بازی مناسب کودک، این نکات مهم هستند

زمانی تعامل با کودکتان موفقیت‌آمیز است که بازی را مطابق شخصیت کلی او هماهنگ کنید. پنج نوع شخصیتی که شاید توصیف‌کنندۀ فرزند شما باشد، عبارت است از:

- کودک حساسی که زود گیج می‌شود و از پا در می‌آید.
عده‌ای از کودکان حتی نسبت به تماس‌های کوچک، بعضی از صداها، نورهای روشن یا حرکت‌های ناگهانی حساس هستند. وقتی با کودک حساس بازی می‌کنید، ممکن است خیلی محتاطانه پیش رود و به زمان زیادی نیاز داشته باشد تا به یک‌چیز عادت کند.

البته شاید هم بخواهد رییس همه باشد و دیگران را کنترل کند. این کودکان، همه‌چیز را بااحتیاط امتحان می‌کنند و باید به‌تدریج و باظرافت آن‌ها را وارد بازی کرد. خیلی مهم است که به خواستۀ چنین کودکی برای رییس بودن توجه کنید و به او اجازه دهید از زمان بازی برای تمرین ابراز وجود و کسب اعتمادبه‌نفس بیشتر استفاده کند.

- کودکی که دیر واکنش نشان می‌دهد.
چنین کودکی تمایل زیادی به استفاده از حرکات دست و صورت، کلمات یا بازی‌های نمایشی برای ابراز خواسته‌اش ندارد. چنین کودکی را باید بامحبت و ظرافت وارد فعالیت کرد.
به‌مرورزمان علاقه و کنجکاوی او بیدار می‌شود و او وارد بازی‌های خیالی یا نمایشی می‌شود. سرانجام او نیز از دستور دادن به والدینش در بازی لذت خواهد برد و از حالت کندی و رکود در خواهد آمد. معمولاً این کودک قبل از آنکه قاطعیت یا خشم خود را به کمک کلمات ابراز کند، عملاً واکنش نشان می‌دهد.

- کودک پر جنب‌وجوش
پدر یا مادر در ارتباط با کودک بسیار فعال وظیفۀ دوگانه‌ای دارد. نخست آنکه با جریان رفتار او پیش روند و طبق علائق او عمل کنند، دیگر آنکه کاری کنند که توجه او به یک موضوع خاص حفظ شود و به‌جای اینکه از این شاخه به آن شاخه بپرد به او کمک کنند بر علائق خود تمرکز کند و دربارۀ آن‌ها بیشتر توضیح دهد.
در غیر این صورت میل شدید برای دیدن، شنیدن یا لمس موضوعات جدید او را به‌سوی رفتارهای هیجانی سوق می‌دهد تا یک بازی فعالانه و منظم.
اگر چنین کودکی موضوع بازی را خودش تعیین کند، ممکن است بتواند حدود 15 دقیقه یا بیشتر بنشیند یا روی آن تمرکز کند. سعی کنید بازی‌هایی را به میان بکشید که به‌نوعی کنترل و تنظیم نیاز دارد، مثلاً با صدای بلند یا سرعت زیاد شروع شود و به‌تدریج آرام یا آهسته شود.
برای آنکه کودک فعال بتواند از تصوراتش استفاده و درست عمل کند، نیاز به تشویق و مدارای بیشتری دارد.

- کودکی که به جنبه‌های دیداری توجه می‌کند و از جنبه‌های شنیداری بازمی‌ماند.
بعضی از کودکان در درک بعضی اصوات دچار مشکل می‌شوند و اغلب نمی‌توانند به گفته‌های والدین خود توجه کنند. در این شرایط به‌جای آنکه والدین فقط نام اشیاء را بگویند یا به تصویر آن‌ها در کتاب اشاره کنند، بهتر است در زمان بازی، به کودک فرصت بیشتری برای درک کلمات بدهند.
بازی‌های نمایشی که در آن کودک مجبور است به‌جای شخصیت‌های خیالی یا عروسک‌ها حرف بزند، روشی مناسب برای تمرین کلمات است. هنگامی‌که فرزندتان واقعاً چیزی را می‌خواهد، گفتگوی کوتاه دوستانه به او کمک می‌کند تا به صداها نیز توجه کند.

- کودکی که به صداها توجه می‌کند و در جذب جنبه‌های دیداری دچار مشکل می‌شود.
مشکل این عده برخلاف مشکل کودکان گروه فوق است. برای این دسته از کودکان دنبال کردن نقشۀ گنج، ساختمان‌سازی یا کاردستی و استفاده از اسباب‌بازی‌هایی که ظاهری جالب دارند مفید است. می‌توان در طول بازی کاری کرد که توجه آن‌ها به ریزه‌کاری‌های دیداری نیز جلب شود.