اخبار برای کودکان، برنامه مناسبی است؟

بسیاری از ما در طول روز با خبرهای مختلفی در رسانه‌های خبری نظیر تلوزیون، روزنامه‌ها و اینترنت روبرو می‌شویم. بسیاری از این خبرها از نوع رویدادهای منفی و خشونت آمیزی هستند که در سراسر جهان به وقوع می‌پیوندند. از تیراندازی در مدارس آمریکا گرفته تا جنگ و خشونت در مناطقی از خاورمیانه و آدم ربایی در آفریقا، این دسته از اخبار بازگوکننده روایت‌های خشونت باری است که همواره در سراسر جهان در حال روی دادن است. والدین به عنوان افرادی بالغ می‌توانند این رویدادها و اثر ذهنی منفی آن را مدیریت کنند اما درباره کودکان چه می‌توان گفت؟

بسیاری از والدین در حین تماشای اخبار نگران آن می‌شوند که کودکشان با مشاهده تصاویر خشونت آمیز جنگ و خونریزی چه تصوری از دنیای اطراف خود پیدا می‌کند. به طور طبیعی کودکان در معرض این دسته از رویدادها قرار ندارند اما از طریق پل‌های خبری نظیر رسانه‌های تصویری و شنیداری با مقوله جنگ، خشونت و خونریزی روبرو می‌شوند. اینکه شما به عنوان والدین کودک چگونه به تقابل او با خبرهای خشونت آمیز واکنش نشان می‌دهید اهمیت زیادی دارد.

نکته مهم اینجاست که واکنش کودک به قرار گرفتن در معرض این خبرها و موج منفی آنها با آنچه که در ذهن افراد بزرگسال روی می‌دهد متفاوت است. ممکن است کودک پس از مشاهده و شنیدن این خبرها و مرور صحنه‌های خشونت آمیزی که در خبرها به تصویر کشیده شده احساس بیقراری کرده و حتی شروع به بهانه‌گیری کند. این حالت در مواقعی که کودک فیلم‌های ترسناک می‌بیند نیز روی می‌دهد. در چنین شرایطی ممکن است کودک به دفعات در شب هنگام از خواب پریده و احساس ناراحتی کند.

شما به عنوان والدین کودک خود را در برابر چالشی می‌بینید که باید با نگاهی هوشمندانه آن را مدیریت نمایید. شما درباره اوضاع ذهنی کودکتان نگران هستید اما نباید آن را به روی خود آورده تا کاری کنید که او مضطرب و پریشان حال شود. به خاطر داشته باشید کودکان در این سن نسبت به استرس والدین واکنش نشان می‌دهند. اگر در حال مشاهده تصاویر خشونت آمیز صحنه درگیری هستید، مراقب بروز احساساتتان باشید. کودک به شما نگاه می‌کند و از واکنشی که به مشاهده خبرهای ناراحت کننده از خود بروز می‌دهید الگوبرداری می کند. او لحظه به لحظه این واکنش را در ذهن خود نگاه خواهد داشت. پس باید بر احساسات خود کنترل لازم را داشته باشید.

مهمترین توصیه ما به شما این است که خبرهای خشونت آمیز را فقط بشنوید تا در جریان آنچه که در دنیا روی می‌دهد قرار داشته باشید، اما لزومی ندارد آنها را برای همیشه در ذهن خود مرور کنید. در این گونه موارد باید آنها را فراموش کنید. به خاطر داشته باشید که کودکتان در حال مشاهده واکنشی است که به اخبار نشان می‌دهید.

همچنین ممکن است در خبرها بشنوید که فرد یا افراد مسلحی به مدرسه حمله کرده و اقدام به شلیک چند گلوله کرده‌‎اند. کودک نیز همراه با شما این خبر را در تلوزیون مشاهده می‌کند و شاید در ذهن خود این پرسش احتمالی را مطرح می‌کند که «آیا امکان ندارد چنین اتفاقی برای ما و مدرسه‌ای که در آن درس می‌خوانیم روی دهد؟»
برای اینکه بدانید چگونه با کودکی که خبرهای خشونت آمیز مشاهده می‌کند رفتار کنید نکاتی که در زیر مطرح شده است را به دقت مد نظر داشته باشید:

تلاش کنید که بفهمید چه چیزی در ذهن کودک وجود دارد
اگر کودک خبرهای زیادی درباره وقوع خشونت در نقطه‌ای از جهان شنیده است، فکر نکنید که واکنش او مانند شما خواهد بود. ذهن کودک هنوز در حال رشد و تکامل است و توانایی چندانی در تصویرسازی انتزاعی ندارد. در کنار کودک نشسته و از او بخواهید درباره آنچه که در ذهنش درخصوص خبرهایی که شنیده وجود دارد، صحبت کند. بدین ترتیب از تصورات ذهنی کودک به خوبی آگاه خواهید شد.

آماده باشید که درباره خبرهایی که شنیده‌اید صحبت نکنید
خبر خوشحال کننده این است که بسیاری از خبرها و به خصوص خبرهای ناراحت کننده‌ای که کودک از طریق رسانه‌ها دریافت می‌کند به سرعت از ذهنش پاک می‌شود. در واقع اگر کودک خبرهایی درباره وقوع جنگ و خونریزی شنیده است این احتمال را در نظر داشته باشید که خیلی زود آنها را فراموش کند، به خصوص اگر شما نیز خونسردی خود را حفظ کرده و در مقابل کودک واکنش احساسی بروز ندهید، فراموش کردن این خبرها برای کودک راحت‌تر خواهد بود. یادتان باشد بسیاری از احساسات کودکان در این سنین گذراست.