اختلال شخصیت اجتنابی چه نوع اختلالی است؟

اختلال شخصیت اجتنابی (AVPD) یک وضعیت سلامت روان است که با یک الگوی طولانی مدت از حساسیت شدید نسبت به طرد شدن، بازداری اجتماعی، احساس بی کفایتی و ترس از قضاوت منفی توسط دیگران مشخص می‌شود. افراد مبتلا به AVPD اغلب با اضطراب شدید در موقعیت‌های اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کنند که باعث می‌شود از تعاملاتی که در آن احتمال انتقاد یا عدم تایید وجود دارد، اجتناب کنند. در این مقاله این اختلال را به صورت جامع مورد بررسی قرار خواهیم داد.

در این مقاله می‌خوانید:

• اختلال شخصیت اجتنابی چه نوع اختلالی است؟
• دلایل ابتلا به اختلال شخصیت اجتنابی
• نحوه تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی
• آیا این اختلال درمان می‌شود؟

بیشتر بخوانید: ازدواج با فرد دارای اختلال شخصیت چه تبعاتی دارد؟

اختلال شخصیت اجتنابی چه نوع اختلالی است؟

اختلال شخصیت اجتنابی، یک احساس مزمن بی کفایتی و یک نشخوار فکری مداوم است که فرد خود را از نگاه دیگران مورد انتقاد قرار می‌دهد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است تمایل به تعامل اجتماعی و صمیمیت داشته باشند اما ترس از مسخره شدن یا طرد شدن آنها را متوقف می‌کند. این می‌تواند منجر به محدودیت قابل توجهی در روابط شخصی، اجتماعی و کاری شود، زیرا ممکن است از گردهمایی های اجتماعی، فرصت های شغلی و روابط صمیمی برای محافظت از خود در برابر ارزیابی های منفی پیش بینی شده، اجتناب کنند.

دلایل ابتلا به اختلال شخصیت اجتنابی

علل اختلال شخصیت اجتنابی چند وجهی و مرتبط هستند. ترکیبی از استعدادهای ژنتیکی، تجربیات محیطی و عوامل روانی فردی، همگی در ایجاد AVPD نقش دارند. درک این علل برای ارائه متخصصین به منظور ارائه درمان موثر ضروری است. همچنین آگاهی از این دلایل به افراد مبتلا کمک می‌کند که بتوانند با ریشه یابی مشکل خود با ترس‌های درونی خود راحت‌تر مواجه شوند.

عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی

شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهد AVPD ممکن است یک اختلال ژنتیکی داشته باشد. افراد با سابقه خانوادگی اختلالات اجتنابی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به AVPD1 باشند. علاوه بر این، اختلال در عملکرد انتقال دهنده های عصبی به ویژه سروتونین، ممکن است در افزایش حساسیت فرد به واکنش افراد جامعه و گریز از آن‌ها نقش داشته باشد.

تاثیرات محیطی

عوامل محیطی، به ویژه آنهایی که در دوران کودکی تجربه می شوند، در ایجاد AVPD مهم هستند. سابقه بی توجهی، سوء استفاده یا حمایت بیش از حد می‌تواند به احساس بی کفایتی و ترس از طرد شدن در آینده کمک کند. کودکانی که احساس طرد شدگی یا عدم محبوبیت نزد همسالان خود دارند، یا والدین به آن‌ها بی محبتی کرده یا طردشان می‌کنند، ممکن است اجتناب را به عنوان یک راهبرد مقابله ای توسعه دهند که در بزرگسالی می‌تواند به اختلال شخصیت اجتنابی تبدیل شود.

عوامل روانی و اجتماعی

عوامل روانشناختی مانند خلق و خو، ممکن است یکی از دلایل اصلی AVPD باشند. افرادی که به طور طبیعی دارای خلق و خوی خجالتی هستند، ممکن است بیشتر مستعد ایجاد رفتارهای اجتنابی باشند. عوامل اجتماعی از جمله مورد آزار و اذیت قرار گذفتن در دوران کودکی یا داشتن والدین بیش از حد محافظ، می‌تواند این تمایلات را تشدید کند و در ایجاد علائم AVPD نقش داشته باشد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان:  فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر

نحوه تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی

اختلال شخصیت اجتنابی (AVPD) با یک الگوی فراگیر از بازداری اجتماعی، احساس بی کفایتی و حساسیت مفرط به انتقاد منفی مشخص می‌شود. تشخیص این اختلال شامل یک ارزیابی بالینی دقیق است، زیرا علائم آن اغلب با سایر اختلالات شخصیت، خصوصا اختلال اضطراب اجتماعی همپوشانی دارد.

ارزیابی بالینی

اولین قدم در تشخیص AVPD یک مصاحبه بالینی دقیق است. متخصصان سلامت روان از این فرصت برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد تاریخچه، نشانه‌ها و میزان تداخل این علائم با عملکرد روزانه فرد استفاده می‌کنند. آنها ممکن است درباره تجربیات طرد شدن، اجتناب از موقعیت های اجتماعی و تصویر فرد از خود بپرسند.

معیارهای تشخیصی

برای تشخیص اختلال شخصیت اجتنابی، پزشکان به معیارهای ذکر شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) مراجعه می‌کنند. طبق DSM-5، تشخیص AVPD زمانی انجام می‌شود که حداقل چهار مورد از هفت معیار زیر در فرد وجود داشته باشد:

• به دلیل ترس از انتقاد، عدم تایید یا طرد از فعالیت های شغلی که شامل تماس بین فردی قابل توجهی است، اجتناب می‌کند.
• تمایلی به درگیر شدن با مردم ندارد مگر اینکه مطمئن باشد که دوستش دارند.
• در روابط صمیمانه به دلیل ترس از شرمساری یا تمسخر خویشتن داری نشان می‌دهد.
• در موقعیت های اجتماعی به صورت مداوم منتظر انتقاد یا طرد شدن است.
• در موقعیت های بین فردی جدید به دلیل احساس بی کفایتی دچار اضطراب شده و از قرارهای بعدی اجتناب می‌کند.
• خود را از نظر اجتماعی ناتوان، از نظر شخصی غیرجذاب یا پست تر از دیگران می داند.
• به طور غیرعادی تمایلی به ریسک های شخصی یا شرکت در فعالیت های جدید ندارد زیرا ممکن است خجالت آور باشد.

تست روانشناسی

علاوه بر مصاحبه بالینی، تست روانشناسی می‌تواند در روند تشخیصی مفید باشد. آزمون‌هایی مانند پرسشنامه‌های شخصیت شناسی می‌توانند بینش‌های بیشتری درباره ویژگی‌های شخصیتی و رفتارهای افراد ارائه دهند.

مطالب پیشنهادی: اختلال شخصیت ضد اجتماعی، دوست دارم ناراحتت کنم

آیا این اختلال درمان می‌شود؟

اختلال شخصیت اجتنابی (AVPD) چالش های منحصر به فردی را به همراه دارد، اما یک بیماری قابل درمان است. درمان معمولاً شامل روان درمانی است و در برخی موارد ممکن است از دارو برای کاهش علائم استفاده شود.

روان درمانی: سنگ بنای درمان

روان درمانی، به ویژه درمان شناختی رفتاری (CBT)، پایه اصلی درمان AVPD است. CBT به افراد کمک می‌کند تا الگوهای افکار و رفتارهای منفی را که به اجتناب از موقعیت های اجتماعی کمک می‌کند، به چالش بکشند و تغییر دهند. از طریق درمان، بیماران می‌توانند یاد بگیرند که:

• تصاویر تحریف شده از خود را که منجر به احساس بی کفایتی می‌شود، شناسایی و تغییر دهند.
• راهبردهای مقابله ای برای مدیریت اضطراب در محیط های اجتماعی را توسعه دهند.
• مهارت های اجتماعی از طریق قرار گرفتن تدریجی در موقعیت های اجتماعی را بهبود بخشند.
• عزت نفس داشته باشند و بتوانند در موقعیت‌های اجتماعی ناشناخته ابراز وجود کنند.

سایر رویکردهای درمانی

سایر اشکال روان درمانی نیز می‌توانند مفید باشد. برخی از این رویکردها مانند طرحواره درمانی به افراد کمک می‌کنند تا ریشه‌های ناخودآگاه ترس‌های خود را درک کنند و راه‌های سازگارانه‌تری برای ارتباط با دیگران ایجاد کنند. گروه درمانی نیر یک محیط حمایتی را ارائه می‌دهد که در آن افراد می‌توانند تعاملات اجتماعی را تمرین کنند و از همسالان خود بازخورد دریافت کنند.

دارو درمانی

در حالی که هیچ دارویی به طور خاص برای AVPD تایید نشده است، داروهای خاصی که معمولا برای درمان اضطراب و افسردگی استفاده می شوند ممکن است مفید باشند. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا سایر داروهای ضد افسردگی می‌توانند علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دهند و درگیر شدن در درمان و موقعیت‌های اجتماعی را برای افراد آسان‌تر کنند.

عوارض عدم درمان اختلال شخصیت اجتنابی

در صورت عدم درمان، اختلال شخصیت اجتنابی می‌تواند منجر به عوارضی مانند افسردگی و سوء مصرف مواد شود. همچنین برای افراد مبتلا به AVPD ابتلا به بیماری‌های همراه از جمله اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال افسردگی و اختلال وسواس اجباری که می‌تواند تشخیص و درمان را پیچیده کند، رایج است.

پیشنهاد ویژه نی نی بان:  قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب

کلام آخر

همان طور که در این مقاله اشاره شد، اختلال شخصیت اجتنابی یک اختلال پیچیده است که می‌تواند به طور قابل توجهی بر توانایی فرد برای ایجاد و حفظ روابط تأثیر بگذارد. با این حال با درمان مناسب، افراد مبتلا به AVPD می‌توانند یاد بگیرند که بر ترس خود از تعامل اجتماعی غلبه کنند و زندگی رضایت بخشی داشته باشند. برای کسانی که علائم را تجربه می‌کنند بسیار مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشند تا بتوانند مانند هر فرد دیگری یک زندگی عادی و به دور از اضطراب‌های اجتماعی ر تجربه کنند.