کودک از کی باید مسواک بزند؟

نوزادان پس از شش ماهگی دندانهایشان بتدریج ظاهر می شوند. در این زمان، لبخند بدون دندان آنها، دارای یک حفت دندان کوچک می شود که عکس گرفتن از آنها بسیار لذتبخش است. اما با ظهور آن دندان های کوچک، وظیفه تمیز و سالم نگاه داشتن آن ها نیز به مسئولیت های شما افزوده خواهد شد.
مسواک زدن ساده ترین و بهترین روش برای سالم نگه داشتن دندانهای کودکان محسوب می شود. اما آیا کودک شما برای اینکار آماده است؟ چه موقع باید مسواک زدن دندانهای کودکتان را شروع کنید و چگونه؟

چه موقع باید مسواک زدن دندانهای کودکان را شروع کنیم؟
متخصص اطفال توصیه می کنند که مسواک زدن دندان های کودکان بلافاصله پس از ظهور اولین دندان شروع شود. اولین دندان ها معمولاً دندان های پیشین مرکزی پایین هستند که در حدود ۸ ماهگی ظاهر می شوند.

برای مسواک زن دندانهای نوزادتان به چه اقلامی نیاز دارید؟
شما به اقلام زیر برای مسواک زدن دندان نوزادتان نیاز خواهید داشت:
مسواک با برس نرم
مسواکی که به طور خاص برای نوزادان طراحی شده باشد با نوکی کوچک و تنها چند ردیف برس برای مسواک زدن دندانهای نوزادان ایده آل می باشد.
خمیردندان دارای فلوراید
شما می توانید از هر نوع خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. بهتر است از گزینه هایی استفاده کنید که برای نوزادان تهیه شده اند. از خمیردندانهای حاوی فلوراید و بدون طعم افزوده یا مزه تند و تیز استفاده کنید.
از بکاربردن مسواک های نوک انگشتی که بر روی نوک انگشت قرار می گیرند برای این منظور استفاده ننمایید
این نوع مسواک ها نمی توانند به تمامی نقاط دهان کوچک نوزاد دسترسی داشته و کارآیی مسواک های مخصوص نوزادان را ندارند.
همراه با یک مسواک مناسب، شما بایستی روش صحیح مسواک کردن دندان های نوزادان را نیز بیاموزید تا به آنها آسیب وارد نکنید.

چگونه دندان نوزادان را مسواک بزنید؟
در اینجا شیوه صحیح این کار را بیان می نماییم:
بر روی مبل یا تختخواب نشسته و سر نوزادتان را بر روی پاهایتان قرار دهید. حتماً از روشنایی کافی در محیط استفاده کنید تا بتوانید به خوبی داخل محیط دهان نوزاد را ببینید. یک حوله تمیز و نرم را در آب آشامیدنی خنک خیس کرده و به آرامی بر روی دندانها و لثه نوزادتان بکشید. این کار باعث مرطوب شدن لثه های نوزاد شده و باقیمانده غذا را نیز از روی آنها پاک می کند. شما همچنین می توانید از دستمال های مخصوص دندان نیز برای این منظور استفاده کنید.
به اندازه یک دانه برنج خمیردندان را بر روی مسواک نوزاد قرار داده و به ارامی شروع به مسواک زدن دندان و لثه وی به مدت یک دقیقه نمایید. باکتری ها می توانند در بین دندانهای نوزاد تجمع کنند بنابراین مهم است که آن فضاها را نیز به خوبی تمیز کنید.
پس از مسواک زدن، به آرامی زبان نوزاد را بدون وارد آوردن فشار تمیز کنید. ممکن است یک لایه از رسوبات شیر بر روی زبان باقی مانده و تمیز کردن این لایه مانع می شود که باکتری ها از این محیط برای رشد استفاده کنند.
سپس مسواک نوزاد را به طور کامل شسته و اجازه دهید خشک شود (ترجیحاً در زیر نور آفتاب). لازم نیست دهان نوزاد را با آب بشویید زیرا مقدار خمیردندان مصرف شده به حدی کم است که نیازی به شستشوی دهان ندارد.
در ابتدا ممکن است نوزاد شما حس خوبی نسبت به مسواک زدن دندانهایش نداشته باشد اما پس از مدتی به این کار عادت خواهد کرد. همچنین مسواک زدن می تواند لثه های دردناک نوزاد را آرام کند. مجدداً ممکن است در بعضی موارد نوزاد تمایل چندانی به مسواک زدن نداشته باشد.

اگر نوزاد شما تمایلی به مسواک زدن دندانهایش نداشت، چه باید کرد؟
اگر نوزاد شما به دفعات در برابر مسواک زدن دندانهایش مقاومت می کند، می توانید از گام های زیر برای حل این مشکل بهره بگیرید:
حواس وی را پرت کنید
اگر کودک شما در حین مسواک زدن تکان خورده و سرش را جابجا می کند، از همسرتان بخواهید تا یک اسباب بازی را در مقابل صورت وی نگاه دارد تا کودک به آن خیر شود. این کار باعث می شود کودک حداقل برای مدت یک دقیقه سرش را ثابت نگه داشته و شما فرصت مسواک زدن دندانهای وی را بیابید.
با کودکتان حرف بزنید یا برای وی آواز بخوانید
به چشمان نوزادتان نگاه کرده و همزمان با مسواک زدن دندانهایش، با وی حرف زده یا برای وی آواز بخوانید. این کار باعث می شود کودک سرش را کمتر تکان بدهد.
کودک را با مسواک آشنا کنید
اجازه دهید کودک مسواک را در دست گرفته و با آن آشنا شود. وقتی وی تمرکز لازم را پیدا کرد، می توانید زوال مسواک زدن دندانها را شروع کنید.
به وی نشان دهید که در حال مسواک زدن دندان های خودتان هستید
در مقابل کودکتان وانمود کنید که دندانهایتان را مسواک می زنید تا وی بداند که این کار بی خطر بوده و به وی آسیبی نخواهد رساند.
این تاکتیک بویژه برای کودکانی که کمی سن بیشتری داشته و رفتارهای والدین شان را مورد بررسی قرار داده و از آنها تقلید می نمایند، بسیار موثر می باشد.
وقتی کودکتان به تدریج با مسواک زدن آشنا شد، کمتر از خودش در مقابل این کار مقاومت نشان خواهد شد.

چند بار در روز باید دندانهای نوزادتان را مسواک بزنید؟
انجمن دندان پزشکی آمریکا توصیه کرده است که دندانهای نوزادان کمتر از سه سال را دو بار در روز مسواک بزنید. شما می توانید این کار را یک بار در هنگام صبح و یک بار در هنگام شب انجام دهید.

آیا بایستی لثه های نوزادان را قبل از ظهور دندانها نیز تمیز کرد؟
بلی. متخصصان اطفال توصیه می کنند شما لثه های نوزادتان را چند روز پس از تولد وی تمیز کنید. از یک گاز استریل مرطوب، یک حوله نرم و تمیز یا دستمال های مخصوص دندان برای تمیز کردن لثه های کودکتان دو بار در روز استفاده کنید. وقتی دندانهای کودکتان ظاهر شدند، می توانید روال مسواک زدن را نیز شروع کنید.

اگر نوزاد در حین مسواک زدن دچار خونریزی شد چه باید کرد؟
خونریزی در حین مسواک زدن نشان دهنده وجود عفونت لثه می باشد. لثه های نوزاد را برای مشاهده سایر نشانه های وجود عفونت مانند التهاب و حساس شدن بررسی کنید. مسواک زدن منظم می تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند. اما اگر پس از گذشت چند روز شرایط بهبود پیدا نکرد، می توانید کودکتان را نزد یک دندانپزشک ببرید.

سن مناسب کودک برای مراجعه به دندانپزشک کدام است؟
بلافاصله پس از ظاهر شدن اولین دندان باید کودکتان را نزد یک دندانپزشک ببرید. این کار را باید حتماً قبل از اولین سالگرد تولد نوزاد انجام دهید و بهتر است از یک دندانپزشک متخصص در زمینه اطفال استفاده کنید.

آیا باید پس از شیردهی به نوزاد دندان های وی را مسواک بزنید؟
لازم نیست دندانهای نوزاد را بعد از هر بار شیردهی مسواک بزنید. دو بار مسواک زدن دندانهای نوزاد در طول روز می تواند سلامت دندانهای وی را تضمین کرده و از لثه های وی در مقابل عفونت محافظت نماید.

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند نیز دچار پوسیدگی دندان می شوند؟
بلی. نوزادانی که صرفاً از شیر مادر تغذیه می کنند نیز ممکن است دچار پوسیدگی دندان یا مشکلات لثه به دلیل بروز عفونت شوند. به همین دلیل، متخصصین توصیه می کنند بدون توجه به رژیم غذایی نوزاد، باید از دندانها و لثه های وی مراقبت به عمل آورید.

آیا بعضی غذاهای خاص می توانند باعث بروز پوسیدگی دندان در نوزادان شوند؟
بلی. غذاهای سرشار از قند مانند آبمیوه ها، نوشیدنی های گازدار و شیرهای طعم دار می توانند باعث پوسیدگی دندان نوزادان شوند. قرار دادن شیشه شیر در داخل دهان نوزاد برای مدت طولانی نیز می تواند منجر به پوسیدگی دندانهای وی شود.

آیا می توان دندان های نوزادان را با روغن نارگیل مسواک زد؟
خیر. بهترین گزینه استفاده از خمیر دندانهای استاندارد است. متخصصین پزشکی توصیه می کنند که مدرکی دال بر این که روغن نارگیل برای سلامت دندان مفید است، در دست نمی باشد. در نتیجه، خمیردندانهای حاوی فلوراید کماکان بهترین گزینه برای مسواک زدن دندان ها می باشند.

چرا باید از خمیردندان های حاوی فلوراید برای مسواک زدن دندان های نوزادان استفاده کرد؟
فلوراید با پوسیدگی های دندانی مبارزه کرده و همچنین مینای دندانها را تقویت می نماید. دندانهای نوزادان هرچند ممکن است موقت باشند اما برای جلوگیری از بروز پوسیدگی کماکان به فلوراید نیاز دارند. همچنین داشتن دندانهای موقت قوی و سالم راه را برای داشتن دندانهای دائمی سالم تر هموار می سازد.

چگونه می توان از دندان های نوزادان در مقابل پوسیدگی محافظت کرد؟
در اینجا چند نکته را در خصوص مبارزه با پوسیدگی دندانهای نوزادان ارائه می دهیم:
اجازه ندهید کودک شما با شیشه حاوی شیر خشک به خواب رفته یا برای مدت زمان طولانی شیشه شیر را در دهان داشته باشد. شیر انباشته شده باعث ایجاد عفونت باکتریایی در لثه ها و دندانها شده که به عنوان پوسیدگی حاصل از شیشه شیر شناخته می شود. از دادن نوشیدنی های قندی مانند آبمیوه ها و سودا به نوزادان حدالامکان پرهیز کنید. این نوشیدنی ها برای نوزادان توصیه نمی شوند زیرا می توانند مشکلات دیگری نیز برای نوزادان بوجود آورند. پستانک نوزادان را در شربت های قندی قبل از خوراندن آن به نوزاد قرار ندهید. این کار نیز باعث آسیب رسیدن به دندانهای نوزاد خواهد شد.
آب حاوی فلوراید می تواند به مراقبت از دندانها در مقابل پوسیدگی کمک کند. آبهای آشامیدنی معمولاً با فلوراید غنی شده اند.
مسواک زدن و مراجعه منظم به دندانپزشک به منظور تضمین سلامت دندانهای نوزادان ضروری است. مراقبت از لثه ها همزمان با دندانها نیز بسیار مهم می باشد. این دستورات را رعایت کنید تا دهان و دندانهای نوزادتان را سالم و تمیز نگه داشته و در نهایت لبخندی زیبا و دوست داشتنی را به کودکتان هدیه دهید.