انتخاب کتاب برای کودکان، راهی برای پرورش خلاقیت

کودکان با خیال‌پردازی و شاختن دنیایی فانتزی، تجربیات روزمره خود را تکرار می‌کنند؛ آنها را بهتر می‌شناسند و پردازش می‌کنند. خیال‌پردازی یکی از مهمترین ابزارهای رشد در کودک است. چرا که کودک بارها و بارها با ورود به دنیای خیالی‌اش، اطلاعات دریافتی از محیط را بازنگری می‌کند. گاهی این روند باعث محافظت کودک از شدت آسیب رویدادهای درونی می‌شود. گویی کودک قلعه‌ای در ذهن خود می‌سازد و در آن طوری که دوست دارد زندگی می‌کند. اما فارغ از کارکرد تخیل در مواجهه با موقعیت‌های سخت و دردآور زندگی، باید بدانیم این ویژگی، به کودک کمک می‌کند رشد ذهنی خود را افزایش دهد و ناممکن‌ها را در ذهن خود زندگی کند. همینطور به زندگی کودک غنا و عمق بیشتری می‌دهد.

بسیاری از والدین و مربیان، با تاکید بسیار بر واقع‌گرایی، تصور می‌کنند به بالغ شدن کودک و نوجوان خود کمک می‌کنند. در حالی که زندگ واقعی نمیتواند آن مقدار محرک که برای کودک لازم است را فراهم کند. اما با خیال‌پردازی روی مبل بزرگ اتاق نشیمن خود، می‌توانیم سفری به اعماق جنگلهای دوردست، زیر اقیانوسها، بالای کوه‌ها و ... داشته باشیم و به کودک نشان دهیم که ذهن انسان چه توانایی بی‌حد و حصری دارد. در این مطلب، کتاب‌هایی را معرفی می‌کنیم که هم به کودکان کمک می‌کنند به تخیل خود سمت و جهت بدهند و هم به یاد والدین و مربیان می‌آورند که دنیای کودکیشان چه شکل و رنگی داشته است.

کتاب می‌خوایم یه خرس شکار کنیم

نویسنده : مایکل روزن

تصویرگر: هلن آکسنبری

مترجم : طاهره آدینه‌پور

انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۹۶

قیمت نسخه کاغذی : ۶۵۰۰ تومان

مخاطب : کودکان ۳ تا ۷ سال

کتاب میخوایم بریم شکار

مایکل روزن یکی از مهمترین شاعران کودکان است و در این کتاب یک بازی تخیلی را با والدین و بچه‌ها انجام می‌دهد. پدر و مادر خانواده همراه فرزندانشان از جنگل و رودخانه و مرداب و چندین مرحله سخت دیگر می‌گذرند تا به غاری برسند که خرس بزرگی در آن زندگی می‌کند. آنها مدام تاکید می‌کنند می‌خواهند به شکار خرس بروند و همگی با کمک هم این کار را انجام خواهند داد. کتاب به زیبایی به نظم فارسی در آمده و در هر مرحله کودکان با سختی گذر از طبیعت همراه می‌شوند. هیجان تجربه گذر از این مراحل، با تصویرسازی و متن جذاب کتاب، دوچندان شده است.

کتاب جان من دوباره این کتاب را باز نکن!

نویسنده : اندی لی

مترجم : رضی هیرمندی

انتشارات پرتقال، ۱۳۹۷

قیمت نسخه کاغذی : ۲۳۰۰۰ تومان

قابل دانلود رایگان از سایت پرتقال

مخاطب : کودکان ۳ تا ۷ سال

اصولا کتاب را می‌خریم که بخوانیم. اما اینکه عنوان یک کتاب این باشد که اصلا کتاب را نخوان و باز نکن، ما را تشویق می‌کند حتما به داخل کتاب سرک بکشیم و با ذوق و هیجان به صفحه بعدی برویم تا بفهمیم که چرا شخصیت اصلی کتاب اصرار دارد که کتاب را ورق نزنیم و برویم دنبال کارهای دیگرمان. خواندن کتاب هر بار برای کودکان این گروه سنی جذاب و شیرین است و تفاوت محتوای آن با اکثر کتاب‌ها، باعث محبوییت بیشتر آن می‌شود.

کتاب تشویق خلاقیت و تخیل در کودکان

نویسنده : برنادت دافی

مترجم : مهشید یاسایی

انتشارات ققنوس، ۱۳۸۱

قیمت نسخه فیدیبو : ۶۹۰۰ تومان

مخاطب : والدین و مربیان کودک

نویسنده کتاب، خانم برنادت دافی معتقد است که خلاقیت و تخیل بهترین راه آموزش و یادگیری در کودکان است. خانواده‌ها با فراهم کردن محیط مناسب و همراهی با کودکان، آنها را برای گسترش خیالپردازی خود تشویق می‌کنند. در این بازی‌ها، مرز بین زندگی واقعی و دنیای خیالی کودک برداشته می‌شود و مثلا در همان حالی که والدین مشغول خوردن شام و صحبت کردن با هم هستند، کودکان هم دارند از هیمالیا بالا می‌روند یا با وسایل خود از بقیه اعضای خانواده پذیرایی می‌کنند. در حین چنین تجربه‌ای، کودکان احساسات و افکار و واکنشهای خود را ابراز می‌کنند و انگیزه کشف، کاوش و ابداع در آنها تشویق می‌شود و افزایش می‌یابد. اینجاست که دقیقا بازی و خیالپردازی، همه زندگی کودک، راه رشد او و نیز شفا و درمان و محافظت او است. اهمیت این امر تا آنجا است که در ماده ۳۱ حقوق کودک که از سوی سازمان ملل متحد تصویب شده چنین آمده است : «هر کودکی حق دارد تفریح و بازی کند و در فعالیت‌های خلاقانه مناسب سنش شرکت کند و در زندگی فرهنگی و هنری سهیم باشد ».

اهمیت پرورش خلاقیت و تخیل در آدمی، کاملا موضوعی وابسته به بقا است. در تمام اعصار، انسان با تخیلِ چیزی که گمان می‌کرد برایش مطلوب است؛ انگیزه کشف و ابداع خود را به واقعیت و پیشرفت تبدیل کرده است. با سرعتی که زندگی امروزه تغییر می‌کند؛ لازم است کودکان خود را طوری بار بیاوریم که در برابر تغییرات سریع، منعطف باشند و با آنها کنار بیایند. ما نمی دانیم فرزندان ما در بزرگسالی با چه مسائلی روبرو خواهند شد؛ ولی می دانیم برای این که بتوانند با این مسائل روبرو شوند، باید خلاق و اهل تخیل باشند. نویسنده معتقد است کودکان امروز لازم است به بزرگسالانی بدل شوند که می‌توانند:

- با امر غیرمنتظره کنار بیایند.

- دانش موجود خود را به موقعیت های تازه گسترش دهند.

- اطلاعات نامربوط قبلی را با هم ترکیب کنند.

- اطلاعات را به طریقی تازه به کار برند.

- مفاهیم تازه را بیازمایند.

- با تغییرات پی در پی کنار بیایند.

- ارزش ها و شیوه نگاه کردن را دوباره ارزیابی کند.

- جهان خود را اصلاح و هدایت کنند.

- فکر انعطاف پذیر داشته باشند.

- با مفاهیم و مواد بازی کنند.

- با مردمی از فرهنگ ها، زبان و مذاهب مختلف کار کنند.

- با دیگران همدردی کنند.

- با افراد مختلف به طرق مختلف همکاری کنند.

- خطر کنند.

- مبدع باشند.

- به چالش ها با تخیل قوی واکنش نشان دهند.

متاسفانه ما غالبا راه های خلاقانه و تخیلی تفکر را که این ویژگی ها را تشویق می‌کند بی ارزش شمرده‌ایم. در این کتاب با روش‌ها و بازی‌هایی آشنا می‌شویم به پرورش تخیل در زندگی روزمره کودک کمک می‌کند و اهمیت آن را برای والدین و مربیان واکاوی می‌کند.