آسیب های شایع گوارشی دراطفال، مراقب باشید

روزنامه ایران: بی دقتی والدین در فصل خانه تکانی، دردناک‌ترین صدمات را به کودکان وارد می‌سازد. آسیب‌های گوارشی، ریوی، تنفسی و عفونت‌های پوستی ناشی از مواد شوینده شیمیایی شایع‌ترین مشکلاتی است که به واسطه جلب توجه قوطی‌های خوش رنگ و لعاب مواد ضد عفونی کننده و سفید‌کننده و بی‌مبالاتی پدر و مادرها گریبانگیر کودکان می‌شود و زندگی آینده آنها را دچار مخاطره می‌کند یا حتی پایان زندگی کودکان را رقم می‌زند.

هر سال با آغاز اسفند ماه و فصل خانه تکانی، شایع‌ترین آسیب برای کودکان رقم می‌خورد. دکتر سارا سالاریان متخصص بیهوشی، فلوشیپ I.C.U و مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این هشدار افزود: آسیب‌های گوارشی، ریوی و تنفسی ناشی از مواد شوینده در کودکان یک تا ۶ سال که نوپا هستند و از قدرت ادراک بالایی برخوردار نیستند به دلیل اینکه نگاه شان به قوطی‌های خوش رنگ مواد شیمیایی و ضد عفونی کننده جلب می‌شود عمده‌ترین مشکلی است که برای کودکان به وجود می‌آید، اما پنهان شدن این موضوع توسط پدر یا مادر بزرگترین اشتباهی است که باعث می‌شود کودک دیرتر از آنکه باید به مرکز درمانی ارجاع داده شود و متأسفانه گاهی اوقات به قدری زمان از دست می‌رود که نمی‌توان جان کودک را نجات داد.


دکتر سالاریان خستگی مادران را علت اصلی این اتفاقات ناگوار دانست و تصریح کرد: به دلیل مشغله‌های زندگی، بسیاری از بانوانی که فرزند کوچک دارند، تلاش می‌کنند در مدت زمان کوتاه و با شتاب بسیار خانه تکانی کنند و همین مسأله موجب می‌شود، تمرکز کامل به شرایط حاکم بر محیط اطراف نداشته باشند و اتفاقات غیر قابل جبرانی برای فرزند کوچک آنها رقم بخورد. از این رو توصیه می‌شود تا حد امکان خانه تکانی را به فرصت‌هایی موکول کنند که کودک در خانه حضور ندارد.

در غیر این صورت مادر باید به این نکته توجه داشته باشد که کودک اولویت نخست زندگی است و نباید به دلیل خانه تکانی از او غافل شد. از این رو نقش و مسئولیت پدر خانواده هم پررنگ می‌شود به گونه‌ای که باید پدر و مادر تقسیم وظایف کنند و در مواقعی که یکی از آنها مشغول نظافت منزل است، دیگری از کودک نوپا مراقبت کند.

موضوع دیگری که این فلوشیپ I.C.U به آن اشاره می‌کند، قانون نانوشته‌ای است که تقریباً در تمام خانه و آشپزخانه‌ها اجرا می‌شود و آن نگهداری مواد شوینده در کابینت زیر سینک آشپزخانه است، در حالی که به عقیده وی لازم است این روال تغییر پیدا کند و آنچه برای سلامت کودک مضر است دور از دسترس قرار بگیرد.
وی در ادامه بیان کرد: متأسفانه در این مواقع مادر صدمه بیشتری به کودک وارد می‌کند چراکه به دلیل اضطراب و دستپاچگی قصد پرتاب کردن ظرف شوینده را دارد، غافل از اینکه چنین اقدامی منجر به پاشیده شدن محتویات ظرف روی نواحی مختلف بدن کودک می‌شود به همین دلیل در این مواقع افراد لازم است خونسردی خود را حفظ کنند.

دومین اقدام نادرست خوراندن آب به کودکی است که ماده شوینده خورده است چراکه این اقدام، سوختگی حاصل از نوشیدن ماده شیمیایی را عمیق‌تر می‌کند و مواد شیمیایی را به قسمت‌های تحتانی دستگاه گوارش هدایت می‌کند.

اشتباه سومی که در میان مادران شایع است، پنهان کردن این موضوع از پدر خانواده و اطرافیان است و به گمان اینکه همه چیز به خیر گذشته، از مراجعه نزد پزشک سرباز می‌زنند، این در حالی است که چند روز پس از این اتفاق وضعیت جسمانی کودک متحول شده، دچار عفونت‌های داخلی و شرایط وخیم تری می‌شود که اگر در همان روز نخست و با مشاهده کوچکترین علائم یا شواهد به پزشک متخصص مراجعه می‌شد، از احتمال بروز آسیب های جدی‌تر می‌کاست.
دکتر سارا سالاریان در ادامه به بیان راهکارهای مؤثر پرداخت و گفت: درست است افراد معمولاً به دنبال زیباترین رنگ‌ها هستند اما به مادرانی که کودک نوپا دارند، توصیه می‌شود سراغ محصولاتی بروند که رنگ‌های گیرا نداشته باشد، ضمن اینکه سیاست زندگی خود را به خاطر سلامت فرزند شان تغییر دهند و محصولات شوینده را در بالاترین قفسه قرار دهند تا کودک امکان دست پیدا کردن به آن را نداشته باشد.

علاوه بر این پیشنهاد می‌شود در صورتی که کودک به هر دلیلی مقداری از مواد شوینده را نوشید، اطرافیان به هیچ عنوان دست به طبابت‌های خانگی نزنند و هیچ نوشیدنی خاصی به کودک نخورانند. تنها کاری که انجام آن توصیه می‌شود این است که لباس‌های کودک تعویض، در آغوش گرفته و به یک مرکز درمانی منتقل شود. در این وضعیت، میزان و درجه سوختگی با مواد شوینده مورد بررسی قرار می‌گیرد به این ترتیب که اگر دچار سوختگی پوست شده باشد باید در اتاق ایزوله نگهداری شود تا از احتمال عفونت پوست که به دنبال سوختگی پوست شایع است دور باشد.

گاهی اوقات کودک نیاز به انجام آندوسکوپی دارد تا مسیر گوارش بررسی شود، اما در صورتی که میزان سوختگی ناشی از نوشیدن مواد شوینده زیاد باشد و دستگاه گوارش دچار سوختگی و پارگی شود، به کودک ناشتایی داده و مواد غذایی مورد نیاز از طریق سرم وارد بدن او می‌شود. ضمن اینکه امکان دارد مادامی که در بخش مراقبت‌های کودکان بستری است چند مرتبه مورد عمل جراحی قرار گیرد. البته مسأله تنها به همین ختم نمی‌شود، بلکه در صورت زنده ماندن، کودک باید تا سال‌ها بعد تحت آندوسکوپی‌های پی در پی و بررسی راه‌های تنفسی قرار گیرد، چراکه ممکن است از ناحیه اپیگلوت (محافظت‌کننده از راه‌های هوایی) دچار سوختگی شده باشد و به همین دلیل هنگام غذا خوردن، مواد غذایی مصرفی وارد ریه‌های او شوند و به عفونت تنفسی و آسپیره مبتلا شود.

این متخصص افزود: مورد اسفناک‌تر به زمانی باز می‌گردد که مادر به دلیل پنهان کاری، رساندن کودک به مرکز درمانی را به تعویق می‌اندازد و این باعث می‌شود مواد غذایی مصرفی کودک از طریق سوراخ یا پارگی ایجاد شده در ناحیه دستگاه گوارش وارد خون شده و کودک با عفونت پیشرفته در بدن مواجه شود که در اغلب موارد به پایان زندگی کودک می‌انجامد متأسفانه با بروز این حوادث گاه شاهد هستیم پدر به هیچ عنوان نمی‌تواند از این سهل‌انگاری چشم پوشی کند و کانون یک خانواده متلاشی می‌شود.