مدلینگ شدن کودکان، پیامدهای منفی آن

تا به حال شده با دیدن بچه ای دلتان ضعف برود؟ این مسئله در دنیا مجازی امروز زیاد اتفاق می افتد که کودکی را می بینید و سریع لایک می کنید و گاهی هم با نوشتن کامنتی احساساتتان را ابراز می کنید؛ اما این همه ماجرا نیست بلکه این خود ماجرا است که یک کودک زیبا را به مدلینگ تبدیل می کند...

ماجرا از گذاشتن عکس‌های زیبا از کودکان در اینستاگرام شروع می‌شود؛ از تعریف‌های بیش‌ازاندازهٔ دیگران که «چه دختر خوشگلی»، «چقدر خوب ژست میگیره»، «چقدر لباست زیباست»، «چهره‌اش به درد مدل و تبلیغات می‌خورد» و... این‌ها جرقه‌ای می‌شود تا مادر و پدر تصمیم بگیرند کودکشان، زیبایی‌هایش را به نمایش بگذارد و از این طریق کسب درآمدی هم برایش به وجود بیایید؛ اشتباه نکنید این والدین دچار نیاز مالی نشده‌اند و قصد ندارند که با زیبایی کودکشان ثروتمند شوند بلکه آن‌ها مرفه هایی هستند که دچار نیاز روحی و روانی شده‌اند.

مدل شدن کودکان به شیوه‌های مختلفی همچون تیزرهای، بیلبوردهای و عکس‌های تبلیغاتی محصولات و حتی شوهایی که برای فروش لباس‌های بچه‌گانه راه‌اندازی می‌شوند، به نمایش گذاشته می‌شود که همگی نشان از مدل شدن کودکان در سنین ۴ سال به بالا دارد.

مدل شدن کودکان به این راحتی‌ها نیست؛ آن‌ها باید آموزش ببینند و ژست‌هایی را تمرین کنند و اگر مدل شدن کودکان برای تیزرهای تبلیغاتی باشد که کار به‌مراتب سخت‌تر می‌شود؛ تصور کنید کودکی که باید در حال بازی کردن باهم سن و سال‌هایش باشد، با بزرگ‌ترها مشغول آموختن ژست گرفتن و مدل شدن است! آن‌ها گاهی برای یک ژست گرفتن باید ساعت‌ها تمرین کنند و چندین بار از کلافگی شروع می‌کنند به گریه کردن اما آن‌قدر باید این ماجرا تکرار شود تا بالاخره صاحب‌کار راضی شود و کودک هم به یک مدلینگ تبدیل شود. به‌تازگی به این پدیدهٔ نوظهور، کودک‌آزاری لاکچری یا کودکان کار لاکچری می‌گویند. به‌هرحال کار کردن فرقی نمی‌کند سر چهارراه بالباس کثیف باشد یا در تبلیغات و شوها بالباس‌های شیک! کار کردن کودک در سنین ۳ تا ۴ سالگی در هر شرایطی می‌تواند برای او آزاردهنده باشد.

آذر دخت داوری روانشناس بالینی در گفت‌وگو با تبیان به پیامدهای منفی مدلینگ شدن کودکان اشاره‌کرده است:

توجه افراطی به‌ظاهر کودکان

کودکانی که در این جرگه قرار می‌گیرند درواقع کاری انجام می‌دهند و در ازای آن پولی می‌گیرند درحالی‌که او در سنین پایین تنها باید کودکی کند و نیازهایش را برآورده سازد اما متأسفانه کودکانی که مدلینگ می‌شوند توجهات افراطی از اطرافیان می‌گیرند و گاهی اوقات آنها دچار اعتمادبه‌نفس کاذب می‌شوند و سطح توقعاتشان به‌قدری بالا می‌رود که انتظار دارند وقتی در کنار کودکان دیگر قرار می‌گیرند دائما موردتوجه قرار بگیرند اما این اتفاق نمی‌افتد و در اینجاست که اولین ضربه به او وارد می‌شود چراکه فرد دچار خودبزرگ‌بینی شده است و انتظار توجه از همهٔ افراد را دارد.

توجه افراد به‌ظاهر کودک به خاطر ظاهر، ایستادن، طرز لباس پوشیدن و ...است اما آیا این کودک فقط ظاهرش باید موردتوجه قرار بگیرد؟!

والدین باید یک بازنگری کنند و ببینند که واقعاً به چه دلیلی کودکانشان را مدلینگ می‌کنند؛ شاید نیاز مالی نداشته باشند و تنها به خاطر مورد توجه قرار گرفتن کودکشان این کار را می‌کنند اما باید توجه داشت که درست است که موردتوجه قرار گرفتن یکی از نیازهای اساسی بشر و مخصوصاً کودکان است اما به چه قیمتی؟!

داوری اشاره می‌کند: کودکان باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند و در سن خودشان رشد کنند. کودکی که بین 3 تا 4 سال است باید بازی کند حتی دعواها و شکست‌هایی که در بازی کودکان وجود دارد همه آموزنده است و چیزهایی را به کودک یاد می‌دهد اما والدین با مدلینگ کردن کودکان، آنان را از یادگیری یکسری چیزها محروم می‌کنند.

تأثیر مدلینگ در آینده کودکان

کودکی که در سن ۳-۴ سالگی به ظاهرش توجه بیش‌ازحد می‌شود این مسئله در دوران بزرگ‌سالی در او شکل می‌گیرد اما آیا ویژگی‌های اخلاقی می‌تواند در فردی که توجه تمام‌قد به ظاهرش شده است رشد پیدا کند؟!

داوری تأکید می‌کند که کودک را نباید صرفاً به خاطر ظاهرش موردتوجه قرارداد بلکه او را به خاطر عملی که انجام می‌دهد، تلاش‌هایی که می‌کند و موفقیت‌هایی که به دست آورد باید مورد تشویق قرارداد اما ما وقتی می‌بینیم که کودکی در این سن تنها ظاهرش مورد تأیید دیگران قرار می‌گیرد، ویژگی‌های اخلاقی در بزرگ‌سالی برای این فرد چندان اهمیت پیدا نمی‌کند.

آسیب مدلینگ شدن کودکان در دوران بلوغ به‌خوبی خود را نشان می‌دهد و این کودکان در دوران بلوغ دچار مشکلاتی همچون افسردگی می‌شوند چراکه آن‌ها در دوران کودکی همیشه ظاهری شیک و زیبا داشته‌اند و حالا در دورانی قرارگرفته‌اند که ظاهرشان تغییر کرده است و دیگر مانند دوران کودکی موردتوجه قرار نمی‌گیرند و این مسئله باعث آسیب روحی در فرد می‌شود.

پیشگیری از رفتارهای ناآگاهانهٔ والدین

مادری که فرزندش را تشویق به مدلینگ می‌کند بیشترین توجه اش صرف زیبا جلو دادن کودکش جلوی دید دیگران می‌شود و بیشترین وقتش را در شبکه‌های مجازی می‌گذارند اما آیا این مادر می‌تواند وقت باکیفیتی برای تربیت فرزندش بگذارد و نیازهای عاطفی فرزندش را برآورده سازد؟!

شاید در نگاه اول مدلینگ شدن کودک خیلی جذاب و حتی باعث افتخار باشد اما این عمل آیندهٔ کودکان را در معرض خطر قرار می‌دهد و درواقع هویت کودکان را سلب می‌کند لذا آگاهی دادن به والدین و مشکلاتی که مدلینگ در شخصیت آیندهٔ افراد ایجاد می‌کند می‌تواند در پیشگیری از این مشکل کمک کند.