نشانه های اوتیسم در کودکان، ضرورت آگاهی از آنها
اختلال طیف اوتیسم یکی از انواع اختلالات رشدی عصبی است که در دوران اولیه کودکی آشکار می‌شود و مشکلات زیادی را برای کودک،خانواده و جامعه فراهم می‌کند.
اختلال طیف اوتیسم یکی از انواع اختلالات رشدی عصبی است که در دوران اولیه کودکی آشکار می‌شود و مشکلات زیادی را برای کودک،خانواده و جامعه فراهم می‌کند.
این اختلال برای اولین بار در سال 1943 معرفی شد. اما تا قبل از سال 1980 کودکانی که سمپتومهای اوتیسم را داشتند، به عنوان زیرگروهی از اسکیزوفرنی کودکان طبقه‌بندی می‌شدند. به طور رسمی و برای نخستین بار در سال 1980 اختلال اوتیسم با عنوان اختلال نافذ رشد PDD به صورت یک اختلال مربوط به روانپزشکی کودکان معرفی شد.
تغییر عمده دیگری که در حوزه اختلال طیف اوتیسم ایجاد شده، این است که ۵ - DSM برخلاف۴ - DSM، معیارهای لازم برای تشخیص اوتیسم را در دو حوزه کلی نقص در ارتباط و تعامل اجتماعی و رفتارها، علایق و فعالیت‌های محدود و تکراری معرفی کرده است. همان طور که مشهود است ۵ - DSM، معیارهای نقص در تعامل اجتماعی و ارتباط را با هم ترکیب کرده است. منطق پشت پرده این تغییر و تحول این است که در مردم عادی، بین نقص در مهارت‌های اجتماعی و نقص در مهارت‌های ارتباطی، ضریب همبستگی متوسط وجود دارد، در حالی که در نمونه‌های آماری کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، بین مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی، ضریب همبستگی بسیار بالا مشاهده می‌شود. سطح شدت برای اختلال طیف اوتیسم، روی یک پیوستار تعیین می‌شود و درجه نقص برای مشکلات موجود در ارتباط اجتماعی و برای رفتارها، علایق و فعالیت‌های محدود و تکراری به صورت جداگانه در نظر گرفته می‌شوند. سه سطح شدت برای اختلال طیف اوتیسم معرفی شده است.
سطح 1: نیازمند به حمایت
سطح ۲: نیازمند به حمایت زیاد
سطح 3: نیازمند به حمایت بسیار زیاد.
اختلالی در همسایگی اوتیسم
اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک)، یکی از اختلالات رشدی عصبی است که جدیدا به عنوان یک اختلال ارتباطی به پنجمین ویرایش تشخیصی و آماری بیماری‌های روانی اضافه شده است. برای تشخیص این اختلال نقص دائمی در استفاده از ارتباط کلامی و غیرکلامی برای ارتباط با دیگران معرفی شده است که موجب ناتوانی در ارتباط صحیح و موثر، تعامل اجتماعی، روابط اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و عملکرد شغلی می‌شود. سمپتومهای اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک) در اوایل دوره رشد(خردسالی و اوایل کودکی) آغاز می‌شوند،اما نقص‌های کودک ممکن است تا زمانی که نیاز به ارتباط اجتماعی، از حد توانایی او بیشتر شود، به طور کامل ظاهر نشود. کودکانی که به عنوان اختلال ارتباط اجتماعی تشخیص می‌گیرند، قبلا احتمالا مبتلا به اختلال رشدی فراگیر- نامشخص به شیوه دیگر تشخیص داده می‌شدند. منطق پشت پرده اضافه شدن این اختلال به عنوان یکی از اختلالات ارتباطی، تغییر و تحولات عمده‌ای است که در حوزه اختلال طیف اوتیسم صورت گرفته است.
وجه تمایز اختلال طیف اوتیسم و اختلال ارتباط اجتماعی در این است که در اختلال طیف اوتیسم رفتارها،علایق یا فعالیت‌های تکراری و محدود وجود دارد و در اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک) چنین رفتارهایی مشاهده نمی‌شود. افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در یک دوره از زندگی خود ممکن است رفتارها، علایق و فعالیت‌های تکراری و محدود را نشان ندهند. به همین دلیل، متخصصان باید سوابق کامل فرد را به دست بیاورند. عدم حضور رفتارها، علایق و فعالیت‌های تکراری و محدود در حال حاضر، چنانچه این رفتار قبلا وجود داشته‌اند، نباید ابتلا به اختلال طیف اوتیسم را منتفی کند. فقط زمانی باید احتمال ابتلا به اختلال ارتباط اجتماعی را در نظر گرفت که در سابقه فرد هیچ گونه شواهدی دال بر حضور رفتارها، علایق، و فعالیت‌های تکراری و محدود وجود نداشته باشد.
این اختلال برای اولین بار در سال 1943 معرفی شد. اما تا قبل از سال 1980 کودکانی که سمپتومهای اوتیسم را داشتند، به عنوان زیرگروهی از اسکیزوفرنی کودکان طبقه‌بندی می‌شدند. به طور رسمی و برای نخستین بار در سال 1980 اختلال اوتیسم با عنوان اختلال نافذ رشد PDD به صورت یک اختلال مربوط به روانپزشکی کودکان معرفی شد.
تغییر عمده دیگری که در حوزه اختلال طیف اوتیسم ایجاد شده، این است که ۵ - DSM برخلاف۴ - DSM، معیارهای لازم برای تشخیص اوتیسم را در دو حوزه کلی نقص در ارتباط و تعامل اجتماعی و رفتارها، علایق و فعالیت‌های محدود و تکراری معرفی کرده است. همان طور که مشهود است ۵ - DSM، معیارهای نقص در تعامل اجتماعی و ارتباط را با هم ترکیب کرده است. منطق پشت پرده این تغییر و تحول این است که در مردم عادی، بین نقص در مهارت‌های اجتماعی و نقص در مهارت‌های ارتباطی، ضریب همبستگی متوسط وجود دارد، در حالی که در نمونه‌های آماری کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، بین مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی، ضریب همبستگی بسیار بالا مشاهده می‌شود. سطح شدت برای اختلال طیف اوتیسم، روی یک پیوستار تعیین می‌شود و درجه نقص برای مشکلات موجود در ارتباط اجتماعی و برای رفتارها، علایق و فعالیت‌های محدود و تکراری به صورت جداگانه در نظر گرفته می‌شوند. سه سطح شدت برای اختلال طیف اوتیسم معرفی شده است.
سطح 1: نیازمند به حمایت
سطح ۲: نیازمند به حمایت زیاد
سطح 3: نیازمند به حمایت بسیار زیاد.
اختلالی در همسایگی اوتیسم
اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک)، یکی از اختلالات رشدی عصبی است که جدیدا به عنوان یک اختلال ارتباطی به پنجمین ویرایش تشخیصی و آماری بیماری‌های روانی اضافه شده است. برای تشخیص این اختلال نقص دائمی در استفاده از ارتباط کلامی و غیرکلامی برای ارتباط با دیگران معرفی شده است که موجب ناتوانی در ارتباط صحیح و موثر، تعامل اجتماعی، روابط اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و عملکرد شغلی می‌شود. سمپتومهای اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک) در اوایل دوره رشد(خردسالی و اوایل کودکی) آغاز می‌شوند،اما نقص‌های کودک ممکن است تا زمانی که نیاز به ارتباط اجتماعی، از حد توانایی او بیشتر شود، به طور کامل ظاهر نشود. کودکانی که به عنوان اختلال ارتباط اجتماعی تشخیص می‌گیرند، قبلا احتمالا مبتلا به اختلال رشدی فراگیر- نامشخص به شیوه دیگر تشخیص داده می‌شدند. منطق پشت پرده اضافه شدن این اختلال به عنوان یکی از اختلالات ارتباطی، تغییر و تحولات عمده‌ای است که در حوزه اختلال طیف اوتیسم صورت گرفته است.
وجه تمایز اختلال طیف اوتیسم و اختلال ارتباط اجتماعی در این است که در اختلال طیف اوتیسم رفتارها،علایق یا فعالیت‌های تکراری و محدود وجود دارد و در اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک) چنین رفتارهایی مشاهده نمی‌شود. افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در یک دوره از زندگی خود ممکن است رفتارها، علایق و فعالیت‌های تکراری و محدود را نشان ندهند. به همین دلیل، متخصصان باید سوابق کامل فرد را به دست بیاورند. عدم حضور رفتارها، علایق و فعالیت‌های تکراری و محدود در حال حاضر، چنانچه این رفتار قبلا وجود داشته‌اند، نباید ابتلا به اختلال طیف اوتیسم را منتفی کند. فقط زمانی باید احتمال ابتلا به اختلال ارتباط اجتماعی را در نظر گرفت که در سابقه فرد هیچ گونه شواهدی دال بر حضور رفتارها، علایق، و فعالیت‌های تکراری و محدود وجود نداشته باشد.
معیارهای تشخیصی اختلال ارتباط اجتماعی
مشکلات دائمی ارتباط کلامی و غیرکلامی برای استفاده‌های تعاملات اجتماعی به این ترتیب است:1- نقص در برقراری ارتباط برای اهداف اجتماعی، مثل احوالپرسی، تبادل اطلاعات به صورتی که در چارچوب اجتماعی مناسب باشد. 2- اختلال در توانمندی تغییر ارتباط مطابق با جمع یا نیازهای شنونده مثل سخن گفتن به شیوه‌ای متفاوت در کلاس درس و محیط بازی، قائل شدن تفاوت در نحوه سخن گفتن متناسب با سن مخاطبان و عدم استفاده از گفتار بسیار رسمی
۳- مشکلات در محاوره و داستان گویی مثل رعایت نوبت در محاوره، تصحیح سوءتفاهم‌های کلامی، دانستن علائم شفاهی و غیر شفاهی برای برقراری تعامل
4- سختی در تفهیم مطالبی که آشکارا بیان نشده‌اند مثل استنباط کردن و مفاهیم انتزاعی مانند کنایه، استعارات، اصطلاحات و ایهام‌ها همچنین اختلالات منجر به محدودیت‌های کارکردی نیز در ارتباط موثر، مشارکت‌های اجتماعی، ارتباطات اجتماعی، دستاوردهای آکادمیک یا عملکردهای شغلی به شکل فردی یا در جمع خود را نشان می‌دهند. از سویی دیگر، شروع علائم در دوره اولیه رشد اختلالات شاید تا زمانی که ارتباط اجتماعی نیاز به ظرفیت‌های بیشتری داشته باشد بروز پیدا نکند. همچنین علائم قابل انتساب به مشکلات نورولوژیک یا پزشکی دیگری نباشد یا توانایی‌های پایین در این زمینه‌ها یا ساختار کلمه و دستور و قابل توجیه با تشخیص طیف اوتیسم, کم توانی ذهنی (اختلالات ذهنی رشدی)، تاخیر رشد کلی یا اختلالات ذهنی دیگر نباشد.
معیارهای تشخیصی طیف اوتیسم
اختلالات پایدار در ارتباط اجتماعی و تعامل اجتماعی در جمع‌های مختلف به شرح زیر که یا اکنون وجود دارد یا وجود داشته است (مثال‌ها توضیحی هستند و جامع نیستند):
1- نقص در رفتارهای متقابل اجتماعی و عاطفی از دیدگاه اجتماعی غیرنرمال بوده و از عدم موفقیت در تداوم و توالی مکالمات گرفته تا کاهش به اشترک گذاشتن علایق، عواطف یا عدم موفقیت برای آغاز یا جواب مناسب به تعاملات اجتماعی
۲- اختلال در رفتارهای ارتباطی غیرکلامی مورد استفاده در تعاملات اجتماعی به طور مثال از ارتباطات کلامی و غیرکلامی یکپارچه ضعیف گرفته تا مشکل در ارتباط چشمی و زبان بدنی یا نقص درک یا استفاده از ژست‌ها و حتی عدم وجود بیان چهره‌ای و ارتباط غیرکلامی.
3- نقص در گسترش، حفظ و ادراک برقراری ارتباط از مشکلات تطابق رفتاری مناسب در بافت‌های متنوع اجتماعی گرفته تا اختلال در بیان بازی‌های خیالی و
دوست‌یابی وحتی عدم علاقه به هم سن‌ها
همچنین محدودیت، الگوهای تکراری در رفتار، علایق یا فعالیت‌هایی که حداقل در دو مورد از موارد زیر نشان داده می‌شود، در حال حاضر وجود دارند یا وجود داشته‌اند( مثال‌ها توضیحی هستند نه دقیق):
1- حرکات بدنی تکراری یا کلیشه‌ای، استفاده از ابزارها یا گفتار(حرکات کلیشه‌ای ساده، به خط چیدن اسباب‌بازی‌ها، چرخاندن وسایل، اکولیلیا، عبارات خاصه تفکر خود فرد)
۲- اصرار بر همسانی، عادت‌های معمول به چسبندگی‌های غیرمنعطف یا الگوهای سنتی یا رفتارهای غیرکلامی کلامی (با کوچک‌ترین تغییر شدیدا رنجور می‌شوند، مشکل در نقل و انتقال، الگوهای فکری سخت و غیر قابل انعطاف، سنتی، نیاز به انجام کارهای معمول یا خوردن غذای ثابت هر روز)
3) شدیدا محدودشده، علایق ثابت که به صورت غیرنرمال و شدید رویش متمرکز می‌شوند ( چسبندگی شدید یا مشغولیت با یک وسیله غیرمعمول، افراط در حاشیه پردازی یا پرزوریت کردن علاقه‌مندی‌هایش)
۴- بیش یا کم فعالی براساس ورودی‌های حس‌ها یا علاقه‌مندی‌های غیرمعمول در تحریکات حسی گرفتن از محیط (ظاهرا متفاوت در حس دما، درد، پاسخ‌های غیرعادی به صداها و بافت‌های خاص، افراط در بو کردن یا لمس وسایل، مجذوب بینایی نور یا حرکت)
پس از آن شروع علائم در دوره اولیه رشد باید مشاهده شود. (اختلالات شاید تا زمانی که ارتباط اجتماعی نیاز به ظرفیت‌های بیشتری داشته باشد بروز نکند یا با استراتژی‌های آموزشی در دورهای بعدی زندگی پوشانده شود)
نکته دیگر در خصوص علائمی است که منجر به نقص بارز بالینی در حیطه‌های کارکرد اجتماعی، شغلی و... می‌شود. این مشکلات با تاخیرهای محیطی- ژنتیکی رشدی یا کم توانی ذهنی قابل توجیه نباشند، تبدیل به اختلالات رشدی ذهنی می‌شوند. خیلی اوقات اختلالات ذهنی و اوتیسم با هم رخ می‌دهند. برای تشخیص وجود کم توانی ذهنی و طیف اوتیسم به صورت همزمان، ارتباط اجتماعی باید در سطح پایین‌تر از حد انتظار سطح رشد عمومی باشد.
سطوح شدت اختلال طیف اوتیسم؛ سطح یک، نیازمند حمایت
ارتباط اجتماعی: بدون حمایت به موقع و مناسب، نقص در ارتباط اجتماعی می‌تواند آسیب‌های جدی را باعث شود. مشکل در برقراری تعامل اجتماعی، مثال‌های واضح در پاسخ‌های غیر معمول و ناموفق به درخواست تعامل از طرف دیگران. ممکن است به نظر برسد اشتیاق به تعاملات اجتماعی رو به کاسته شدن است. به طور مثال، یک فردی که توانمندی گفتار با جملات کامل را دارد و می‌تواند درگیر یک ارتباط شود اما مکالمه رو‌در‌رو با دیگران برایش سخت می‌شود، در تلاش برای دوست‌یابی اغلب غیر‌موفق و عجیب رفتار می‌کند. رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای: عدم انعطاف‌پذیری در رفتار باعث ایجاد تداخل آشکار عملکرد در یک یا چند زمینه می‌شود. مشکل در تعویض و سوئیچ کردن فعالیت‌ها. معضلات در سازماندهی و برنامه‌ریزی مانع مستقل شدن می‌شود.
سطح ۲ نیازمند حمایت‌های جدی
ارتباط اجتماعی: نقص بارز در توانمندیهای ارتباط کلامی و غیرکلامی، آسیب‌های اجتماعی آشکار است حتی با حمایت‌های به موقع. آغازگری محدود در تعامل اجتماعی، جواب‌های ناکام و نامشخص به شروع ارتباط توسط دیگران. به طور مثال کسی که توانمندی گفتار با جملات ساده را دارد، هنگام تعامل، برای روایت کردن علاقه‌مندی‌هایش هم، محدود عمل می‌کند و ارتباط بسیار عجیب برقرار می‌کند.
رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای: عدم انعطاف‌پذیری رفتاری، عدم تحمل تغییر یا رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای اغلب برای یک بیننده آشکار است و با کارکرد در زمینه‌های مختلف تداخل دارد.
دست کشیدن از کارها و مواردی که در آن متمرکز شده است به سختی و باعث رنجش‌اش می‌شود.
سطح ۳ نیازمند حمایت‌های بسیار جدی
اختلال شدید در توانمندیهای ارتباط اجتماعی باعث آسیب‌های شدید کارکردی شده، آغازگری بسیار محدود در تعامل اجتماعی و جواب‌های مختصر به درخواست تعامل از طرف دیگران. به طور مثال، فردی دارای گفتار چند کلمه‌ای است که به ندرت می‌تواند تعاملی شروع کند، وقتی این کار را انجام می‌دهد، تنها هدفش ایجاد مسیرهای غیر معمول برای ارضای نیازهای خود است و فقط به مسیرهای ارتباطی بسیار مستقیم، پاسخ می‌دهد. از سویی دیگر، عدم انعطاف‌پذیری رفتاری، عدم تحمل تغییر، یا رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای اغلب برای یک بیننده آشکار است و با کارکرد در کلیه زمینه‌ها تداخل دارد. همچنین به شدت رنجور شدن یا مقاومت شدید نسبت به تغییر تمرکز یا فعالیت نیز در این دسته قرار می‌گیرد.
مشکلات دائمی ارتباط کلامی و غیرکلامی برای استفاده‌های تعاملات اجتماعی به این ترتیب است:1- نقص در برقراری ارتباط برای اهداف اجتماعی، مثل احوالپرسی، تبادل اطلاعات به صورتی که در چارچوب اجتماعی مناسب باشد. 2- اختلال در توانمندی تغییر ارتباط مطابق با جمع یا نیازهای شنونده مثل سخن گفتن به شیوه‌ای متفاوت در کلاس درس و محیط بازی، قائل شدن تفاوت در نحوه سخن گفتن متناسب با سن مخاطبان و عدم استفاده از گفتار بسیار رسمی
۳- مشکلات در محاوره و داستان گویی مثل رعایت نوبت در محاوره، تصحیح سوءتفاهم‌های کلامی، دانستن علائم شفاهی و غیر شفاهی برای برقراری تعامل
4- سختی در تفهیم مطالبی که آشکارا بیان نشده‌اند مثل استنباط کردن و مفاهیم انتزاعی مانند کنایه، استعارات، اصطلاحات و ایهام‌ها همچنین اختلالات منجر به محدودیت‌های کارکردی نیز در ارتباط موثر، مشارکت‌های اجتماعی، ارتباطات اجتماعی، دستاوردهای آکادمیک یا عملکردهای شغلی به شکل فردی یا در جمع خود را نشان می‌دهند. از سویی دیگر، شروع علائم در دوره اولیه رشد اختلالات شاید تا زمانی که ارتباط اجتماعی نیاز به ظرفیت‌های بیشتری داشته باشد بروز پیدا نکند. همچنین علائم قابل انتساب به مشکلات نورولوژیک یا پزشکی دیگری نباشد یا توانایی‌های پایین در این زمینه‌ها یا ساختار کلمه و دستور و قابل توجیه با تشخیص طیف اوتیسم, کم توانی ذهنی (اختلالات ذهنی رشدی)، تاخیر رشد کلی یا اختلالات ذهنی دیگر نباشد.
معیارهای تشخیصی طیف اوتیسم
اختلالات پایدار در ارتباط اجتماعی و تعامل اجتماعی در جمع‌های مختلف به شرح زیر که یا اکنون وجود دارد یا وجود داشته است (مثال‌ها توضیحی هستند و جامع نیستند):
1- نقص در رفتارهای متقابل اجتماعی و عاطفی از دیدگاه اجتماعی غیرنرمال بوده و از عدم موفقیت در تداوم و توالی مکالمات گرفته تا کاهش به اشترک گذاشتن علایق، عواطف یا عدم موفقیت برای آغاز یا جواب مناسب به تعاملات اجتماعی
۲- اختلال در رفتارهای ارتباطی غیرکلامی مورد استفاده در تعاملات اجتماعی به طور مثال از ارتباطات کلامی و غیرکلامی یکپارچه ضعیف گرفته تا مشکل در ارتباط چشمی و زبان بدنی یا نقص درک یا استفاده از ژست‌ها و حتی عدم وجود بیان چهره‌ای و ارتباط غیرکلامی.
3- نقص در گسترش، حفظ و ادراک برقراری ارتباط از مشکلات تطابق رفتاری مناسب در بافت‌های متنوع اجتماعی گرفته تا اختلال در بیان بازی‌های خیالی و
دوست‌یابی وحتی عدم علاقه به هم سن‌ها
همچنین محدودیت، الگوهای تکراری در رفتار، علایق یا فعالیت‌هایی که حداقل در دو مورد از موارد زیر نشان داده می‌شود، در حال حاضر وجود دارند یا وجود داشته‌اند( مثال‌ها توضیحی هستند نه دقیق):
1- حرکات بدنی تکراری یا کلیشه‌ای، استفاده از ابزارها یا گفتار(حرکات کلیشه‌ای ساده، به خط چیدن اسباب‌بازی‌ها، چرخاندن وسایل، اکولیلیا، عبارات خاصه تفکر خود فرد)
۲- اصرار بر همسانی، عادت‌های معمول به چسبندگی‌های غیرمنعطف یا الگوهای سنتی یا رفتارهای غیرکلامی کلامی (با کوچک‌ترین تغییر شدیدا رنجور می‌شوند، مشکل در نقل و انتقال، الگوهای فکری سخت و غیر قابل انعطاف، سنتی، نیاز به انجام کارهای معمول یا خوردن غذای ثابت هر روز)
3) شدیدا محدودشده، علایق ثابت که به صورت غیرنرمال و شدید رویش متمرکز می‌شوند ( چسبندگی شدید یا مشغولیت با یک وسیله غیرمعمول، افراط در حاشیه پردازی یا پرزوریت کردن علاقه‌مندی‌هایش)
۴- بیش یا کم فعالی براساس ورودی‌های حس‌ها یا علاقه‌مندی‌های غیرمعمول در تحریکات حسی گرفتن از محیط (ظاهرا متفاوت در حس دما، درد، پاسخ‌های غیرعادی به صداها و بافت‌های خاص، افراط در بو کردن یا لمس وسایل، مجذوب بینایی نور یا حرکت)
پس از آن شروع علائم در دوره اولیه رشد باید مشاهده شود. (اختلالات شاید تا زمانی که ارتباط اجتماعی نیاز به ظرفیت‌های بیشتری داشته باشد بروز نکند یا با استراتژی‌های آموزشی در دورهای بعدی زندگی پوشانده شود)
نکته دیگر در خصوص علائمی است که منجر به نقص بارز بالینی در حیطه‌های کارکرد اجتماعی، شغلی و... می‌شود. این مشکلات با تاخیرهای محیطی- ژنتیکی رشدی یا کم توانی ذهنی قابل توجیه نباشند، تبدیل به اختلالات رشدی ذهنی می‌شوند. خیلی اوقات اختلالات ذهنی و اوتیسم با هم رخ می‌دهند. برای تشخیص وجود کم توانی ذهنی و طیف اوتیسم به صورت همزمان، ارتباط اجتماعی باید در سطح پایین‌تر از حد انتظار سطح رشد عمومی باشد.
سطوح شدت اختلال طیف اوتیسم؛ سطح یک، نیازمند حمایت
ارتباط اجتماعی: بدون حمایت به موقع و مناسب، نقص در ارتباط اجتماعی می‌تواند آسیب‌های جدی را باعث شود. مشکل در برقراری تعامل اجتماعی، مثال‌های واضح در پاسخ‌های غیر معمول و ناموفق به درخواست تعامل از طرف دیگران. ممکن است به نظر برسد اشتیاق به تعاملات اجتماعی رو به کاسته شدن است. به طور مثال، یک فردی که توانمندی گفتار با جملات کامل را دارد و می‌تواند درگیر یک ارتباط شود اما مکالمه رو‌در‌رو با دیگران برایش سخت می‌شود، در تلاش برای دوست‌یابی اغلب غیر‌موفق و عجیب رفتار می‌کند. رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای: عدم انعطاف‌پذیری در رفتار باعث ایجاد تداخل آشکار عملکرد در یک یا چند زمینه می‌شود. مشکل در تعویض و سوئیچ کردن فعالیت‌ها. معضلات در سازماندهی و برنامه‌ریزی مانع مستقل شدن می‌شود.
سطح ۲ نیازمند حمایت‌های جدی
ارتباط اجتماعی: نقص بارز در توانمندیهای ارتباط کلامی و غیرکلامی، آسیب‌های اجتماعی آشکار است حتی با حمایت‌های به موقع. آغازگری محدود در تعامل اجتماعی، جواب‌های ناکام و نامشخص به شروع ارتباط توسط دیگران. به طور مثال کسی که توانمندی گفتار با جملات ساده را دارد، هنگام تعامل، برای روایت کردن علاقه‌مندی‌هایش هم، محدود عمل می‌کند و ارتباط بسیار عجیب برقرار می‌کند.
رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای: عدم انعطاف‌پذیری رفتاری، عدم تحمل تغییر یا رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای اغلب برای یک بیننده آشکار است و با کارکرد در زمینه‌های مختلف تداخل دارد.
دست کشیدن از کارها و مواردی که در آن متمرکز شده است به سختی و باعث رنجش‌اش می‌شود.
سطح ۳ نیازمند حمایت‌های بسیار جدی
اختلال شدید در توانمندیهای ارتباط اجتماعی باعث آسیب‌های شدید کارکردی شده، آغازگری بسیار محدود در تعامل اجتماعی و جواب‌های مختصر به درخواست تعامل از طرف دیگران. به طور مثال، فردی دارای گفتار چند کلمه‌ای است که به ندرت می‌تواند تعاملی شروع کند، وقتی این کار را انجام می‌دهد، تنها هدفش ایجاد مسیرهای غیر معمول برای ارضای نیازهای خود است و فقط به مسیرهای ارتباطی بسیار مستقیم، پاسخ می‌دهد. از سویی دیگر، عدم انعطاف‌پذیری رفتاری، عدم تحمل تغییر، یا رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای اغلب برای یک بیننده آشکار است و با کارکرد در کلیه زمینه‌ها تداخل دارد. همچنین به شدت رنجور شدن یا مقاومت شدید نسبت به تغییر تمرکز یا فعالیت نیز در این دسته قرار می‌گیرد.
منبع:
جهان صنعت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼