چگونه اعتماد به نفس کودکان را تقویت کنیم؟

تردیدی نیست که کودک شما در هر زمانی از مراحل رشد به تشویق نیاز دارد؛‌ چه او در حال بازی کردن با یک توپ باشد چه در حال نقاشی و چه در حال سینه خیز رفتن. اما ممکن است شنیدن جمله «عالی بود!» برای او خیلی عادی شود و او نداند چه موقعی واقعا کارش را خوب انجام داده است. همچنین ممکن است وقتی که اغراق می‌کنید کودک متوجه شود و اصلا به جمله شما توجه نکند: «این بهترین نقاشی‌ای است که من تا به حال دیده‌ام». اگر کودک کاری انجام می‌دهد که می‌بایست انجام بدهد نیازی نیست او را تشویق نمایید. مثلا وقتی که دندان خود را مسواک می‌زند گفتن جمله «متشکرم» کافی است. سعی کنید به او بازخورد خاص بدهید: مثلا وقتی که نقاشی می‌کند بجای آنکه بگویید نقاشی او زیبا است بگویید استفاده او از رنگ ارغوانی بجا بوده است. سایر مواردی که برای افزایش حس اعتماد به نفس کودک باید انجام دهید در زیر ذکر شده است:

اجازه دهید کودک با موقعیت مواجه شود
طبیعی است که بخواهید از آسیب دیدن کودک جلوگیری نمایید یا گاهی جلوی اشتباهات او را بگیرید. اما وقتی که مداخله می‌کنید - مثلا وقتی که تلاش می‌کنید کودک شما به جشن تولدی دعوت شود که قرار نبوده به آنجا برود یا سعی می‌کنید مربی تیم را تحت فشار بگذارید که به او نیز بازی بدهد -‌ اصلا به او لطف نکرده‌اید. کودکان باید بدانند که اگر شکست بخورند اتفاق خاصی نیفتاده و طبیعی است که گاهی احساس ناراحتی، ‌عصبانیت و اضطراب داشته باشند. آنها با عبور از موانع یاد می‌گیرند که موفق شوند و اگر شما موانع را از سر راه آنها بردارید نمی‌توانند طعم موفقیت را بچشند. بسیار مهم است که کودک بدون اینکه احساس کنند کسی می‌خواهد او را مورد انتقاد قرار دهد و اشتباهات او را جبران کند، فعالیت نماید.

اجازه دهید کودک تصمیم بگیرد
وقتی که کودک از همان ابتدا شانس آنرا بدست می‌آورد که خود تصمیم بگیرد، حس اعتماد به نفس او افزایش پیدا می‌کند. اگر چه کودکان عاشق آن هستند که خود سکاندار اجرای تمام کارها خود بشوند اما این کار برای آنها خیلی سخت است. بهتر است کاری کنید کودک از بین چند گزینه محدود، انتخاب کند. مثلا نیازی نیست از کودک خود بپرسید برای ناهار چه غذایی را دوست دارد بلکه بگویید از بین ماکارونی یا کباب کدام یک را ترجیح می‌دهد. در هر حال،‌ به خاطر داشته باشید که باید کاری کنید که کودک بداند تصمیم‌گیری در خصوص برخی مسائل در حوزه اختیار شما است.

نیمه پر لیوان را ببینید
اگر کودک تسلیم شکست‌های خود می‌شود تلاش کنید حس مثبت‌اندیشی او را تقویت کنید. در زمان شکست به او بگویید چگونه می‌تواند دنبال راهکارهایی برای اصلاح اشتباهات و کاستی‌های خود بگردد. مثلا اگر دستخط او بدتر از همکلاسی‌هایش است وقت بیشتری را برای تمرین خط با او بگذرانید.

علائق خاص کودک را پرورش دهید
سعی کنید کودک را در معرض فعالیت‌های متنوع قرار دهید و زمانی که چیزی که واقعا بدان علاقه دارد را پیدا می‌کند او را تشویق نمایید. کودکنی که عاشق کارهای خاص مثل آَشپزی،‌ دانش تاریخ و غیره هستند به تخصصی که در زمینه خاص بدست می‌آورند افتخار می‌کنند و این به موفقیت آنها در سایر جنبه‌های زندگی کم می‌کند.

مهارت حل مساله را در کودک پرورش دهید
به کودک خود آموزش دهید چگونه مسائل خود را حل کند. راه حل آن است که کمی صبر و تحمل داشته باشید. مثلا وقتی که کودک شما می‌گوید پسر همسایه کامیون او را از او گرفته، به او بگویید به این فکر کند که چگونه می‌تواند آن را پس بگیرد. حتی اگر اولین راه حل او این باشد که کامیون را از دست پسر همسایه بقاپد از او بپرسید اگر این کار را انجام دهد به نظر او چه اتفاقی می‌افتد. سپس از او بخواهید به راه‌های دیگری فکر کند که نیازی به این کار نباشد.

از کودک خود بخواهید در انجام کارها به دیگران کمک کند
وقتی که کودکان در انجام کارها کمک می‌کنند و این احساس را دارند که مفید هستند، احساس اعتماد به نفس آنها افزایش می‌یابد. مثلا می‌توانید از کودک خود بخواهید در چیدن سفره شام به شما کمک کند.

اجازه دهید کودک برخی زمان‌های خود را با بزرگترها صرف کند
کودکان تمایل دارند زمان خود را با دوستانشان بگذارنند اما مهم است که کنار بزرگترها نیز باشند. صرف کردن وقت کودک با بزرگترها دنیای او را گسترش می‌دهد و طرز تفکرهای مختلف را به او نشان می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد مصاحبت کودکان با بزرگترها مثلا معلم، عمو و دایی،‌ پرستار بچه یا دوستان باعث می‌شود کودکان در مقابل شرایط نامساعد، سریع‌تر و بهتر واکنش نشان دهند و تصمیم بگیرند.

در مورد آینده خیال‌پردازی کنید
اگر کودک در رویاپردازی برای آینده‌، خود را موقعیت‌های بزرگ ببیند و خود را فرد موفقی تجسم کند احساس اعتماد به نفس او افزایش پیدا می‌کند. بد نیست راه موفقیت افراد مشهور را برای او بازگو نمایید.