بیماری تیروئید در کودکان، علت و علائم آن

تیروئید، غده ای است که تولید هورمون می کند. هورمون هایی که توسط غده تیروئید تولید و وارد جریان خون می شوند T۴ یا تیروکسین و T۳ یا تریدوتیرونین نام دارند. تمام سلول های بدن برای عملکرد مناسب به هورمون های تیروئید نیاز دارند. این هورمون ها، سرعت بدن برای استفاده از انرژی را کنترل می کنند و همچنین فاکتورهای کلیدی برای رشد کودکان هستند. غده تیروئید، شکل پروانه مانندی دارد و زیر پوست در جلوی گردن قرار گرفته است. اگر این غده بیش از حد فعالیت کند و هورمون های زیادی تولید نماید، دمای بدن بالا می رود، و اگر این غده فعالیت کافی نداشته باشد، هورمون های کمتری تولید شده و دمای بدن افت می کند.

بیماری تیروئید چیست؟

دو نوع عمده اختلال تیروئیدی یا بیماری تیروئید در کودکان وجود دارد:

هیپرتیروئیدیسم:

هیپرتیروئیدیسم نوعی بیماری تیروئید در کودکان است که زمانی اتفاق می افتد که تیروئید فعالیت زیادی داشته و هورمون های زیادی را به داخل خون آزاد کند.

هیپوتیروئیدیسم:

نوع مقابل هیپرتیروئیدیسم، هیپوتیروئیدیسم است که در آن غده فعالیت کافی ندارد و هورمون های کمتری به داخل خون آزاد می کند.

علت بیماری تیروئید در کودکان

در بیشتر موارد، علت بیماری تیروئید در کودکان به طور دقیق مشخص نمی شود. بیماری تیروئید، مسری نیست و کودک آن را از فرد دیگر نمی گیرد. معمولا بیماری تیروئید در اثر نوع تغذیه و فعالیت های کودک ایجاد می شود.

بیماری تیروئید در کودکان ممکن است زمینه وراثتی داشته باشد، زیرا ابتلا به بیماری تیروئید از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. این بدین معنی است که پدر، مادر، پدر بزرگ و مادر بزرگ ها و سایر اقوام نزدیک کودک نیز ممکن است، مشکلات تیروئیدی داشته باشند.

اگر کودک بدون غده تیروئید متولد شود و یا غده قبل از تولد به طور کامل تکامل نیافته باشد، هیپوتیروئیدیسم به عنوان بیماری تیروئید در کودک می تواند از زمان تولد وجود داشته باشد. در مواردی نیز غده تیروئید کودک به طور کامل در زمان تولد تکامل یافته است، اما نمی تواند سطح کافی از هورمون ها را تولید کند.

نبود ید کافی در رژیم غذایی، نیز عامل دیگری برای بیماری تیروئید در کودکان است. ید یک ماده معدنی است که برای ساخت هورمون های تیروئیدی مورد نیاز است. این ماده به طور طبیعی در غذاهای دریایی و شیر وجود دارد. بعد از کشف اهمیت ید در رژیم غذایی برای غده تیروئید، این ماده به انواع نمک های مورد استفاده توسط انسان اضافه شد. بنابراین بروز بیماری تیروئید در کودکان در اثر کمبود ید شیوع بسیار کمی دارد. برخی داروها نیز با مهار تولید هورمون کافی در تیروئید، علت بیماری تیروئید در کودکان هستند.

علائم بیماری تیروئید در کودکان

هیپرتیروئیدیسم در کودکان: این بیماری با آشفتگی و عدم تمرکز بروز می کند. در کودکان مبتلا به این بیماری تیروئید، ضربان قلب تند بوده و دست ها دچار لرزش می شوند. این بیماری موجب تعریق بیش از حد و بروز اختلالات خواب در کودکان می شود. کودکان مبتلا به هیپرتیروئیدیسم علی رغم اشتهای زیاد، دچار کاهش وزن یا توقف رشد می شوند. هیپرتیروئیدیسم در کودکان موجب خیره شدن چشم ها در مواقعی که آن ها می ترسند، می شود در مواردی ممکن است دچار بیرون زدگی چشم ها شود.

هیپوتیروئیدیسم در کودکان: این بیماری موجب احساس خستگی در کودکان شده و انرژی کافی را ندارند. در این بیماری ضربان قلب کند تر شده و کودک ممکن است در دمای اتاق احساس سرما کند. این بیماری تیروئید در کودکان موجب شکننده شدن موها می شود و خشکی و رنگ پریدگی یا زردی پوست را به دنبال دارد. یبوست نیز از دیگر علائم هیپوتیروئیدیسم در کودکان است. در این نوع از بیماری، سرعت رشد نیز کاهش می یابد و تغییرات بلوغ تا زمانی که درمان انجام نگیرد، ظاهر نمی شوند. زمانی که پزشک متوجه عدم تناسب رشد کودک با نمودار رشد کودکان شود، ممکن است به بیماری هیپوتیروئیدیسم مشکوک گردد. در حالی که این نوع بیماری، موجب افزایش وزن آسان در کودکان می شود، اما تقریبا هیچ گاه علت مشکل در کودکان چاق نیست.

گواتر: گواتر علامت دیگری در بیماری تیروئید است. این علامت زمانی ایجاد می شود که غده تیروئید متورم یا بزرگ می گردد. گواتر هم در پر کاری و هم در کم کاری تیروئید ایجاد می شود. در برخی واقع، یک برآمدگی به نام ندول در غده تیروئید ایجاد می شود که از جمله علائم بیماری تیروئید در کودکان است.