مهارت نوشتن در کودکان، خط خطی های ناخوانا یا حرفه‌ ای؟

تلاش‌های ابتدایی فرزندتان برای نوشتن مطمئناً شبیه کلمات و جملات از آب در نمی‌آید، اما خط‌خطی‌ها و نقاشی‌های او همگی کمک می‌کنند تا برای یادگیری الفبا آماده شود. بسیاری از کودکان وقتی حدود ۱۲ یا ۱۳ ماهه هستند می‌توانند مدادرنگی را در دست بگیرند و آن را روی کاغذ بلغزانند. مهارت نوشتن و ترسیم آنها در طول دوران نوپایی به صورت خیلی تدریجی و آهسته رشد می‌کند تا زمانی برسد که بتوانند چیزهای قابل تشخیص بکشند و در نهایت چند حرف روی کاغذ بیاورند. در این مطلب می‌توانید با این مهارت نوشتن، ترسیم و کشیدن در کودکان آشنا شوید.

۱۲ تا ۱۸ ماهگی
طی چند ماه آخر سال اول زندگی فرزندتان، مهارت‌های حرکتی ظریف او به طور پیوسته بهبود می‌یابد. او اکنون از نظر جسمی آماده است تا مداد شمعی را در دست بگیرد و شروع به آزمایش آن کند. در ۱۲ یا ۱۳ ماهگی، برخی از کودکان نوپا قادرند با شور و حرارت روی کاغذ خط‌خطی کنند، درحالی‌که برخی دیگر به صورت آزمایشی شروع می‌کنند و مدادرنگی را روی کاغذ می‌کشند و ناخواسته خط خطی‌هایی ایجاد می‌کنند.
اگر شروع این کار برای کودک شما بیشتر طول کشید نیز مشکلی نیست. بچه‌ها با سرعت‌های مختلفی رشد می‌کنند و برخی از آنها سریع‌تر از بقیه هستند. در حدود ۱۶ ماهگی، احتمالاً کودکتان در خط‌خطی کردن حرفه‌ای خواهد شد و برای یخچال و فریزرتان به اندازه‌ٔ یک گالری اثر هنری می‌کشد.

۱۹ تا ۲۵ ماهگی
خط‌‌‌خطی‌های کودک نوپایتان کم‌کم شکل‌های قابل تشخیصی پیدا می‌کنند، هرچند هنوز نمی‌تواند حروف و اعداد را بنویسد، زیرا هنوز نمی‌تواند یک افزار نوشتن را به اندازهٔ کافی ثابت نگه دارد. اما او مسحور هر ابزاری مثل مدادشمعی و مدادرنگی می‌شود که بتواند با آن چیزی بکشد.
مراقب باشید، چون الان فصل اصلی خط‌خطی و نقاشی روی دیوارهاست. احتمالاً فرزندتان اکنون دیگر زمان بیشتری را صرف هر نقاشی می‌کند و به جای اینکه در هر صفحه تنها یک خط منحنی بکشد، بیشتر سطح کاغذ را با خطوطش پر می‌کند. اگر شما خطی بکشید به راحتی می‌تواند از آن تقلید کند، هرچند ممکن است خط او خیلی راست نباشد.

۲۶ تا ۳۰ ماهگی
در حدود ۲۹ یا ۳۰ ماهگی، بچه‌ها از خط‌خطی صرف به هنر واقعی می‌رسند. آنها بیشتر به رنگ‌آمیزی و نقاشی علاقه دارند و شروع به افزودن رنگ‌ها و تلاش برای کشیدن اشیا و چیزهای واقعی می‌کنند. ممکن است یک نقاشی به چشم شما تودهٔ یک‌دستی از جوهر سبز باشد، اما اگر از کودکتان بپرسید به شما خواهد گفت که این مثلاً یک درخت در جنگل است.
او همچنین تلاش می‌کند تا زبان را در نقاشی‌های خود بگنجاند. اگر از نزدیک به یک نقاشی‌اش نگاه کنید، می‌بینید که خط‌های بزرگ‌تر برای نشان دادن اشکال و اشیا هستند، درحالی‌که خط‌های کوچک‌تر تلاشی برای نوشتن حروف یا کلمات است. او همچنین ممکن است شروع به امضای نقاشی‌های خود کند، هرچند حروف امضایش شبیه الفبای هیچ زبانی نیست.

۳۱ تا ۳۶ ماهگی
فرزندتان وقتی دو سال و نیمه شود، قادر به ثابت نگه داشتن مداد یا مدادشمعی در وضعیت مخصوص نوشتن خواهد بود. به گفتهٔ متخصصان رشد، بچه‌ها در این سن معمولاً می‌توانند بر حرکت مداد به بالا و پایین که برای نوشتن برخی حروف لازم است تسلط یابند. نوشتن حروف‌ها کمی دشوار است و بیشتر از کشیدن خط صاف چیره‌دستی نیاز دارد.
همچنین در فاصله‌‌ٔ دو سال و نیم تا سه سالگی، کودکتان شروع به کشیدن خطوط دایره‌ای خواهد کرد و برخی بچه‌ها قادر به نوشتن چند حرف الفبا یا خطوط مارپیچی می‌شوند که خیلی شبیه حروف الفبا هستند.
تعداد معدودی از بچه‌ها در حدود سومین سالگرد تولدشان یا کمی بعد از آن شروع به نوشتن اسم خود یا چند حرف از آن می‌کنند. با این حال، خیلی از بچه‌ها این کار را نمی‌کنند و مشکلی هم ندارد.
فکر نکنید که باید کودکتان را برای یادگیری نوشتن تحت فشار قرار دهید و تا وقتی واقعاً به یادگیری آن علاقه‌مند و مشتاق باشد صبر کنید. نوشتن مهارتی تکاملی است که زمانبدنی خاصی ندارد. بنابراین، کودکان نوپا می‌توانند عجله‌ای در یادگیری آن نداشته باشند و باز هم از لحاظ رشد تکاملی نرمال و طبیعی باشند.

سن پیش‌دبستانی
وقتی که بچه‌های پیش‌دبستانی در استفاده از مدادشمعی و مداد مهارت بیشتری پیدا می‌کنند، شروع به کشیدن نقاشی‌هایی با جزئیات بیشتر و شکل‌های دقیق‌تر می‌کنند. بیشتر آنها قبل از ورود به مهدکودک می‌توانند اسم خود را بنویسند، به ویژه اگر در مهدکودک یا پیش‌دبستانی حروف الفبا را یاد گرفته‌اند. مدتی قبل از پنجمین سالگرد تولد، کودکتان یاد می‌گیرد خطوط افقی بکشد، شکل دایره و مربع را کپی کند و شکل انسان را بکشد که احتمالاً با آدمک‌های چوبی و خطوط راست شروع می‌کند و هرچه در این کار ماهرتر می‌شود منحنی‌هایی به آنها اضافه می‌کند.
همهٔ بچه‌ها با هم متفاوت هستند، اما اگر فرزند شما تا حوالی ۱۵ یا ۱۶ ماهگی شروع به خط‌خطی روی کاغذ نکرده است، در ملاقات بعدی پزشک، آن را مطرح کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که کودکان زودرس ممکن است دیرتر از همسالان خود به این نقطه و سایر نقاط عطف برسند.