دعوای بچه ها در خانه، والدین چه زمانی دخالت کنند؟

تبیان: بچه ها ممکن است به احمقانه ترین دلایلی که واقعاً غیرمنطقی به نظر می رسند با هم دعوا کنند "دلایلی که ممکن است حتی برای والدین خنده دار باشد" اما به نظر بچه ها دلایل خوبی برای دوست شدن یا دعوا کردن با همدیگر است. خواهر و برادرها ممکن است به خاطر ظاهری ترین مسائل با هم دعوا کنند: مثل اینکه کجا بنشینند، کی به کی دست می زنه، پدر کدامیک را بیشتر دوست داره… به نظرتان آشنا می رسد؟ بله چون دعوای بچه ها رفتاری است که بخشی از بزرگ شدن آنهاست.

دعوا، یکی از مزایای داشتن خواهر یا برادر در خانه است. دعوای بین خواهر و برادرها به اندازه تغییر فصول سال طبیعی است. برخلاف آنچه بیشتر والدین تصور می کنند، دعوای میان فرزندان نشان دهنده سلامت روانی در خانواده است. چون چنین کودکی، قبل از ورود به جامعه، خواهر یا برادری داردکه با او اختلاف سلیقه و اختلاف نظر دارد و با درگیری هایی روبرو می شود که باید سعی کند آنها را حل کند. والدین باید به فرزندان خود اجازه رویارویی با چنین مشکلاتی را بدهند.

اما در بعضی مواقع این مسأله طبیعی و سازنده تبدیل به مشکل می شود و نمی توانیم از عهده آن بر بیاییم. برای کنترل اوضاع در این طور مواقع و به حداقل رساندن دعوای بچه ها، به کاربردن هشت روش می تواند کارساز باشد.

بچه ها از شما یاد می گیرند که چطور اختلافشان را با هم حل کنند. اگر این کار را به آنها آموزش نداده اید، انتظار نداشته باشید بلد باشند به خوبی از عهده این کار بربیایند.

دعوای بچه ها را نادیده بگیرید: البته این توصیه باید با این احتیاط همراه باشد که در دعوای آنها با هیچ آسیبی -جسمی، احساسی یا فکری- همراه نباشد. در این موارد حتماً باید مداخله کنید. اما بیشتر دعواهای بچه ها فقط کل کل و مشاجره عادی است و مداخله والدین فقط حل کردن مشکل توسط خود بچه ها و آشتی کردنشان را کندتر می کند.

خیلی وقت ها دعوا کردن راهی برای بچه ها برای جلب توجه است و برای بعضی از آنها، توجه منفی از توجه نکردن بهتر است. اگر والدین دعوای آنها را نادیده بگیرند و اجازه ندهند آن به مرکز خانه تبدیل شود، آنها دیگر دلیلی برای دعوا کردن نخواهند داشت. مادری بود که یکی از اتاق های خانه را اتاق دعوا نامیده بود و هروقت بچه ها می خواستند دعوا کنند او از آنها می خواست که به آن اتاق بروند و تا زمانیکه مشکلشان را حل نکرده اند از اتاق بیرون نیایند. تنها دلیلش هم این بود که دوست نداشت سروصدا و مشاجره بشنود.

در برخورد با رفتارها و دعوای بچه ها، حفظ برابری دو طرف ضروری است: یکی از دام هایی که ممکن است والدین در آن گرفتار شوند این است که تلاش کنند بفهمند چه کسی دعوا را شروع کرده است، و کی چه گفته است و بعد چه چیز باعث بدتر شدن دعوا شده است. جانب گیری کردن یا تعیین مجازات های متفاوت زمینه را برای برچسب قربانی و قلدر زدن فراهم می کند. در اکثر موارد، مجازات بچه ها باید یکسان باشد: بدون هیچ استثنا. هدف باید این باشد که میل به برد و باخت را در دعواهای بچه ها از بین ببرید.

تحسین و تمجید کمک بسیار زیادی به ایجاد رفتارهای مثبت در بچه ها دارد. رمز کار این است که دعوای آنها را نادیده گرفته و وقتی درست رفتار می کنند به آنها توجه کنید. بچه ها خیلی زود متوجه این موضوع می شوند.

به بچه ها راه هایی آموزش دهید که با آرامش و همکاری برای مشکلاتشان راه حل پیدا کنند: حتی بچه های خیلی کوچک مسائل ابتدایی عدالت و جنگ نکردن را درک می کنند. در مورد دعوا کردن و راه های دیگر برای حل مشکلات با فرزندانتان صحبت کنید. همیشه قوانینی برای کارهایی که برای حل مشکلاتشان می توانند بکنند و نمی توانند بکنند تعیین کنید -مثلاً داد کشیدن، گریه کردن، زد و خورد-. از آنها بخواهید ایده های خود را مطرح کنند و بعد امتحانشان کنند. ممکن است از راهکارهایی که پیشنهاد می کنند متعجب شوید ولی آنها خودشان خوب می دانند که چه چیزی برایشان موثرتر است.

بچه های یک خانواده همیشه سر اینکه شب چه فیلمی تماشا کنند دعوا داشتند. والدین گفتند که دخالتی در این قضیه نمی کنند اما هر فیلمی که هر دو بچه ها تمایلی به دیدن آن نداشتند را در لیست "ندیدنی ها" قرار می دادند. اگر بچه ها همه فیلم هایی که پیشنهاد می شد را رد می کردند، آنوقت آن شب بدون دیدن فیلم باید می خوابیدند. بعد از اینکه این اتفاق یکبار افتاد، خواهر و برادر تمایل بیشتری برای توافق کردن سر یک فیلم پیدا کردند.

وقتی بچه ها با هم کنار می آیند، آنها را تشویق کنید. تحسین و تمجید کمک بسیار زیادی به ایجاد رفتارهای مثبت در بچه ها دارد. رمز کار این است که دعوای آنها را نادیده گرفته و وقتی درست رفتار می کنند به آنها توجه کنید. بچه ها خیلی زود متوجه این موضوع می شوند.

الگوی خوبی باشید: وقتی خودتان مدام با هم دعوا کنید، نمی توانید انتظار داشته باشید که بچه هایتان اصلاً با هم دعوا نکرده و خوشرفتاری کنند. والدین باید الگوی بچه ها در طریقه برخورد و رفتار با هم باشند.

در زمان های فشار هم آرامش خود را حفظ کنید: بچه ها با دقت می بینند که والدینشان چطور در زمان عصبانیت، مخالفت با چیزی یا بررسی مشکلات رفتار می کنند. در زمان هایی که تحت فشار هستید هم خوددار باشید و خونسردیتان را حفظ کنید تا الگوی خوبی برای فرزندانتان باشید.

اگر بچه ها اینقدری بزرگ هستند که درک کنند، می توانید با آنها درمورد احساسی که در زمان عصبانیت در بعضی موقعیت ها دارند با آنها حرف بزنید. از بچه ها بخواهید که نمایشی بازی کنند که مثلاً عصبانی هستند و از آنها بخواهید ببینند به جز دعوا کردن و داد کشیدن چه رفتارهای دیگری می توانند از خود نشان دهند.

بچه ها به دلایل مختلفی با هم دعوا می کنند و واکنش والدین به آنها در زمانیکه باید مداخله کنند به شکل دادن وضعیت دعوا کردن آنها در آینده کمک می کند: اگر والدین داد بزنند، دست پاچه شوند یا عصبانی شوند و از الفاظ زشت استفاده کنند، نتیجه این خواهد شد که آن رفتار آزاردهنده در دعواهای بچه ها دوباره تکرار خواهد شد.

سعی کنید موقعیت های دعوا کردن را از بین برده یا به حداقل برسانید: همه دلایل دعوا کردن بچه ها را پیدا کنید و تلاش کنید آن دلایل را از میان بردارید. اگر هر شب سر اینکه چه کسی روی چه صندلی بنشیند دعوا می کنند، سعی کنید برای آنها سر میز جا مشخص کنید و بعد اگر لازم بود به صورت چرخشی جایشان را عوض کنید. آیا سر رنگ چیزهای مختلف دعوا می کنند؟ برای آنها رنگ ها ی مشابه بخرید. اگر سر اندازه تکه پیتزا یا دسری که به آنها داده اید این دعوا دارند، قانون بگذارید که کسی که به تکه کردن غذا کمک می کند می تواند خودش تکه موردعلاقه خودش را انتخاب کند.

باید بدانید که چه زمان فرزندانتان در بدترین حالت خود هستند، مثلاً کی خسته یا گرسنه هستند یا روز بدی را پشت سر گذاشته اند، و تا جایی که ممکن است موقعیت دعوای آنها را از بین ببرید. بچه ها باید بدانند که آنها را به یک اندازه دوست دارید و صرفنظر از رفتارشان، به یک اندازه خاص هستند. گاهی اوقات یک آغوش و یک بوسه تنها چیزی است که فرزندتان به آن نیاز دارد.