علل کوتاهی قد در کودکان

تنها درصد اندکی از آدم‌های کوتاه‌قد می‌توانند بلند قد بشوند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که رشد قدِ بیشتر افراد در اواسط دهه‌ سوم زندگی متوقف می‌شود.

بنابراین اگر کاملا بالغ نشده‌اید یعنی که هنوز ممکن است بتوانید قد بکشید.

میزان قد کشیدن شما به عوامل زیادی بستگی دارد که عبارتند از:

وراثت یا ژنتیک:
این مورد غیر قابل تغییر می باشد، دراین مورد برای متوجه شدن موضوع باید اول به قد پدرومادر و درصورتی که برادر یا خواهر بزرگتر دارید به قد آنها و در مرحله آخر به قد دایی یا عمو توجه کرد.
یافته‌های دانشمندان حاکی از ارتباطی میان مبنای ژنتیکی بلندی قد و التهاب مفاصل استخوانی است که به طور بالقوه عامل میانجی و تاثیرگذار تغییر و دگرگونی در رشد استخوان و رشد بدن به شمار می‌رود.
به اعتقاد دانشمندان، چون این جهش‌ها مسوول تنها درصد کمی‌از وراثت قامت انسان هستند، برای داشتن تصویر کاملی از آن به پژوهش‌های بیشتری در این خصوص لازم است.
هرچند بلندی قد انسان تحت تاثیر رژیم غذایی و محیط پیش از تولد نیز واقع می‌شود ولی ژن‌ها تا ۸۰ درصد مسوول میزان بلند قد شدن ما هستند.
تغذیه:
هنگامی که شما درسن رشد هستید (آقایان تا۲۳،بانوان تا۱۸) باید تغذیه ای مناسب داشته باشید تا بتوانید تمام مواد غذایی لازم (پروتئین، کربوهیدرات، چربی سالم، موادمعدنی و املاح) را به نسبت مناسب به بدن برسانید.
رعایت یک رژیم غذایی متعادل و گنجاندن مخلوطی از ویتامین‌ها، پروتئین، کربوهیدارت‌ها، کلسیم، روی و دیگر مواد معدنی اثری چشمگیر بر بیشینه ساختن رشد دارد. صرف سه وعده غذا در روز یا در صورت امکان شش وعده غذایی سبک‌تر در طول روز را فراموش نکنید و سعی کنید برنامه‌ریزی منظمی برای وعده‌های غذایی داشته باشید و تا حد امکان هر روز در زمان یکسانی غذا میل کنید.
ورزش:
اشتباه اکثر افراد این است که فکرمی کنند بدنسازی باعث کوتاهی قد می شود، این مورد فقط در یک نکته صدق می کند که تمرین بدنسازی بدون توجه به نکات علم تمرین انجام شود. ورزش باعث استحکام استخوان ها و افزایش سرعت رشد قد می شود.
هیچ دلیل متقنی وجود ندارد که ثابت کند ورزش و حرکت‌های کششی قد را پس از توقف طبیعی رشد و بسته شدن صفحه‌های رشد افزایش می‌دهد.

بااین‌حال اگر هنوز در دوران بلوغ هستید، انجام دادن منظم ورزش‌هایی مانند شنا، یوگا و حرکت‌های کششی مناسب به فرایند رشد کمک خواهد کرد.

در مورد ورزش و فعالیت بدنی رعایت این سه نکته به نقل از دکتر مهرزاد غلامپور فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم مفید است:
تمرین داشتن حالت اندامی مناسب
شیوه ایستادن بر روی ستون فقرات تأثیر می‌گذارد و به نوبه خود بلندی قد از این امر تأثیر می‌پذیرد. حفظ حالت اندامی مناسب به ارتقاء رشد کمک می‌کند؛ بنابراین شانه‌ها را عقب بدهید و چانه را بالا بگیرید، قوز نکنید و هنگام نشستن یا راه رفتن خمیده و دولا نباشید. حتی اگر رشدتان به پایان رسیده باشد، نیز حفظ حالت اندامی مناسب باعث می‌شود قد بلندتر به نظر برسید.

کشش‌های صبحگاهی

کشش‌های صبحگاهی به بلند قامت‌تر شدن کمک می‌کند، چرا که جاذبه زمین در طول روز بر بدن اثر می‌گذارد و به مرور باعث خمیده شدن بدن می‌شود.
با انجام کشش‌های صبحگاهی می‌توان اطمینان حاصل کرد که در ابتدای روز بدن در بلندترین قد خود قرار داد. بدن پس از خواب در بلندترین قد خود قرار دارد و به کمک تمرین‌های کششی می‌توان شروع خوبی را در حالتی مناسب رقم زد.
ماساژ
رشد مردان بلافاصله پس از به پایان رسیدن دوران بلوغ متوقف می‌شود، اما ماساژ مناسب فرایند رشد را اندکی تحریک می‌کند و قد افزایش می‌یابد.
ماساژور باتجربه علاوه بر این که به شما کمک می‌کند قدبلندتر شوید، با دستان معجزه‌گر خود شادابی را نیز به ارمغان می‌آورد.
استراحت
دراین بین استراحت بی تأثیر نیست. شما برای ریکاوری و رشد بهتر به استراحت نیاز دارید. ۸ساعت خواب شبانه و یک چرت نیمروزی کفایت می کند.
میزان رشد بافت‌های بدن هنگام خواب افزایش چشمگیری می‌یابد. به همین دلیل توصیه می‌شود نوجوانان در حال رشد هر شب ۱۱ ساعت بخوابند تا رشد بیشینه داشته باشند.

خواب خوب شبانه، بین ۸٫۵ تا ۱۱ ساعت، تولید هورمون‌های رشدی را افزایش می‌دهد که پربازده‌ترین زمان رشدشان هنگام خواب است.

بررسی امکان‌پذیر بودن افزایش قد بزرگسالان به کمک درمان با هورمون رشد HGH
به اعتقاد دکتر مهرزاد غلامپور فوق تخصص غدد دروم ریز و متابولیسم به اختصار می‌توان گفت که با درمان با هورمون رشد نمی‌توان افراد بالغ را قد بلندتر کرد. بااین حال چنین پرسشی ذهن بسیاری از مراجعین بالغ را به خود مشغول می‌کند، چرا که پزشکان بسیاری از درمان با هورمون HGH برای افزایش قد کودکان مبتلا به نقص رشدی بهره می‌گیرند.
بنابراین این سوال در ذهن بزرگسالان ایجاد می‌شود که اگر این درمان برای کودکان کارآمد است، چرا برای آنان سودمند نیست. پاسخ به این پرسش در استخوان‌های ما ریشه دارد.
رشد استخوان‌ها در سنین بزرگسالی در اثر سیگنال هورمون رشد و فراورده‌ هورمونی ثانویه‌ای به نام IGF-۱ رخ می‌دهد. هر گاه هورمون رشد به ناحیه‌ای در سر استخوان‌های بلند، موسوم به صفحه‌های رشد، یا صفحه‌های اپی‌فیز برسد، بدن تحریک می‌شود تا لایه‌های استخوانی جدیدی را تولید کند.
پس از روی هم قرار گرفتن لایه‌های متعدد، استخوان‌ها و در نتیجه قد بلندتر می‌شود. آنچه توضیح داده شد سازوکار دقیقی است که رشد کودکان را ممکن می‌سازد. با توجه به این نکته، اگر هورمون رشد بیشتر در اختیار کودکی با کمبود این ماده قرار گیرد، قد وی به حد طبیعی نزدیکتر خواهد شد. حال این پرسش مطرح می‌شود که چرا این روش برای بزرگسالان کاربرد ندارد؟
بزرگسالانی که خواستار قد بلندتر شدن خود هستند، نمی‌توانند از هورمون رشد برای تحریک افزایش طول استخوان‌ها کمک بگیرند؛ چون صفحه‌های رشد پس از بلوغ به استخوان‌های مرتبط جوش می‌خورد. هورمون رشد پس از این یکپارچگی نمی‌تواند نقشی در اضافه شدن استخوان جدید داشته باشد.
در این مقطع زمانی و پس از بسته شدن صفحه‌های رشد، درمان با هورمون رشد قد را افزایش نخواهد داد. این درمان معمولاً حدود سن ۱۸ سالگی یعنی هنگامی بی‌تأثیر می‌شود که تبدیل به استخوان شدن صفحه رشد در حال وقوع باشد یا به اتمام رسیده باشد.
بااین حال برای افراد بالغ جوان، در بازه سنی تقریبی ۱۸ تا ۲۴ سالگی، اندک احتمالی وجود دارد که هنوز صفحه‌های رشد باز باشد. زایمان زودرس یا پیری رشد استخوان‌ها را آهسته می‌سازد. این رشد آهسته‌تر از رشد طبیعی باعث می‌شود یکی شدن صفحه‌های رشد با استخوان زمان بیشتری ببرد و امکان افزایش دادن قد وجود داشته باشد.
به کمک آزمایشی ساده به نام آزمایش سن استخوان می‌توان باز بودن صفحه‌های رشد را بررسی کرد. این آزمایش در حقیقت پرتونگاری ساده‌ای از مچ دست‌ها است که در تصاویر آن تبدیل به استخوان شدن یا نشدن صفحه‌های رشد دیده می‌شود. اما در مجموع اکثر بزرگسالان بالغ نمی‌توانند از درمان با هورمون رشد برای افزایش قد بهره بگیرند.