پتوز چیست و نحوه درمان آن چگونه است؟

اگر چشم‌های شما به پتوز دچار است، باید به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید. در این مقاله به شما توضیح می‌دهیم که پتوز چیست و نحوه درمان آن چگونه است.

در این مقاله می‌خوانید: 

• پتوز چیست؟
• انواع پتوز چیست؟
• علائم پتوز چیست؟
• علت پتوز چیست؟
• عوارض پتوز چیست؟ 
• تشخیص پتوز چگونه است؟
• درمان پتوز چگونه است؟
• جراحی پتوز
• عوارض جراحی پتوز
• قطره چشم برای پتوز
• پیشگیری از پتوز 
• خلاصه

پتوز چیست؟

پتوز، وضعیتی است که در آن پلک فوقانی افتادگی دارد. این افتادگی معمولا به این دلیل اتفاق می‌افتد که عضله بالابرنده یعنی ماهیچه‌ای که پلک را بالا می‌برد، درست کار نمی‌کند. این وضعیت بسته به میزان افتادگی پلک می‌تواند دید شما را محدود، یا آن را به طور کامل مسدود کند. پتوز پلک ممکن است یک یا هر دو پلک بالا را درگیر کند و این احتمال هست که در یک چشم بدتر از چشم دیگر باشد. نام‌های دیگر این بیماری عبارتند از: بلفاروپتوز، پتوز پلک فوقانی، یا افتادگی پلک.

بیشتر بخوانید: درمان افتادگی پلک با لیزر و هزینه آن

انواع پتوز چیست؟

پتوز می‌تواند هم کودکان و هم بزرگسالان را درگیر کند. انواع پتوز عبارتند از:

• پتوز مادرزادی: به این معنی است که کودک از بدو تولد با این مشکل متولد شده است. مشکلات رشد عضله بالابرنده پلک، باعث پتوز مادرزادی می‌شود.
• پتوز اکتسابی: این نوع پتوز شخص را در مراحل بعدی زندگی تحت تاثیر قرار می‌دهد و زمانی اتفاق می‌افتد که عضله بالابرنده پلک ضعیف، یا از پلک جدا شود.

علائم پتوز چیست؟

پتوز معمولا از روی ظاهر پلک مشخص می‌شود و ممکن است فقط بالای چشم، یا کل مردمک را بپوشاند. برخی دیگر از علائم پتوز ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مالیدن بیش از حد چشم‌ها
• کاهش یا اختلال بینایی
• خستگی و درد در اطراف چشم

بیشتر بخوانید: بهترین کرم دور چشم زیر ۳۰ سال و بالای ۴۰ سال

علت پتوز چیست؟

علل پتوز به نوع آن بستگی دارد. برخی از نوزادان دچار پتوز مادرزادی هستند که یک یا هر دو پلک را درگیر می‌کند. اگر ماهیچه‌ها یا رباط‌هایی که پلک را بالا می‌برند در اثر آسیب یا بیماری ضعیف شوند، پتوز می‌تواند با افزایش سن رخ می‌دهد (پتوز اکتسابی). گاهی اوقات، افتادگی پلک به علت آسیب به اعصابی است که ماهیچه‌های پلک را کنترل می‌کنند.

برخی از بیماری‌ها و شرایطی که ممکن است منجر به پتوز شوند عبارتند از:

• گل‌مژه
• سندرم هورنر
• سکته
• تومور

بیشتر اوقات پتوز فقط با افزایش سن اتفاق می‌افتد. در این شرایط، پوست و ماهیچه‌های پلک کشیده و ضعیف می‌شود. گاهی اوقات، جراحی قبلی چشم، این تغییر را تسریع می‌کند، چون ابزاری که برای باز نگه داشتن چشم در حین جراحی استفاده می‌شود، پلک را می‌کشد.

بیشتر بخوانید: نشانه های ضعیفی چشم در کودکان چیست؟

عوارض پتوز چیست؟ 

اگر کودکی دارید که پتوز مادرزادی دارد، هر چه زودتر او را درمان کنید. اگر پتوز یا افتادگی پلک درمان نشود، می‌تواند بر رشد بینایی کودک تاثیر بگذارد و منجر به مشکلات دیگر شود. احتمال کمتری دارد که پتوز خفیف اکتسابی، به مشکلات بینایی منجر شود و ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. اما درمان نکردن پتوز شدید، می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. عوارض پتوز شامل موارد زیر است:

• آستیگماتیسم: فشار پلک به جلوی چشم، می‌تواند شکل چشم را تغییر دهد و باعث اعوجاج بینایی (کشیده یا موج دار شدن دید) شود.
• آمبلیوپی: آستیگماتیسم و سایر عیوب انکساری (مشکلات تمرکز به دلیل نیاز به عینک) می‌تواند باعث آمبلیوپی یا تنبلی چشم شود.
• وضعیت چانه به سمت بالا: کودک مجبور است چانه خود را به سمت بالا ببرد تا بتواند فراتر از افتادگی پلک خود را ببیند و این شرایط می‌تواند باعث مشکلات گردن، سفت شدن عضلات پیشانی و تاخیر در رشد شود.

بیشتر بخوانید: علائم فشار چشم، خانم‌ها مراقب باشند

تشخیص پتوز چگونه است؟

پزشکان متخصص چشم می‌توانند پتوز را تشخیص دهند، اما اگر هر دو پلک تحت تاثیر قرار گرفته باشند، ممکن است تشخیص دشوارتر شود. پزشک، ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و ممکن است آزمایش‌های اضافی تجویز کند.

آزمایش های تشخیص پتوز 

برخی از آزمایشاتی که چشم‌پزشک ممکن است انجام دهد، عبارتند از:

• تست میدان دیداری
• تست تحرک چشم 
• تست تنسیلون 

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص چشم پزشکی

درمان پتوز چگونه است؟

درمان پتوز معمولا به عملکرد ماهیچه‌های پلک بستگی دارد. اگر این وضعیت بینایی را تحت تاثیر قرار ندهد و تاثیری بر ظاهر چشم‌های شما نداشته باشد، ممکن است اصلا به درمان نیاز نداشته باشید، اما اگر پتوز باعث ایجاد مشکل در بینایی، ظاهر چشم‌ها یا هر دو مشکل شود، پزشک توصیه می‌کند که آن را درمان کنید. نوع درمان به این موضوع بستگی دارد که پتوز ناشی از بیماری است، یا پیری. پتوز ناشی از افزایش سن معمولا با جراحی درمان می‌شود.

جراحی پتوز

جراحی پتوز تحت بی‌حسی موضعی همراه با آرامبخش انجام می‌شود. انواع جراحی برای ترمیم افتادگی پلک شامل موارد زیر است:

• جراح، سوراخی در پوست پلک فوقانی ایجاد می‌کند تا عضله کوچکی را که پلک را بالا می‌برد، پیدا کند. سپس برای سفت شدن این عضله و بالا بردن پلک شما این عضله را بخیه می‌زند.

جراح می‌تواند کل جراحی را از زیر پلک انجام دهد. در این حالت، پلک شما را برمی‌گرداند و عضله را از زیر سفت می‌کند. برای این روش نیازی به برش پوست نیست.

• جراح می‌تواند کل جراحی را از زیر پلک انجام دهد. در این حالت، پلک شما را برمی‌گرداند و عضله را از زیر سفت می‌کند. برای این روش نیازی به برش پوست نیست.

پزشک پس از جراحی، نحوه مراقبت از چشم را برایتان توضیح می‌دهد. خودتان هم هر سئوالی دارید، بپرسید. مهم است که پس از جراحی، باز هم به پزشک مراجعه کنید تا نتایج توسط پزشک بررسی شوند. ویزیت شما معمولا برای چند روز تا یک هفته پس از جراحی برنامه‌ریزی می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین کرم دور چشم برای افتادگی پلک

عوارض جراحی پتوز

بعد از جراحی پتوز ممکن است عوارضی رخ دهد. بلافاصله پس از جراحی، ارتفاع و شکل پلک شما ممکن است نامتقارن شود. ممکن است جراح وضعیت شما را کمتر یا بیش از حد اصلاح کرده باشد که باید به مرور زمان برطرف شود. سایر عوارض جراحی پتوز عبارتند از: 

• خونریزی از زخم
• عفونت محل جراحی
• آسیب به قرنیه 
• بسته شدن ناقص یا غیر طبیعی پلک‌ها
• پتوز عودکننده 

قطره چشم برای پتوز

قطره چشم (با نسخه) برای بزرگسالان مبتلا به برخی از اشکال پتوز اکتسابی در دسترس است. این دارو «اکسی متازولین» نام دارد و عضله بالابرنده را هدف قرار می‌دهد. پس از استفاده از قطره، برخی از افراد متوجه می‌شوند که پلکشان بیشتر باز می‌شود. شما باید هر روز از این قطره استفاده کنید. توجه کنید که استفاده از قطره، همه اشکال پتوز را درمان نمی‌کند، بنابراین با چشم‌پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا این درمان برای شما موثر است یا نه.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص پوست، مو و زیبایی

پیشگیری از پتوز 

شما نمی‌توانید از پتوز مادرزادی جلوگیری کنید چون در بدو تولد وجود دارد (کودک با آن متولد می‌شود). پیشگیری از بسیاری از علل پتوز اکتسابی نیز دشوار است.

چه سئوالاتی را باید از چشم‌پزشک بپرسید؟

• علت پتوز چیست؟
• وضعیت من چقدر شدید است؟
• آیا به درمان نیاز دارم و گزینه‌های درمان چیست؟
• آیا به جراحی نیاز دارم؟ عوارض احتمالی جراحی چیست؟
• آیا ممکن است پتوز عود کند؟

خلاصه

اگر خودتان، یا فرزندتان در بینایی یک یا هر دو چشم مشکل دارید، پلک‌های خود را بررسی کنید. آیا آن‌ها حالت افتاده و آویزان دارند؟ اگر به طور مداوم باید چانه خود را به سمت بالا ببرید تا بتوانید ببینید، به پتوز دچارید. اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند عوارضی مانند آستیگماتیسم ایجاد کند. 

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.