مکیدن انگشت در کودکان، راهی برای ترک عادت

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: پسر۸ساله ام از زمان کودکی تا به امروز انگشت شصت دستش را می مکد. برای ترک او از فلفل ولاک های تلخ و... استفاده کرده ام، اما جواب نداده است. برای ترک دادن عادت او چه روشی لازم است؟

پاسخ دکتر شیوا گرانمایه پور، روانشناس و مدرس دانشگاه:
کودکان زیادی به مکیدن شصت عادت دارند. این عمل در واقع راهی برای کسب آرامش در کودکان است که به مرور تبدیل به عادت می شود. این عادت می تواند از دوران جنینی شروع شود و به هنگام احساس خواب آلودگی، گرسنگی، خستگی، خجالت، دندان درآوردن، تنهایی و بی حوصلگی تکرار شود. بنا به واکنش والدین این عادت در کودک ماندگار و یا به مرور از بین میرود. هرچند که اغلب والدین با بالا رفتن سن کودک این عادت را بسیار ناپسند شمرده و مدام کودک را منع می کنند، و به دنبال راهی برای دور کردن کودک خود از این عادت هستند، اما لازم است بدانیم در بسیاری از کودکان نحوه واکنش والدین به این رفتار منجر به تداوم و ماندگاری آن می شود. در اغلب کودکان به طور خود به خود این رفتار طی سنین 2 تا 6 سالگی فراموش و یا به رفتاری دیگر تبدیل می شود.

برای کودکی که تا 8 سالگی همچنان این عادت را دارد، یک فرض بسیار مهم مطرح است و آن، وجود علائمی که نشان از اختلالات اضطرابی و درونی سازی(یعنی اختلال هایی که نمود آن بر خود فرد است و نه دیگران، مانند افسردگی، اضطراب و اختلال های جسمانی) در کودک دارد. پیشنهادات زیر برای اولین گام ارائه می شود اما در صورتی که طی دو تا چهارهفته هیچ تغییری مشاهده نشد، مراجعه به روان شناس کودک ضروری است.
۱- از فشار آوردن و اشاره مستقیم به این رفتار در کودک دست بردارید. اجازه دهید که این رفتار توسط اشاره های مستقیم و غیر مستقیم شما تشدید نشود.
2- زمانی که این رفتار را حتی برای زمان کوتاهی انجام نمیدهد او را تشویق کنید.
۳- سعی کنید در زمان تنش یا فشارها کودک را تنها نگذارید.
4- اگر میتوانید زمانی که کودک در حال انگشت مکیدن است حواسش را با چیزهای جذاب پرت کنید.
۵- هنگام خواب، یک اسباب بازی مانند عروسک یا توپ در دستانش قرار دهید. درگیر بودن دست ها مانع مکیدن شصت خواهد شد.
6- برای کودک شما که هشت ساله است، در طول هفته ساعاتی را برای این موضوع اختصاص داده و در مورد این رفتار، پیامدهای آن، احساس کودک و .... صحبت کنید.