بهترین اسباب بازی برای بچه ها، کدام است؟

شهرزاد: تا قبل از این‌که بچه‌دار شوم، موقع خرید کادوی تولد و عیدی برای برادرزاده و خواهرزاده و بچه‌های ریز و درشت فامیل، به اسباب‌بازی‌فروشی می‌رفتم، تند و سریع، اولین ماشین یا عروسکی را که دم دست بود، می‌خریدم و دوتا شرط هم بیش‌تر نداشتم؛ اول این‌که اسباب‌بازی مورد نظرم، تیز و بُرنده نباشد و دوم این‌که با جیب مبارک بنده، جور باشد، ولی حالا که مادر شده‌ام و مجبورم سالی ۱۰، ۱۵تا اسباب‌بازی جورواجور بخرم، می‌بینم که اسباب‌بازی خریدن، به این سادگی‌ها هم نیست.

اسباب‌بازی، فقط خریدنی است؟

اسباب‌بازی، فقط آن چیزی نیست که ما از مغازه یا فروشگاه تهیه می‌کنیم و در اختیار کودک قرار می‌دهیم، بلکه از جنبه روان‌شناختی، اسباب‌بازی، هر وسیله‌ای است که کودکان بتوانند از آن، برای تقویت مهارت‌های مختلف خود استفاده کنند. مثلا اگر خمیر نان را به‌صورت گلوله دربیاوریم و آن را در اختیار یک کودک یک ساله قرار دهیم، او متوجه این ابتکار می‌شود و همین خمیر ناقابل، حکم یک اسباب‌بازی را پیدا می‌کند که می‌تواند او را یک ساعتی، سرگرم کند.

خلاقیت را در چه می‌بینید و می‌بینند؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که یک اسباب‌بازی گران‌قیمت، شیک و پرزرق‌وبرق برای فرزندتان می‌خرید و او، به محض رسیدن به خانه، هم‌چنان سراغ در ماهیتابه می‌رود و با آن بازی می‌کند. در واقع، این ماهیتابه ساده، برایش خلاقانه‌تر از آن اسباب‌بازی است. شما، در این موقعیت، چه می‌کنید؟ وسیله‌ای را که دوست دارد، از دستش می‌گیرید و با گفتن جملاتی مثل «مگه این اسباب‌بازی که برات خریدیم، چه مشکلی داره که تو، دل از این ماهیتابه نمی‌کنی»، به او سرکوفت می‌زنید؟

روان‌شناسان می‌گویند باید اجازه دهیم کودک، با وسیله‌ای که به نظرش، خلاقیت‌برانگیز است، بازی کند و از بازی با آن، مهارت کسب کند؛ چون بچه‌ها، با اسباب‌بازی، مهارت های لازم را برای زندگی آینده خود، تمرین می‌کنند.

بگو با چی بازی می‌کنه تا بگم چه کاره می‌شه

"تنها وسیله بازی پسر سه ساله من، چکش و انبردست و بیل و لودر پلاستیکی است و هر کس که او را می‌بیند، می‌گوید که حتما در آینده، مهندس می‌شود." شما هم فکر می‌کنید اسباب‌بازی‌های کودکی، گویای کسب و کار دوران بزرگسالی است؟ خب، این طرز فکر، کمی کلیشه‌ای است؛ چون بچه‌ها، تا به سن رشد عقلی برسند، بارها، نوع بازی و اسباب‌بازی خود را تغییر می‌دهند و هر بار، در یک هیات تازه، ظاهر می‌شوند. پس، به‌جای حدس و گمان درباره شغل آینده‌اش، بهتر است دنبال این باشید که بازی‌هایش را هدف‌دار کنید.

بهترین‌ها از دورریختنی‌ها

شما می‌توانید از دورریختنی‌های خانه‌تان، برای بچه‌ها، وسایل ساده یا حتی پیچیده بازی بسازید. این کار، به کمی ظرافت و خلاقیت، احتیاج دارد. چشم‌تان را ببندید و ذهن‌تان را باز بگذارید؛ یک بطری آب معدنی، جعبه دستمال کاغذی، چوب بستنی یا قوطی آب‌میوه‌ها را به چه شکل‌های دیگری می‌توان دید؟ یک بشقاب یک‌بارمصرف با کمی کاغذ رنگی و چسب، می‌تواند به چه چیزی تبدیل شود؟ با کمی آرد گندم، آب، آرد ذرت و رنگ‌های خوراکی، می‌توانید برای بچه‌ها، خمیر بازی درست کنید.

ساختن اسباب‌بازی‌های بازیافتی برای بچه‌ها، با یک تیر، دو نشان زدن است؛ چون این‌جوری، هم هر روز یک اسباب‌بازی تازه دارند و هم یاد می‌گیرند چه‌طور از محیط زیست‌شان مراقبت کنند.

نکاتی از نان شب واجب‌تر

40، 50 سال پیش، اسباب‌بازی، آن‌قدرها جدی گرفته نمی‌شد و کالایی لوکس یا حتی "خرج اضافی" بود، ولی امروزه، تحقیقات نشان داده است که این بازیچه‌های کوچک و بزرگ، نقش مهمی در آموزش و یادگیری کودکان دارند. به همین خاطر است که کارشناسان توصیه می‌کنند موقع انتخاب اسباب‌بازی، حواس‌تان به نکات زیر باشد:

1) سن: سن، یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب و خرید اسباب‌بازی است. اگر دقت کرده باشید، پشت جعبه بسیاری از وسایل بازی، جملاتی مانند «استفاده زیر سه سال ممنوع» و...، درج شده است؛ چون بچه‌ها، تا پیش از سه سالگی، تشخیص درستی در بلعیدن و خوردن چیزهایی که دم دست‌شان است، ندارند. بنابراین توجه به سن کودک، هنگام انتخاب اسباب‌بازی، ضامن سلامت و امنیت او خواهد بود.

2) جنسیت: اسباب‌بازی، وسیله مناسبی برای آماده کردن کودک برای پذیرفتن نقش‌های متناسب با جنسیت‌اش است. مثلا دخترها با عروسک‌بازی، برای نقش مادری آماده می‌شوند.

3) هدف: ما چرا برای فرزندان‌مان اسباب‌بازی می‌خریم؟ فقط برای این‌که سرگرم‌شان کنیم؟ مسلم است که نه. درست است که شاد کردن بچه‌ها با خرید اسباب‌بازی، یکی از اهداف ماست، اما فاکتورهایی مانند تقویت قدرت تمرکز، توجه و افزایش خلاقیت و قدرت فکری و تقویت مهارت‏های حرکتی بچه‏ها نیز باید هنگام خرید مورد توجه قرار گیرند. یادمان باشد که مهم‌ترین نقش اسباب‌بازی در زندگی کودک، پرورش خلاقیت و افزایش مهارت‌های او در تمام زمینه‌هاست. پس، بهتر است که موقع خرید اسباب‌بازی، به‌جای توجه به مُد، به این فکر کنیم که فرزندمان قرار است با این اسباب‌بازی، چه مهارتی را تمرین کند.

4) نیاز کودک: تنوع اسباب‌بازی‌ها، در حال حاضر، آن‌قدر زیاد است که اگر بخواهیم هر وسیله‌ای را که به بازار می‌آید، برای بچه‌ها بخریم، ممکن است به وام و قرض و... نیاز پیدا کنیم! خرید اسباب‌بازی باید جنبه تشویقی داشته باشد و هر چند وقت یک بار انجام شود تا او یاد بگیرد که برای رسیدن به خواسته‌هایش، باید کمی صبر و تحمل داشته باشد.

اسباب‌بازی سلامت‌سوز

آیا نظارتی بر تولید و عرضه اسباب‌بازی هست؟

حتما شما هم خبر ورود اسباب‌بازی‌های آلوده چینی و هندی به کشور را شنیده‌اید که با کیفیت پایین و از مواد اولیه بازیافتی ساخته شده و برای کودکان سمی هستند. انتشار چنین اخبار نگران‌کننده‌ای، این سوال را در ذهن والدین ایجاد می‌کند که چه‌طور از سلامت وسیله‌ای که برای بازی فرزندمان می‌خریم، مطمئن باشیم؟

طبق تعریف سازمان استاندارد کشور، هر کالا یا وسیله‌ای که برای بازی کودکان تا سن ۱۴ سال ساخته می‌شود، اسباب‌بازی می‌نامند و این سازمان، اسباب‌بازی‌ها را از نظر شیمیایی- مقدار عناصری مثل آرسنیک، باریوم، کادمیوم، کُرم، سرب، جیوه، سلنیوم و...- و فیزیکی، مورد ارزیابی‌های خاص قرار می‌دهد.

نشان استاندارد روی اسباب‌بازی‌های وطنی، برای همه والدین آشناست و می‌تواند آن‌ها را از سلامت کالای مورد نظرشان مطمئن کند. اسباب‌بازی‌های وارداتی نیز که از مجاری مجاز، وارد کشور شده‌اند، اگر برچسب هولوگرام خاص نداشته باشند، ابتدا آزمایش شده و سپس، مجوز ترخیص می‌گیرند و وارد بازار می‌شوند. بنابراین بهترین روش برای اطمینان از بیماری‌زا نبودن اسباب‌بازی‌ها، این است که اولویت اول‌مان، خرید محصولات داخلی باشد و دور اسباب‌بازی‌های قاچاق را که توسط دست‌فروش‌ها و... ارایه می‌شوند، خط بکشیم.