علت داغ شدن صورت در طب سنتی _ ۷ علت + روش های درمانی
داغ شدن صورت در طب سنتی معمولاً نشانه برهم خوردن تعادل مزاج و غلبه حرارت در بدن است. در این نگاه، بدن انسان بر پایه چهار خلط بلغمی، صفراوی، دموی و سودایی فعالیت می‌کند و هرگونه افزایش یا کاهش غیرطبیعی این اخلاط می‌تواند موجب بروز علائم مختلف شود. داغ شدن صورت یکی از نشانه‌هایی است که اغلب به دلیل افزایش حرارت، تجمع صفرا یا دم، ضعف قوا، یا تحریک سیستم عصبی بدن رخ می‌دهد. طب سنتی این حالت را یک علامت هشداردهنده می‌داند که نشان می‌دهد بدن در تلاش برای تخلیه حرارت اضافی است و اغلب با علائمی مانند قرمزی، احساس گرگرفتگی، خشکی دهان، تحریک‌پذیری یا گاهی ضربان در صورت همراه می‌شود. در ادامه بیشتر در مورد علت داغ شدن صورت در طب سنتی و روش‌های درمان آن توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالب
مهم‌ترین علل داغ شدن صورت در طب سنتی
در طب سنتی داغ شدن صورت و گوش‌ها می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد اما رایج‌ترین آنها عبارتند از:
افزایش صفرا (مزاج گرم و خشک)
یکی از شایع‌ترین علل داغ شدن صورت، غلبه صفراست. صفرا طبیعتی گرم و خشک دارد و وقتی در بدن زیاد شود، گرما به سمت بالا و صورت حرکت می‌کند. این افراد معمولاً همراه با داغی صورت، خشکی پوست، بی‌حوصلگی، طعم تلخ دهان، بی‌خوابی و گاهی تپش قلب تجربه می‌کنند.
غلبه دم (گرمی و رطوبت)
دموی‌مزاج‌ها یا افرادی که خون در بدنشان افزایش پیدا کرده، به‌طور طبیعی چهره‌ای سرخ و گرم دارند. اگر غلبه دم تشدید شود، صورت داغ‌تر از حالت معمول می‌شود. علائم دیگر شامل احساس سنگینی، خواب‌آلودگی، سرگیجه، عطش زیاد و گاهی خون‌دماغ است.
بیشتر بخوانید: تشخیص مزاج افراد، ده مورد مهم
ضعف معده و کبد
در طب سنتی رابطه مستقیمی بین عملکرد دستگاه گوارش و دمای بدن وجود دارد. ضعف هضم، تجمع مواد زائد، یا حرارت کبد می‌تواند موجب بالا رفتن حرارت به سمت سر و صورت شود. افرادی که بعد از غذا یا در زمان اضطراب صورتشان داغ می‌شود، معمولاً مشکل گوارشی یا کبدی پنهان دارند.
استرس، هیجانات و اضطراب
در طب سنتی نیز مانند طب نوین، هیجانات نقش مهمی در گرگرفتگی صورت دارند. افزایش ناگهانی حرارت قلب و اختلال در جریان انرژی (روح حیوانی) باعث می‌شود صورت به سرعت گرم شود. این حالت در افرادی با مزاج گرم شایع‌تر است.
یائسگی و تغییرات هورمونی
طب سنتی معتقد است که کاهش هورمون‌ها و تغییر در کیفیت خون باعث ایجاد موج‌های حرارتی به سمت صورت می‌شود. این حالت بیشتر با تعریق در شب، بی‌خوابی و تغییرات خلقی همراه است.
بیشتر بخوانید: برای گرم شدن رحم چی بخوریم؟ ۹ گیاه دارویی و عرقیجات
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های با طبع گرم
خوراکی‌هایی مثل ادویه‌ها، فلفل، زنجبیل، دارچین، قهوه، سرخ‌کردنی‌ها، گوشت گوسفند و خرما باعث افزایش حرارت می‌شوند و در افراد گرم‌مزاج، داغی صورت را تشدید می‌کنند.
تجمع مواد زائد (سودا و بلغم)
گاهی صورت به دلیل دفع ناکافی مواد زائد، گرم می‌شود. این حالت بیشتر با احساس سنگینی، بی‌حالی، تیرگی پوست، پف‌آلودگی یا یبوست همراه است.
بیشتر بخوانید: روان کننده شکم سریع ـ 11 درمان خانگی یبوست
روش‌های درمان داغ شدن صورت در طب سنتی
روش‌های موثر درمان داغ شدن صورت در طب سنتی عبارتند از:
اصلاح مزاج
اولین قدم، شناخت مزاج و تعدیل آن است. متخصص طب سنتی با بررسی علائم، نبض، زبان و سبک زندگی شما تشخیص می‌دهد که غلبه کدام خلط وجود دارد و درمان بر اساس آن تنظیم می‌شود.
کاهش غذاهای با طبع گرم
افرادی که دچار داغی صورت می‌شوند بهتر است مصرف غذاهای گرم مانند ادویه‌ها، فلفل، عسل زیاد، ارده، کنجد، خرما، گوشت گوسفند، مغزها و شیرینی‌های سنگین را کم کنند. در عوض مصرف خوراکی‌های خنک همچون خیار، کاهو، آلو، تمرهندی و مرکبات مفید است.
استفاده از شربت‌ها و داروهای گیاهی خنک‌کننده
طب سنتی مجموعه‌ای از داروهای آرام‌کننده حرارت دارد، از جمله:
- شربت سکنجبین یا سکنجبین خیار
- عرق کاسنی
- عرق شاه‌تره
- عرق بیدمشک
- آب عناب یا دم‌نوش عناب
- خاکشیر با آب ولرم صبح‌ها
این‌ها به پاک‌سازی کبد، کاهش صفرا و تعدیل حرارت کمک می‌کنند.
تقویت معده و کبد
اگر داغی صورت ریشه گوارشی داشته باشد، داروهایی مثل عرق نعنا، ماءالعسل رقیق، زنیان، بهبود رژیم غذایی و خوردن غذاهای سبک مانند سوپ‌جو به بهبود این حالت کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان فوری خلط پشت حلق + طب سنتی دکتر خیراندیش
پاک‌سازی خون
در موارد غلبه دم، حجامت (با نظر متخصص)، مصرف آلبالو، انار، زرشک و سماق می‌تواند موثر باشد.
کاهش استرس و آرام‌سازی
در طب سنتی، قلب مرکز حرارت است و با افزایش اضطراب، حرارت بالا می‌رود. روش‌هایی مانند دم‌نوش به‌لیمو، اسطوخدوس، چای بابونه، ماساژ با روغن بنفشه یا بادام و تمرینات تنفسی توصیه می‌شود.
اصلاح سبک زندگی
اصلاح سبک زندگی برای کنترل علائم داغ شدن صورت در طب سنتی شامل موارد زیر می‌باشد:
- خواب کافی به‌خصوص خواب اول شب
- پرهیز از خوردن غذاهای سنگین در شب
- پیاده‌روی ملایم و منظم
- مصرف آب کافی در طول روز
- اجتناب از حمام داغ و محیط‌های گرم
این اصلاحات نقش مهمی در کاهش حرارت صورت دارند.
درمانهای موضعی
در بعضی موارد می‌توان از روش‌های موضعی استفاده کرد، مثل:
- کمپرس ولرم گل‌ختمی
- شستشو با گلاب رقیق‌شده
- ماسک خیار یا آلوئه‌ورا
این‌ها به کاهش قرمزی و التهاب کمک می‌کنند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر داغی صورت همراه با علائم دیگری مانند سردرد شدید، تپش قلب، بی‌خوابی‌های مداوم، کاهش وزن، فشار بالا یا قرمزی غیرعادی و طولانی باشد، لازم است علاوه بر طب سنتی، توسط پزشک نیز معاینه شوید. زیرا گاهی گرگرفتگی طولانی می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات هورمونی، تیروئید، فشار خون، یا استرس شدید باشد.
سخن پایانی
داغ شدن صورت در نگاه طب سنتی نشانه افزایش حرارت بدن و برهم خوردن تعادل اخلاط است. تشخیص دقیق علت، نقش مهمی در انتخاب روش درمان دارد. با اصلاح تغذیه، مصرف داروهای گیاهی خنک‌کننده، کاهش استرس و تقویت کبد و معده، معمولاً این مشکل قابل کنترل است. توصیه می‌شود افرادی که این حالت را به‌طور مداوم تجربه می‌کنند، جهت تشخیص مزاج و علت اصلی، به متخصص طب سنتی مراجعه کنند.
