واکسن فلج اطفال کودکان، تقلبیشم وجود داره؟

این روزها به مدد فضای مجازی هیچ اتفاقی از چشم کاربران پنهان نمی‌ماند و در کسری از ثانیه اخبار چنان دست به دست می‌شود که همه کاربران از هر قشر و صنفی از آن مطلع می‌شوند. در این میان اما کم نیستند اخباری که دستمایه شیطنت‌ها و حتی سوء نیت افراد قرار می‌گیرند به‌گونه‌ای که با جریان‌سازی از مسیر طبیعی خود خارج شده و حتی زمینه تشویش اذهان عمومی را فراهم می‌کنند.
فراخوان تزریق واکسن فلج اطفال به کودکان متولد سال 95 به بعد، که در روزهای گذشته از سوی وزارت بهداشت صورت گرفت نیز یکی از همین اخبار است. با مخابره فراخوان واکسن فلج اطفال اظهارنظرها آغاز شد، گروهی این اقدام را برای سلامت کودکان مفید می‌دانستند و گروهی دیگر آن را عامل ابتلا به بیماری می‌دانستند. برخی دیگر اما سخن از تقلبی بودن واکسن‌هایی که طی دو سه سال اخیر استفاده شده به میان آوردند.
در این میان تعدادی از کاربران فضای مجازی سلامت واکسن‌های جدید را زیرسؤال برده و از آنها به‌عنوان واکسن‌های چینی و بیماری‌زایی یاد کردند که نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه سلامت کودکان را با خطراتی جدی مواجه می‌کند. واکنش‌های متفاوت به این خبر فضای پرابهامی را ایجاد کرد تا جایی که برخی خانواده‌ها تصمیم گرفتند عطای این واکسن را به لقایش ببخشند و از تلقیح آن به فرزندشان خود‌داری کنند.رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت در شفاف‌سازی این ماجرا می‌گوید: واکسن فلج اطفال به دو شکل خوراکی (قطره) و تزریقی تولید می‌شود که هر دو شکل این واکسن، کاربردی و قابل استفاده است.دکتر محسن زهرایی با تأکید بر اینکه واکسن‌هایی که تاکنون استفاده می‌شده هیچ مشکلی نداشته‌اند، می‌افزاید: بیش از ۴۰ سال است که از نوع خوراکی واکسن فلج اطفال در کشور استفاده می‌شود و خوشبختانه نه تنها تاکنون مشکلی پیش نیامده بلکه در زمینه پیشگیری از این بیماری هم به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته‌ایم.
رئیس اداره واکسیناسیون وزارت بهداشت در ادامه تأکید می‌کند: در سال 1394 سازمان جهانی بهداشت توصیه کرد، در راستای تقویت برنامه‌های پیشگیری و ریشه کن کردن بیماری فلج اطفال و به منظور افزایش و اطمینان از سطح ایمنی کودکان، واکسن تزریقی فلج اطفال در برنامه واکسیناسیون همه کشورهای جهان قرار گیرد. از این‌رو کمیته کشوری ایمن‌سازی با واکسیناسیون (vaccination)در کشور نیز، تزریق یک نوبت واکسن فلج اطفال علاوه بر استفاده از قطره خوراکی این بیماری در چهارماهگی را برای کلیه کودکان تصویب کرد.دکتر زهرایی در ادامه با اشاره به ناتوانی تولید‌کنندگان این واکسن در پوشش نیاز کلیه کشورهای جهان تصریح می‌کند: با وجود تلاش‌های صورت گرفته ایران نیز در گروه 55 کشوی قرار گرفت که نتوانستند در آن سال‌ها از این واکسن برای همه کودکان متولد شده استفاده کند چرا که واکسن‌های تولید شده در اختیار کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، بنگلادش و برخی کشورهای آفریقایی که وضعیت بهداشتی نامناسبی داشتند قرار گرفت. البته با وجود همه کمبودها در سال 95، برای کودکان استان‌های همجوار با کشورهای افغانستان، پاکستان و همچنین برخی استان‌ها که محل تردد بیشتر مهاجران بودند مانند استان‌های خراسان جنوبی، رضوی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و قم در چهارماهگی تزریق واکسن فلج اطفال انجام شد.
رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت با اشاره به اینکه در حال حاضر ایران توانسته جزو اولین کشورهایی باشد که دوباره واکسن تزریقی تهیه کرده‌اند، می‌گوید: در حال حاضر در مرحله اول اجرای این برنامه، تلاش شده متولدین سال ۹۵ به بعد در ۹ استان بوشهر، فارس، اصفهان، یزد، مرکزی، گلستان، خراسان شمالی، البرز و تهران واکسن تزریقی فلج اطفال را دریافت کنند. با تأمین موجودی واکسن در سال آینده، برای تزریق واکسن در مابقی استان‌ها فراخوان داده خواهد شد.
وی با رد اظهارنظرهای صورت گرفته درخصوص تقلبی بودن یا چینی بودن واکسن‌ها می افزاید: سخت‌ترین نظارت‌ها برای سلامت و بی‌خطر بودن واکسن انجام می‌شود. این نظارت‌ها علاوه بر کشور سازنده از سوی سازمان جهانی بهداشت و همچنین سازمان غذا و دارو در کشور نیز انجام می‌شود، از این‌رو امکان تقلبی بودن یا ناسالم بودن واکسن‌های وارداتی وجود ندارد. مواد اولیه این داروها(medicines) هم از کشور فرانسه و هلند تهیه می‌شود و به هیچ وجه هیچ واکسنی از چین وارد کشور نمی‌شود.
دکتر شهره شاه‌محمودی صادقی، رئیس آزمایشگاه فلج اطفال دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در این باره چنین می‌گوید: واکسن‌های فلج اطفال خوراکی که تا سال ۹۵ به کودکان داده می‌شد حاوی ویروس ضعیف شده تیپ ۱، ۲ و ۳ فلج اطفال بود اما از سال ۹۵ به بعد از آنجایی که ویروس تیپ ۲ این بیماری ریشه کن شد، سازمان جهانی بهداشت حذف ویروس تیپ ۲ ضعیف شده فلج اطفال از واکسن‌های خوراکی را تصویب کرد.
وی در ادامه می‌افزاید: هدف از حذف تیپ 2 ویروس از واکسن‌ها، حذف جریان ویروس زنده در جامعه بود، اما از آنجایی که بهتر است همه کودکان در مقابل تمام انواع ویروس فلج اطفال واکسینه شوند تزریق واکسن حاوی ویروس کشته شده تیپ 1، 2 و 3 در برنامه واکسیناسیون همه کشورها قرار گرفت.دکتر شاه‌محمودی صادقی در خاتمه تأکید می‌کند: تزریق این واکسن تنها با هدف ایمنی بیشتر کودکان صورت می‌گیرد و هیچ دلیل دیگری ندارد. از این‌رو خانواده‌ها نباید به هیچ شایعه‌ای در این مورد توجه کنند.