محاسبه آنلاین زمان زایمان - جدول سن بارداری + ۱۱ عامل موثر در محاسبه زمان زایمان

سن بارداری چیست؟

یکی از اصطلاحاتی که ممکن است از پزشک خود شنیده باشید، سن بارداری (Gestational Age) است. این اصطلاح نشان می‌دهد که چند هفته از بارداری شما گذشته است و معمولاً از اولین روز آخرین قاعدگی تا تاریخ فعلی محاسبه می‌شود. موعد زایمان شما پس از  هفته چهلم بارداری است. اگر نوزاد بین ۳۹ هفته تا ۴۰ هفته و ۶ روز متولد شود، بارداری «ترم کامل» در نظر گرفته می‌شود.

چرا سن بارداری اهمیت دارد؟

سن بارداری مهم است زیرا راهنمای مراقبت‌های دوران بارداری محسوب می‌شود. پزشکان از سن بارداری برای موارد زیر استفاده می‌کنند:

• ارزیابی رشد جنین؛
• تعیین موعد زایمان؛
• برنامه‌ریزی و بررسی آزمایش‌ها و غربالگری‌های دوران بارداری؛
• درمان شرایطی که منجر به زایمان زودرس یا دیررس می‌شوند.

بیشتر بخوانید:  محاسبه سن بارداری، چند ماهه هستم؟

بر اساس نظر کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان، طبقه‌بندی سن بارداری به شرح زیر است:

محاسبه هفته بارداری آنلاین (روش محاسبه هفته بارداری)

یکی از سوالات رایج زنان باردار این است: هفته بارداری را چگونه حساب کنیم؟ یا چگونه هفته بارداری خود را محاسبه کنیم؟ برای زنان باردار، ابزارهای آنلاین می‌توانند یک راهکار سریع و موثر برای تعیین سن بارداری و دنبال کردن مراحل مختلف آن باشند. این ابزارها معمولاً شامل موارد زیر هستند:

• ماشین ‌حساب‌های بارداری: با وارد کردن اطلاعاتی مانند تاریخ آخرین قاعدگی (LMP)، این ابزارها سن بارداری و تاریخ تقریبی زایمان را محاسبه می‌کنند.
• اپلیکیشن‌های بارداری: این برنامه‌های موبایل به صورت مداوم اطلاعات شما را به‌روز می‌کنند و نکات مفیدی درباره‌ی هر هفته بارداری و تغییرات جنین ارائه می‌دهند.
• پیشنهادات و نکات پزشکی: بسیاری از این ابزارها، علاوه بر محاسبه سن بارداری، توصیه‌ها و اطلاعات پزشکی مرتبط با رشد جنین و مراقبت‌های دوران بارداری را نیز در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

با استفاده از این ابزارها، مادران می‌توانند بهتر مراحل بارداری خود را دنبال کرده و از روند رشد جنین مطلع شوند.

محاسبه هفته بارداری و تاریخ زایمان

نحوه محاسبه زمان زایمان چگونه است؟ اگر چرخه قاعدگی ۲۸ روزه منظم دارید، دو روش برای محاسبه موعد زایمان وجود دارد که در ادامه ذکر می‌کنیم.

قانون Naegele (محاسبه هفته بارداری با تاریخ پریود)

قانون Naegele یک روش ساده و متداول برای تخمین تاریخ تقریبی زایمان (EDC یا Estimated Date of Confinement) است. این قانون براساس اولین روز آخرین قاعدگی (LMP یا Last Menstrual Period) کار می‌کند.

روش محاسبه:

• تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی را مشخص کنید.
• به این تاریخ یک سال اضافه کنید.
• سه ماه از آن کم کنید.
• هفت روز به آن اضافه کنید.

فرمول کلی:

• ۷ روز + ۳ ماه - ۱ سال + LMP = تاریخ زایمان

مثال:

• اولین روز آخرین قاعدگی: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
• افزودن یک سال: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۵
• کم کردن سه ماه: ۱۰ بهمن ۱۴۰۴
• افزودن هفت روز: ۱۷ بهمن ۱۴۰۴
• تاریخ تقریبی زایمان: ۱۷ بهمن ۱۴۰۴

نکات:

• این قانون برای زنانی با چرخه قاعدگی ۲۸ روزه دقیق‌تر است. اگر چرخه شما کوتاه‌تر یا بلندتر باشد، ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشید.
• سونوگرافی، به‌ویژه در اوایل بارداری، روشی دقیق‌تر برای تخمین تاریخ زایمان است.

چرخ حاملگی

روش دیگر برای محاسبه موعد زایمان، استفاده از چرخ حاملگی است که اکثر پزشکان از آن استفاده می‌کنند. در صورت دسترسی به چرخ حاملگی، تخمین موعد زایمان بسیار آسان است. اولین قدم تعیین تاریخ LMP روی چرخ است. وقتی آن تاریخ را با نشانگر ردیف می‌کنید، تاریخ زایمان شما را نشان می‌دهد. به یاد داشته باشید که تاریخ زایمان، تنها برآورد زمان زایمان شماست و احتمال تولد کودک در آن تاریخ، بسیار ناچیز است.

چه عواملی را باید در محاسبه زمان زایمان در نظر گرفت؟

تاریخ زایمان همیشه تخمینی است و امکان دارد تحت تاثیرعوامل مختلف تغییر کند. برخی از مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

1. زمان تخمک‌گذاری و لقاح: اگر زمان دقیق تخمک‌گذاری یا لقاح مشخص باشد، محاسبه تاریخ زایمان دقیق‌تر خواهد بود. این موضوع به‌ویژه برای زنانی با چرخه‌های نامنظم یا افرادی که از روش‌های باروری کمکی (ART)  استفاده می‌کنند، اهمیت دارد.
2. اولین روز آخرین قاعدگی: دقت در تعیین تاریخ زایمان به شناخت دقیق LMP بستگی دارد. اگر این تاریخ نامعلوم باشد، دقت محاسبه کاهش می‌یابد.
3. سونوگرافی در اوایل بارداری: سونوگرافی بین هفته‌های ۶ تا ۱۲ بارداری یک روش بسیار دقیق برای تعیین سن جنین و تخمین تاریخ زایمان است. این روش به ویژه برای زنانی که چرخه‌های نامنظم دارند یا تاریخ LMP خود را نمی‌دانند، توصیه می‌شود.
4. بارداری‌های چندقلویی: در بارداری‌هایی که بیش از یک جنین وجود دارد، زایمان معمولاً زودتر از هفته ۴۰ اتفاق می‌افتد و این مورد باید در برنامه‌ریزی زمان زایمان لحاظ شود.
5. سابقه بارداری‌های قبلی:
   • در بارداری اول، معمولاً زایمان نزدیک به تاریخ پیش‌بینی رخ می‌دهد.
   • در بارداری‌های بعدی، احتمال زایمان، زودتر از تاریخ تخمینی بیشتر است.
6. عوامل ژنتیکی: ویژگی‌های ژنتیکی مادر و خانواده می‌تواند طول دوره بارداری را تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال، اگر زنان خانواده تمایل به بارداری طولانی‌تر دارند، ممکن است همین الگو در شما نیز تکرار شود.
7. شرایط پزشکی و سلامت مادر: بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا یا سایر مشکلات می‌توانند مدت زمان بارداری را تغییر دهند و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر داشته باشند.
8. تاریخ لقاح مصنوعی (IVF) : در روش‌های باروری کمکی، تاریخ لقاح دقیقاً مشخص است و می‌تواند برای محاسبه تاریخ زایمان مورد استفاده قرار گیرد.
9. محیط و سطح استرس: استرس شدید و شرایط محیطی می‌توانند بر زمان زایمان تاثیر گذاشته و باعث زایمان زودتر یا دیرتر شوند.

   ---

   بیشتر بخوانید:  استرس در بارداری چه عوارضی دارد؟

10. ---

    تاثیر سن مادر: زنان بالای ۳۵ سال ممکن است طول بارداری متفاوتی داشته باشند و گاهی نیاز به نظارت ویژه دارند.
11. رشد جنین و اندازه رحم: در طول معاینات بارداری، پزشک با بررسی رشد جنین و اندازه رحم ممکن است تاریخ زایمان را تنظیم و به‌روزرسانی کند. 

اگر تاریخ آخرین قاعدگی خود را ندانیم باید چه کار کنیم؟

فراموش کردن تاریخ آخرین قاعدگی (LMP) بسیار رایج است. خوشبختانه، راهکارهایی وجود دارد که به کمک آن‌ها می‌توان موعد تقریبی زایمان را مشخص کرد.

• اگر به طور دقیق روز شروع آخرین قاعدگی را به خاطر ندارید اما می‌دانید در چه هفته‌ای اتفاق افتاده، پزشک می‌تواند بر اساس همان بازه‌ی زمانی، تاریخ تقریبی زایمان را محاسبه کند.
• اگر هیچ اطلاعاتی از آخرین قاعدگی خود ندارید، پزشک معمولاً برای تعیین سن بارداری و تاریخ زایمان از سونوگرافی کمک می‌گیرد.

به این ترتیب، حتی اگر تاریخ دقیق LMP مشخص نباشد، باز هم روش‌های قابل اعتمادی برای تعیین زمان زایمان وجود دارد.

اگر پریودهای نامنظم یا چرخه‌های طولانی داشته باشم چه کار کنم؟

چرخه‌های قاعدگی بعضی از خانم‌ها به طور مداوم از چرخه متوسط ۲۸ روزه، بیشتر است. در این موارد، هنوز می‌توان از چرخ حاملگی استفاده کرد اما انجام برخی محاسبات ساده، ضروری است. نیمه دوم چرخه قاعدگی زنان، همیشه ۱۴ روز طول می‌کشد. این زمان از زمان تخمک‌گذاری تا دوره قاعدگی بعدی است. اگر چرخه شما مثلا ۳۵ روز باشد، احتمالا در روز ۲۱ تخمک‌گذاری کرده‌اید. هنگامی که به زمان تخمک‌گذاری خود فکر کردید، می‌توانید با استفاده از LMP  تاریخ تولد خود را با چرخ بارداری پیدا کنید. مثلا اگر چرخه قاعدگی شما معمولا ۳۵ روز طول می‌کشد و اولین روز LMP شما اول فروردین است:

• 21  روز به آن اضافه کنید: (22 فروردین)
• 14 روز کسر کنید تا تاریخ LMP خود را به دست بیاورید: (8 فروردین)
• بعد از اینکه تاریخ LMP خود را محاسبه کردید، کافی است آن را روی چرخ بارداری علامت‌گذاری کنید. تاریخ تخمینی زایمان شما مشخص می‌شود.
• برخی از چرخ‌های بارداری ممکن است به شما اجازه دهند تاریخ بارداری را (که طی 72 ساعت از زمان تخمک‌گذاری رخ می‌دهد) به جای تاریخ LMP وارد کنید. 

محاسبه زمان زایمان سزارین

برای تعیین تاریخ تقریبی زایمان سزارین، معمولاً از اولین روز آخرین قاعدگی به‌عنوان نقطه‌ی شروع استفاده می‌شود. سپس با افزودن ۲۸۰ روز (معادل ۴۰ هفته) به این تاریخ، موعد تقریبی زایمان محاسبه می‌گردد. این روش، برای تخمین زمان زایمان طبیعی نیز به کار می‌رود.

با این حال، باید توجه داشت که در زایمان سزارین، زمان دقیق معمولاً برنامه‌ریزی‌شده است و تنها بر اساس محاسبات تقویمی مشخص نمی‌شود. عوامل متعددی مانند وضعیت سلامت مادر، رشد و موقعیت جنین، وجود بارداری پرخطر یا شرایط خاص پزشکی می‌توانند بر تعیین زمان مناسب سزارین تاثیرگذار باشند.

به همین دلیل، مشاوره با پزشک متخصص زنان و زایمان اهمیت زیادی دارد. پزشک با بررسی شرایط فردی هر بارداری، بهترین زمان را برای انجام عمل سزارین مشخص می‌کند تا هم سلامت مادر و هم سلامت نوزاد تضمین شود.

محاسبه هفته بارداری و زمان زایمان با سونوگرافی

اگر به دنبال روشی متفاوت برای محاسبه‌ی موعد زایمان هستید و در سه‌ ماهه‌ی اول بارداری حداقل یک بار سونوگرافی اولیه انجام داده‌اید، آن اسکن در مطب پزشک یا ماما می‌تواند به شما و پزشکتان کمک کند تا تاریخ دقیق‌تری برای زمان تولد نوزاد به دست آورید. زمان انجام سونوگرافی اولیه گاهی می‌تواند تاریخ بارداری را دقیق‌تر از تاریخ آخرین قاعدگی، تاریخ لقاح یا سایر روش‌ها مشخص کند.

با این حال، به یاد داشته باشید که همه‌ی زنان باردار در اولین ویزیت بارداری یا در معاینات اولیه، سونوگرافی دریافت نمی‌کنند. برخی پزشکان برای تمام بیماران باردار این کار را انجام می‌دهند اما برخی دیگر تنها در شرایطی سونوگرافی اولیه تجویز می‌کنند که محاسبه موعد زایمان با روش‌های معمول یا معاینه فیزیکی امکان‌پذیر نباشد.

علاوه بر این، اگر در بارداری عوامل پرخطر وجود داشته باشد نیز ممکن است پزشک سونوگرافی اولیه را توصیه کند. این عوامل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• سابقه‌ی عوارض در بارداری‌های قبلی
• سابقه‌ی سقط یا از دست دادن بارداری
• پریودهای نامنظم یا مشکل در باردار شدن
• ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن
• بارداری در سن ۳۵ سال یا بالاتر

تاریخ سونوگرافی برای زایمان چیست و چرا با تاریخ من متفاوت است؟

وقتی پزشک سونوگرافی انجام می‌دهد، گزارشی از نتایج تهیه می‌کند که معمولاً شامل دو تاریخ زایمان است:

1. تاریخی که بر اساس اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) محاسبه شده است.
2. تاریخی که بر اساس اندازه‌گیری‌های سونوگرافی به دست می‌آید.

این دو تاریخ معمولاً دقیقاً یکسان نیستند. پزشک هنگام بررسی نتایج، مقایسه می‌کند که آیا این تاریخ‌ها با هم هم‌خوانی دارند یا نه. در بیشتر موارد، پزشک تاریخ زایمان شما را تغییر نمی‌دهد، مگر اینکه اختلاف قابل‌توجهی میان تاریخ محاسبه‌ شده و تاریخ سونوگرافی وجود داشته باشد.

اگر در طول بارداری چند بار سونوگرافی انجام دهید، هر گزارش یک تاریخ جدید بر اساس آخرین اندازه‌گیری‌ها ارائه می‌دهد. با این حال، باید دانست که تخمین تاریخ زایمان در اوایل بارداری دقیق‌تر است.  در سونوگرافی‌های بعدی بیشتر تمرکز بر این است که آیا جنین به خوبی در حال رشد است یا خیر.

بیشتر بخوانید:  روش‌هایی برای زایمان طبیعی راحت، خانم‌های باردار بدانند

محاسبه هفته بارداری در ای وی اف

اگر از طریق IVF باردار شده‌اید، می‌توانید موعد زایمان خود را با استفاده از تاریخ انتقال جنین محاسبه کنید.

• اگر انتقال جنین در روز پنجم (Day 5 embryo transfer) داشته‌اید، باید ۲۶۱ روز از تاریخ انتقال محاسبه کنید.
• اگر انتقال جنین در روز سوم (Day 3 embryo transfer) داشته‌اید، باید ۲۶۳ روز محاسبه کنید.

بیشتر بخوانید:  ای وی اف برای چه کسانی انجام می‌شود؟

سن بارداری هنگام تولد

در هنگام تولد، وضعیت نوزاد با استفاده از مجموعه‌ای از آزمایش‌ها و بررسی‌ها ارزیابی می‌شود تا سلامت کلی او مشخص شود. سلامت نوزاد به سن بارداری مرتبط است. پزشک نوزاد به موارد زیر توجه می‌کند:

• وضعیت مو
• محیط سر
• قد
• هموگلوبین
• هورمون‌ها
• متابولیسم
• توده عضلانی
• وضعیت بدن
• رفلکس‌ها
• وضعیت پوست
• علائم حیاتی
• وزن

بر اساس این عوامل و مقایسه آن‌ها با سن تقویمی نوزاد، ممکن است در یکی از این دسته‌ها قرار گیرد:

• کوچک‌تر از سن بارداری  (SGA – Small for Gestational Age)
• بزرگ‌تر از سن بارداری (LGA – Large for Gestational Age)
• مناسب سن بارداری (AGA – Appropriate for Gestational Age)

در مورد وزن، نوزادان ترم کامل و AGA به طور متوسط بین ۵.۵ تا ۸.۷۵ پوند (حدود ۲۵۰۰ تا ۳۹۷۰ گرم) وزن دارند. نوزادانی که کوچک یا بزرگ‌تر از حد معمول هستند، ممکن است برای پیشگیری از عوارض بیشتر تحت نظارت دقیق‌تری قرار بگیرند.

کوچک‌تر از سن بارداری به چه معناست؟

نوزادانی کوچک‌تر از سن بارداری محسوب می‌شوند که وزنشان کمتر از ۲۵۰۰ گرم (۵.۵ پوند) باشد. چنین نوزادانی ممکن است قد کوتاه‌تر یا رشد کمتری نسبت به نوزاد با وزن مناسب برای سن بارداری داشته باشد.

بزرگ‌تر از سن بارداری به چه معناست؟

نوزادانی بزرگ‌تر از سن بارداری محسوب می‌شوند که وزنشان در هنگام زایمان بیش از ۴ کیلوگرم (۸.۷۵ پوند) باشد. چنین نوزادانی ممکن است قد بلندتر یا سر بزرگ‌تری نسبت به نوزادان هم‌سن و هم‌جنس خود داشته باشند.

سوالات متداول

1. احتمال زایمان در تاریخ تعیین شده چقدر است؟ محاسبه‌ی تاریخ زایمان همیشه تقریبی است، چه با استفاده از روش‌های آنلاین باشد و چه توسط پزشک یا ماما انجام شود. تنها ۱ نفر از هر ۲۰ زن باردار دقیقاً در تاریخ مقرر زایمان می‌کند. همچنین احتمال دارد که زایمان در هر روز طی دو هفته قبل یا بعد از تاریخ پیش‌بینی‌شده رخ دهد.
2. دلایل انجام زایمان سزارین پیش از زمان تعیین شده چیست؟ گاهی پیش از هفته ۳۹ بارداری، شرایطی ایجاد می‌شود که سلامت مادر یا جنین را تهدید می‌کند و نیاز به انجام سزارین زودتر از موعد وجود دارد. از جمله این عوامل می‌توان به پره‌اکلامپسی، دیابت بارداری کنترل‌نشده، نارسایی جفت، رشد ناکافی جنین و قرارگیری نامناسب جنین اشاره کرد. همچنین پارگی زودرس کیسه آب، برخی عفونت‌های مادر و سابقه زایمان‌های پیچیده یا سزارین‌های قبلی می‌توانند ضرورت زایمان زودتر از موعد را ایجاد کنند تا سلامت مادر و نوزاد حفظ شود.
3. نحوه محاسبه هفته بارداری چگونه است؟ همان‌طور که در این مقاله ذکر کردیم، هفته بارداری معمولاً از اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) شمارش می‌شود و با افزودن ۴۰ هفته به این تاریخ، زمان تقریبی زایمان به دست می‌آید. در صورتی که تاریخ دقیق LMP مشخص نباشد یا برای دقت بیشتر، سونوگرافی اوایل بارداری نیز می‌تواند سن جنین و هفته بارداری را تعیین کند.

جمع بندی

محاسبه زمان زایمان ابزاری مفید برای برنامه‌ریزی و آمادگی برای تولد نوزاد است. روش‌های مختلفی برای تخمین زمان زایمان وجود دارد که یکی از رایج‌ترین آن‌ها، استفاده از تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) است. در محاسبه آنلاین، تنها با وارد کردن این تاریخ، زمان تقریبی زایمان مشخص می‌شود.