر است در هنگامی که روی فرزندان خود و یا بزرگسالان دیگر در مقابل فرزندان تأثیر متقابل می گذارید، "لطفا"، "متشکرم"، "ببخشید" و "متأسفم" را بطور مناسبی بگویید.

در هنگام صحبت به تن صداتون گوش کنید. بچه ها معمولا به تن صدا بیشتر از اینکه چه چیز می گویید توجه می کنند. آیا تا حالا فرزندی داشته اید که به شما بگوید، "چرا سرم فریاد می کشی؟" زمانی که در واقع فریاد نکشیده اید؟ این به احتمال زیاد به این دلیل است که تن صدای شما خشمگین، ناامید یا ناراحت به نظر می رسد، احتمالا خودتان هم متوجه نشده اید.

۳- احساسات کودکان را جدی بگیرید

کودکان احساسات بسیار قوی دارند و گاهی اوقات در مورد چیزهایی حساس هستند که برای بزرگسالان مهم نیستند. این مطلب مهم است که احساسات بچه ها از یک رویداد یا موقعیت را کم اهمیت جلوه ندهیم. به کودکان کمک کنید تا احساسات خود را از طریق یک روش مفید قابل درک کنند. شما می توانید با گفتن این جمله شروع کنید، "من متوجه هستم که این باعث ناراحتیت شده. بیا در مورد اینکه چرا ناراحتی صحبت کنیم." سپس می توانید آنها را با آرامش در مورد راه هایی که می توانند با احساس ناراحتی کنار بیایند صحبت کنید و یا درمورد دیدگاه های دیگری توضیح دهید که ممکن است آنها به فکرشان نرسیده باشد.

۴- صبور باشید

داشتن صبر هنگام کار با کودک بسیار حائض اهمیت است. ممکن است مشکل باشد اما بهترین کار این است زمانی را بخاطر آورید که "کودکان کودک بودند." معمولا آنها به طور عمدی سعی نمی کنند که شما را عصبی کنند. مگر اینکه بخواهند…و در این جور مواقع گاهی تنها باید به آنها بی توجهی کنید. وقتی که زمان زیادی را در هر شرایطی با کودکان می گذرانید، باید توجه کنید که مراقب خود نیز باشید. به اندازه کافی بخوابید، به مقدار کافی آب بنوشید، ورزش کنید و یک رژیم سالم غذایی داشته باشید و به خود اجازه دهید تا در یک فرصتی دور از آنها استراحت کنید تا افکار خود را جمع و جور کنید.