اختلالات یادگیری در کودکان، ویژگی‌های مربوط به آن

مفهوم ناتوانایی‌های یادگیری، حدوداً از زمانی شکل گرفته است که مربیان علاقمند شدند، بفهمند چرا کودکان ظاهراً باهوش نمی‌توانند در مدرسه خوب عمل کنند. ناتوانایی یادگیری، عدم توانایی یادگیری مطالب و انجام یا اجرای فعالیتی در سطح متناسب بااستعداد یا هوش فرد است. اگر کودکی استعدادی زیر حد متوسط یا IQ اندازه‌گیری شده در پایین‌ترین حد متوسط داشته باشد و عملکرد آن کودک نیز معادل آن و زیر حد متوسط باشد، ناتوانایی یادگیری مطرح نیست. در این‌گونه موارد کودک در حد استعدادش عمل می‌کند و یاد می‌گیرد و ناتوانایی یادگیری نخواهد داشت. کودکان مبتلا به ناتوانایی های یادگیری، طبق تعریف، کودکان باهوشی می‌باشند، این نکته زمانی مهم است که به آن‌ها کمک می‌کنیم تا نیازهای یادگیری‌شان را بفهمند.
در اواخر دهۀ 1960 محققان متوجه کودکانی شدند که نقایص ویژه در عملکرد اجتماعی- عاطفی و ضعف در مهارت‌های ریاضی داشتند. این کودکان با کودکان دچار ناتوانایی یادگیری که در تعاریف سنتی آمده است، شباهت نداشتند و به نظر نمی‌رسید که از مشکلاتی با پایۀ زبانی رنج ببرند، با این وجود تمام این کودکان، مشکلات با ثباتی را نشان می‌دادند. این کودکان از لحاظ اجتماعی نامناسب و از لحاظ جسمی دست و پا چلفتی هستند و دچار مشکل در ریاضی پردازش کلی بینایی- فضایی می‌باشند، اما می‌توانند زبان را بی‌نهایت خوب تولید کنند.
فهرست زیر توسط دکتر کاترین استوارت و دارلن سویت لند در سال ۲۰۰۱ به نگارش درآمده است. جهت تشخیص ناتوانایی یادگیری غیرکلامی، کودک باید ۸۰ درصد از علائم زیر را دارا باشد.

شاخص‌های اجتماعی/ عاطفی
- برای تعبیر سرنخ‌های رفتاری و چهره‌ای دیگران، به ویژه همسالان توانایی ضعیف دارند.
- در موقعیت‌های اجتماعی تفسیری عینی یا تحت‌اللفظی از زبان دارند؛ اختلافات مربوط به ریزه‌کاری‌های اجتماعی را درک نمی‌کنند.
- به درخشندگی اشیاء علاقه شدید دارند.
- تفسیر خیلی سیاه و سفید از قوانین دارند. قوانین را در برخورد با بزرگسالان و همسالان و شرایط یادگیری، مهم در نظر می‌گیرند و زمانی که قانونی شکسته می‌شود، کودک آشفته می‌گردد.
- تسلی ناپذیرند؛ برای کودک رها شدن از آشفتگی کار دشواری است.
- تفکر انعطاف‌ناپذیر دارند؛ زمانی که کودک ایده‌ای را در مورد چیزی در ذهن خود شکل می‌دهد، تمایلی برای تغییر آن ایده ندارد.
- نوعی از اختلال وسواس اجباری دارند؛ وسواسی که توسط یک روانشناس یا روان‌پزشک تشخیص داده می‌شود.
- مستعد احساس سرماخوردگی هستند.
- طغیان‌های ناگهانی دارند؛ این طغیان‌ها می‌تواند کلامی، برخورد فیزیکی مستقیم با اشیاء یا عصبانیت باشند.
- آراستگی و بهداشت ضعیف دارند؛ کودک به نظر می‌رسد هیچ احساسی نسبت به آراستگی ظاهری خود ندارد.

استفاده از زبان
- تاریخچۀ تأخیر زبانی در مراحل اولیۀ رشد ندارند، زبان کودک به طور طبیعی یا بهتر از طبیعی رشد می‌کند.
- برونداد سطح بالای زبان دارند. کودک را می‌توان مشابه یک پروفسور کوچک در نظر گرفت.
- اختلال در نوای گفتار دارند. بسیاری از کودکان NLD صوت یکنواختی دارند.
- تولید کلامی بسیار خوب (خزانه واژگان قوی) در کودکی که از لحاظ تحصیلی زیر حد انتظار عمل می‌کند، دیده می‌شود.
- در زمینۀ موضوعات مورد علاقۀ خود رشد مناسبی دارند، به گونه‌ای که غالباً بیش از اندازه روی آن موضوعات متمرکز می‌شوند. یک کودک NLD بدون توجه به علاقۀ شنونده نسبت به موضوع، به تفصیل در مورد آن موضوع صحبت می‌کنند.

شاخص‌های شناختی یا یادگیری
- در وانمود سازی ناتوان هستند.
- بی‌نظم هستند. با وجود اینکه کودکان NLD می‌توانند بسیار کمال‌گرا باشند، اما اغلب نمی‌توانند کارهای روزمره خود را سازمان‌دهی کنند. همچنین مستعد گم کردن کاغذ، تکالیف خود هستند.
- مشکل یادگیری در زمینۀ گفتن زمان دارند.
- در تعیین راست و چپ سردرگم می‌شود. این سردرگمی اغلب به عنوان سردرگمی جهت‌یابی توصیف می‌شود.
- مشکل در توصیف ایدۀ اصلی داستان دارند.
- برای تکالیف یادگیری به اطلاعات شنیداری به عنوان ابزاری در جهت حمایت، وابسته هستند. غالباً هنگام فعالیت‌های سخت در خانه یا مدرسه با خود صحبت می‌کند.

علائم حسی- حرکتی
- به لمس حساسیت دارند. کودک اعتقاد دارد که اشیا را به طور عجیبی حس می‌کند و یا تمایل خاصی به پارچه‌ها یا پتویی که حس خاصی ایجاد می‌نماید، دارد.
- حساسیت شنیداری دارند. صداها کودک را آزار می‌دهند و صداهای فوق‌العاده بلند را به سختی می‌پذیرند.
- مستعد گم شدن در فضا هستند. کودک به راحتی در فضای محدود گم می‌شود.
- مشکلات مهارت حرکتی که معمولاً به صورت یک مورد یا تعداد بیشتری از موارد زیر آشکار می‌شود:
- دیس گرافی (ناتوانی در نوشتن نشانه‌ها یا کلمات که ناشی از بد عملکردی مغزی است)
- در حرکات درشت مشکل‌دارند. برای مثال مشکل در دوچرخه‌سواری یا انجام ورزش‌های سازمان‌دهی شده دارند.
- ضعف جسمانی دارند. هنگام ورزش خیلی زود خسته می‌شوند.
- در حرکات ظریف مشکل‌دارند. (مثلاً چگونگی گره زدن بند کفش)