مشکل چاقی کودکان، چطور پیشگیری کنیم؟

برای تشخیص چاقی در کودکان و بزرگسالان از نمایه توده بدنی (BMI) استفاده می شود که از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) محاسبه می‌شود. سپس در مورد کودکان و نوجوانان از نمودارهای رشد که بر حسب جنس و سن BMI را ارزیابی می‌کنند، استفاده می‌شود.
به گفته متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی، در این نمودارها BMI بین صدک ۸۵ تا ۹۵ اضافه وزن و BMI بالاتر از صدک ۹۵ چاقی در نظر گرفته می‌شود. با توجه به اینکه کودکان چاق به احتمال بیشتری در دوران بزرگسالی به چاقی مبتلا خواهند شد بنابراین پیشگیری و درمان چاقی کودکان می‌تواند خطر بروز چاقی در دوران بزرگسالی، بیماری‌های قلبی و سایر مشکلات مرتبط با چاقی را کاهش دهد. از این رو دکتر حمیدرضا فرشچی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی در ادامه مطلب به راهکارهایی به منظور پیشگیری و درمان چاقی کودکان اشاره می‌کند.
• هدف اصلی در درمان کودکان چاق پیشگیری از اضافه وزن بیشتر است. در صورتی که کودکان رژیم غذایی متعادل داشته باشند و فعالیت بدنی منظم انجام دهند با گذشت زمان که کودک رشد می‌کند اضافه وزن او کاهش می‌یابد بنابراین برای بسیاری از کودکان به ویژه کودکان کم سن حفظ وزن یا کاهش وزن محدود کافی است.
• کودک را به داشتن عادات غذایی سالم تشویق کنید. حتی تغییرات کوچک در عادات غذایی می تواند تاثیر بسزایی بر وزن داشته باشد.
• توجه داشته باشید که تغییرات کوچک اما مداوم در عادات غذایی بهتر از تغییرات سخت کوتاه مدت است که کودک قادر به حفظ آن نیست.
• پیروی از یک رژیم غذایی متعادل به کودکان در حفظ وزن طبیعی کمک می‌کند بنابراین لازم است تعادل بین انرژی دریافتی کودک از طریق غذا و نوشیدنی ها با میزان انرژی که از طریق فعالیت‌های بدنی و رشد مصرف می‌شود، رعایت گردد.
• به منظور پیشگیری و درمان چاقی کودکان وعده‌ها و میان‌وعده‌های آنها باید حاوی مواد غذایی مناسب از نظر میزان کالری باشد.
• شیر و سایر محصولات لبنی که در اختیار کودک قرار می‌گیرد حتما باید از نوع کم‌چرب باشد.
• برای تامین پروتئین مورد نیاز کودکان از گوشت های بدون چربی استفاده کنید.
• سعی کنید تمام افراد خانواده در طول روز مقدار کافی آب بنوشند تا کودک نیز در این زمینه تشویق شود.
• مصرف نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی را محدود کنید.
• کاهش مصرف قندهای ساده و افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات از بروز چاقی در دوران کودکی جلوگیری خواهد کرد.
• معمولاً کودکانی که والدینشان چاق هستند بیشتر در معرض خطر اضافه وزن قرار دارند. علاوه بر نقش ژنتیک، این امر نشان‌دهنده تاثیر محیط خانواده بر عادات غذایی و فعالیت بدنی است. بنابراین لازم است والدین ابتدا سعی در اصلاح شیوه زندگی خود داشته باشند تا الگویی مناسب برای فرزندان باشند.
• حذف وعده‌های غذایی می‌تواند سبب افزایش مصرف غذا در وعده‌های بعدی و بروز چاقی در دوران کودکی شود. مصرف وعده‌ها و میان‌وعده ها در ساعات منظم از بروز چاقی جلوگیری کرده و در درمان اضافه وزن موثر است.
• به کودک مزایای افزایش فعالیت بدنی مانند تقویت استخوان‌ها، رشد کافی، کاهش اضطراب، افزایش اعتماد به نفس و کنترل وزن را آموزش دهید.
• کودکان و نوجوانان باید در اغلب روزهای هفته حداقل ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط مانند پیاده روی سریع و شنا داشته باشند. بهتر است خود پیش قدم شده و الگویی مناسب برای کودکان باشید تا آنها نیز برای انجام فعالیت بدنی تشویق شوند.
• مدت زمانی که کودکان بی‌تحرک هستند را کاهش دهید. بدین منظور لازم است استفاده از تلویزیون و اینترنت به کمتر از ۲ ساعت در روز محدود شود.