کمک به کودکان اوتیسم، تکنولوژی وارد می شود

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) در اغلب مواقع، به سختی می‌توانند احساسات دیگران را از حالت چهرۀ آن‌ها تشخیص دهند و همین امر به نوبه خود می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در برقراری ارتباط برای آن‌ها شود.

اوتیسم اختلال رشدی است که مانع توانایی فرد برای برقراری ارتباط با دیگران می‌شود. اوتیسم را می‌توان یک بیماری با طیف گسترده معرفی کرد. این بیماری می‌تواند نشانه‌های فراوانی داشته باشد که بر اساس این نشانه‌ها، بیمار اوتیسمی از درجات خفیف تا شدید درجه‌بندی می‌شود. اگرچه اوتیسم را می‌توان توسط یک سری از رفتارها تشخیص داد، ولی افراد اوتیستیک می‌توانند ترکیبی از این رفتارها را داشته باشند و الزاماً نباید رفتارهای اختلالی تعیین‌شده را به صورت یکجا از خود نشان بدهند.

ممکن است دو کودک که یک تشخیص برای آن‌ها داده‌شده است، از نظر رفتاری با هم تفاوت نشان بدهند و از نظر مهارت‌ها نیز با هم تفاوت داشته باشند. ممکن است والدین کلمات متفاوتی را در رابطه با بیماری این کودکان بشنوند مانند شبه اوتیسم، متمایل به اُتیسم، طیف اوتیسم، اُتیسم با عملکرد بالا و پائین، با توانائی بالا و پائین. والدین باید توجه داشته باشند که مهم‌تر از عنوان بیماری، پرداختن به درمان آن است.

باید در نظر داشت که این کودکان با درمان مناسب و به موقع می‌توانند مطالب را بیاموزند، رفتارهای درست را از خود نشان داده و در آینده مانند افراد عادی زندگی کنند. اما به دست آوردن این اهداف، مستلزم درمان به‌موقع و درست، تحمل مشکلات و سختی‌های مربوط به این درمان است.

هر شخص اوتیستیک مانند بقیه افراد جامعه دارای شخصیت مختص به خود است و مانند تمامی افراد خصوصیات خاصی را دارا است. بعضی از این کودکان ممکن است که از نظر گفتاری تأخیر کمی داشته و بتوانند با کمی کمک، ارتباط کلامی مناسبی را با دیگران بر قرار کنند، ولی همین کودکان ممکن است از نظر ارتباطات اجتماعی رفتار مناسبی را از خود نشان ندهند. گاهی این کودکان برای شروع صحبت و تبادل کلامی ممکن است مشکل داشته باشند.

افراد اوتیستیک معمولا در مکالمات، یک‌طرفه رفتار می‌کنند، یعنی فقط در رابطه با چیزی که خود علاقه دارند صحبت می‌کنند و از صحبت‌های طرف دوم چیزی نمی‌فهمند. در بعضی از این کودکان خشونت و خودآزاری نیز مشاهده می‌شود.

روش‌های فراوانی برای بهبود مشکلات اجتماعی، کلامی، حواس و رفتارهای اختلالی تهیه‌شده است؛ برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از: اِی بی ِای، آموزش جزءبه‌جزء، فِلور تایم، داستان‌های اجتماعی و بهبود مجموعه حواس پنجگانه و …

در روشی جدید و بر پایه تکنولوژی، محققان یک‌رویه درمانی آزمایشی جدید را با انطباق عینک هوشمند گوگل و نرم‌افزار تشخیص چهره ابداع کرده‌اند که در آن احساسات مردم به کاربر بیان می‌شود. دانشمندان دانشگاه استنفورد در روشی که عینک‌های هوشمند گوگل گلس (Google Glass) را به کار می‌گیرد، امید جدیدی برای این کودکان می‌بینند .

به‌طورمعمول، درمانگران از وسایلی مانند فلش‌کارت‌های چهره استفاده می‌کنند تا به بچه‌های اوتیسم آموزش دهند احساسات مختلف چقدر شبیه به هم هستند. متأسفانه، این نوع آموزش نیازمند اجرا از سوی یک شخص حرفه‌ای و در محیط کلینیک است، به‌علاوه نگاه کردن به عکس‌های ثابت چهره‌ها در کارت‌ها، در تعاملات اجتماعی واقعی همیشه مفید نیست.

در این مطالعه، کودکان مبتلابه اوتیسم هدست های گوگل‌گلس که به صورت بی‌سیم به یک دستگاه اپلیکیشن مبنی بر یادگیری، روی تلفن هوشمند مجاور متصل شده بود، زدند. این اپلیکیشن با استفاده از تصویری که دوربین‌های جلوی عینک‌ها از افراد مورد تعامل گرفته بود، احساسات و حالت‌های آن‌ها را آزمایش کرد.

بعد مشخص می‌کرد که افراد کدام یک از هشت حالت اصلی چهره را نشان داده‌اند و از طریق صفحه بلندگو و صفحه‌نمایش لنز، به کودک گفته شد. این حالت‌ها شادی، غم، خشم، انزجار، تعجب، ترس، بی‌طرفی یا تحقیر را نشان دادند. اپلیکیشن طراحی شده دانشگاه استنفورد با پایگاه داده‌ای از صدها هزار عکس‌های چهره آموزش دیده شد که در آن، افراد آن هشت حالت را ابراز می‌کردند. گروه تحقیقاتی فراونهوفر (Fraunhofer) آلمان نیز «اپلیکیشن شبیه به گوگل گلاس» ساخته‌اند.

در آزمایش دانشگاه استنفورد به نام "Superpower Glass" ، چهارده خانوادۀ دارای فرزندان مبتلا به اوتیسم سه تا ۱۷ ساله در خانه حداقل سه جلسۀ ۲۰ دقیقه‌ای در هفته و به‌طور متوسط در دوره‌های ۱۰ هفته‌ای، از گوگل‌گلس استفاده کردند. این کار می‌توانست به سبک بازی آزاد مورد استفاده قرار گیرد که با آن به راحتی حالت‌های دیگر افراد را تشخیص می‌داد، یا با هریک از دو روش بازی که در یکی از روش‌ها، کودک سعی می‌کرد حالتی را که پدر یا مادر به او نشان می‌داد، حدس بزند. در حالی‌که در روشی دیگر، کودک تلاش می‌کرد از طریق توصیف کردن حالت‌ها، از پدر و مادر بخواهد، آن حالت را نمایش دهند.

پس از گذشت ۱۰ هفته، ۱۲ نفر از خانواده‌ها گزارش دادند که فرزندانشان به‌طور چشمگیری افزایش تماس چشمی داشته‌اند. علاوه بر این، بر اساس پرسش‌نامه‌هایی که قبل و بعد از دوره‌ درمان توسط والدین تکمیل‌شده بود، مشخص شد که به‌طور متوسط، ۷.۳۸ امتیاز در مقیاس امتیازدهی‌ صفات اتیسم موسوم به SRS-۲، از کودکان کم شده، این کاهش امتیاز به این معناست که علائم شدت اوتیسم‌شان کم شده بود. در حقیقت، ۶ کودک در طبقه‌بندی شدت اوتیسم، یک پله پایین‌تر رفتند.

دکتر دنیس وال ( Dennis Wall ) نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: والدین متوجه تغییراتی شده‌اند، مثلاً گفته‌اند: فرزندم به من نگاه می‌کند. یا ناگهان معلم به ما گفت فرزندم در کلاس درس درگیر می‌شود ... شنیدن این موضوع برای ما واقعاً دل‌گرم‌کننده است.

مقاله‌ای در مورد این تحقیق، در مجله NPJ Digital Medicineمنتشر شد و یک آزمایش بزرگ‌تر و تصادفی از این سیستم در حال انجام است.

چشم‌انداز استفاده از تکنولوژی برای کمک به افراد مبتلا به اختلالات رشدی، ذهنی و جسمی روشن است و غول‌های فناوری هرکدام راه‌حل‌های خود را در طول این سال‌ها ارائه کرده‌اند. به عنوان مثال، سامسونگ برنامه‌ای را در سال ۲۰۱۴ برای کمک به بچه‌های اتیسم در بهبود مهارت‌های ارتباطی خود عرضه کرد و یک استارتاپ فناوری موسوم به "مایتیر" (Mightier) یک پلت‌فرم بازی برای کمک به کودکان مبتلا به اتیسم و ADHD برای یادگیری تنظیم احساسات خود توسعه داد. همچنین "موسسه فناوری ماساچوست" (MIT) یک نمونه اولیه از برنامه یک ساعت هوشمند منتشر کرد که آوا و تن صدای افراد مقابل را برای تعیین حالت احساسی سخنران تجزیه و تحلیل می‌کرد.

مایکروسافت اعلام کرد که ۲۵ میلیون دلار برای برنامه هوش مصنوعی جدید خود هزینه می‌کند تا همچنان به دنبال راه‌حل‌هایی در این موضوع باشد. دانشمندان دانشگاه تورنتو اپلیکیشن اتیسم مبنی بر گوگل گلاس را ایجاد کرده‌اند، که به کودکان تعلیم می‌دهد که بعداً در مکالمه‌ها چه بگویند.