شن بازی کودکان، چه دستاوردهایی به همراه دارد؟

در شن بازی، کودک علاوه بر این که به لحاظ روانی تخلیه می شود و رضایت درونی کسب می کند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز مؤثر است.

«شن» وسیله بسیار مناسبی برای پاسخگویی به طیف گسترده تخیلات کودک است. در شن بازی، کودک علاوه بر این که به لحاظ روانی تخلیه می شود و رضایت درونی کسب می کند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز مؤثر است.

مهارت ها و مفاهیمی که کودکان در هنگام شن بازی فرا می گیرند:

۱ـ مقداری شن فرصت های خوبی برای کودکان به وجود می آورد تا از طریق حفاری، پر کردن ظرف ها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن شن به هماهنگی و انعطاف عمومی بدن برسند.

۲ـ از طریق شن بازی، به مفاهیم وزن و ظرفیت پی می برند.

۳ـ شناسایی ذرات شن و خاصیت چسبندگی آن.

۴ـ ساختن اشیا با شن و مقایسه شن خیس و خشک.

۵ـ پی بردن به شکل پذیری شن خیس، که اگر شن را کمی مرطوب کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در می آید.

۶ـ پی بردن به مفاهیمی مانند اینکه آیا شن مثل نمک در آب حل می شود؟ آیا از صافی عبور می کند؟

۷ـ درک مفاهیم هندسی و فضایی.

۸ـ پرورش قدرت تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی در کودک: کودکان موقعی که مشغول ساختن یک قلعه شنی هستند، می توانند در باره آن داستانی بسازند و غرق در تخیلات خویش شوند. فرآیند خلاقیت در چنین مواقعی در کودکان شکوفا می شود.

۹ـ از طریق شن بازی و کسب تجربیات حسی مفاهیم زیادی مثل گود کردن، فشار وارد کردن، کُپه کردن، تونل زدن، پهن کردن، تقسیم بندی و برگشت پذیری را یاد می گیرد؛ همچنین مفاهیم واژه هایی مانند عمیق، عمیق تر، داخل، بیرون و … را درک کرده و برایش درونی می شود.

۱۰ـ کودکان برای ساختن تپه های بزرگ شنی، ایجاد خندق و دژهای شنی، ماهیچه های بزرگ شان را به کار برده و پرورش می دهند.

وسایل لازم برای شن بازی

ـ بیل و سطل

ـ ظروف مختلف در اندازه های مختلف (قیف و …)

ـ غربال (الک)

ـ قاشق های کهنه و مستعمل

ـ ماشین بازی (کمپرسی، بلدوزر، تراکتور و …)

ـ قالب های چوبی مختلف

ـ ترازوهای ساخته شده توسط کودک

ـ قوطی های کنسرو که لبه های آن تیز نباشند

ـ فرغون

جعبه شن، حوض ساده کم عمق، طشت لباسشویی پلاستیکی یا روحی می تواند وسیله خوبی برای بازی کودک باشد. درون ظرف را با شن شسته پر می کنیم. شن خشک از جهت تجربه آموزی (در زمینه خواص شن مانند نرمی، روندگی، جابه جایی) و شن مرطوب از این نظر که کودک با خیس کردن شن به ساختن برج، دیوار، تونل، غار و … مشغول می شود، برای او بسیار جالب است. برای شن بازی و ساختن چیزهای مورد نظر بایستی آب در اختیار و در نزدیکی کودک قرار داشته باشد.

کودکان نوپا از به کار بردن بیلچه های پلاستیکی کوچک برای پر کردن، حمل کردن و خالی کردن سطل های پلاستیکی لذت می برند اما استفاده از بیلچه های فلزی برای کودکان بزرگ تر مناسب تر است. چون کودکانِ دوره آمادگی بیشتر به ابزار محکم (بیلچه های فلزی و …) برای حفر کردن سوراخ های عمیق و ساختن جاده و تونل نیاز دارند. ماشین های کمپرسی، بلدوزر و گریدر (جاده صاف کن) دانش آنها را در زمینه حمل خاک و جاده سازی افزایش می دهد.

رعایت نکات ایمنی در شن بازی

۱ـ در هنگام شن بازی هرگز به کودکان اجازه ندهید که آن را به طرف یکدیگر بپاشند.

۲ـ زمانی که کودکان سرگرم بازی هستند ممکن است به علت بی توجهی، دست های آغشته به شن را به چشم هایشان بمالند و یا به خاطر پاشیدن شن به هوا، سر و صورت و چشم هایشان آسیب ببیند. والدین و مربیان باید توجه کنند و این نکات را به کودکان یادآور شوند.

۳ـ فقط در محلی که برای بازی مشخص شده شن بازی کنند، از جابه جایی شن در محیط های دیگر و یا آوردن به اتاق و … پیشگیری نمایید.

۴ـ هنگام شن بازی روپوش مخصوصی به تن کودک کنید تا لباس هایش کثیف نشود.

۵ـ به آنان بگویید که شن ها را با گِل مخلوط نکنند.

۶ـ برایشان توضیح دهید که پس از بازی، شن را جمع کرده، داخل ظرف و یا جای مخصوص بریزند، نیز وسایل بازی را تمیز کرده و در جای خود قرار دهند.

۷ـ فضای مرطوب حوضچه های شنی، جای مناسبی برای گربه هاست. باید پس از بازی کودکان، روی حوضچه ها را با تور سیمی یا وسیله دیگری پوشاند و بدین وسیله شن را از آلودگی محفوظ داشت.

منبع: فرزند پرتال