۱۵ درمان خانگی و طب سنتی دل پیچه در بزرگسالان | معرفی دارو و راهکار درمانی سریع

مصرف مایعات کافی

اولین درمان خانگی دل پیچه و اسهال در بزرگسالان، جایگزینی مایعات از دست رفته است. آب، آب سبزیجات رقیق، سوپ رقیق و محلول‌های الکترولیتی خانگی می‌توانند به پیشگیری از کم‌آبی بدن کمک کنند. نوشیدن جرعه‌جرعه مایعات بهتر از مصرف حجم زیاد به یکباره است تا معده حساس دچار تحریک نشود.

توجه داشته باشید که برخی نوشیدنی‌ها می‌توانند دل پیچه و اسهال را تشدید کنند و بهتر است در طول دوره اسهال و دل پیچه از مصرف آن‌ها پرهیز شود:

• نوشابه‌های گازدار: گاز موجود در این نوشیدنی‌ها می‌تواند باعث نفخ، فشار روی معده و تحریک روده شود.
• قهوه و چای پررنگ: کافئین موجود در این نوشیدنی‌ها حرکات روده را افزایش می‌دهد و ممکن است اسهال را تشدید کند.
• نوشیدنی‌های الکلی: الکل باعث تحریک روده و کاهش جذب آب می‌شود و می‌تواند کم‌آبی بدن را افزایش دهد.
• آبمیوه‌های پرشکر یا صنعتی: قند زیاد و افزودنی‌های مصنوعی می‌توانند اسهال و نفخ را شدیدتر کنند.
• نوشیدنی‌های بسیار سرد یا یخ‌زده: ممکن است باعث تحریک معده و تشدید دل پیچه شوند.

در طول دوره دل پیچه و اسهال، بهتر است از نوشیدنی‌های ساده، ولرم و کم‌شکر مانند آب، دمنوش‌های گیاهی ملایم و محلول‌های الکترولیتی خانگی استفاده شود.

بیشتر بخوانید: با قوی‌ترین داروی گیاهی برای اسهال آشنا شوید _ درمان آسان و سریع

رژیم غذایی سبک و قابل هضم

در طول دوره درمان خانگی دل پیچه و اسهال در بزرگسالان، بهتر است از مصرف غذاهای چرب، سنگین و تند خودداری شود. غذاهایی مانند برنج سفید، سیب‌زمینی آب‌پز، موز و نان تست می‌توانند معده را آرام کرده و به کاهش اسهال کمک کنند. مصرف وعده‌های کوچک و مکرر بهتر از وعده‌های بزرگ است.

بیشتر بخوانید: درمان فوری اسهال در کودکان | ۵ نوع اسهال + روش‌های درمانی دارویی، خانگی و طب سنتی

خوردن سیب

خوردن سیب می‌تواند به به عنوان یک درمان خانگی دل پیچه و اسهال در بزرگسالان کمک کننده باشد  زیرا سیب حاوی پکتین، نوعی فیبر محلول است که با جذب آب در روده، حجم مدفوع را تنظیم کرده و حرکات روده را آرام‌تر می‌کند. این فیبر همچنین می‌تواند به بازگرداندن تعادل باکتری‌های مفید روده کمک کند و التهاب روده را کاهش دهد. برای اثر بهتر، معمولاً توصیه می‌شود سیب به‌صورت پخته یا رنده شده مصرف شود تا معده حساس کمتر تحریک شود.

استفاده از زنجبیل

زنجبیل به دلیل داشتن ترکیبات ضدالتهابی و آرام‌بخش معده، می‌تواند در کاهش دل پیچه و اسهال موثر باشد. این گیاه با کاهش اسپاسم‌های عضلانی روده و تحریک جریان خون در دستگاه گوارش، به تسکین درد شکم و کاهش نفخ کمک می‌کند. مصرف دمنوش زنجبیل یا افزودن قطعات کوچک زنجبیل تازه به آب گرم، راهی ساده و مؤثر برای بهره‌مندی از این خواص است.

بیشتر بخوانید:درمان یبوست در بارداری | 4 علت اصلی + درمان با تغذیه، ورزش، دارو و طب سنتی

موز

موز یکی از میوه‌های مفید به عنوان درمان خانگی دل پیچه و اسهال در بزرگسالان است، زیرا حاوی پکتین، نوعی فیبر محلول، و پتاسیم است که به تنظیم حرکات روده و جبران الکترولیت‌های از دست رفته کمک می‌کند. مصرف موز به صورت رسیده و نرم می‌تواند مدفوع را منظم کند، التهاب روده را کاهش دهد و معده را آرام سازد، بنابراین گزینه‌ای مناسب برای تسکین علائم دل پیچه و اسهال در بزرگسالان است.

دمنوش نعناع

دمنوش نعناع یکی از روش‌های طبیعی برای کاهش دل پیچه و اسهال است، زیرا نعناع خاصیت ضد اسپاسم و آرام‌بخشی بر عضلات معده و روده دارد. نوشیدن این دمنوش می‌تواند درد شکم و نفخ را کاهش دهد و به تنظیم حرکات روده کمک کند. مصرف آن به‌صورت گرم و به مقدار معتدل، برای افراد مبتلا به دل پیچه و اسهال توصیه می‌شود تا روند بهبود سریع‌تر شود.

دمنوش بابونه

دمنوش بابونه یکی از روش‌های طبیعی برای کاهش دل پیچه و اسهال است، زیرا دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش است که به تسکین عضلات معده و روده کمک می‌کند. نوشیدن این دمنوش گرم می‌تواند نفخ و درد شکم را کاهش دهد و حرکات روده را منظم کند. مصرف معتدل دمنوش بابونه در طول روز، به ویژه هنگام دل پیچه و اسهال، می‌تواند روند بهبود را تسریع کند.

دمنوش دارچین

دمنوش دارچین می‌تواند به کاهش دل پیچه و اسهال کمک کند، زیرا دارچین خاصیت ضد اسپاسم و ضد التهاب دارد که به آرام کردن عضلات معده و روده کمک می‌کند. نوشیدن این دمنوش گرم می‌تواند درد شکم و نفخ را کاهش دهد و حرکات روده را متعادل کند، بنابراین مصرف معتدل آن در طول دوره دل پیچه و اسهال مفید است.

دمنوش رازیانه

دمنوش رازیانه می‌تواند در کاهش دل پیچه و اسهال مؤثر باشد، زیرا ترکیبات گیاهی موجود در رازیانه خاصیت ضد اسپاسم و آرام‌بخشی بر عضلات روده دارند. نوشیدن این دمنوش گرم می‌تواند نفخ و گرفتگی شکم را کاهش دهد و به بهبود حرکات منظم روده کمک کند، بنابراین مصرف معتدل آن برای تسکین علائم دل پیچه و اسهال توصیه می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین زمان مصرف رازیانه برای پاکسازی رحم + 3 روش مصرف

مصرف ماست پروبیوتیک

ماست حاوی باکتری‌های مفید روده (پروبیوتیک) است که می‌توانند تعادل میکروبی روده را بازگردانده و اسهال را کاهش دهند. مصرف یک تا دو واحد ماست ساده در روز، به شرطی که فرد به لبنیات حساسیت نداشته باشد، مفید است.

خاکشیر

خاکشیر یکی از روش‌های طبیعی برای کاهش دل پیچه و اسهال در بزرگسالان است. این گیاه با دارا بودن خاصیت ملین ملایم و اثر آرام‌بخش بر دستگاه گوارش، می‌تواند به تنظیم حرکات روده و کاهش التهاب کمک کند. مصرف خاکشیر به‌صورت شربت تهیه شده با آب ولرم و کمی شکر، علاوه بر تسکین دل پیچه، می‌تواند به تأمین مایعات و جلوگیری از کم‌آبی بدن در هنگام اسهال کمک کند.

کربوهیدرات‌های پیچیده

کربوهیدرات‌های پیچیده مانند برنج، جو، سیب‌زمینی و نان سبوس‌دار به کاهش دل پیچه و اسهال کمک می‌کنند زیرا هضم آن‌ها آهسته‌تر است و فشار کمتری به دستگاه گوارش وارد می‌کند. این نوع کربوهیدرات‌ها با جذب آب در روده، مدفوع را کمی سفت کرده و حرکات روده را منظم می‌کنند. همچنین انرژی پایدار به بدن می‌رسانند و از افت قند خون که ممکن است در اثر اسهال رخ دهد، جلوگیری می‌کنند.

استراحت کافی

استراحت باعث می‌شود بدن انرژی لازم برای مقابله با عفونت‌ها و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده را داشته باشد. خواب کافی و کاهش فعالیت‌های شدید در طول دوره اسهال و دل پیچه می‌تواند روند بهبود را سریع‌تر کند.

استفاده از محلول‌های نمکی خانگی

در صورت اسهال شدید، می‌توان محلول آب و نمک و کمی شکر تهیه کرد تا کم‌آبی بدن جبران شود. ترکیب نصف قاشق چای‌خوری نمک و دو قاشق چای‌خوری شکر در یک لیوان آب ولرم می‌تواند به حفظ تعادل الکترولیت‌ها کمک کند.

درمان‌های دارویی برای درمان دل پیچه و اسهال در بزرگسالان

در بازار دارویی ایران، داروهای مختلفی برای درمان دل پیچه و اسهال در دسترس هستند که بسته به علت و شدت علائم، می‌توانند مؤثر باشند. در ادامه، برخی از این داروها معرفی شده‌اند:

هیوسین (Hyoscine)

هیوسین یک داروی آنتی‌کولینرژیک است که با شل کردن عضلات صاف روده، درد و اسپاسم را کاهش می‌دهد. این دارو برای درمان دل پیچه، اسهال و سندروم روده تحریک‌پذیر تجویز می‌شود. عوارض جانبی ممکن شامل خشکی دهان، تاری دید و یبوست است.

دی سیکلومین (Dicyclomine)

دی سیکلومین نیز از دسته داروهای آنتی‌کولینرژیک است که برای تسکین دردهای شکمی و دل پیچه ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر و سایر اختلالات گوارشی استفاده می‌شود. عوارض جانبی ممکن شامل تهوع، سردرد و تاری دید است.

بلادونا پی‌بی (Belladonna PB)

این دارو ترکیبی از هیوسین، آتروپین و هیوسیامین است که برای درمان دل پیچه و اسهال ویروسی کاربرد دارد. عوارض جانبی ممکن شامل خشکی دهان، خواب‌آلودگی و تاری دید است.

دیفنوکسیلات (Diphenoxylate)

دیفنوکسیلات برای درمان اسهال مزمن و حاد استفاده می‌شود. این دارو با کاهش حرکات روده، به کنترل اسهال کمک می‌کند. عوارض جانبی ممکن شامل خشکی دهان و خواب‌آلودگی است.

لوپرامید (Loperamide)

لوپرامید دارویی است که برای درمان اسهال حاد و مزمن استفاده می‌شود. این دارو با کاهش حرکات روده، به کنترل اسهال کمک می‌کند. عوارض جانبی ممکن شامل سرگیجه و یبوست است.

سوپر مینت باریج

این دارو حاوی عصاره نعناع است و برای کاهش التهاب روده، دل پیچه و نفخ کاربرد دارد. این دارو به‌ویژه برای درمان سندروم روده تحریک‌پذیر مفید است

توجه داشته باشید که مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک و با توجه به شرایط فردی انجام شود. در صورت ادامه‌دار بودن اسهال یا دل پیچه، مراجعه به پزشک ضروری است.

بیشتر بخوانید: شربت اندانسترون چیست؟ معرفی 4 کاربردرایج + دوز مجاز و موارد منع مصرف + عوارض احتمالی

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

معمولا درمان خانگی دل پیچه و اسهال در بزرگسالان کافی است، اما در برخی شرایط لازم است سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این شرایط عبارتند از:

• اسهال یا دل پیچه که بیش از دو تا سه روز ادامه داشته باشد یا روزانه شدید و مکرر باشد.
• وجود خون یا مخاط در مدفوع، که می‌تواند نشانه عفونت یا التهاب جدی باشد.
• تب بالا (بالای ۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد) همراه با اسهال و دل پیچه.
• علائم شدید کم‌آبی مانند خشکی دهان، تشنگی شدید، کاهش ادرار یا سرگیجه.
• درد شدید شکم یا دل پیچه که با روش‌های خانگی تسکین پیدا نکند.
• وجود بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی یا اختلالات سیستم ایمنی که ممکن است شرایط اسهال را وخیم‌تر کند.
•  مصرف داروهایی که ممکن است با اسهال تداخل داشته باشند یا اسهال ناشی از مصرف دارو باشد.

در چنین مواردی، مراجعه به پزشک برای تشخیص علت و دریافت درمان مناسب ضروری است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.