گرفتن شیشه شیر از کودک، چگونه؟

فرض کنید از پنج ماهگی ، هرروز یک جرعه شیر از فنجان بطفل داده اید . در حدود هشت یا نه ماهگی، وضع ورفتار طفل را خودتان بررسی کنید ، اگر از بطری خسته شده و حوصله اش سر رفته و دوست دارد شیر را از فنجان بنوشد ، تدریجا مقدار شیر را در فنجان بیافزائید . با هر وعده غذایش یک فنجان شیر بدهید . باین ترتیب درجه علاقه اش ببطری شیر روز بروز کمتر میشود تا آنجا که بسهولت میتوانید بطری شیر صبحانه یا ناهارشرا بکلی حذف نمائید بعداز مدتی در دو وعده و سپس در تمام سه وعده بطری را کنار بگذارید. بعضی از کودکان بطری شیر را هنگام شام خیلی دوست دارند و بسختی میتوانند از آن دست بکشند و بعضی دیگر نسبت ببطری شیر صبحانه این علاقه را دارند. در این صورت ، آن بطری شیری را که از همه بیشتر مورد علاقه طفل است، دیر تر حذف نمائید.
درجه علاقة طفل بترک بطری شیر همیشه بطور یکنواخت زیاد نمیشود. درد و رنج طفل در موقع دندان درآوردن یا هنگام سرماخوردگی، گاهی او را موقتا چند مرحله بعقب برمیگرداند و بخوردن شیر از شیشه تمایل زیادتری پیدا میکند. در این صورت مطابق میلش رفتار کنید، زیرا تمایلی که بترک کردن بطری شیر قبلا پیدا کرده بود، بعد از رفع کسالت و تسکین درد، مجددا پدیدار خواهد گشت.

اکراه و بی میلی طفل به ترک بطری
فرض کنید وضع ورفتار طفل شما، درست برعکس حالت فوق باشد ، یعنی از پنج ماهگی، هرروز یکی دو جرعه کوچک شیر از فنجان باو داده اید ولی در نه ماهگی بجای آنکه براحتی و بدون دردسر مقدار کافی شیر از فنجان بنوشد، از آن روی برمیگرداند. گاهی اوقات طفل فقط یک جرعه از آن مینوشد و بعد آنرا پس میزند. یک طفل مکار و باهوش، ممکن است نسبت بفنجان اصولا تجاهل نماید و موقعیکه مادر ، فنجان شیر را بدهانش میگذارد، در حالیکه لبخند معصومانه ای بر لب دارد، شیر را از گوشه لب و دهانش بیرون بریزد و روی چانه اش جار ی سازد. یا طنل اصولا از تردیک شدن فنجان بدهانش بشدت ممانعت کند . بعبارت دیگر ، کودکی که در نه یا ده ماهگی مخالف با خوردن شیر از فنجان است ، بدون شک نسبت بخوردن شیر از بطری (شیشه) علاقه و سماجت شدیدی دارد و بهیچوجه حاضر بترک آن نیست . بنابراین کماکان بگذارید شیر را از شیشه بنوشد، ولی هرروز مقداری شیر (در حدود ۵۰ الی ۱۰ سانتیمتر مکعب) در لیوان کوچکی که در دستهایش جا بگیرد، بریزید و آنرا فقط روی سینی در کنار بطریش قرار بدهید ، باین امید که شاید مختصری از شیر لیوان را بنوشد. اگر فقط یک جرعه کوچک از لیوان خورد ، کافی است و هرگز جدیت نکنید حتی جرعه دوم را باو بخورانید. بعبارت دیگر، طوری رفتار کنید و بطفل چنان وانمود سازید که او چه آنرا بخورد یا نخورد برای شما على السویه است.
با ترتیب فوق ، طفل ممکن است در دوازده ماهگی تا حدی تسلیم شود لی باحتمال قوی تا پانزده ماهگی و حتی دیرتر، بسماجت خود ادامه خواهد داد. اگر قضیه را خیلی جدی تلقی کنید ، خودتان بیشتر و بدتر عصبانی و پریشان خواهید شد بعلاوه نه برای شما و نه برای طفل شما نفعی در بر خواهد داشت . سعی کنید خونسرد باشید ، فراموش کنید که بچه همسایه چقدر سهل و ساده از شیر گرفته شد. اگر شما هم رئیس قلدر ومستبدی میداشتید که تمام وجود و هستی شما را در ید قدرت خود گرفته بود و بهیچوجه زبان و تمایلات شما را درک نمیکرد و جدیت داشت بعوض دادن چای و قهوه ، شما را وادار بنوشیدن آب گرم از کوزه نماید چه حس میکردید و در شما چه حالتی پیدا میشد؟! بنابر این هرچه بیشتر جدیت کنید و هرچه بیشتر اصرار نماند و یک مبارزه ونفاق واقعی بین شما و طفل برقرار شود ، طفل بیشتر لب میکند و بیشتر از آنچه انتظار میرود، بشیشه شیر خود علاقه و دلبستگی نشان خواهد داد، ممکن است ماهها وحتی سالها از خوردن شیر از لیوان یا فنجان بشدت مخالفت وامتناع نماید. بالاخره این مبارزه ممکن است در آتیه مسائل ومشکلات مهمی در تغذیة طفل بوجود آورد و حتی اخلاق و رفتار طفل را بکلی دگرگون سازد.
اگر طفلی که از فنجان مظنون و بدگمان است و آنرا با شک و تردید مینگرد ، شروع خوردن شیر از فنجان کند، شما باید کماکان خیلی خونسرد و صبور باشید، زیرا ممکن است ماههای متمادی طول بکشد تا چنین طفلی بکلی بطری شیر را ترک نماید، على الخصوص ترک بطری شیری که در موقع شام ویا موقع خوابیدن، میخورد. بسیاری از کودکان و اطفال بزرگتر در این مواقع (یعنی هنگام شام یا موقع خوابیدن) بیاد ایام گذشته و در جستجوی دلخوشی های قدیمی خود (یعنی شیشه شیر) هستند و حتی گاهی ممکن است تا دوسالگی این عادت قدیمی خود را حفظ نمایند . من خیال نمیکنم این عادت بهرحال عیب یا خطری همراه داشته باشد.

گاهی تنصیر متوجه مادر است
تا این جا صحبت از آن بود که نباید از شیر گرفتن طفل با جبر و زور همراه باشد و اگر طفلی علاقه مفرطی بخوردن شیر از شیشه داشت ، نباید یکمرتبه و ناگهان او را از آن محروم کرد همچنین برای عادت دادن طفل بخوردن شیر از فنجان، نباید اصرار و سماجت کرد زیرا طفل عصبانی میشود و بیشتر لج خواهد کرد. اما اکنون موقع آنست که بگویم گاهی اوقات بعضی از مادران در از شیر گرفتن طفل (از بطری) قصور و تعلل میکنند زیرا میترسند مقدار : شیریکه علفل از فنجان میخورد برای سیر کردن و ارضاء گرسنگی او کافی نباشد.
فرض کنید طفلی در نه ماهگی، ۱۸۰ سانتیمتر مکعب شیر همراه صبحانه اش، ۱۸۰ سانتیمتر مکعب همراه ناهارش و ۱۲۰ سانتیمتر مکعب همراه شامش از فنجان میخورد وفرض کنید این کودک بنوشیدن شیر از بطری هم شخصا چندان علاقه ای نشان نمیدهد ، اما اگر مادرش در انتهای هر وعده، مقداری شیر بوسیله بطری به او بدهد، طفل با کمال میل و علاقه آنرا بهر حال خواهد خورد. من معتقدم که طفل هشت ماهه ای که در روز در حدود پاند سانتیمتر مکعب شیر از فنجان میخورد و برای بطری شیر هم بهانه نمیگیرد ، باید از بطری شیر بکلی گرفته شود زیرا اگر در این سن بطری را از او نگیرید، در ده یا پانزده ماهگی بطریق اولی شانس کمتری خواهید داشت. اشکال دیگر اینست که بعضی از مادران در طی سال دوم ، از بطری شیر بعنوان کول زنک استفاده می نمایند. بدین معنی که در رقت طفل در روز یا شب بشدت گریه میکند، یک بطری شیر بدهانش بگذارند کا اتفاق افتاده است که با این ترتیب طفل هشت مرتبه در روز و هر بار ۲۵۰ سانتیمتر مکعب، یعنی در لیتر در شبانه روز، شیر خورده است ، طبیعی است این مقدار شبر ، اشتهایش را برای خوردن سایر غذاها کور خواهد کرد بعلاوه باحتمال تری گرفتار مرض کم خونی خواهد شد (زیرا شیر فاقد آهن است).
از نقطه نظر غذائی، این نکته مهم را باید همیشه در نظر داشت که طفل هرگز به بیشتر از یک لیتر شیر در روز، احتیاج ندارد و از نقطه نظر روحی، طفل باید بوسیله مادرش هدایت و تشویق شود تا از حالت بچگی بیرون آید. یکی از بهترین طرف برای رسیدن باین هدف ، از شیر گرفتن تدریجی طفل ، در اولین فرصت ممکنه، از پستان با سر پسة انک بطری است.