مشخصات والدین خوب، چه کارهایی را می طلبد؟

قسمت عمدۀ والدین خوب بودن برمی گردد به ایجاد یک رابطۀ توام با احترام بین والدین و کودکان. کودک باید بداند که شما به عنوان پدر و مادر، از او چه انتظاری دارید و در مقابل شما نیز باید یاد بگیرید و تمرین کنید که به حرف او گوش داده و صبور باشید.
- سرعت تان را کم کنید! بچه های کوچک و خردسال با سرعتی متفاوت از بزرگسالان زندگی می کنند و عموماً سرعت شان کمتر از دیگران است. این موضوع را همیشه وقتی که با آنها صحبت می کنید یا در حال مراقبت از آنها و یا گذراندن اوقاتی از روز در کنار هم هستید، به خاطر داشته باشید.
- به حرکات و حالت های کودکان توجه کرده و به عکس العمل های آنها در موارد مختلف دقت داشته باشید. شاید باور نکنید که چقدر با زیر نظر گرفتن کودک می توانید او را بهتر بشناسید.
هنگامی که رفتار کودک را مورد دقت قرار می دهید، می توانید حالت های مختلف او، توانایی ها و احساسات متفاوت او را درک کنید. البته گوش دادن به صحبت های کودک نیز یکی دیگر از راه های مفید برای کشف ناشناخته ها در کودکان است.
- همیشه مثبت بیندیشید. مثبت نگری و منفی بافی هر دو مسری بوده و می تواند به اطرافیان شما و به خصوص به کودک تان انتقال یابد. با رفتارتان به کودک نشان دهید که چگونه باید بر مشکلات خود غلبه کند.
به یاد داشته باشید که کودکان دیدگاه ها و عادات والدین شان را سرمشق خود قرار می دهند. پس اگر نگرش مثبتی داشته باشید، کمک بزرگی به پرورش کودک خود خواهید کرد.
- به احساسات و علائق کودک تان احترام بگذارید. اجازه دهید او بفهمد که احساس ترس، خشم و ناراحتی اش از جانب شما قابل قبول است. مثلاً وقتی می بینید که ناراحت است به او بگویید: می دانم ناراحتی چون دوستت رفت. یا اینکه: چون توپت را برداشتم و بهت نمی دم، به نظر کلافه می آیی؟
- انتظاراتی را که از کودک تان دارید برای او بازگو کنید. کودکان معمولاً بلافاصله خواسته های شما را انجام نمی دهند، اما باید به صورت شفاف بدانند والدین شان از آنها چه انتظاراتی دارند. مثلاً به او بگویید: من ازت می خوام که پلیورت رو تنت کنی، چون هوای بیرون خیلی سرده. یا من ازت می خوام که پات رو از روی نیمکت برداری.
- در هر صورت محدودیت هایی را برای کودک در نظر بگیرید. حتی اگر به احساسات و علائق کودک خود بسیار اهمیت می دهید، باید او را از رفتار و اصول صحیح رفتاری نیز آگاه کنید. برای مثال به او بگویید:
من می دانم که تو از دست دوستت عصبانی هستی، چون او توپ تو را برداشته (احترام به احساسات او) اما من به تو اجازه نمی دهم که او را بزنی چون زدن کسی رفتار مناسبی در خانوادۀ ما نیست (آگاه کردن او از رفتار درست). فکر کن چه کار دیگری می توانی به غیر از کتک کاری کردن با او انجام دهی؟
- اجازه دهید تا کودک تان تا آنجایی که می تواند کارهایش را مستقلاً انجام دهد. اگر می بینید که می تواند به تنهایی راه برود، جوراب هایش را بالا بکشد و یا مشکلاتش را با دوستانش حل کند، این فرصت را به او بدهید.
نگرانی و علاقۀ والدین به کمک کردن به بچه های خود اغلب اوقات باعث می شود آنها سریعاً خودشان را به کودک رسانده و سعی در حل مشکل وی نمایند. پاسخ مناسب تر در این شرایط، دست نگه داشتن و مشاهدۀ این است که کودک چگونه می تواند به تنهایی از عهدۀ ادارۀ امور خود برآید. توانایی او در حل کردن مشکلاتش ممکن است شما را شگفت زده کند.
- طوری عمل کنید که کودک برای رفتارهای شما اعتبار قائل بوده و به آنها احترام بگذارد. همان طور که شما به احساسات مختلف کودک تان احترام می گذارید و آنها را می پذیرید، (البته نه همیشه در مورد همۀ رفتارهای او)
این کاملاً به جاست که شما هم گاهی اوقات به وضوح نشان دهید که عصبانی و یا ناراحت هستید تا او نیز به احساسات شما احترام بگذارد. مثلاً به او بگویید: من الآن با وجود اینکه خیلی خسته هستم، ولی دارم به حرف های تو گوش می دهم. این نوع رفتار از جانب والدین در کودک مهارت های لازم برای زندگی را ایجاد می کند.
- به فکر خودتان و زندگی مشترک تان نیز باشید. هر چند وقت یک بار با همسرتان بدون احساس عذاب وجدان و شرمندگی، بیرون بروید و ساعتی را بدون فکر کردن به بچه ها، فقط به فکر تامین نیازهای خود باشید. با این کار شادتر خواهید بود و بهتر می توانید از عهدۀ نقش پدر یا مادری خود برآیید.

نکات مهم
در برنامه ریزی روزانۀ خود زمان بیشتری را به انجام امور مربوط به کودک اختصاص دهید، تا بتوانید کارها را با سرعت کمتر و آرام تری انجام دهید. انجام کارها به صورت شتاب زده، باعث ایجاد تنش در شما و کودک تان می شود.
با یکی از همسایگان یا دوستان خود برنامه ای تنظیم کنید تا گاهی یکی از شما از بچه ها نگهداری کند. بدین ترتیب شما ساعتی را پیدا خواهید کرد که به خودتان برسید و یا آن را با همسرتان سپری کنید.
اگر می بینید کودک اختلافی با یکی از دوستانش دارد، او را بیشتر تحت نظر بگیرید. دعواها و اختلاف ها خیلی سریع شدت پیدا می کنند و در آن صورت فقط یک بزرگتر می تواند آن را حل و فصل نماید. سلامت و امنیت کودک از جمله چیزهای مهمی هستند که همیشه باید مدنظر داشته باشید.