بوی دهان کودکان، چرا بد می شود؟

برای هر والدین مسوولیت پذیری ضرورت پایبندی به مراقبت های بهداشتی کودکان به سادگی قابل درک است. یکی از معضلات رایج در بیماریها و مسائل بهداشتی کودک بدبویی دهان است. بوی بد دهان کودکان باعث می شود کودک در اجتماع با برخی مسائل و مشکلات مواجه شود و می تواند یک علت و شاخص جدی از بیماری های متعدد دیگر نیز باشد. بعضی اوقات بزرگترین چالش برای والدین این است که بدانیم چه مشکلی به دارو و درمان پزشکی نیاز دارد و چه زمانی صرفاً باید مراقبتهای بهداشتی را تشدید نمود.
بدبویی دهان یا هالیتوز یک بیماری است که در آن طی تنفس یا هنگام حرف زدن و بازدم بوی بد از دهان فرد متصاعد می شود. این مشکل همچنین نشانه بیماری های مختلف دیگری نیز هست که از موارد ساده گوارشی مانند GERD (بیماری ریفلاکس معده ای مروی) تا موارد جدی تر مانند نارسایی کلیه ها را شامل می شود. درمان این مشکل هم برای سلامت جسمی و هم سلامت روحی کودک ضروری است. جدا از عوارض جسمی، هالیتوز می تواند بر سلامت عاطفی فرد نیز تأثیر بگذارد و منجر به شرایطی مانند افسردگی مزمن، اضطراب و برخی از مشکلات دیگر شود. اولین قدم برای مقابله با این مشکل، شناخت و تشخیص آن است.

بدبویی دهان (هالیتوز) چیست؟
هالیتوز فقط داشتن بوی بد دهان نیست، بلکه دلیلی اساسی تر دارد. به طور کلی این بیماری به دلیل وجود نوعی باکتری در دهان کودک شماست که بوی نامطبوع متصاعد می کند. این امر می تواند ناشی از بهداشت نادرست دهان و دندان، عادات غذایی نامناسب یا ناهنجاریهای خاص دیگر باشد. البته همیشه هم بوی نامطبوع دهان هالیتوز نیست و از آنجایی که کودکان معمولاً بیشتر از بزرگسالان دچار بوی بد دهان می شوند، مشکلشان غالباً با هالیتوز اشتباه گرفته می شود. کودکی که دارای بوی بد دهان است ممکن است خجالتی و در اجتماع بی دست و پا و بدون اعتماد به نفس شود. از این رو باید یاد بگیرد که چگونه به درستی از دهان و دندان های خود مراقبت کند.

علت بوی بد دهان کودکان چیست؟
در اینجا شایع ترین علت های بوی بد دهان کودکان و علل هالیتوز ذکر شده است:
بهداشت نامناسب دهان و دندان
اگر کودک شما به اندازه کافی و به شکل صحیح مسواک نزند و یا از نخ دندان استفاده نکند، بوی بد دهان می تواند در او ایجاد شود. اگر مسواک تمیز نبوده و از دفعه قبل درست شسته نشده باشد و یا ذرات ریز باقیمانده در دهان به خوبی پاک نشوند می توانند بر لثه ها نیز تأثیر منفی بگذارند. در ضمن خود زبان دارای باکتری هایی است که به طور بالقوه می توانند باعث بوی بد دهان شوند، بنابراین بهتر است به کودک یاد بدهید که در هر بار مسواک زدن زبان خود را نیز بشوید.
خشکی دهان
هنگامی که مقدار بزاق تولید شده در دهان کم باشد، می تواند شرایطی به نام زراستومی ایجاد کند که به نوبه خود باعث بوی بد دهان می شود. بزاق کافی برای تمیز نگه داشتن دهان مهم است.
تنفس از طریق دهان
بیشتر کودکان عادت دارند به جای بینی تنفس را از طریق دهان خود انجام دهند. این باعث می شود دهان سریع خشک شود.
شیء خارجی
ممکن است تعجب کنید اگر متوجه شوید که گاهی اوقات یک شیء خارجی بدون اینکه متوجه شوید در بینی تان وارد می شود و این امر باعث ایجاد باکتری هایی می شود که باعث بوی بد دهان می شوند.
عفونت ها
اگر فرزند شما مشکلاتی مانند زراستومی، پوسیدگی دندان، هر گونه زخم و جراحت در دهان و یا سابقه عمل جراحی دهان و دندان داشته باشد، می تواند از بوی بد دهان رنج ببرد.
داروها
هنگامی که برخی داروهای خاص تجزیه می شوند، مصرف آنها باعث آزاد شدن مواد شیمیایی شده و بوی بد در دهان ایجاد می کند.
شرایط خاص دیگر
اگر فرزند شما از هرگونه بیماری مانند آلرژی، لوزه یا عفونت سینوسی رنج می برد به دلیل وجود آنها می تواند بوی بد دهان نیز داشته باشد.

بیماری های دیگری می تواند که باعث ایجاد بدبویی دهان در کودکان شود
گاهی اوقات، بدبویی دهان می تواند نشانه ای از بیماری دیگری باشد، مانند:
مشکلات تنفسی مانند سینوس، آسم یا بزرگ شدن لوزه ها.
مشکلاتی مانند دیابت، نارسایی کلیه، عفونت معده، مشکلات کبدی و سرطان دهان.
هالیتوز که برای مدت طولانی باقی بماند، نیاز به مراقبت و درمان پزشکی دارد و هر چه زودتر این رسیدگی به کودک انجام شود، بهبودی نیز سریعتر حاصل خواهد شد.

علائم رایج هالیتوز
قابل تشخیص ترین علامت هالیتوز بوی بد دهان علی رغم مسواک زدن مداوم و تمیز کردن دندان ها، زبان و دهان است. اما می تواند مشخصه های دیگری نیز داشته باشد. علائمی مانند:
لوزه های متورم
لثه های متورم
خونریزی لثه ها
پوسیدگی و کرم خوردگی دندانها
GERD(بیماری ریفلاکس معده ای مروی)

بدبویی دهان مزمن در کودک چیست؟
بدبویی دهان مزمن یا همان هالیتوز مزمن در کودکان به دلیل مشکلات مختلفی است. علل شناخته شده این بیماری تعدادی از بیماریهای گوش و حلق و بینی است.
بوی بد دهان کودکان می تواند بر رفتار اجتماعی کودک با همسالانش تأثیر بگذارد و علت انزوای او باشد. با این حال اقدام مهمی که باید انجام دهید این است که با فرزند خود صحبت کنید و او را به انجام عادات سالم دهان و دندان ترغیب نمایید و به او کمک کنید تا بر کمبود اعتماد به نفس خود غلبه کند.

تشخیص
تشخیص صحیح بوی بد دهان در کودکان شامل معاینه جسمی سر و گردن و همچنین معاینه دهان و دندان خواهد بود. پزشک شما ممکن است از دستگاهی بنام هالیمتر برای شناسایی هرگونه گاز سولفید موجود در تنفس استفاده کند. تقریباً در ۹۰٪ از همه موارد ، بوی بد دهان یا هالیتوز ناشی از بهداشت نامناسب دهان است که منجر به پوسیدگی و حفره ها در دندان و سایر مشکلات در دندان می شود.

درمان پزشکی
از آنجا که علت بوی بد دهان در کودکان متفاوت هستند، درمان این بیماری نیز به علت آن بستگی دارد.
اگر هالیتوز ناشی از خشکی دهان ایجاد شده باشد، کودک شما باید مایعات بدون قند زیادی بنوشد که به افزایش مقدار بزاق تولید شده در دهان کمک کند.
پزشک ممکن است جایگزین های بزاق مصنوعی را تجویز کند.
برای درمان هالیتوز ناشی از عفونت در دهان، باید ابتدا با علت آن بسته به ماهیت و میزان عفونت از طریق دارو یا جراحی مقابله شود.
برای درمان پوسیدگی دندان یا وجود هرگونه آبسه به جراحی نیاز خواهد بود.
سایر مشکلات پزشکی که باعث بوی بد دهان می شود نیز باید توسط پزشک معالجه و درمان شوند.

داروهای خانگی برای معالجه بدبویی دهان در کودکان
داروهای خانگی زیادی وجود دارد که می توانید از آنها برای کاهش بوی بد دهان کودکتان استفاده کنید. اینجا به مواردی اشاره کرده ایم:
جعفری
جدا از اینکه یک ماده خوشبو کننده طبیعی دهان است، دارای خاصیت ضد عفونی کننده نیز هست. همچنین به سهولت در هضم غذا که در صورت وجود سوءهاضمه می تواند بوی بد دهان ایجاد شود نیز کمک می کند. به کودکتان چند برگ جعفری بدهید تا بعد از هر وعده غذایی بجود.
رژیم غذایی متعادل
استفاده از قند تصفیه شده و مواد غذایی فرآوری شده به سلامتی دهان کودک شما کمک می کند. حتماً استفاده از نوشیدنی های گازدار، آب نبات ها و شکلات ها را کم کنید و در عوض موادی مانند میوه و سبزیجات را همراه با آجیل افزایش دهید.
رازیانه
در پایان هر وعده غذایی می توانید کمی رازیانه به کودک بدهید تا بوی بد دهانشان را از بین ببرد.
سرکه سیب
یک قاشق سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کنید و بگذارید فرزندتان با آن غرغره کند. سرکه سیب هر باکتری که در دهان کودک شما رشد می کند را از بین می برد.
جوش شیرین
باکتری هایی که در دهان کودک شما زندگی می کنند به یک محیط خاص برای زندگی احتیاج دارند و PHدهان برای این محیط مهم است. مسواک زدن دندانهایتان با جوش شیرین باعث تغییر درPH دهان و از بین بردن باکتری های ایجاد کننده بوی بد دهان می شود.
مرکبات
نه تنها اسید سیتریک موجود در میوه باکتری های موجود در دهان را از بین می برد بلکه باعث افزایش میزان بزاق تولید شونده نیز می شود. یک پرتقال را به همراه غذا به کودک خود بدهید.
ادویه جات مانند هل و میخک
این ادویه جات به درمان بدبویی دهان معروفند. با این حال اینها ممکن است برای فرزند شما خیلی قوی باشند و باید با احتیاط و کم از آنها استفاده کرد.
این داروهای خانگی باید همراه با هر برنامه درمانی که پزشک تجویز می کند استفاده شوند. بنابراین قبل از اینکه از این راه حل ها استفاده کنید، اطمینان حاصل نمایید که فرزند شما بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت می کند.

نکاتی برای پیشگیری از بدبویی دهان کودک
از آنجا که در بیشتر موارد بوی بد دهان در کودکان ناشی از بهداشت ضعیف دهان و دندان است، در وهله اول باید به کودک خود بیاموزید که چگونه بهتر از دندانهای خود مراقبت کند.
کودک شما باید دو بار در روز و هر بار به مدت دو دقیقه مسواک بزند. همچنین او باید بعد از هر وعده غذایی دهان خود را بشوید.
از دندانپزشک خود بخواهید که دهانشویه را برای کودک شما توصیه کند. از تهیه مدل مخصوص کودکان نیز اطمینان حاصل کنید.
به فرزند خود بیاموزید که چگونه از نخ دندان استفاده کند.
کودک شما باید زبان خود را به طور صحیح شسته و تمیز نگاه دارد، زیرا بیشتر باکتری هایی که باعث بوی بد دهان می شوند بر روی زبان باقی می مانند.
کودک شما باید آب زیادی بنوشد تا در معرض خشکی دهان قرار نگیرد.
اطمینان حاصل کنید که کودک شما یک رژیم غذایی سالم و متعادل با مصرف قند پایین دارد.
هرگونه کاشت دندان در کودک باید کاملاً و به طور مرتب تمیز شود.
کودک شما باید معاینات منظم دندانپزشکی انجام دهد.

درمان بوی بد دهان کودکان در طب سنتی
کودکان معمولاً در حفظ سلامت دهان و دندان خود تنبل هستند. در مورد اهمیت آن با آنها صحبت کرده و توضیح دهید که بهداشت دهان و دندان چه ارزش بالایی دارد.

سؤالات متداول
دهان فرزند من حتی بعد از مسواک زدن نیز بدبو است. چرا؟
اکثر کودکان نمی دانند که چگونه دندان های خود را به طور موثر و درست مسواک بزنند. آنها باید حداقل ۲ دقیقه مسواک زده و به همه قسمت های دهان نیز توجه کنند. همچنین تمیز نکردن زبان آنها باعث بوی بد دهان می شود.
چرا کودکان بیشتر از بزرگسالان مستعد بوی بد دهان هستند؟
کودکان تمایل دارند بیشتر از بزرگسالان بخوابند. این به باکتری های موجود در دهان اجازه می دهد تا در زمانی طولانی تر رشد کنند. کودکان همچنین بیشتر موادی را که دارای مقادیر زیاد قند هستند، مصرف می کنند. این دو عامل ترکیبی معمولاً همیشه بوی بد دهان را ایجاد می کنند.
آیا بوی بد دهان در کودکان به دیابت مرتبط است؟
این مورد همیشه صادق نیست. بله، هالیتوز با دیابت ارتباط دارد، اما به چندین بیماری دیگر نیز مرتبط است و دریافت یک روش درمانی مناسب برای تشخیص دقیق ضروری است.

نتیجه گیری
بهداشت دهان و دندان برای همه از اهمیت بسیاری برخوردار است و به خصوص برای کودک در حال رشد شما بسیار مهم است. یادگیری روالهای مهم حفظ سلامت دهان و دندان برای فرزند شما ضروری است. به یک دندانپزشک کودک مراجعه کنید تا روش های مختلف تمیز نگه داشتن دندان ها را از زبان خود به او یاد دهد. شما نیز می توانید با رعایت روزمره بهداشت به او در خانه کمک کنید، زیرا در بیشتر مواقع بوی بد دهان در کودکان ناشی از بهداشت نامناسب دهان و دندان در آنهاست.