علل چاقی کودکان، چه کسی مقصر است؟

کودک چاق، خصوصاً در فرهنگ ایرانی دوست‌داشتنی و زیبا تلقی می‌شود. اما آیا این باور درست است؟

وب سایت کودکانه: کودک چاق، خصوصاً در فرهنگ ایرانی دوست داشتنی و زیبا تلقی می‌شود. مادران باردار با دیدن عکس کودکان چاق آرزو می‌کنند چنین کودکی داشته باشند اما آیا این باور درست است؟

حقیقت این است که خطرات زیادی سلامتی کودکان چاق را تهدید می کند. افزایش آمار چاقی در کودکان یکی از مشکلات بهداشتی دنیا شناخته شده است. از سال ۱۹۸۶ تا کنون، آمار کودکان چاق دو برابر افزایش را نشان می دهد . بیشتر کودکانی که درسنین کم خصوصاً زیر ۷ سال مبتلا به چاقی می شوند ، در نوجوانی و بزرگسالی افرادی چاق خواهند بود.

دلیل افزایش چشمگیر چاقی کودکان، غذا خوردن بیشتر نیست. تحقیقات نشان داده است، میزان انرژی مصرفی کودکان طی ۲۰ سال گذشته، تغییر چندانی نداشته و دلیل افزایش چاقی کودکان، تحرک کمتر آنهاست. زندگی در خانه های آپارتمانی و کوچک، مجال دویدن و بازی کردن را از کودکان گرفته است.

آنها زمان فعالیتشان را پای تلویزیون یا کامپیوتر می گذرانند از اینرو یا خیلی کم اشتها و کم خوراک می شوند، یا پرخور و چاق. تبلیغات تلویزیونی، در دسترس بودن شیرینی و تنقلات فراون و علاقه شدید به خوردن نوشیدنی های گازدار و پر کالری، دلایل مهمی برای چاقی کودکان است.از عواقب چاقی دوران کودکی، افزایش آمار بیماری های دوران کودکی مرتبط با تغذیه است.

فشار خون، چربی بالا، میزان قند خون بالاتر از حد نرمال همه از عوارض چاقی در سنین کم و ادامه این مشکلات تا سنین بالاتر است. در ۲۰ ساله اخیر آمار کودکانی که به دلیل مشکلات ناشی از چاقی در بیمارستانها بستری شده اند به صورتی بوده که آمار کودکان دیابتی بستری دو برابر، سنگهای صفراوی سه برابر و خفگی در حین خواب ۵ برابر افزایش داشته است.

از عواقب دیگر، گوشه گیر شدن کودک است. او احساس می کند با دیگران فرق دارد و تصویر نادرستی از وضعیتش در ذهن دارد. کودکان دیگر نیز بعضاً او را در جمعشان راه نمی دهند که در نهایت مشکلات ویژه ای به دنبال خواهد داشت.

راه درمـان چاقـی کـودکان چیست؟

۱) تغییــــر عـادت و رفتـار رفتار والدین و عادت خانوادگی، از عوامل تعیین کننده تمایل کودک به غذا خوردن است. کودکان آنچه می بینند اجرا می کنند، پس اگر به فکر سلامت کودکمان هستیم ابتدا باید از خود شروع کنیم. و عملاً به او بیاموزیم که راه سالم زیستن چیست، کدام غذاها مفیدتر است و باید بیشتر خورده شود. این که غذا خوردن زمان خاصی دارد و خوردن زیاد شکلات و شیرینی مضر است و غیره ...

۲) تأمیـن نیازهای غذایـی کـودک و رژیم درمانـی سنین کودکی، زمان رشد است و تأمین نیازهای غذایی کودک به رشد متناسب و سلامتی کامل بدن می انجامد. نیاز کودک با افزایش سن تغییر می کند. یک کودک پیش دبستانی رُشدِ کـُند و آرامی دارد و نیاز او نسبت به دوران بلوغ بسیار کمتر است.

میانه روی و رعایت تنوع غذایی، اصول تغذیه کودکان است. او باید از همه گروههای غذایی و در هر گروه از مواد غذایی مختلف تغذیه کند. برای رژیم درمانی کودکان چاق در صورتی که کمتر از ۷ سال داشته باشند، نیاز به اجرای یک رژیم غذایی لاغری نیست بلکه باید سعی کنیم وزن کودک را برای مدت طولانی ثابت نگه داریم چراکه با افزایش قد، خود به خود وزن کودک نرمال خواهد شد.

ولی در صورتی که کودک بیش از هفت سال داشت نیاز به یک رژیم لاغری دارد . در رژیم غذایی کودکان قندهای ساده، چربی و کربوهیدرات بیش از اندازه ، محدود می شود بهترین سرعت کاهش وزن در کودکان، هر ماه ۴۵۰ گرم است که در این صورت رشد او هیچ لطمه ای نمی بیند، ازرژیم فعلی کودک چیزی حذف نمی شود، زیرا محدودیت شدید، موجب تمایل بیشتر کودک به خوردن خواهد شد. برای رژیم درمانی کودک ابتدا سن، قد و وزن او تعیین شده سپس برنامه غذایی مناسب او مشخص می شود.

۳) فعالیـت سعی در کاهش کارهای نشستنی و تشویق کودک به فعالیت بیشتر و بازی با همسالانش به سوخت انرژی در بدن او کمک خواهد کرد. تماشای زیاد تلویزیون و کامپیوتر، متابولیسم بدن کودک را کاهش داده، و کودک راحت تر چاق می شود لذا بهتر است او را به پارک ببریم، تشویق به دوچرخه سواری و توپ بازی کنیم و زمینه های فعالیت را برایش فراهم آوریم.

۴) رفــــع مشکـــلات روحــی والدین با توجیه کودک و فراهم کردن شرایط مناسب روحی برای او، به بهبود روند درمان کمک خواهند کرد. طبق جدیدترین آمار، از هر ۵ کودک آمریکایی ۱ کودک اضافه وزن دارد و از هر ۱۰ کودک یکی چاق است. که آمار فوق اهمیت توجه به این مسئله را نشان می دهد.

نگذاریــــــم کـــــودکان چـــاق شــــــوند

اشتهای کودک را در نظر بگیریم؛ لازم نیست حتماً غذایش را تا آخر بخورد پس به اجبار به او چیزی نخورانیم.

سعی کنیم خوراکی ها و شیرینی های پر کالری را برایش فراهم نکنیم.

چربی غذای کودک باید در حد طبیعی، یعنی۳۰ درصد کالری مصرفی یا کمتر باشد. او را به خوردن شیرینی ها و خوراکی های پر چربی عادت ندهیم.

سبزیجات تازه و میوه ها را در اختیار او قرار دهیم و دقت کنیم که حداقلی را که نیاز دارد، مصرف کند.

با او بازی کنیم، راه برویم و بدویم تا از بودن در کنار خانواده و فعالیت کردن لذت ببرد، همچنین او را به شرکت در بازیهای کودکانه و فعالیتهای گروهی تشویق کنیم.

به عنوان جایزه، شکلات و شیرینی به او ندهیم.